حضور ابی، شادمهر و لیلا در عربستان از نگاه اهالی موسیقی

علی خسروجردی، انصاف نیوز: بهروز صفاریان آهنگساز اجرای کنسرت خوانندگان ایرانی در عربستان سعودی را اشتباه نمی‌داند و معتقد است که این موضوع بیزینسی برای خوانندگان است. او باور دارد تا تا زمانی که ابی را به رسمیت نشناسیم، نباید از او انتقاد کنیم. حسین زمان از خوانندگان قدیمی پاپ، اجرای کنسرت در هر جایی از دنیا را حق هر هنرمندی می‌داند ولی به حضور ابی در کنار ساسی مانکن انتقاداتی وارد می‌کند. حسین پرنیا از نوازندگان سنتور معتقد است که این کنسرت‌ها با هدف سیاسی برگزار می‌شود ولی توجه به این برنامه‌ها محلی از اعراب ندارد. خشایار اعتمادی این اجرا را پسندیده نمی‌داند اما از مسوولان می‌خواهد تا بستری را برای فعالیت فراهم کنند.

پنج‌شنبه و جمعه جمعی از خوانندگان ایرانی در العلا عربستان روی استیج رفتند و برنامه اجرا کردند. همچنین لیلا فروهر اولین خواننده‌ زن است که در این کشور اجرا داشته است. بسیاری از خوانندگان لس‌آنجلسی در کشورهای همسایه و اطراف خلیج‌فارس از اوایل انقلاب تا به امروز برنامه اجرا کرده‌اند. این برنامه با واکنش‌های بسیاری در فضای مجازی همراه بود و بسیاری حضور این هنرمندان را -باتوجه به عملکرد حکومت عربستان در مواردی چون یمن، قتل خاشقچی و برخورد با فعالان حقوق زن و اختلاف با ایران- خلاف اصول هنرمندان و تعهدات هنری دانستند. این موضوع تنها به ایران محدود نمی‌شود و هنرمندان دیگر کشورها -از جمله آمریکا- نیز برسر این موضوع مواضع مختلفی دارند و برخی چون «نیکی میناژ» هم به دلایل حقوق بشری کنسرت خود در این کشور را لغو کرد. «بنیاد حقوق بشر» در بیانیه‌ای از «نیکی میناژ» و دیگر افرادی که قرار بود در فستیوال جده عربستان برنامه اجرا کنند خواسته بود تا برنامه خود را لغو کنند.

اگرچه بسیاری از کاربران فضای مجازی هجمه‌های زیادی به این اجرا وارد کردند اما اهالی هنر این موضوع را با دیدی دیگر تحلیل می‌کنند که با دیدگاه کاربران فضای مجازی بسیار متفاوت است.

بهروز صفاریان،حسین زمان، حسین پرنیا و خشایار اعتمادی از اهالی موسیقی درباره کنسرت این خوانندگان ایرانی در عربستان با انصاف نیوز به گفت‌وگو پرداخته‌اند.

صفاریان: نمی‌توان ابی را نقد کرد

بهروز صفاریان درباره اجرای ابی در کنار ساسی مانکن می‌گوید: «ایتدا از کسانی که به آقای ابی خورده وارد می‌کنند باید پرسید آیا ابی را در جایگاه و وضعیت موجهی می‌بییند که چنین انتظاری از او داشته باشند یا نه؟ ما در سیستم خودمان آقای ابی را به عنوان یک فرد قانونی و رسمی نمی‌شناسیم و قبول نداریم. ما که او را قبول نداریم، نباید او را نقد کنیم و نباید بگوییم شما آدمی جدی هستید و نباید در کنار یک آدم غیرجدی قرار بگیرید.

این موضع روشن نیست. اگر آقای ابی آدمی جدی است، مراجع رسمی باید آقای ابی را به عنوان یک آدم جدی و تاثیرگذار اعلام کنند. باید در جاهایی تاثیرگذاری و میزان تشعشع هنری او که در جامعه تاثیرگذاشته است را معترف باشند تا بتوانیم چنین نظری را بدهیم.»

