ژن خاص ریاست مجلس؟
تینا معظمی در وقایع اتفاقیه گزارش داد: انتخابات مجلس دهم شورای اسلامی و حواشی آن به پایان رسید ولی ریاست مجلس موضوعی است که بعد از برگزاری انتخابات هفت اسفند و رأی اول‌شدن محمدرضا عارف از تهران و ورود کامل لیست ائتلافی اصلاح‌طلبان، همچنان خبرساز است.
برای بسیاری از مردم و فعالان سیاسی، این پرسش هنوز مطرح است که از بین محمدرضا عارف و علی لاریجانی کدامیک بر کرسی ریاست مجلس دهم تکیه خواهند زد؟ آیا عارف که در انتخابات سال 92 از نامزدی ریاست جمهوری به نفع روحانی کنار کشید و ازآن‌پس بیش‌از‌پیش بر سر زبان‌ها افتاد، سکاندار مجلس آینده خواهد شد یا علی لاریجانی که به واسطه حمایت از برجام در مقابل تندروهای مجلس سینه سپر کرد و حتی از لیست ائتلاف جریان سنتی محافظه‌کاران بیرون آمد؟
البته برخی مانند ابراهیم نکو، عضو فراکسیون رهروان ولایت مجلس، براین‌باورند به دلیل ائتلافی که بین اصلاح‌طلبان و حامیان دولت و بعضا اصول‌گرایان معتدل در لیست امید شکل گرفت، بین عارف و لاریجانی برای ریاست مجلس توافقی صورت خواهد گرفت. نماینده رباط کریم دراینباره گفته: «هر دو شخصیت شایستگی کافی و لازم را برای ریاست مجلس دارند، یعنی دارای این ظرفیت هستند که از حق خود برای نظام و انقلاب بگذرند و مبارزه جدی برای کرسی ریاست در این دوره به شکل سابق مطرح نیست، اینکه به هر قیمتی دیگری را شکست دهند، متصور نیست؛ در حالت بدبینانه به صورت آرام برای کرسی ریاست رقابت می‌کنند و خوشبینانه هم این است که یکی از این دو شخصیت که تقویت‌کننده برنامه دولت باشد با یک توافق آرام انتخاب شود.»
همچنین مدیر روابط عمومی دفتر محمدرضاعارف در گفت‌وگو با «وقایع‌اتفاقیه» بیان کرد: فعلا زود است درباره ریاست مجلس صحبت کنیم چراکه هنوز تکلیف 69 کرسی مجلس روشن نشده و باید صبر کنیم تا ترکیب مجلس تکمیل شود و بعد از آنکه وزن سیاسی جریان‌ها در مجلس مشخص شده و براساس وزن‌کشی سیاسی، رئیس مجلس و هیئت‌رئیسه با نظر نمایندگان مشخص شود. درهمین رابطه علی لاریجانی، رئیس نهاد قانون‌گذاری در سفر خود به قم و دیدار با برخی مراجع، در جمع خبرنگاران و در پاسخ به این پرسش که در این دیدارها آیا درباره ریاست مجلس آینده هم صحبت کردید، گفت: موضوعی دراینباره پیش نیامد که بحث شود.
البته دراینباره غلامعلی جعفرزاده، نماینده رشت، نیز به «وقایع‌اتفاقیه» گفت: خود عارف و اصلاح‌طلبان با توجه به اینکه در هفت اسفند کارنامه خوبی به دست آوردند حاضر نمی‌شوند کارت خود را در این دو سال بسوزانند و صبر می‌کنند تا دو سال آینده مطالبه‌گرانه وارد انتخابات ریاست جمهوری شوند. همچنین وی درباره تلاش اصول‌گرایان تند برای جذب لاریجانی بیان کرد: اصول‌گرایان چاره‌ای ندارند که در خانه لاریجانی را بزنند، زیرا لیدر دیگری ندارند. لاریجانی تنها طنابی است که می‌توانند از آن آویزان شوند.
فاطمه راکعی نیز در گفت‌وگو با «وقایع‌اتفاقیه» گفت: به عنوان یک اصلاح‌طلب که در شورای‌عالی سیاست‌گذاری اصللاح طلبان عضو هستم و قبل از آن نیز شاهد زحمات و تلاش بی‌وقفه آقای عارف برای انسجام بخشی بین اصلاح‌طلبان بوده‌ام، می‌دانم که کارها با مدیریت عالی ایشان بسیار خوب پیش رفت. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: آقای عارف قبلا معاون اول رئیس دولت اصلاحات بوده‌اند و مدیریت‌های کلان داشته‌اند و از آنجایی که از نزدیک با شیوه کار او آشنا هستم، گواهی می‌دهم آقای عارف با عملکرد و تفکر اصلاح‌طلبی که دارند به خوبی می‌توانند از عهده اداره مجلس برآیند.
