پاسخ یک حقوقدان به سعید جلیلی

رضا نصری، حقوقدان و تحلیلگر مسائل بین‌الملل در پاسخ به سعید جلیلی، رئیس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در دولت احمدی‌نژاد که نوشته بود «اقدامات دولت اوباما و سناتورها پس از امضای برجام:‌ تمدید ده‌ساله تحریم های ایران موسوم به آیسا‌، امضای قانون ویزا‌‌، تصویب قانون تجمیع و توسعه تحریم‌های ایران موسوم به کاتسا با اجماع حداکثری جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها‌‌»، در صفحه‌ی توییتر خود نوشت:

جناب دکتر جلیلی، کُل داستان را بفرمایید!

۱) قانون آیسا – که بستر حقوقی بسیاری از تحریم‌هاست – تمدید شد؛ و از کنگره (به ویژه کنگره جمهوریخواه) انتظاری جز این هم نبود. اما معافیت‌های مورد توافق در برجام – تا زمان خروج ترامپ از توافق – پا برجا ماند!

۲) اصلاح قانون ویزا – که یکی دیگر از دستاوردهای جریان تندرو در واشنگتن بود – محدودیت‌هایی برای کسانی که در ظرف پنج سال گذشته به ۷ کشور نامبرده سفر کرده بودند برای دریافت ویزای آمریکا ایجاد می‌کرد.

۳) اما برجام موجب شد دولت اوباما مجبور شود از میان این کشورها صرفاً برای «ایران» معافیت‌هایی قائل شود تا طبق تعهداتش مانع «عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی ایران» نشود. وزارت خارجه آمریکا نیز معافیت‌هایی برای تجار و سرمایه‌گذاران و غیره که به ایران سفر می‌کردند صادر کرد.

۴) در ضمن، صرف وجود برجام موجب شد اتحادیه اروپا نیز – با تهدید به اتخاذ اقدام متقابل و وضع شرایط سختگیرانه ویزا برای اتباع آمریکایی – با این اصلاحیه قانون آمریکا به شدت مخالفت کند. در مورد سایر کشورهای لیست‌شده در قانون مذکور چنین حساسیتی وجود نداشت.

۵) قانون کاتسا در زمان ترامپ (برجام‌ستیز اعظم) و با امضای او به تصویب رسید و عمده موضوع آن – به غیر از روسیه – «فعالیت‌های موشکی ایران» بود که موضوع برجام نبود؛ اما به موجب قطعنامه ۲۲۳۱ از زیر ضرب ممنوعیت شورای امنیت خارج شده بود.

یادآوری می‌شود که برجام «پیمان مودت» میان ایران و آمریکا یا یک قانون فراسرزمینی نبود تا دولت و همه افراد و بازیگران صحنه سیاست آمریکا را ملزم به رفتار دوستانه با ایران کند؛ یا مانع مانع‌تراشی‌های جریان‌های ایران‌ستیز و برجام‌ستیز در کنگره شود.

۶) برجام توافقی بود که به جز دستاوردهای راهبردی در صحنه بین‌المللی، قدرت مانور و دامنه اقدامات خصومت‌آمیز نهادهای قانونگذار آمریکا را – همانطور که نمونه‌هایش در بالا ذکر شد – به شدت محدود می‌کرد. به همین خاطر هم ترامپ آن را ناقض «عظمت آمریکا» می‌دانست و از آن خارج شد!

۷) جناب دکتر جلیلی، بیایید از جایگاه سیاسی و پایگاه اجتماعی خود برای کمک به دولت در جهت لغو تحریم‌ها و اجرای تمام و کمال برجام استفاده کنید! در این صورت، نه تنها حق ایران احقاق می‌شود، بلکه زیرساخت‌های حقوقی تحریم‌های آمریکا – که برشمردید – نیز در نهایت برچیده خواهد شد.

انتهای پیام