رسیدن به استقلال با «همزیستی» با آمریکا و نه «اعتماد و آشتی»
گزیده‌ای از گفت‌وگوی رضا نصری با شماره اسفندماه نشریه «صدا» را به نقل از کانال تلگرامی این حقوقدان و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی می‌خوانید:
*در سال‌های اخیر، در فضای سیاسی و رسانه‌ای داخل کشور، روابط ایران و آمریکا عمدتاً از دوگانه «مذاکره – مقابله» متاثر بوده است. در این چارچوب نظری، ایران تلویحاً یک کشور ضعیف تلقی می‌شود که در صورت تن دادن به «مذاکره» در عمل تن به «سازش» داده و خود را داوطلبانه در جهان‌بینی طرف «قدرتمند» ذوب کرده است! لازم است این گفتمان تغییر کند و با رویکرد دیگری به مسئله مذاکره نگاه کنیم تا در صورت لزوم بتوانیم به عملگرایانه‌ترین شکل از اهرم‌ها و ابزار دیپلماتیک به نفع منافع ملی استفاده کنیم.
*به عنوان مثال، امروزه کلیدواژه Détente (یا تعلیق تنش) – نه تنها به واقعیت ایران امروز نزدیک‌تر است – بلکه به مراتب از دوگانه کهنه «مذاکره – مقابله» کاربرد بیش‌تری خواهد داشت. در روابط بین‌الملل اصطلاح «دتانت» (Détente) – که یک اصطلاح برآمده از دوران جنگ سرد میان آمریکا و شوروی است – به روند و وضعیت کاهش یا تعلیق تنش میان دو «قدرت» اشاره دارد؛ و اولین شرط آن هم این است که بپذیریم ایران نیز به قدرتی تبدیل شده که دیگر نمی‌تواند با سایر قدرت‌ها به تعامل و تنش‌زدایی و تقسیم حوزه نفوذ نپردازد.
*در واقع، آغاز دوره «دِتانت» محصول این درک مشترک است که هر نوع تقابل مستقیم میان دو «قدرت موثر» می‌تواند نه تنها به نابودی آن‌ها بلکه به نابودی بخش درخور ملاحظه‌ای از کره زمین منجر شود و از این رو ضرورت حل‌وفصل منازعات جدی میان این دو قدرت در چارچوب سازوکارهای دیپلماتیک و مذاکراتی به رسمیت شناخته می‌شود.
*اگر گفتمان «دتانت محور» را به افکار عمومی معرفی کنیم، چه بسا دست دولت کنونی و دولت بعدی در حل‌وفصل منازعات با آمریکا بازتر شود.
*لازم است از هم‌اکنون در سطح گفتمانی، در سطح سیاسی و در سطح اجتماعی و افکار عمومی فضا را برای چنین احتمالی آماده کنیم.
* شاید به این نتیجه برسیم که یکی از راه‌هکارهای رسیدن به «استقلال» در برابر ایالات متحده این است که به نوعی «همزیستی» پایدار (و نه «دوستی»، «اعتماد» یا «آشتی» آنطور که در پارادایم «مذاکره-مقاومت» مطرح می‌شود) با این کشور برسیم تا مانند امروز وضعیت اقتصادی و حتی سیاسی کشورمان تابع وضعیت و نوسانات سیاست داخلی این کشور نباشد.
انتهای پیام