در تدارک مدیریت شراکتی مجلس
گفتنی است؛ با توجه به صحبت‌های اخیر عارف در مراسم تقدیر از فعالان ستاد انتخاباتی تهران که بیان کرد: «به دنبال شریک در مجلس هستیم» می‌توان این نتیجه را گرفت که وی به دنبال تعامل با لاریجانی و اداره مجلس به‌طور مشترک است، یعنی این‌طور به نظر می‌رسد که توافقی نانوشته برای تقسیم و سهم‌بندی طیف‌ها برای هیئت‌رئیسه مجلس شکل گرفته یا در حال شکل‌گیری است. عارف گفت: «شعار اصلی ما همدلی و همبستگی است. ما باید در اداره مجلس، سهم همه فراکسیون‌ها را در نظر بگیریم زیرا انحصارطلبی در ذات اصلاحات نیست. ما دنبال شریک در مجلس هستیم و می‌خواهیم مجلس را شریک دولت کنیم. البته در برخی بخش‌ها ممکن است با رقبایمان اختلاف نظرهای بنیادی داشته باشیم اما نباید این اختلافات را در اولویت قرار دهیم تا بتوانیم وعده‌ها و شعارهای خود را محقق کنیم.»
حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران نیز پس از اعلام نتایج انتخابات گفت: «حتما اولویت ما برای ریاست مجلس آقای عارف است و در جمع اصلاح‌طلبان هم نظر روی عارف است. هر نوع سستی در حمایت از آقای عارف، اتحاد ۹۶ ما را مخدوش می‌کند.» وی همچنین بیان کرد: «لاریجانی و عارف نیز به عقیده من باید بنشینند و با هم صحبت کنند. هردو نفر می‌توانند برنده این بحث باشند. ما تجربه اقلیت موفق در مجلس پنجم و اکثریت ناموفق در مجلس ششم را داریم. نباید لاریجانی را کنار بگذاریم. حتی اگر قرار باشد لاریجانی را رئیس کنیم، این فراکسیون ماست که باید تصمیم بگیرد.»
بسیاری از اصلاح‌طلبان پس از اعلام نتایج مرحله اول انتخابات تاکنون از ریاست عارف در مجلس دهم حمایت می‌کنند و تأکید دارند مردم باید اثر رأی خود را در هیئت‌رئیسه مجلس دهم مشاهده کنند اما درعین‌حال این مسئله را منوط بر نتایج مرحله دوم و تصمیم فراکسیون اصلاحات و اعتدالیون در مجلس دهم می‌دانند. مصطفی کواکبیان نیز دراین‌رابطه گفته است: «هرچند گزینه اصلاح‌طلبان برای ریاست مجلس دهم عارف است اما ما تابع عقل جمعی فراکسیون اصلاح‌طلبان اعتدال‌گرا خواهیم بود.»
علی صوفی، رئیس ستاد اصلاح‌طلبان، در شهر تهران هم درباره اینکه اصلاح‌طلبان برای ریاست مجلس دهم چه‌کسی را معرفی خواهند کرد، گفته: «کاندیدای اصلاح‌طلبان برای مجلس دهم آقای عارف است و این را ما قبلا هم اعلام کرده‌ایم اما امکان دارد ترکیب مجلس به سمتی برود که ائتلاف را در دستور کار قرار دهیم.»
صوفی در پاسخ به این پرسش که آیا عارف و لاریجانی تاکنون نشستی دراینباره برگزار کرده‌اند یا خیر، گفت: تاکنون خیر ولی احتمال دارد آقای عارف و لاریجانی درباره ریاست مجلس دهم پس از دور دوم انتخابات با هم نشستی داشته باشند. البته علیرضا خامسیان، مسئول روابط عمومی محمدرضا عارف دراینباره به «وقایع‌اتفاقیه» گفت: طبق اظهارات آقای عارف، به جز تماس تلفنی که پس از پیروزی در انتخابات هفت اسفند آقای لاریجانی با وی داشته‌اند، دیگر هیچ جلسه حضوری دو نفره‌ای با هم نداشته‌اند و شایعات مطرح شده دراینباره کذب است.
