شهرهای جدید در آئینه قانون
كاظم قائدی، عضو شورای شهر صدرا در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار داد نوشت:
شهرهای جدید در نقاط مختلف جهان با رویکردي نسبتاً همسان از حيث طراحی، اجرا و مدیریت حیات خود را آغاز کرده اند و همواره در مسیر پیشرفت خود با چالش ها و مسائل توسعه ای شهري مواجه شده‌اند .
این شهرها كه با اهدافي متفاوت در طول تاریخ در اقصي نقاط جهان قدعلم كرده اند ، بيشتر تحت تاثير نظريه هاوارد (نظریه با الهام از افکار آرمانگرایان )قرار گرفته اند.
نظريه هاوارد در اوایل قرن بیستم ارائه شد و تحول مهمی در حوزه شهرسازي ايجاد كرد. نظریه باغشهر را گزینه ای برای رویارویی با رشد جمعیت شهرهای بزرگ ،ساماندهی و توزیع فضایی جمعیت و صنعت می دانست، و هدف از ایجاد طرح باغ شهر ها را ساختار عملکردی، بهینه ساختن اندازه جمعیت ،مساحت، اشتغال و خود اتکایی ،استقرار کمربند سبز، تراکم بهینه و مالکیت عمومی زمین عنوان کرده است.
فلذا شهرهای جدید پس از جنگ جهانی دوم تاکنون الگویي براي کمک به حل مشکلات اجتماعی، اقتصادی و محیطی شهر های بزرگ می باشد.
از آنجايي كه كشور ما هم از مسئله رشد جمعيتي مستثني نبوده و با رشد شتابان کلانشهرها در چهار دهه اخیر روبرو گشته ، بنابراين جهت كنترل و برون رفت از رشد شتابان کلان شهرها و مشکلاتی نظیر گرانی مسکن ،بیکاری در دهه ۶۰ و ۷۰ ضرورت ایجاد ۳۵ شهر جدید به تصویب شورای عالی شهرسازی رسید.
و به دلیل تغییر شرایط و مشكلات عديده در عمل ،فقط ۱۷ شهر جدید وارد مرحله اجرایی شد که شهر جدید صدرا (شيراز )از جمله این شهرها می‌باشد.
طبق قانون ،احداث شهر جدید بعهده شرکت عمران یا متقاضی و با تصویب کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی می باشد و پس از اسکان حداقل ۱۰ هزار نفر جمعیت ،شهرداری مستقر می شود.
که در این راستا شرکت عمران یا متقاضی شهر جدید موظف است فضاهای عمومی از جمله فضاهای سبز ،معابر ،گورستان ،غسالخانه ، سایر تکالیف پیش بینی شده در طرح و تاسیسات زیربنایی را به صورت بلا عوض در اختیار شهرداری قرار دهد.
با استقرار شهرداری ،شرکت عمران یا سازنده شهر جدید مکلف است نسبت به اجرا، آماده سازی، عمران و واگذاری زمین‌های خود مطابق طرح مصوب اقدام نماید.
مطابق آیین نامه قانون ایجاد شهرهای جدید شرکت عمران یا سازنده شهر جدید مکلفند اراضی خود را به صورت رایگان در اختیار آموزش و پرورش و سایر کاربری های خدماتی از قبیل فضای سبز ،فضای فرهنگی ،معابر و میادین، محله های ورزشی، گورستان ،مراكز درمانی ،ایستگاه جمع آوری و دفن زباله را در اختیار دستگاه های دولتی، ،شهرداری ،شرکت های آب و فاضلاب و… قرار دهند.
در این راستا سازمان مدیریت و برنامه ریزی اعتبارات مورد نیاز دستگاه‌های خدماتي را در بودجه سالانه منظور می نماید.
اما مهمترین موضوعی که در این باب حائز اهمیت می باشد اجرای صحیح طرح شهر جدید با رعایت ضوابط و مقررات طرح صدور مجوز تا قبل از استقرار شهرداری توسط شرکت عمران یا سازنده شهر جدید می باشد.
بنابراین فرایند اولیه شهر جدید را که سازنده یا شرکت عمران آماده کرده قطعا در آینده شهر جدید موثر می باشد.
با توجه به موارد فوق الذکر و تحقیقات کارشناسان امر شهرهای جدید به صورت کلی با چالش های بنیادی و اساسي زير مواجه می باشند كه سعي مي شود، بصورت اجمالي به آنها پرداخته شود.
۱-بی‌ثباتی سیاست‌های شهرسازی و تغییر مستمر رویکردهای در حوزه مسکن و شهرسازی
۲-کاهش نرخ رشد جمعیت کشور
۳-تحقق نیافتن سیاست‌ها و برنامه‌های زیربنایی، صنعتی و خدماتی سایر بخش ها
۴- ارائه نشدن خدمات به موقع از سوی سازمانها و ارگانها مسئول در ایجاد زیرساخت ها و خدمات روبنایی
۵-وابستگی به منابع مالی حاصل از فروش اراضی به توسعه شهر
۶-گسترش کالبدی شهر های موجود و افزایش جمعیت فراتر از حدود و آستانه های تعیین شده در طرح های فرادست قبلی
۷-ضعف نظارت و کنترل توسعه شهرهای موجود در چارچوب اهداف و برنامه های مصوب
۸- همکاری نکردن دستگاه های خدمات رسان
۹-تعارض وتداخلات حقوقی و مدیریتی و خلاهای قانونی و طولانی شدن فرآیند تدوین و تصویب قوانین و مقررات ،مسائل و پیچیدگی های اجرایی آن
۱۰- آسیب های اجتماعی و فرهنگی ناشی از چالش های هویتی ساکنان در مراحل آغازین اسکان به دلیل تنوع اجتماعی و قومی و سبک زندگی در شهرهای جدید که به ویژه با توسعه مسکن مهر تشدید شده است
۱۱-عدم هزینه کرد سازندگان شهرهای جدید در ایجاد تاسیسات و خدمات شهرهای جدید با وجود محاسبه شدن هزینه های انجام شده
به عنوان مالیات با صراحت ماده ۵ قانون ایجاد شهرهای جدید
امید است در نوشتار بعدی به صورت اختصاصی مراحل اجرا و نظارت در چارچوب اهداف برنامه مصوب شهرهاي جديد علل الخصوص شهر صدرا توسط شرکت عمران خدمت شهروندان گرامی ارائه گردد.
انتهای پیام