او درباره ابی توضیح داد: «از نظر نظام آقای ابی در حد ساسی مانکن و یک سری آدم خزعبل است که در آن طرف می‌خوانند. نمی‌توان این آدم را نقد کرد که چرا در کنار آدمی مثل ساسی مانکن قرار گرفته است، به دلیل اینکه این دو نفر از نظر سیستم و آدم‌هایی که در اینجا نظر می‌دهند یک کاری انجام می‌دهند که آن کار خلاف و غلط است.»

صفاریان در گفت‌وگو با انصاف نیوز درباره اجرای این کنسرت گفت: « نظر من این است که کار اشتباهی نکرده‌اند. آنها باید زندگی کنند و بیزینس دارند. بخش مهمی از این بیزینس در جاهایی مثل ترکیه، امارات و ارمنستان است که در اطراف و نزدیکی ایران قرار دارد.

من دل خوشی از آقای شادمهر عقیلی ندارم ولی حرف حق را می‌زنم، بنده خدا در همین مملکت کار خودش را می‌کرد همانطور که خیلی از افراد دیگر می‌توانند کار خودشان را بکنند. بسیاری از کسانی که در موسیقی رسمی کشور کار می‌کنند، کاری خیلی فراتر از آن چیزی می‌کنند که شادمهر عقیلی‌ها کردند و اکنون رسمی شده‌اند و کنسرت می‌دهند. بیزینس خیلی خوبی برای عده‌ای خاص و مشخص در سیستم کنسرت‌گذاری و مافیای ایران وجود دارد.»

این هنرمند ادامه داد: «این بیزینسی برای خوانندگان در اطراف ایران است چون عمده طرفداران آنها در داخل ایران هستند و کنسرت‌های تور اروپا و آمریکا برای آنها بعد مالی چندانی ندارد. خوانندگانی که کنسرت می‌گذارند، معمولا اطراف ایران را انتخاب می‌کنند به دلیل اینکه ایرانیان به آنجا می‌روند و این راهی برای موفقیت و پول‌سازی برای آژانس‌هایی است که تور برگزار می‌کنند و مسافر به جاهای مختلف می‌برند. من عربستان را نمی‌دانم اما جاهایی مثل امارات را می‌دانم که کنسرت برگزار می‌شود و بیشتر از ایران می‌روند و این بیزینس آن آدم‌ها است.

وقتی نمی‌تواند در داخل کشور خودش پول به دست بیاورد، مجبور است از اطراف مملکت خودش پول به دست بیاورد. او که به اسراییل نرفته است تا در آنجا کنسرت برگزار کند.»

صفاریان درباره کیفیت این اجراها توضیح داد: «افتضاح بود. حرف من عوامانه بود و این را از نگاه عوام می‌گویم. واکنشی که از مردم نسبت به این موضوع گرفتم افتضاح بود. آن چیزی که در قالب تصویر و تلویزیون از این اجرا می‌بینیم افتضاح است. sound check برای آن سالن است و پخش زنده کار غلطی است. پخش زنده از یک کنسرت که اکولایزر در آن سالن انجام می‌شود، غلط است.

در این فضا آمبیانس، هیجانات و خیلی از موارد دیگر ممکن است پیش بیاید و کوک خواننده دربرود یا ناهماهنگی وجود داشته باشد. وقتی این موارد خیلی دقیق و مستقیم از تلویزیون پخش شود، قابل برگشت نیست و نمی‌توان آن را درست کرد. بسیاری از این کنسرت‌ها را خارجی‌ها انجام می‌دهند ولی آن را تصحیح می‌کنند مثل کنسرت‌های ایرانی که track را ضبط می‌کنند و ایرادها را برطرف و آن را میکس می‌‌کنند و سپس روی تصویر پیاده می‌کنند.»

او ادامه داد: «وقتی زنده باشد، کاری نمی‌توان کرد. اگر بخواهیم آن را با اجراهای «گرمی» یا اجراهایی که اینسو و آنسو انجام می‌دهند مقایسه کنیم، چیزی غیرقابل مقایسه است به دلیل اینکه بافت موسیقی و خیلی از مسائل مثل کیفیت نوازنده و خواننده موسیقی ما ربطی به آنها ندارد. نباید این طور مقایسه کنیم. اجرا می‌توانست خیلی تمیزتر باشد و زنده پخش نشود. اگر می‌خواستند اجرا را لایو پخش کنند آن را با فاصله‌ زمانی پخش می‌کردند تا در استودیو تصحیح کنند و روی تصویر بگذارند و سپس پخش کنند.»

