چه کسی باید نماینده‌ی مدیران مسئول در هیات نظارت شود؟

امیرحسین ناظری کنزق، انصاف نیوز: بیستم آبان انتخابات نماینده‌ی مدیران مسئول در هیات نظارت بر مطبوعات است.  هیاتی که از نظر قانون تنها مرجع صدور مجوز و لغو آن است.

انصاف نیوز در پرونده‌ی ویژه‌ای  که از امروز آغاز شده و تا روز برگزاری انتخابات ادامه خواهد داشت به این دوره از انتخابات می‌پردازد. در ادامه شما بخشی از مصاحبه‌های «علی مطهری» نماینده‌ی سابق مجلس در این هیات، «سید محمد صحفی» معاون مطبوعاتی دولت دوم خاتمی، «محمدجعفر محمدزاده» معاون مطبوعاتی دولت احمدی‌نژاد، «کامبیز نوروزی» حقوقدان، «محمد حسین خوشوقت» مدیر مسئول پایگاه خبری فرارو و «منصور قنواتی» مدیر مسئول روزنامه‌ی کارون را درباره‌ی ویژگی‌ها و شاخصه‌های بایسته‌ی نماینده‌ی مدیران مسئول در هیات نظارت را می‌خوانید.

وزیر فرهنگ و ارشاد، یک قاضی از طرف قوه قضاییه، یک نماینده‌ی مجلس به انتخاب نمایندگان، یک استاد دانشگاه به انتخاب وزیر علوم، یک استاد حوزه به انتخاب شورای عالی حوزه علمیه، یک نماینده از شورای عالی انقلاب فرهنگی و یک نفر از میان مدیران مسئول رسانه‌ها به انتخاب خودشان اعضای این هیات را تشکیل می‌دهند.

سال‌ها بود نام «حسین انتظامی» با جایگاه «نماینده‌ی مدیران در هیات نظارت بر مطبوعات» گره خورده بود. او در هشت دوره، مجموعا 16 سال نماینده‌ی مدیران مسئول در این هیات بود.

هرچند در این سال‌ها انتقاداتی به حسین انتظامی می‌شد و مخالفانی داشت ولی در هر حال او توانست 8 دوره متوالی رای اکثریت مدیران مسئول را بگیرد. اما او در نامه‌ای اعلام کرد برای این دوره از انتخابات نامزد نخواهد شد. بنابراین بعد از 16 سال شخص جدیدی روی این صندلی خواهد نشست.

عدم کاندیداتوری حسین انتظامی و براساس آن جدید بودن نماینده‌ی مدیران مسئول در این هیات و از سویی با توجه به اینکه بخشی از این هیات از طرف دولت انتخاب می‌شوند و سال آخر دولت تدبیر و امید است این نماینده علاوه بر نمایندگان این دولت باید با نمایندگان دولت بعدی نیز همکاری کند، این دوره از انتخابات را تبدیل به دوره‌ی خاصی کرده است.

مصاحبه‌های کامل هرکدام از این افراد به زودی منتشر خواهد شد.

علی مطهری: 

باید از آزادی بیان دفاع کند. آنجا که انتقاد را به معنی توهین تلقی می‌کنند و فرد را مجرم می‌شناسند باید از حق آن فرد دفاع کند. یا آنجا که بی‌جهت اتهام نشر اکاذیب یا اقدام علیه امنیت ملی می‌زنند که تبدیل به یک عادت و یک ترجیع‌بند شده است، از حق مدیران مسئول مطبوعات دفاع کند.

نهادهای امنیتی و اطلاعاتی در کار مطبوعات زیاد دخالت می‌کنند، باید از دخالت‌های غیرضروری آنها جلوگیری کند. مثلاً در سال ۹۲ بیش از ۳۰ نفر از خبرنگاران ناگهان به اتهام جاسوسی بازداشت شدند. ما از وزارت اطلاعات خواستیم که بیایند توضیح بدهند. نماینده‌اش آمد. هرچه توضیح داد ما قانع نشدیم.

