ديپلماسي خزانه‌دار زير ضرب
روزنامه ی اعتماد در گزارشی نوشت:
رييس كل بانك مركزي در امريكا و در شوراي روابط خارجي اين كشور پس از مذاكراتي پشت درهاي بسته و البته سخنراني كوتاه تن به پرسش و پاسخي داد كه بيشتر پرسش‌ها با لبه تيز تند سياسي او را ناگزير به ارايه پرسش‌هايي خارج از حيطه مسووليتش كرد؛ پرسش‌هايي كه تندترين آن به نگراني امريكا به حضور گسترده سپاه در بخش‌هاي اقتصادي ايران باز مي‌گشت ولي سيف اخبار منتشر شده در اين زمينه را اغراق شده دانست و تاكيد كرد: اقتصاد ايران بسيار شفاف است و آمارهاي اقتصادي ايران در دسترس هستند. او همچنين گفت: من فكر مي‌كنم سرمايه‌گذار خارجي بايد توانايي شناخت طرف مقابل خود را داشته باشد. انتقادهاي تند سيف به امريكا و سخناني تهديدآميز درباره از دست رفتن برجام، البته واكنش مقامات امريكايي را نيز دربرداشت. سخنگوي كاخ سفيد در جلسه مطبوعاتي‌اش در واكنش به گلايه‌هاي سيف گفت: امريكا و بقيه اعضاي جامعه جهاني به تعهدات خود در قبال توافق هسته‌اي با ايران پايبند هستند. اين نكته را موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز با كلماتي ديگر توضيح داد و تاكيد كرد روند اجرايي برجام هنوز به پايان نرسيده است. رييس كل بانك مركزي ايران كه اين روزها بيش از هميشه از سوي منتقدان دولت يازدهم تحت فشار قرار دارد و خود و دستگاه متبوعش بارها مجبور به توضيح درباره روابط بانكي ايران و غرب و سوييفت و… شده‌اند در اين جلسه از عدم دسترسي ايران به دارايي‌هاي مسدود شده‌اش انتقاد كرده و گفته است شركاي ايران در توافق هسته‌اي به بعضي تعهدات خود عمل نكرده‌اند، ما در مجموع نتوانسته‌ايم به دارايي‌هاي مسدودشده خود در خارج دسترسي پيدا كنيم. اين مقام مسوول كه براي شركت در اجلاس بهاره صندوق بين‌المللي پول و بانك جهاني به امريكا سفر كرده است، در نشست ديروز از دولت امريكا خواست براي تشويق بانك‌هاي بين‌المللي براي معامله با ايران و همين‌طور تسهيل دسترسي ايران به موسسات مالي امريكا بيشتر تلاش كند. هرچند در نشست ديروز سيف در برابر اعضاي شوراي روابط خارجي امريكا نشست تا سوالات‌شان را پاسخ دهد و ابهامات‌شان را رفع كند اما در حقيقت فهرست بلند بالايي از توقعات و خواسته‌هاي ايران را بر زبان راند و صراحتا گفت: ايران روي تعهد امريكا حساب باز كرده و انتظار ما هم اين است كه اين مساله به سرعت حل شود در غيراين‌صورت نمي‌توان از روابط بين‌الملل در اقتصاد استفاده كرد. پرسش‌هاي مطرح شده در شوراي گفت‌وگوي امريكا اغلب جنبه سياسي داشت و با پاسخ‌هاي صريح و كوتاه ولي‌الله سيف، رييس كل بانك مركزي همراه بود. انتقادات سيف از نحوه همكاري امريكا و غربي‌ها با برجام حتي در رسانه‌ها نيز بازتاب يافت تا جايي كه وي به بلومبرگ گفت: «تقريبا هيچ چيز از برجام عايد ايران نشده است.» اين جمله كافي بود تا جرقه فشاري دوباره بر دولت زده شود، هرچند برخي تحليلگران سخنان سيف را انتقاد جدي‌اش از روند همكاري امريكايي‌ها ارزيابي مي‌كنند و معتقدند وي با اين سخنان خواست به طرف‌هاي مذاكره در ايران هشدار دهد كه بايد بيش از آنچه هست به مفاد توافقنامه پايبند باشند اما برخي منتقدان دولت همين گفته‌ها را علمي كردند براي اثبات بي‌حاصلي برجام