این هنرمند در پایان گفت: «بسیاری از خوانندگان ممکن است به این خوانندگانی که در اینجا افتضاح کرده‌اند نقد وارد کنند و بخندند. من خودم از آدمی مثل ساسی مانکن بدم می‌آید و از او متنفر هستم به دلیل اینکه امثال این آدم‌ها و تتلو تاثیر مخرب می‌گذارند. خیلی از آدم‌ها این افراد را talent [با استعداد] می‌شمارند. این باعث شده تا این افراد تاثیر خیلی منفی روی کل جامعه و به خصوص طیف آینده مملکت که بچه‌های کوچک باشند، بگذارند.

اما آدم‌هایی که این افراد را مسخره می‌کنند، نگاهی کنند که خواننده‌هایی که در اینجا کنسرت می‌گذارند آیا در واقعیت خودشان از آنها بهتر هستند که پیکان انتقاد خودشان را به سمت آنها می‌گیرند؟ من به عنوان یک کارشناس و کسی که سال‌ها است این کار را انجام می‌دهد می‌گویم: خیر اینطور نیست. تک تک کنسرت‌هایی که در داخل ایران گذاشته می‌شود، اگر به صورت لایو از تلویزیون پخش شود به مراتب بدتر از این خواهد بود.»

زمان: این مجموعه متعادل نبود

حسین زمان درباره‌ی اجرای برخی از خوانندگان در پنج‌شنبه و جمعه شب هفته گذشته به انصاف نیوز گفت: «نمی‌توانم درباره آدم‌ها تصمیم بگیرم و بگویم که آنها شرکت کنند یا نکنند. من حساسیت خیلی خاصی درباره‌ی حضور آنها در عربستان ندارم، یک هنرمند می‌تواند در هر کشوری اجرا داشته باشد.

بین حاکمان دو کشور مشکلات و مسائلی وجود دارد ولی هنرمندان را نباید محدود کرد تا در جایی شرکت کنند یا نکنند. این موضوع هم مثل مسئله ورزشکاران است که به آنها می‌گویند که اجازه مسابقه دادن با یک ورزشکار از یک کشور را دارد یا ندارد. ایجاد کردن چنین جبری، صورت خیلی خوشی ندارد.»

او درباره‌ی حضور ابی در کنار ساسی مانکن گفت: «انتظار نداشتم تا برخی از هنرمندان سرشناس و خوب قدیمی را در کنار افرادی ببینم که بویی از هنر نبرده‌اند. مردم می‌دانند که منظور من چه افرادی هستند و خودشان درباره این موضوع قضاوت خواهند کرد. این موضوع را نمی‌پسندم. این مجموعه از نظر افراد شرکت‌کننده متعادل نبود و اجراها بسیار بد بود. انتظار داشتم اگر برخی از هنرمندان پیشکسوت آمادگی و توان اجرای زنده را ندارند، جلوی مردم قرار نگیرند و اجازه دهند تا خاطرات خوب در ذهن مردم باقی بماند.»

زمان درباره‌ی ابی گفت: « صدای آقای ابی را خیلی دوست دارم و از نوجوانی با این صدا زندگی کرده‌ام. من در خلوت خودم هنوز به این صدا گوش می‌دهم. دلم می‌خواست تا ابی را همیشه دراوج ببینم و شاهد اجرای خوب او باشم. بیشتر از هرچیزی، این موضوع من را اذیت کرد. دوست داشتم او را مثل همیشه قبراق و توانمند روی استیج ببینم ولی این اتفاق نیفتاد. من از این موضوع ناراحت شدم، اجرا در یک کشور زیاد مسئله نیست.»

هفته گذشته ترانه‌ای به نام «دکتر» از ساسی مانکن منتشر شد که مخاطب این ترانه دانش‌آموزان بودند. متن ترانه و انتشار بخشی از ویدیو کلیپ این ترانه انتقاد بسیاری درپی داشت که «این اثر به هیچ وجه برای دانش‌آموزان مناسب نیست و ترانه‌ای مبتذل است».