بعداً معلوم شد که موضوع جنبه سیاسی داشته و مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری بوده است. همچنین نماینده مدیران مسئول باید نسبت به محتوای غیر اخلاقی برخی مطبوعات حساس باشد. همین‌طور نسبت به مطبوعاتی که درصدد ترویج فرهنگ غربی هستند نباید بی‌تفاوت باشد. [لینک به متن کامل]

سید محمد صحفی:

ویژگی‌ نماینده‌ی مدیران مسئول مطبوعات در هیئت نظارت در خود قانون و آیین‌نامه‌ها آمده اما این فرد باید به صورت حرفه‌ای در کار مطبوعات باشد. افرادی فقط اسم‌شان مدیر مسئول یک نشریه است ولی اصالتا مطبوعاتی نیستند. اینها به درد این کار نمی‌خورند.

یا افرادی مدیر مسئول یک نشریه هستند اما از حسن شهرت برخوردار نیستند. فردی که کاندید می‌شود باید درآمدش از طریق کار رسانه‌ای باشد و به دور از فعالیت دولتی و رانت باشد.

خنده‌آو تر از این نیست که یک مقام دولتی آنهم در وزارت ارشاد یا جای حساس دیگری بیاید ‌و با اعمال نفوذ خودش را نامزد و بعد نماینده مطبوعات در هیئت جا بیاندازد. البته که این کار با ظاهر قانون مغایرتی ندارد اما کلا نقض غرض قانون گذار و مغایر با روح تشکیل این هیئت مستقل است.

دیگر اینکه انگیزه‌ی جدی برای دفاع از مطبوعات داشته باشد. فرد صادق و روراستی باشد. بودند کسانی که دودوزه‌بازی در می آوردند از یک طرف به ظاهر با روزنامه‌نگاران صمیمی رفتار می‌کردند اما در جلسه هیئت نظارت که قرار می‌گرفتند چون به خلوت می‌رفتند آن کار دیگر می‌کردند و در مقابل منافع هم‌حرفه‌ای‌های خودشان قرار می‌گرفتند.

دیگر اینکه برای دفاع از آزادی رسانه شجاع و‌ تا حدودی بی‌باک باشد ‌و حقوق رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران برایش اصالت داشته باشد و دست آخر اینکه منافع جمعی اهالی مطبوعات را بر منافع شخصی خود ترجیح دهد و به دنبال رانت مالی، اعتباری و اطلاعاتی نباشد.

محمدجعفر محمد زاده:

باید ببینیم تعریف ما از مدیر مسئول چیست؟ اگر تعریف درستی از مدیر مسئول به دست آوردیم آن شخص باید «نمایاننده» تام و تمام آن تعریف باشد.

مدیر مسئول دغدغه امور مالی، اداری، کاغذ، چاپ، پخش را دارد. مدیر مسئول کسی است که درگیر تحریریه و محتوای رسانه است. مدیر مسئول باید پاسخگوی دستگاه‌های نظارتی و هیات نظارت باشد.

بنابراین کسی که انتخاب می‌شود باید تمام چالش‌های مدیر مسئولی را با تمام وجود درک و لمس کرده باشد. چراکه وقتی در هیات نظارت بحث می‌شود برای بحث‌های کارشناسی به نماینده‌ی مدیران مسئول رجوع می‌شود، او دقیقا باید از اوضاع روز رسانه‌ها خبر داشته باشد. با توجه به ظهور رسانه‌های الکترونیک نماینده‌ی مدیران مسئول باید در این حوزه نیز تخصص داشته باشد.

به نظر من کسی که انتخاب می‌شود باید با پشتیبانی یا لجستیک مطبوعات، تحریریه و محتوای مطبوعات و قانون مطبوعات آشنایی خوبی داشته باشد.

نماینده‌ی مدیران مسئول باید از درون صنف رسانه‌ها باشد. نه صنف اسمی و ظاهری، صنف عملی و عمیق. من شخص خودم را می‌گویم. من خودم مدیر مسئول هستم اما مدیر مسئول نشریه‌ی تخصصی که سالی دوبار منتشر می‌شود. بنابراین من واجد شرایط نمایندگی نیستم.

