علی مطهری: دخالت غیرضروری نهادهای امنیتی در مطبوعات ممنوع
هیات نظارت بر مطبوعات، طبق قانون مرجع صدور مجوز و لغو مجوز مطبوعات است. در این هیات هفت نفره نهادهای مختلفی مانند وزارت علوم، حوزه علمیه، قوه قضاییه و وزارت ارشاد نماینده دارند. مدیران مسئول رسانه‌ها نیز یک نماینده در آن دارند که با انتخابات برگزیده می‌شود. یک نماینده نیز از طرف مجلس در این هیات حاضر می‌شود.
«علی مطهری» که چند دوره نماینده مجلس در این هیات بوده است درباره‌ی چالش‌های این هیات و به طور کلی مطبوعات با انصاف نیوز گفت‌وگو کرده است. او معتقد است نماینده‌ی مدیران مسئول در این هیات باید از دخالتهای غیر ضروری نهادهای امنیتی در مطبوعات جلوگیری کند.
انصاف نیوز: با توجه شرایط موجود مانند مشکلات قانون مطبوعات، تصمیمات قوه قضاییه برای مطبوعات و… در شرایط موجود، هیات نظارت و افراد حاضر در آن چه میزان در آزادی مطبوعات تاثیر دارد؟ با توجه به آنکه شما نماینده‌ی قوه مقننه در آن هیات بودید، نهادهای دیگر مانند قوه قضاییه و ضابطین چه میزان به نظر این هیات اهمیت می‌دادند و این هیات چه میزان می‌توانست تاثیرگذاری در نهادهای دیگر داشته باشد؟
علی مطهری: یک مشکل در موضوع مطبوعات این است که مرجع واحد برای تصمیم‌گیری در این موضوع وجود ندارد. قانون، این مرجع را هیئت نظارت بر مطبوعات اعلام کرده است اما دادستانها می‌گویند ما هرجا که تشخیص بدهیم جرمی واقع شده است حق ورود داریم، در اینجا هم کاری به نظر هیئت نظارت بر مطبوعات نداریم.
در عمل هم دیده‌اید که هیئت نظارت نشریه‌ای را مستحق دریافت تذکر اعلام می‌کند اما ناگهان می‌بینید دادستان حکم توقیف آن را صادر می‌کند.
من چهار سال نماینده قوه مقننه در هیئت نظارت بر مطبوعات بودم. بارها شاهد این اتفاق بودم. مثلاً روزنامه‌ای کاریکاتوری کشیده بود و عده‌ای می‌گفتند این توهین به بسیج است، هیئت بعد از دو ساعت بررسی و رأی‌گیری، روزنامه را مستحق تذکر دانست، اما چند ساعت بعد آن روزنامه به دستور دادستان توقیف شد.
هیئت نظارت بر مطبوعات یک هیئت بلندپایه است، رئیس آن وزیر ارشاد است و اعضای آن نمایندگان وزارت علوم، حوزه علمیه قم، قوه مقننه، قوه قضائیه، شورای عالی انقلاب فرهنگی و نماینده مدیران مسئول مطبوعات هستند. بی‌توجهی به نظر این هیئت قابل قبول نیست. اگر دادستانها اصرار بر دخالت دارند لااقل ابتدا نظر هیئت را درباره این موضوع تخصصی دریافت کنند بعد تصمیم بگیرند.
البته نوع رفتار اعضای این هیئت مخصوصاً رئیس آن که وزیر ارشاد باشد و این که از حق خود دفاع کنند و دخالتها را با مردم در میان بگذارند می‌تواند در محدود شدن دخالتها مؤثر باشد.
با توجه به اینکه نماینده‌ی مدیران مسئول در آن هیات در اقلیت است و اکثریت آن هیات انتصابی شکل می‌گیرند، نماینده‌ی مدیران مسئول جه میزان می‌تواند تاثیر بگذارد؟
نماینده مدیران مسئول مؤثرترین عضو این هیئت است چون در جریان جزئیات کار رسانه‌های مختلف هست و شرایط همکاران خود را درک می‌کند. او اطلاعات خوبی در اختیار بقیه اعضا می‌گذارد. یکی از پیشنهاداتی که ما داشتیم این بود که در زمان بررسی اتهام یک مدیرمسئول روزنامه، خود او حق حضور و توضیح را در جلسه هیئت داشته باشد که به ندرت این کار انجام می‌شد.
با توجه به اینکه در حال حاضر بیش از 11 هزار رسانه در کشور داریم، اصولا این هیات توانایی نظارت روی این تعداد رسانه را دارد؟ راهکار برای حل این مشکل چیست؟
اگر دبیرخانه این هیئت قوی باشد نظارت بر این یازده هزار رسانه کار مشکلی نیست. رئیس هیئت می‌تواند اختیاراتی به دبیر هیئت بدهد و فقط مسائل مهم در هیئت بررسی شود.
برخی می‌گویند وقتی این قانون تصویب شد ما درکشور کمتر از 500 رسانه داشتیم که یک نماینده در آن هیات وجود داشت، حالا که بیش از 11 هزار رسانه داریم باید تعداد نماینده ها بیشتر شود، نظر شما چیست؟
با افزایش تعداد نماینده مدیران مسئول مطبوعات در این هیئت موافقم چون ارتباط یک نفر با یازده هزار رسانه کار مشکلی است. شاید تا 3 نفر قابل افزایش باشد. این کار باعث می‌شود که جنبه مردمی این هیئت هم در مقابل جنبه حکومتی آن تقویت شود.
انصاف نیوز: نماینده‌ی مدیران مسئول در این هیات چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
علی مطهری: باید از آزادی بیان دفاع کند. آنجا که انتقاد را به معنی توهین تلقی می‌کنند و فرد را مجرم می‌شناسند باید از حق آن فرد دفاع کند. یا آنجا که بی‌جهت اتهام نشر اکاذیب یا اقدام علیه امنیت ملی می‌زنند که تبدیل به یک عادت و یک ترجیع‌بند شده است، از حق مدیران مسئول مطبوعات دفاع کند.
نهادهای امنیتی و اطلاعاتی در کار مطبوعات زیاد دخالت می‌کنند، باید از دخالتهای غیرضروری آنها جلوگیری کند. مثلاً در سال 92 بیش از 30 نفر از خبرنگاران ناگهان به اتهام جاسوسی بازداشت شدند. ما از وزارت اطلاعات خواستیم که بیایند توضیح بدهند. نماینده‌اش آمد. هرچه توضیح داد ما قانع نشدیم.
بعداً معلوم شد که موضوع جنبه سیاسی داشته و مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری بوده است. همچنین نماینده مدیران مسئول باید نسبت به محتوای غیر اخلاقی برخی مطبوعات حساس باشد. همین‌طور نسبت به مطبوعاتی که درصدد ترویج فرهنگ غربی هستند نباید بی‌تفاوت باشد.
برای خواندن بقیه خبرهای پرونده‌ی ویژه «انتخابات نماینده مدیران مسئول در هیات نظارت بر مطبوعات» این پرونده کلیک کنید
انتهای پیام
