برای ما پول فقط پول نیست! 

حجت‌الاسلام مهراب صادق‌نیا در یادداشتی تلگرامی با عنوان «برای ما پول فقط پول نیست! » نوشت:

سرِ صف نانوایی سنگک، چند نفر در نوبت‌ایم. من شاید ده دقیقه‌ای هست که معطل نان هستم، جلوتری‌ها من بیشتر. همه این‌پا آن‌پا می‌کنند؛ معلوم است حوصله‌شان سر رفته است. نانوا هم بی‌خیال معطلی مردم، سه عدد نان کنجدی خشخاشی را از تنور درآورده و آویزان می‌کند. در همان حال هم نگاهی به ماها کرده و می‌گوید: “کُنجدی کسی نمی‌خواد؟” کسی جواب نمی‌دهد. نان کُنجدی‌ها گران‌تر از نان‌های معمولی هستتد؛ تقریباً چهار یا پنج برابر. شاطر آن‌ها را می‌گذارد کنار تا مشتری پیدا کنند. حساب و کتابی کردم و دیدم بهتر است در وقت صرفه‌جویی کرده و دو نان کنجدی بخرم و بروم. اما یک لحظه به دیگر مشتری‌‌ها نگاه کردم و پشیمان شدم؛ ترسیدم به یکی‌شان فشار بیاید و بربخورد. در همین حال، ماشین شاسی‌ بلندی رسید. راننده که مردی به نسبت جوان بود، از ماشین پیاده شد و از فاصله‌ی میان ما رد شد، یک “دست شما درد نکنه”‌ی بلند گفت و کارت‌ پول‌اش را کشید. فیش را به نانوا داد و سه نان را برداشت و رفت. آن‌ها که در صفِ نان بودند تازه فهمیدند که بی‌پولی چقدر بد است و تحقیرآمیز! برای همین، صدای‌شان را بلند کردند که “های آقا، کجا؟ چرا نوبت را رعایت نمی‌کنی؟!” آن مرد هم بی‌آن‌که نگاه‌شان کند گفت “پول‌اش را داشتم خریدم.”

در جامعه‌ی ما “پول” تنها پول نیست؛ تنها یک اعتبارِ ذخیره شده در کارت بانکی نیست! “پول” خیلی چیزهاست! پول صدای صاحب‌ش را رسا می‌کند، نظرش را نظرتر، نان‌اش را برشته‌تر، و می‌کند! در جامعه‌ی ما آدم‌های پول‌دار، فقط پول ندارند! خیلی چیزهای دیگر هم دارند. در سوی مقابل، “بی‌پولی” هم تنها بی‌پولی نیست! بی‌پولی صدای آدم را لرزان می‌کند، نظرش را بی‌اعتبار می‌سازد، و اعتبارش را ناچیز می‌کند.

فرهنگ ما مغزمان را درگیر هویّت‌های ساختگی کرده است؛ در این فرهنگ، پول‌داری و بی‌پولی کیفیّت‌هایی شخصی نیستند؛ پول هویّت اجتماعی ما را می‌سازد! در جامعه‌ی ما هویّت افراد را “کارآفرینی موفّق”، “فروشنده‌ای پرکار”، “زنی کارمند”، “تاجری خبره”، “وکیلی سرشناس”، و عناوینی از این دست می‌سازند. انسانیّت آدم‌ها پشت این عنوان‌ها پنهان مانده است.

ما پول‌دارها را بیش‌تر دوست داریم، بی‌پول‌ها را بی‌حرمت می‌کنیم؛ خطای پول‌دارها به چشم‌مان نمی‌آید و اشتباه بی‌پول‌ها را جنایت می‌شماریم. این که می‌گویم ما، منظورم شخص من و شما نیست؛ منظورم ساختار اجتماعی‌ای است که ما در آن زندگی می‌کنیم. سیستم فرهنگی ما آدم‌هایی که از درآمد سرشار ناتوانند را به حاشیه می‌راند و به پول‌دارها اجازه می‌دهد پیش خودشان فکر کنند که آن‌ها به خاطر لیاقت‌شان داراتر شده‌اند و حالا که پول دارند می‌توانند هر کاری بکنند.
✅ فرهنگ ما بی‌پولی را بیش از آن‌که هست بحران می‌شمارد. ما وقتی بی‌پولیم یادمان می‌رود که توانایی‌های دیگری داریم؛ توانایی دوست داشتن، توانایی کمک به دیگران، توانایی هم‌دردی با دوستان، توانایی شادی کردن، توانایی شاد کردن، توانایی فضیلت‌مند بودن، توانایی اخلاقی زیستن، توانایی مقاومت در برابر وسوسه‌های شیطانی ، و توانایی تلاش برای فردی بهتر شدن.

انتهای پیام