ریسکی که حسن روحانی در آن برنده شد

داوود حشمتی، روزنامه‌نگار در یادداشتی با عنوان «ریسکی که حسن روحانی در آن برنده شد» در امتداد نوشت:

این یک واقعیت غیرقابل انکار است که اگر کرونا نبود، بایدن و دموکرات‌ها توانایی شکست ترامپ را نداشتند. لذا با همین نگاه هم بود که تا ابتدای تابستان 99 بسیاری معتقد بودند که باید با ترامپ مذاکره کرد. چرا که پیروز انتخابات آینده آمریکاست. ترامپ هم برای این امر تلاش زیادی کرد. اما حسن روحانی از همان زمان یک تصمیم مهم گرفت که آن تصمیم برایش تبدیل به یک پیروزی شد. تصمیم به عدم مذاکره با دولت ترامپ، تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا.

برخلاف بسیاری که می‌گویند «اختیار مذاکره یا عدم مذاکره در دست روحانی نیست» حسن روحانی اگر به این جمع بندی میرسید که باید قبل از انتخابات با ترامپ وارد مذاکره شود، توانایی این را داشت که مجوز مذاکره را دریافت کند. پالس‌های مثبت و مهمی هم دریافت کرده بود. خصوصا همین اواخر پیشنهاد پوتین برای نشست مشترک، اتفاقی بود که اگر میخواست‌، می‌توانست مجوز مذاکره را دریافت کند. از لحاظ شخصیتی هم نشان داده است که حاضر است سیبل حملات شود و در عین حال آن کاری که فکر میکند درست است، انجام دهد. لذا نگران حمله مخالفانش هم نبود. او یک تصمیم مهم گرفت. تصمیمی که دو سر داشت. یا می‌برد یا میباخت. تصمیمی که گرفت سخت پرریسک اما درست بود.

فشار ترامپ این بود که قبل از مهرماه و سررسید برداشته شدن تحریم‌های تسلیحاتی، ایران را پای میز مذاکره بکشاند. پالس های تبادل زندانی میان دو طرف هم شنیده میشد. اما روحانی آن را نپذیرفت. در نهایت ترامپ مکانیسم ماشه را هم فعال کرداما موفق نشد و با ناامید شدن از کانال تهران، به سراغ نهایی کردن توافق اعراب و اسرائیل رفت.

ترامپ عکس یادگاری در سیاست خارجی نیاز داشت که آن را همچون دستاوردی در داخل خاک آمریکا به مردمش عرضه کند. این عکس یادگاری را با حضور امارات و اسرائیل گرفت. لذا بعد از تلاش ناموفق ترامپ برای فعال کردن مکانیسم ماشه، حتی اگر روحانی تصمیم به مذاکره می گرفت هم برای ترامپ اثری نداشت و از دل آن توافقی حاصل نمیشد.

از سال 97 که ترامپ از برجام خارج شد، اصولگرایان معتقد بودند روحانی با افزایش فشارهای اقتصادی قصد دارد نظام را برای دریافت مجوز مذاکره، تحت فشار قرار دهد. همان زمان بارها گفتیم و گفته شد که این اشتباه است. زمانی که در12 مهرماه سال 97 رهبری در سخنرانی بسیجیان در استادیوم 100 هزار نفری گفتند: «من صریحاً اعلام میکنم: اینکه ما بر طبق میل دشمن ترویج کنیم که راهی جز پناه بردن به دشمن نداریم، بزرگ‌ترین خیانت در حقّ ملّت است. البتّه این اتّفاق نمی‌افتد، من به حول و قوّه‌ی الهی و با همراهی شما تا جان و توان دارم، نخواهم گذاشت این اتّفاق در کشور بیفتد.» نوشتم که روحانی بهتر از هر کسی می‌داند معنای این جملات چیست و برای دریافت مجوز مذاکره قطعا در جهت بهبود اقتصادی تلاش می‌کند، نه برعکس آن.

این تلاش‌ها تا مهرماه سال 98 نتیجه داد اما ترامپ در نیویورک آن سال تنها به دنبال عکس یادگاری بود. روحانی آن روز هم یک تصمیم مهم گرفت که مذاکره نکند و مذاکره نکرد. تا رسید به آبان خونبار98 که با هیچ دستمالی سیاهی آن پاک نخواهد شد آنجا ورق برگشت.

با این حال هر کسی جای او بود تصمیم می‌گرفت به پیشنهادهای ترامپ واکنش مثبت نشان دهد. او ریسک بزرگی کرد و منتظر پس از انتخابات آمریکا باقی ماند. حالا اما فرصت او بسیار اندک است. حسن روحانی تلاش خواهد کرد در این فرصت باقی مانده آنچه لازم است در داخل و خارج انجام دهد. اما موانع داخلی و خارجی او بسیار است. او این جمله را از مدت‌ها قبل آماده کرده بود تا بیان کند، و امروز آن ادا کرد «مقاومت قهرمانانه ملت ایران اثبات کرد که سیاست فشار حداکثری محکوم به شکست است» اینجاست که باید از رفتن ترامپ برخلاف ترامپیست‌ها و احمدی‌نژادی‌ها و اصولگرایان که عزا گرفتند، شاد بود.

انتهای پیام