نماینده باید کسی نماینده شود که با تمام وجود دغدغه‌مندی‌ها، چالش‌ها و دردهای این حوزه را درک کند.

کامبیر نوروزی:

نماینده‌ی مدیران مسئول باید فردی کاملا مستقل باشد و از حقوق مدیران مسئول و رسانه‌ها در هیئت نظارت بر مطبوعات دفاع کند. نه آنکه مجری سیاست‌های حکومتی شود. چیزی که در دوره‌ی گذشته شاهد بودیم، این بود که نماینده‌ی مدیران مسئول بیشتر مجری سیاست‌های حکومتی بود. پس او باید داری شخصیتی باشد که بتواند با سایر اعضای هیئت نظارت گفت‌وگو کند، وارد مباحثه شود و بر حقوق رسانه‌ها پافشاری کند.

به هر حال از یک نفر به اندازه‌ی یک نفر می‌توان انتظار داشت، در هیئت نظارت تصمیمات با رای‌گیری گرفته می‌شود، یک نفر یک رای است. اما همین قدر که مسائل روزنامه نگاری درست و کارشناسانه توسط یک مدیر مسئول متخصص بررسی شود، بر آرای اعضای هیئت نظارت بر مطبوعات بی‌تاثیر نخواهد بود. البته به طور کلی انتقادهای زیادی بر نهاد هیئت مطبوعات و عملکرد آن وارد است.

محمد حسین خوشوقت:

به عقیده‌ی بنده این فرد باید رسانه و اقتضائات آن را به طور کامل و دقیق بشناسد، همچنین باید آزاده و شجاع باشد. ضمن اینکه با حقوق اصحاب رسانه هم آشنایی داشته باشد. شجاعت و شهامت این را داشته باشد تا در نزد مراجع ذی‌ربط از حقوق اصحاب رسانه به خوبی دفاع کند. باید آزاده باشد و یکی از مصادیق آزادگی این است که نزد مراجع ذی‌ربط یا محافل سیاسی منفعتی برای خود لحاظ نکند.

منصور قنواتی:

من تصور می کنم اگر کسی از جنس مطبوعات انتخاب شود حداقل می‌تواند از حقوق رسانه ها دفاع کند، نه اینکه فقط اسمی باشد در هیئتی که دوشنبه ها جلسه برگزار کند تا به رسانه ها مجوز بدهد یا تغییر مدیر مسئول رسانه ها را تایید کند، خوب این کار را که یک کارشناس اداری هم می تواند انجام دهد. در زمان های حساس نماینده مطبوعات باید نقش خودش را نشان دهد.

یک نماینده خوب در هیئت نظارت باید سخنگوی خوبی باشد. باید در رسانه‌ها مصاحبه کند و بگوید، برای مثال من در توقیف فلان نشریه مخالف بودم مخالفتم را با این دلایل اعلام کردم. در این سال‌ها در بزنگاه ها هیچ گاه صدایی از نماینده مدیران مسئول در آن هیئت نشنیدیم و همیشه صم بكم ناظر و اتفاقاتی بود که برای رسانه ها رخ می داد.

اگر کسی از جنس مطبوعات در آن هیئت باشد می‌تواند همواره با مصاحبه کردن و تذکر و انذار به مسئولین رسانه ها کمک کند. همین مطرح کردن به نوعی نقش ترمز را برای طرفهای های روبرو ایفا می‌کند. و تاثیرش بسیار بیشتر از لابی پشت پرده است.

با توجه به تجربه این سال‌ها  من معتقدم که تفاوتی نمی کند که این شخص از کدام جناح سیاسی باشد.من کسی از جناح مقابل را که فعال باشد به کسی از جناح خودم که منفعل باشد ترجیح میدهم.

برای خواندن باقی خبرهای پرونده‌ی ویژه‌ی «انتخابات نماینده مدیران مسئول در هیات نظارت بر مطبوعات» این پرونده کلیک کنید

انتهای پیام