براي ايران. او در اين گفت‌وگو تاكيد كرد: ايران سه ماه بعد از اجرايي شدن برجام، توان دستيابي به ١٠٠ ميليارد دلار دارايي ضبط‌شده‌اش در خارج از كشور را نداشته و براي پرداخت صورت‌حساب‌هايش در مبادلات خارجي به دنبال راهي براي استفاده از دلار است. رييس بانك مركزي ايران اضافه كرد كه با آنكه قرار است سپرده‌هاي ايران در بانك‌هاي خارج از كشور قابل دسترس باشند، بانك‌هاي اروپايي كماكان نگران نقض قوانين امريكا و مواجه شدن با جريمه‌هاي سنگين اين كشور هستند. بر همين اساس از «دفتر كنترل دارايي‌هاي خارجي وزارت خزانه‌داري امريكا» مي‌خواهم با صدور دستورالعملي بانك‌هاي اروپايي را به استقبال بيشتر از ايران دعوت كند. او گفت: يكي از نيازهايي كه قطعا ما داريم تبديل كردن ارز است براي اينكه بتوانيم به تامين‌كنندگان (كالا) پول پرداخت كنيم. اين، نيازمند دسترسي به نظام مالي امريكا است. پرونده باز نشدن سوييفت كه به نظر مي‌رسيد با بازديد خبرنگاران از اين سامانه مي‌توانست بسته شود، ديروز با سخنان انتقادآميز سيف باز شد و انتقادها از دولت با استنادها به سخنان سيف تا بدان جا پيش رفت كه بانك مركزي وادار شد در آخرين ساعات روز گذشته توضيحاتي درباره اين سفر پرماجرا ارايه كند. اين نكات بود كه بانك مركزي را وادار كرد در آخرين ساعات روز گذشته توضيحاتي درباره آنچه سيف گفته بود به افكار عمومي ارايه دهد و تاكيد كند كه ايران اقدامات صورت گرفته توسط طرف مقابل را در اجراي برجام كافي نمي‌داند. مدير روابط عمومي بانك مركزي گفت: سفر رييس كل بانك مركزي به امريكا سه ماه بعد از اجراي برجام، سفر مهمي است و طبيعي است كه در داخل خاك آن كشور مباحث مربوط به موانع اجراي برجام به طور جدي‌تري پيگيري شود. محمدعلي كريمي با بيان اينكه موضع اصلي دكتر سيف در اجلاس سالانه صندوق بين‌المللي پول اين است كه اقدامات طرف مقابل در جريان اجراي برجام در برابر اقداماتي كه ايران انجام داده كافي نيست، افزود: مخاطب اصلي اين اظهارات، امريكا و طرف غرب بوده و بيانات دكتر سيف با هدف وادار كردن امريكا به انجام تعهدات حداكثري خود بوده است. وي با بيان اينكه در اظهارات سيف در شوراي روابط خارجي امريكا، سخني از عدم فعاليت سوييفت نبوده است، گفت: جالب است كه برخي همكاران رسانه‌اي از بازنشدن سوييفت سخن گفته‌اند كه اين موضوع پيش از اين روشن شده كه مايه تعجب است و روشن است كه سخن دكتر سيف ناظر بر عدم همكاري برخي بانك‌ها به دليل ترس از اعمال جريمه توسط امريكا و نيز عدم صدور مجوز آنها براي انجام معاملات دلاري با بانك‌هاي ايراني بوده است. به گفته وي، بازتاب سخنان انتقادي رييس كل بانك مركزي در رسانه‌ها و محافل اقتصادي امريكا اثرگذار و گسترده بوده و با توجه به اشاره ايشان به مقاوم بودن اقتصاد ايران، به اين بيانات از زاويه قدرت نگاه شده است. مديركل روابط عمومي بانك مركزي گفت: اقدام بانك‌هاي خارجي در برقراري روابط كارگزاري با بانك‌هاي ايراني يك امر زمان‌بر و مطابق با روال بانكداري بين‌الملل است و تاكنون نيز بيش از ٣٠٠ رابطه كارگزاري ايجاد شده است. طبيعي به نظر مي‌رسد كه مقام ارشد بانكي ايران در اين سفر بر پايبندي طرف مقابل بر تعهدات خود تاكيد و كاستي‌هاي موجود را گوشزد كنند.