زمان درباره این ماجرا گفت: «مخالف حضور هنرمندان جدید و ارائه سبک جدید نیستم و حساسیتی روی هیچ سبکی ندارم. به نظرم برای هر هنرمند علیرغم همه‌ی آزادی‌هایی که وجود دارد، باید شاخصه‌هایی هم وجود داشته باشد. ما نباید با ارائه یک اثر موسیقیایی به هنر و جامعه لطمه‌ی فرهنگی بزنیم. آدم‌ها باید این موارد را از یکدیگر جدا ‌کنند و خیلی نمی‌توان روی آنها اسم هنرمند گذاشت.

جلب توجه‌کردن با کارهایی که ناهنجاری‌ دارد هیچ افتخاری ندارد. این موضوع مثل این است که فردی در خیابان شلوغ که همه در آن تردد می‌کنند لباس‌هایش را از تنش دربیاورد. این کار به طور قطع جلب توجه می‌کند چون کاری نامتعارف، نامتعادل و عجیب است ولی به آن معنا نیست که چنین آدمی توانسته است نظرها را جلب و کار قشنگ و جذابی انجام داده است.»

این هنرمند ادامه داد: «باید به هنر احترام گذاشت. در این روزها، افرادی تصمیم دارند که با ارائه‌ی کارهای ناهنجار خودشان را نشان دهند و نه تنها برای هنر، بلکه برای خودشان به عنوان یک انسان هم احترام قائل نیستند. وقتی از دایره انسانیت و اخلاق دور و جدا می‌شویم، نمی‌توان خیلی از خصایص انسانی را درباره آنها به کار برد.»

زمان در پایان گفت: «برای تمام سبک‌های موسیقی احترام قائل هستم، این موضوع را هیشه می‌گویم و بازهم خواهم گفت. مردم مخاطبان موسیقی هستند، بسیاری رپ، راک و بسیاری هم پاپ و کلاسیک دوست دارند که سلیقه‌ی تمامی این افراد قابل احترام است.

ما هنرمندان وظیفه‌ی بزرگی بر دوش داریم و به تمامی هنرمندان سفارش می‌کنم که به تعهد هنری خود پایبند و برای هنر ارزش و احترام قائل باشند. ما نباید با ارائه کارهای سخیف و بی‌ارزش چهره‌ی هنر را مخدوش نکنیم.»

پرنیا: این کنسرت‌ها بیشتر جنبه‌ی سیاسی دارد تا فرهنگی

حسین پرنیا از نوازندگان سنتور درباره‌ی این اجرا می‌گوید: «من نمی‌توانم درباره‌ی این موضوع دخالتی کنم ولی باید به این نکته اشاره کنم که این کنسرت‌ها بیشتر جنبه‌ی سیاسی دارد تا جنبه‌های فرهنگی. برگزارکنندگان این کنسرت زمامدار فرهنگی ایران نیستند. همچنین این افراد توجیه‌گر فرهنگ ایرانی در کشورهای خارجی محل اقامتشان یا کشورهایی که در آن برنامه اجرا کرده‌اند نبوده‌اند.

بیشتر انگیزه‌ها برای این کنسرت‌ها بیزینسی است و آنها کار می‌کنند. فضای فکری آدمی که در خارج از ایران کار می‌کند با فضای فکری هنرمندان داخل کشور بسیار متفاوت است. شما از داخل کشور این موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهید ولی به یک هنرمند در خارج از کشور چنین پیشنهادی را می‌دهند.»

این هنرمند توضیح داد: «طبیعی است که هنرمندی را برای اجرا به نقطه‌ای دیگر از دنیا دعوت می‌‌کنند و برای آن اجرا پولی به او می‌دهند. پولی که به او می‌دهند، ممکن است گران‌تر یا ارزان‌تر باشد. این هنرمند هیچ موضع سیاسی نسبت به جایی که زندگی می‌کند، ندارد. اگر بخواهیم بگوییم این عرق ملی است، این عرق چگونه تعریف می‌شود؟ این عرق در داخل یا خارج تعریف می‌شود. به نظرم توجه به این موضوع‌ها بیهوده است و جنبه حاشیه دارد. ای کاش به مسائلی بپردازیم که در کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم.»

