نگاهی بر وضعیت جدید قره باغ
مهدی مستفید در یادداشتی ارسالی به انصاف نیوز با عنوان «نگاهی بر وضعیت جدید قره باغ» درباره‌ی درگیری اخیر میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان نوشت:
در این مطلب به صورت گذرا دلایل، زمینه‌ها و نتیجه‌ی متصور برای وقایع چند روز اخیر قره باغ مورد بررسی قرار گرفته است.
قره باغ و هفت شهر اطراف آن که در مجموع ۲۰درصد از خاک جمهوری آذربایجان را تشکیل می‌دهد، از ۱۹۹۴ در اشغال ارامنه است. این مناطق تقریبا خالی از سکنه‌اند، سرزمینی با قابلیت کشاورزی، معدنی و ترانزیت عالی که روزگاری بیش از یک میلیون آذربایجانی را در خود جای داده بود اکنون تنها پذیرای ۶۰ هزار ارمنی است.
کمبود جمعیتی، شرایط زیستی عالی و خلاء حکومت مقتدر می‌تواند این منطقه را برای اسکان و رشد گروه‌های تروریستی آنگونه که در سوریه و عراق شاهد بودیم مستعد سازد.
انتقال تعدادی از عناصر پ.ک.ک و ارامنه سوریه و عراق توسط ارمنستان به قره باغ زنگ خطر را به جهت تبدیل این منطقه به کانون ترور برای ترکیه به صدا در آورده است.
از سوی دیگر روسیه نیز خلاء قدرت در قره باغ و ادامه اشغال را زمینه‌ای برای رشد بنیادگرایی اسلامی در منطقه و تهدیدی امنیتی برای خود می‌داند، نگاهی به تغییرات هویتی نسل کنونی ارتش آذربایجان با نسل قبلی آن نشانگر آن است که نسل جدید آذربایجان بر خلاف نسل قبل دارای هویت دینی قوی‌تری است. ادامه اشغال قره باغ می‌تواند منجر به رشد بنیادگرایی اسلامی و تغییر مسئله از تنشی قومی به تنشی مذهبی گشته، در دراز مدت منجر به درگیری‌های منطقه‌ای گردد. از این رو احتمالا روسیه برای حفظ امنیت آتی خود موضعش را از بلا تکلیف گذاشتن دو کشور قفقاز، به حل معضل تغییر دهد.
از سوی دیگر، نزدیکی ارمنستان به غرب نیز که اخیرا شاهد آن بوده‌ایم هم می‌تواند موجبات رنجش روسیه از ارمنستان را فراهم آورده باشد.
مولفه دیگر، وضعیت بد اقتصادی در ارمنستان است که عادی‌سازی روابط با همسایگان را به استثناء اقلیتی راستگرا خواسته افکار عمومی آن کشور گردانده است.
به نظر می رسد پیشروی اخیر آذربایجان در قره باغ که با حمایت ترکیه و چراغ سبز روسیه صورت می‌گیرد، گامی برای وادارسازی ارامنه برای صلح پایدار است. صلحی که هم می‌تواند تامین کننده حقوق اقلیت ارمنی قره باغ باشد و هم محرکی برای توسعه و پیشرفت بیشتر دو کشور قفقاز جنوبی. شواهد نشان می‌دهد زمان حل بحران قره باغ فرا رسیده است و عزم لازم برای این عمل در حال شکل گیری است.
نگاه ایران به بحران قره باغ همان نگاه ۳۰ سال قبل است که با هدف ایجاد توازن قومی در شمال ارس شکل گرفته است. حمایت‌های غیر رسمی از ارامنه در این بحران با وجود صراحت حقانیت آذربایجان در این مسئله سیاستی است که با تحولات آتی در قره باغ کارآیی لازم را نخواهد داشت، هم اکنون دو سناریو برای تحولات قره باغ متصور است:
۱-اگر تحولات اخیر سرعت گیرد تثبیت شرایط در منطقه بدون حضور و نقش‌آفرینی ایران شکل خواهد گرفت
۲-در صورت استمرار وضعیت اشغال، ایران با این مشی امکان تاثیرگذاری خود بر تحولات هویتی آذربایجان را که رنگی مذهبی به خود گرفته را از دست داده و میدان را به رقبای منطقه‌ای خود، ترکیه و احتمالا عربستان، واگذار خواهد کرد. بر این اساس احساس می‌شود ضرورت دارد ایران نیز با لحاظ امنیت دراز مدت خود، دیپلماسی فعالی را برای حل دائمی بحران قره باغ و رفع اشغال از آن در پیش گیرد.
[انتشار یادداشت‌ها و دیدگاه‌ها به معنای تایید یا رد آنها از سوی انصاف نیوز نیست]
انتهای پیام
سلام‌مواضع‌ترکیه‌‌ضدبشار‌اسد‌سوریه‌کاملا‌اشنباه‌بود‌وهست‌وبه‌ضرر‌خود‌ترکیهمواضع‌ایران‌درقفقاز‌هیچ‌عقلانیتی‌ندارد‌واتفاقاا‌بر‌عکس‌انچه‌فکر‌کردند‌خواهد‌توگویی‌توهم‌دشمنی‌با‌یک‌‌قومیت‌در‌اطاقهای‌فکر‌اقایان‌چه‌بر‌سر‌ایران‌شیعی‌ممکن‌است‌بیاورد
جون مادرت جمله خودت رو بخون ببین میفهمی چی نوشتی؟
آذربایجان از همان آغاز جدا شدنش از ایران تا کنون رویکرد خصمانه ای نسبت به ایران داشته چرا که انگلیس و آمریکا و روسیه از اشتراکاتش با ایران هراس داشته و دارند و اکنون نیز جولانگاه پایگاه های اسراییل شده است.
طبیعی است که ایران نگران رویکردهای غیر دوستانه آذربایجان شود. به خصوص اینکه حریم هوایی اش را هر از گاهی در اختیار اسراییل می گذارد.
ترکیه هم که طبق معمول آتش بیار معرکه است. از قضیه سوریه و عراق و لیبی گرفته تا آذربایجان و یونان و قبرس. عناصر داعش فوج فوج از طریق ترکیه به سوریه رفتند.
ایران باید مراقب ترکیه‌ی جاه طلب و آذربایجان تحت نفوذ غرب باشد. این‌ها از اعراب حاشیه خلیج پارس هم می‌توانند خطرناک تر باشند. به ویژه آنکه آقای اردوغان نقشه های شومی برای منطقه در سر می پروراند.
تعجب آور است که نویسنده در ذکر تشکیل کانون های ترور، به تروریسم کردی و ارمنی(!) اشاره مکند و ظاهرا به طور تعمدی چشم خود را به انتقال تروریست های وهابی سوریه توسط ترکیه به آذربایجان می بندد.