مشروح پرسش و پاسخ سيف با اعضاي شوراي روابط خارجي امريكا در پي مي‌آيد:
هزينه سرمايه‌گذاري در بخش هسته‌اي ايران تاكنون چقدر بوده است؟
اين سوالي است كه پاسخي براي آن ندارم و قطعا سرمايه‌گذاري داشته‌ايم و تلاش ارزشمندي هم بوده است. اما اينكه سرمايه‌گذاري با هزينه‌ها همخواني دارد يا خير، مي‌توانم بگويم با استفاده از منابع داخلي سرمايه‌گذاري‌ها صورت گرفته است.
چه كشورهايي با ايران در زمان تحريم ارتباط داشته‌اند؟
ايران با كشورهاي زيادي روابط اقتصادي دارد و آنها در زمان تحريم‌ها همكاري خود را با ايران ادامه دادند.
رتبه‌بندي فساد انگيزه سياسي دارد
رتبه ايران در شاخص فساد ١٣٠ در دنياست. چرا فساد اين ميزان شده است؟
مي‌توانم اطمينان بدهم كه اين رتبه‌بندي انگيزه سياسي دارد. اگر به ايران بياييد و زندگي كنيد، متوجه مي‌شويد كشورهايي كه رتبه بهتري از ايران دارند در واقع در شرايط خوبي نيستند. ضمن اينكه در دو ماه گذشته پيشرفت‌هاي زيادي داشتيم اما با ايران برخورد سياسي مي‌شود و اين مساله تاثير منفي دارد.
افزايش ١٥ درصدي هزينه تجارت و فساد
ناشي از آن
آيا تحريم‌ها مي‌تواند اقتصاد كره شمالي را تحت‌تاثير قرار بدهد؟
در خصوص تجربه ايران مي‌توانم بگويم تحريم‌ها تاثيري بر ديدگاه‌هاي ما نداشت، تنها هزينه‌هاي تجارت را
١٠ الي ١٥ درصد افزايش داد كه اين مساله خود مي‌تواند عامل فساد باشد. زيرا وقتي نظام شفاف بانكي نباشد داد و ستد از طريق افراد و صرافي‌ها انجام مي‌شود و در نتيجه عملكرد غير شفاف مي‌شود. بنابراين به نظر من تحريم‌ها هرگز پاسخگو نيست و فقط هزينه‌هاي زندگي مردم را افزايش مي‌دهد ضمن اينكه بايد يادآور شوم كه اقتصاد جهاني در حال تغيير است؛ البته من ارزيابي‌اي از اقتصاد كره شمالي ندارم اما اگر آنها هم به شيوه ما عمل كنند، مي‌توانند اقتصادشان را حفظ كنند زيرا تحريم‌ها اقتصاد را از بين نمي‌برد.
به اقتصاد اول منطقه تبديل مي‌شويم
دنيا شاهد بود كاهش بهاي نفت بر اقتصاد عربستان سعودي و روسيه تاثير گذاشت، لذا از آنجا كه نيمي از توليد نفت ايران در داخل هزينه مي‌شود، پيش‌بيني شما از وضعيت اقتصادي ايران چيست؟
ايران از شوك‌هاي نفتي كمترين آسيب را ديده و حتي اين كاهش بهاي نفت بر تورم داخلي ما تاثير نگذاشت. تورم ايران را از ٤٠ درصد به ١٢ درصد رسانديم و ثبات اقتصادي خود را حفظ كرديم. در اين رابطه كشور ما قابل مقايسه با كشورهاي ديگر نيست. ضمن اينكه ايران برنامه‌هاي بلندمدت ٢٠ ساله و كوتاه‌مدت ٥ ساله دارد و ما در نظرداريم به اقتصاد اول منطقه تبديل شويم.