تلاش کمیته 7نفره اصول‌گراها برای جذب لاریجانی
براساس این گزارش؛ تلاش کمیته هفت‌نفره اصول‌گراها برای نزدیک‌شدن و جذب لاریجانی، موضوع قابل بحث دیگری است. آنها می‌کوشند با نزدیک‌شدن به لاریجانی در مجلس دهم، تنها دو فراکسیون اصول‌گراها و اصلاح‌طلب‌ها شکل بگیرد اما همین افراد در انتخابات از لاریجانی حمایت نکردند، بنابراین اصول‌گراها برای ساماندهی این جریان در مجلس دهم، کمیته هفت‌نفره‌ای شامل حاجی بابایی، امیرآبادی، زاهدی، سالک، قاضی‌زاده هاشمی، مصری و نقوی حسینی تشکیل داده‌اند و این کمیته تلاش می‌کند با جذب رئیس مجلس نهم و جلوگیری از تشکیل فراکسیون سوم در مجلس دهم، فراکسیون اکثریت در مجلس دهم را از آن خود کند. این کمیته قرار بود روز چهارشنبه با علی لاریجانی جلسه داشته باشد؛ شاید بتوانند نظر او را برای حضور در فراکسیون اصول‌گرایان جلب کنند اما این دیدار محقق نشد. دراینباره عباسعلی منصوری آرانی می‌گوید: امکان ندارد لاریجانی با کمیته هفت‌نفره پیوند بخورد و لاریجانی فردی فراجناحی است.
جایگاه ریاست مجلس با قوای دیگر متفاوت است
غلامعلی جعفرزاده هم که نماینده فعلی رشت در مجلس و هم منتخب مردم در دور دهم است، در گفت‌وگو با «وقایع‌اتفاقیه» درباره ریاست مجلس اعتقاد دارد: ریاست قوه مقننه علاوه بر داشتن علم مدیریت، سواد و آگاهی و تخصص نیز لازم دارد. رئیس مجلس باید در یک لحظه نسبت به طرحی که می‌رسد نظر بدهد و بتواند بلافاصله آن را با قانون اساسی، قانون برنامه و اسناد بالادستی تطبیق دهد و در کمتر از صدم ثانیه درباره آن تصمیم‌گیری کند.
نماینده رشت در مجلس نهم تصریح کرد: البته این موضوع یک روی دیگر هم دارد و آن، این است که آقای لاریجانی به دلیل قدرت لابی‌گری که با سطح بالای کشور دارد و نوع مدیریت تجربه شده‌اش از همه شاخصه‌های اداره مجلس برخوردار هستند. وی افزود: البته فکر نمی‌کنم آقای عارف تمایل داشته باشد ریاست مجلس را به عهده بگیرد، زیرا مجموعه اصلاح‌طلبان برگ برنده خوبی در هفت اسفند به دست آوردند، بنابراین در دو سال باقیمانده تا پایان دوره ریاست جمهوری نمی‌خواهند در جایگاه ریاست مجلس قرار بگیرند که عملا کاری از دستشان برنمی‌آید، پس برگ برنده خودشان را نمی‌سوزانند.
جعفرزاده خاطرنشان کرد: عقل سیاسی حکم می‌کند که اصلاح‌طلبان در این دو سال باقیمانده در سایه بمانند و همچنان مطالبه‌گر باشند و با مطالبه‌گری وارد انتخابات ریاست جمهوری شوند و برگه‌های خودشان را نسوزانند.
اصــلاح‌طلبـان حـرمت‌نگهــدار هستند
البته فاطمه راکعی، عضو شورای‌عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان درباره ادعای حامیان لاریجانی برای تجربه هشت‌ساله او در اداره مجلس گفت: ضمن احترامی که برای آقای لاریجانی قائلم و به‌ویژه در حمایت از برجام رفتار مناسبی داشتند از مخالفان حضور آقای عارف سؤال می‌کنم که قبل از این هشت سال آقای لاریجانی چطور رئیس مجلس شدند و مگر رئیس مجلس‌شدن نیاز به ژن خاصی دارد که آقای عارف ندارد؟ وی ادامه داد: آقای لاریجانی در مجالس همفکر، رئیس مجلس بودند و این مجالس اقلیتی اصلاح‌طلب داشت. از آنجـــایی که اصلاح‌طلبان معمــــولا حرمت‌ها را نگه می‌دارند و به قانون پایبند هستند، بنابراین آقای لاریجانی توانستند این مجالس را اداره کنند، پس اگر آقای عارف رئیس مجلس شوند، مشکل خاصی به وجود نمی‌آید.
اصول‌گرایان در خانه لاریجانی را می‌زنند
البته جعفرزاده در پاسخ به این سؤال «وقایع‌اتفاقیه» که «چقدر ممکن است اصول‌گرایان تندرو که در انتخابات هفت اسفند شکست خوردند موفق شوند لاریجانی را به سمت خودشان جذب کنند»، بیان کرد: لاریجانی یک اصول‌گرا و اصلاح‌طلب معتدل است و فردی فراجناحی محسوب می‌شود. اصول‌گرایان چاره‌ای ندارند جزاینکه درخانه لاریجانی را بزنند،زیرا لیدر دیگری ندارند. لاریجانی تنها طنابی است که می‌توانند از آن آویزان شوند.