پرنیا درباره توجه به این دست از موضوعات به انصاف نیوز گفت: «به نظرم توجه به این مسائل حاشیه‌سازی و خود را به خواب زدن است. ما امروز در داخل کشور مشکلات عمده‌ای داریم و یکی از این مشکلات هنرمندانی هستند که از کار بیکار شده‌اند. وزارت ارشاد مراکز فرهنگی را تعطیل کرد که در این شرایط، مراکز فرهنگی باید تعطیل شوند. دولت چه تمهیداتی برای هنر در این شرایط خرج می‌کند؟ دولت چه گلی بر سر هنرمندان خود می‌زند؟ ما هیچ امکاناتی برای مبارزه با این بیماری نداریم و فقط تعطیل می‌کنیم، هیچ گونه توجیه و یارانه اقتصادی برای شهروندان ما وجود ندارد و یک برشکستگی شغلی و حرفه‌ای صورت می‌گیرد.»

این هنرمند توضیح داد: «ابی و برخی از خوانندگان در جاهای دیگر دنیا زندگی می‌کنند. فضای فکری کشور ترکیه که در نزدیکی ما است بسیار با ما متفاوت است و نیازی نیست به جایی دورتر برویم. ما درخواهیم یافت که فضای فکری داخل کشور ما با نقاط دیگر بسیار متفاوت است و آزادی‌های مدنی، تعریف شغل، فعالیت و بسیاری از موارد فرق می‌کند.»

این هنرمند توجه به این موضوع را مثل حضور مسوولان در صدا و سیما می‌داند: «توجه به این موضوع در داخل کشور مثل حضور مسئولانی یک‌لاقبا در رسانه‌ی ملی است و آنها اینطور می‌گویند که ما بهتر از جاهای دیگر دنیا زندگی می‌کنیم ولی نمی‌گویند که مردم در کشورهای دیگر چگونه زندگی می‌کنند. این مغلطه‌ها باعث سقوط اخلاق در جامعه شده است.»

او ادامه داد: «شما به عنوان یک خبرگزاری و کسی که دغدغه خبر دارد باید روی این موارد کار کنید. توجه به این نکات، محلی از اعراب ندارد و اگر کسی در خارج از کشور این مصاحبه را بخواند فقط نیشخندی می‌زند و از کنار آن می‌گذرد.»

پرنیا در پایان گفت: «وقتی برای کاری به خارج از کشور می‌روم و مسائل داخل کشور را از رسانه‌ها پیگیری می‌کنیم، مردم آنجا فکر می‌کنند که ما در پاره‌ای پرت شده از دنیا قرار داریم و نمی‌فهمیم که در دنیا چه خبر است و یا به برخی از موارد می‌خندند. یکی از همین موارد، موضوعی است که شما به آن می‌پردازید. گروهی کنسرتی اجرا کرده و برای چه کسی سیاسی است؟ آقای ابی محلی از اعراب سیاست‌گذاری داخلی ندارد و در جایی دیگر از دنیا زندگی می‌کند که موضوعی بسیار طبیعی است. آقایانی در تلویزیون کار می‌کنند و قراردادهای آنچنانی می‌بندند از سخنران تا مجری مگر صحبتی از سیاست و نقد سیاسی می‌شود؟»

اعتمادی: این کار پسندیده نبود

خشایار اعتمادی از خوانندگان قدیمی و با سابقه پاپ نیز درباره این اجرا به انصاف نیوز گفت: «اگر تمهیدات و بستر لازم برای هنرمندان و نخبه‌ها فراهم کنند، فکر نمی‌کنم که هیچ ایرانی برای کاری به هیچ جای دنیا برود. من به هیچ وجه کار آنها را توجیه و تایید نمی‌کنم. به نظرم وقتی کشوری با میهن آدم متخاصم است این کار پسندیده نیست.

این تقاضا را دارم که مسوولان باید بستری را برای امنیت شغلی ایرانیان در حوزه‌های مختلف ایجاد کنند. امروز که عربستان سهل است، اگر روزی رژیم صهونیستی آنها را به کار گرفت، نباید شک کرد. کار آنها بسیار ناپسند بوده است ولی استنباط من این است که قبل از اینکه به آنها بتازیم، تمهیدات را در حوزه‌‌های مختلف برای نخبگان، سرمایه‌گزاران، ورزشکاران، فرهنگی‌ها فراهم کنند.»

انتهای پیام