اگر نفت به بيش از ٤٠ دلار در هر بشكه برسد، برنامه دولت ايران در اين رابطه چيست؟
قطعا برنامه دولت توسعه اقتصادي و اشتغالزايي خواهد بود ضمن اينكه ما از كاهش بهاي نفت درس گرفته‌ايم كه درآمدهاي نفتي را صرف كالاهاي مصرفي كه براي اقتصاد مخرب است؛ نكنيم.
در فعاليت‌هاي بانكي به شرايط عادي نرسيديم
شما در سخنراني خود اعلام كرديد ايران به شبكه مالي بين‌المللي متصل نشده آيا دولت امريكا عمدا چنين محدوديتي را ايجاد كرده است؟
آنچه مهم است اينكه توافق هسته‌اي و برجام به نتيجه رسيده است، اگر به نتايج نگاه كنيد پيشرفت در توافق را مي‌بينيد، با اين حال هنوز براي فعاليت‌هاي بانكي ما به شرايط عادي نرسيده است. البته نمي‌خواهم بگويم پيشرفتي نداشته‌ايم اما توقع ما در وسعت فعاليت‌هايي كه داريم، به نسبت آنچه وجود دارد، هنوز محقق نشده است.
توقع داريم اقتصاد ايران به جهان وصل شود
براساس توافق برجام طرف ايراني به تعهد خود عمل كرده و مي‌كند و حتي از زمان قطعي شدن توافق يك مورد هم وجود ندارد كه نشان بدهد ايران به تعهدات خود عمل نكرده اما انتظارات ما برآورده شدن فوري تعهدات طرف مقابل است.
مذاكرات شما با جك لو، وزير خزانه‌داري امريكا حول چه محوري بود؟
در آن مذاكره گفتم توقع ما اجرايي شدن برجام است كه ايران به اقتصاد جهاني وصل شود. اما متاسفانه فضاي كنوني چنين چيزي را نشان نمي‌دهد. ما از شركاي خود در مذاكرات هسته‌اي مي‌خواهيم به تعهدات خود عمل كنند تا نتايج ملموس براي ارايه به مردم خودمان داشته باشيم. در اين رابطه ضرورت تشكيل جلسه‌اي درباره حل مسائل بانكي و اينكه توقعات ما درباره مسائل بانكي برطرف نشده با حضورهمه طرف‌هاي برجام احساس مي‌شود و ما خواستار اجراي سريع تمام قول و قرارها هستيم.
ايران روي تعهد امريكا حساب باز كرده است
ايران روي اين تعهد حساب باز كرده و انتظار ما هم اين است كه اين مساله به سرعت حل شود در غير اين‌صورت نمي‌توان از روابط بين‌الملل در اقتصاد استفاده كرد.
پاسخ اروپايي‌ها درباره مراودات بانكي با ايران چيست و چرا آنها به تعهد خود عمل نمي‌كنند؟
فكر مي‌كنم بايد تمايزي قايل شد؛ بانك‌هاي ايران تمام استانداردهاي بين‌المللي را رعايت مي‌كنند اما به نظر مي‌رسد بانك‌هاي اروپايي هنوز مردد هستند.
در فهرست FATF تنها نام دو كشور وجود دارد، ايران و كره شمالي. سوال ما اين است كه آيا فكر مي‌كنيد اقتصاد ايران شبيه كره شمالي است؟
همه مي‌دانند كه اين برخوردها سياسي است. يكي از دلايلي كه بانك‌هاي ايران نمي‌توانند پيشرفت كنند همين نظر FATF است ما در جلسه‌اي كه با آنها داشتيم، اعلام كرديم كه ايران قانون پولشويي و مبارزه با تروريسم مالي را مصوب كرده و آنها از چنين اقدامات ايران تعجب كردند. ضمن اينكه بانك‌هاي ايران استاندارهاي بين‌المللي را رعايت مي‌كنند و آنچه عملا اتفاق افتاده تبليغات منفي است كه رسانه‌هاي غربي عليه ايران مي‌كنند. به همين دليل بانك‌هاي اروپايي براي همكاري با ايران مردد هستند. آنها به دليل مجازات‌هاي سنگين جرات كار با ايران را ندارند و اين باعث تاسف است. اين درحالي است كه بزرگ‌ترين بانك‌هاي اروپايي سابقه همكاري خوبي با ايران دارند. هنوز اين همكاري با ايران براي آنها جذاب است و به همين دليل مي‌خواهيم كه اين موانع طبق توافق برجام برداشته شود.