این عضو فراکسیون رهروان ولایت ادامه داد: البته یک استدلال دیگر وجود دارد که اصول‌گرایان در هفت اسفند متوجه اشتباه خود شدند و فهمیدند کنارزدن لاریجانی برای آنها هزینه سنگینی دارد و حالا سعی می‌کنند دوباره به دور او جمع شوند. البته لاریجانی مانند گذشته جلسه‌های فراکسیون رهروان ولایت را تشکیل می‌دهد و اصول‌گرایان اگر تمایل داشته باشند در این جلسه‌ها شرکت می‌کنند و اگر هم نخواستند که بیرون از گود می‌مانند و تماشاگر می‌شوند. این نماینده دور نهم افزود: البته برای اصول‌گرایان تندرو طبیعی است که لاریجانی بهتر از عارف است هرچه باشد اصول‌گرا است ولی تأکید می‌کنم اصلاح‌طلبان به‌طور صددرصد به دنبال ریاست مجلس نیستند و عقل سیاسی ایجاب می‌کند که تا دو سال آینده در سایه بمانند تا بتوانند در انتخابات ریاست جمهوری مطالبه‌گر باشند.
در انتظار تکلیف 69 کرسی دیگر
همچنین علیرضا خامسیان، مدیر روابط عمومی محمدرضا عارف در گفت‌وگو با «وقایع‌اتفاقیه» بیان کرد: درباره ریاست مجلس و دیگر ارکان هیئت‌رئیسه باید بعد از شکل‌گیری کامل مجلس، نمایندگان تصمیم‌گیری کنند. فعلا که انتخابات دور دوم مجلس برای 69 کرسی باقیمانده است و بعد از تعیین نتیجه دور دوم و وزن‌کشی سیاسی می‌توان دراینباره صحبت کرد. وی ادامه داد: البته فعلا دو گزینه عارف و لاریجانی برای ریاست مجلس مطرح هستند ولی زمانی می‌توان درباره این گزینه‌ها صحبت کرد که ترکیب مجلس کامل شده باشد و فراکسیون‌های اکثریت و اقلیت مشخص شوند، سپس جریانی که اکثریت مجلس را به‌دست‌آورده می‌توانند در تعیین رئیس مجلس نقشآفرین باشد.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: با توجه به شناختی که از روحیات آقای عارف داریم اگر وی ریاست مجلس را عهده‌دار شود یا در سایر ارکان مجلس نقشآفرین باشد، قطعا سهم اقلیت مجلس را در مدیریت مجلس خواهد داد. البته به‌تازگی گفته است:«در مجلس به دنبال شریک هستیم» این شریک به‌این‌معنا است که در اداره مجلس همه تفکرات دخیل باشند. حتی فراکسیون اقلیت هم دراینباره باید سهمی داشته باشند. به نظرم این کار می‌تواند در همدلی و همبستگی بین کلیت مجلس کمک کند و در تصمیم‌گیری‌های کلانی که مجلس خواهد داشت، مؤثر باشد. مسئول روابط عمومی محمدرضا عارف یادآور شد: یکی از اولویت‌های مجلس آینده برنامه ششم توسعه است و این برنامه باید کاملا کارشناسی شده بررسی شود و از جهت‌گیری‌های سیاسی به دور باشد. پس این امر فضایی می‌طلبد که همه افکار در موضوعات کلان دخیل باشند.
وی در پاسخ به این موضوع که طبق اظهارات اصول‌گرایان «برای ریاست مجلس لاریجانی به دلیل تجربه هشت‌ساله در اداره مجلس مناسب‌تر است و عارف برای نایب‌رئیسی مناسب است، آیا عارف فقط به دنبال ریاست مجلس است یا ممکن است نایب‌رئیسی مجلس را نیز بپذیرد، گفت: این صحبت‌ها زمانی عینیت دارد که اکثریت مجلس و وزن‌کشی جریانی مشخص شده باشد.
این چهره نزدیک به عارف همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا عارف برای ریاست مجلس رایزنی‌های خود را آغاز کرده است؟ گفت: طبیعی است که هم اصلاح‌طلبان و هم اصول‌گرایان رایزنی‌های خود را شروع کرده‌اند ولی اکنون عمده رایزنی و دغدغه اصلاح‌طلبان مرحله دوم انتخابات و کسب کرسی‌های بیشتری از 69 کرسی باقی مانده است که می‌تواند وزن سیاسی هر یک از جریان‌ها را در مجلس دهم مشخص کند، بنابراین دکتر عارف تلاش دارد مردم در انتخابات دور دوم مشارکت حداکثری داشته باشد تا اصلاح‌طلبان بتوانند اکثریت کرسی‌ها را به دست بیاورند. به نظر می‌رسد، دولت اعتدال برای تداوم در چهار سال دوم خود و رأی‌آوری مجدد به پشتوانه مردمی و همیاری اصلاح‌طلبان جامعه نیاز دارد، بنابراین حامیان دولت در مجلس باید این پیام را درک کنند.
انتهای پیام