اقتصاد مقاومتي ثبات ايجاد مي‌كند
آيا برنامه اقتصاد مقاومتي مانع از همكاري ايران با اقتصاد جهاني مي‌شود؟
بايد نگاه‌هاي آكنده از سوءتفاهم برداشته شود. وقتي درباره اقتصاد مقاومتي صحبت مي‌كنيم به معناي اين است كه اقتصاد ايران به دنبال ثبات، قوي شدن و دوري از هرگونه شوك اقتصادي است كه اقتصاد ايران را ضعيف مي‌كند. ما به كارشناسان خود اعتماد داريم و فكر مي‌كنيم با تكيه بر منابع داخلي مي‌توانيم به ثبات برسيم. اينكه ايران قصد دارد با اقتصاد جهاني از طريق اقتصاد مقاومتي تبادل نداشته باشد، بيشتر سوء برداشت است كه ايران را مي‌خواهند در تقابل با جهان نشان بدهند. همه تلاش ما ايجاد شرايط ثبات و اقتصاد امن است. اين كار به اين دليل صورت مي‌گيرد كه از تلاطم بحران‌هاي اقتصاد جهاني دور باشيم. به همين دليل هم كاهش بهاي نفت كمترين آسيب را به اقتصاد ايران وارد كرد. در حالي كه همگان مي‌دانند كه كاهش بهاي نفت يك اقدام سياسي بود تا اقتصاد ايران ضعيف شود و فكر مي‌كردند كه اگر قيمت نفت سقوط كند اقتصاد ايران سقوط مي‌كند. اما با وجود اين مساله ما توانستيم اقتصاد را با وجود كاهش بهاي نفت مديريت كنيم، ضمن اينكه برنامه‌هاي توسعه‌اي را هم دنبال كنيم به طوري كه حتي با وجود كاهش بهاي نفت شاهد رشد اقتصادي در سال گذشته بوديم.
مهم‌ترين پرسش‌هايي كه از سيف شد
امريكا نگران حضور سپاه در اقتصاد ايران است.
اغراق شده است.
آيا دولت اوباما دوست دارد در ايران سرمايه‌گذاري انجام بدهد؟
اگر موضوع ايران‌هراسي دامن زده نشود.
هزينه سرمايه‌گذاري در بخش هسته‌اي ايران تاكنون چقدر بوده است؟
پاسخي براي آن ندارم.
چرا رتبه فساد در ايران به ١٣٠ دنيا رسيده است؟
اين رتبه‌بندي انگيزه سياسي دارد.
اگر نفت به بيش از ٤٠ دلار در هر بشكه برسد، برنامه دولت ايران در اين رابطه چيست؟
توسعه اقتصادي و اشتغالزايي.
آيا دولت امريكا عمدا از اتصال مالي ايران به جهان جلوگيري كرده است؟
آنچه مسلم است هنوز فعاليت‌هاي بانكي ما به شرايط عادي نرسيده است.
مذاكرات شما با جك لو، وزير خزانه‌داري امريكا حول چه محوري بود؟
در آن مذاكره گفتم كه توقع ما اجرايي شدن برجام است.
شوراي روابط خارجي آمريكا
شوراي روابط خارجي كه در سال ۱۹۲۱ در امريكا تاسيس شده يك سازمان عضوگير، ناشر و انديشكده ايالات متحده امريكا است كه در حوزه سياست خارجي امريكا و روابط بين‌الملل متخصص است. اعضاي آن سياستمداران‌قديمي، بيشتر از دوازده وزير امور خارجه ايالات‌متحده امريكا، سيا، اداره‌كنندگان، بانكداران، وكلا و چهره‌هاي شاخص senior رسانه گروهي هستند. اغلب سياستمداران كهنه‌كار آمريكايي در اين شورا عضويت دارند.اهميت اين شورا در حدي است كه برنامه ملاقات‌هاي رهبران سياسي جها ن در آن طرح‌ريزي مي‌شود. مقر شورا در نيويورك و دفتر ديگري در واشنگتن دي‌سي دارد.
انتهای پیام
