وزیر فرهنگ: همه جشنواره‌ها امسال برگزار می‌شوند
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ از برگزاری کلیه رویدادهای فرهنگی و هنری همانند کلیه جشنواره‌های فجر و نمایشگاه کتاب در ماه‌های آینده خبر می‌دهد و معتقد است که کلیه این برنامه‌های می‌توانند به صورت تلفیقی از امکانات حضوری و فضای مجازی برگزار شوند.
مشروح گفت‌وگوی ایسنا با آقای صالحی به شرح زیر است:
* با توجه به افزایش شیوع ویروس کرونا در کشور و افزایش چشم‌گیر شمار مبتلایان به بیماری کویید_۱۹، رویکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در قبال برنامه‌های فرهنگی و هنری کشور همانند برگزاری کنسرت‌ها، نمایش فیلم‌ها، اجرای تئاترها و نمایشگاه‌های هنری به چه صورت است؟
به دنبال تعطیلی اجتماعات یا به حداقل رساندن آنها و با در نظر گرفتن این نکته که ویژگی اصلی فعالیت‌های فرهنگی و هنری در هر جامعه‌ای زیست اجتماعی این فعالیت‌ها است، حوزه فرهنگ و هنر آسیب‌های بسیاری شدیدی را در این ایام متحمل شد.
مقایسه آمار فروش شش ماه نخست سال ۹۹ با سال گذشته به‌خوبی بیانگیر میزبان خسارت‌های وارد شده به این حوزه است. به عنوان مثال در حوزه سینما در شش ماه نخست سال ۹۸، بیش از ۱۸۰ میلیارد فروش داشتیم و در شش ماه نخست سال ۹۹، این آمار به ۵ میلیارد تومان رسید. در حوزه هنرهای نمایشی نیز با حدود بیش از ۸۰ درصد کاهش اجرا همراه بوده‌ایم؛ که آن ۲۰ درصدی هم که اجرا داشتند با مخاطبان بسیار کمی به علل گوناگون از جمله ضرورت فاصله گذاری در سالن ها و … مواجه شدند. در حوزه موسیقی نیز شرایط به همین صورت بوده است. از سوی دیگر با توجه به اینکه به طور کلی زیست اجتماعی مردم با فاصله‌گذاری همراه شده است، کاهش مخاطبان حتی در شرایطی که فضای سینماها نیز باز شده بود، همچنان وجود داشت. در واقع می‌توان گفت که در این مدت مخاطبان حوزه فرهنگ و هنر به شدت کاهش یافتند.
اما با وجود اینکه تمام این موارد شرایط سختی را برای حوزه فرهنگ و هنر ایجاد کرد، جریان فرهنگ و هنر همچنان زنده است؛ چراکه نَفَس اصحاب این عرصه به فرهنگ و هنر وابسته است. افرادی که به این حوزه به عنوان یک شغل نگاه نمی‌کنند و هنر زندگی و حیات آنها است.
در حوزه جشنواره‌ها دو قالب حضوری و آنلاین را در نظر داریم و تلاشمان این است تا آنجایی که می‌توانیم این دو فضا را با هم تلفیق کنیم؛ اتفاقی که در جشنواره‌های موسیقی جوان و کودک و نوجوان اصفهان و موسیقی نواحی و … شاهد آن بودیم. به هر حال شرایط کرونایی با وجود تمام محدودیت‌ها و آسیب‌هایی که داشته است، فرصت‌هایی را نیز فراهم کرد که ما می‌توانیم از آنها در برگزاری جشنواره‌های پیش‌رو استفاده کنیم. به عنوان مثال درست است که جشنواره کودک و نوجوان اصفهان به دلیل شرایط برگزاری نسبت به سال گذشته از شور و هیجان کمتری برخوردار بود، اما برگزری آنلاین جشنواره باعث شد که دیگر صرفا مختص به کودکان اصفهان نباشد و کل کودکان ایران را شامل شود.
بر همین اساس با توجه به اینکه دوره تراکم جشنواره‌ها را در پیش داریم، به سمت ترکیب فضای حضوری و آنلاین حرکت می کنیم که تجربه جدیدی در حوزه فرهنگ و هنر محسوب می‌شود و قطعا تجربه جدید و خوبی خواهد بود.بنابراین تمام برنامه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد در سال ۹۸، در سال ۹۹ نیز برگزار می‌شود و حتی «نمایشگاه کتاب» که امکان برگزاری آن در اردیبهشت‌ماه فراهم نشد نیز در آذر ماه امسال برگزار می‌شود.
تمام برنامه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد در سال ۹۸، در سال ۹۹ نیز برگزار می‌شود و حتی «نمایشگاه کتاب» که امکان برگزاری آن در اردیبهشت‌ماه فراهم نشد نیز در آذر ماه امسال برگزار می‌شود
* برنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در قبال برگزاری جشنواره‌های فجر با کمترین آسیب به سلامت اجتماعی مردم، چیست؟ به نظر شما به توجه به تجربه ناموفق برگزاری جشنواره تجسمی فجر در سال ۹۸ و برگزار نشدن مراسم اختتامیه این جشنواره به همین علت، امکان برگزاری موفق جشنواره‌های پیش‌رو چقدر است؟
همانگونه که گفتم برای برگزاری جشنواره‌های پیش‌رو به این صورت است که ترکیبی میان حداکثر استفاده از امکانات حضوری و حداکثر استفاده از فضای مجازی را در کنار هم داشته باشیم. اگر زمان برگزاری جشنواره‌ها، شرایط مناسب باشد، امکان برگزاری حضوری جشنواره‌ها وجود دارد، اما اگر شرایط به فضای تعطیلی مطلق برسد، طبیعتا جشنواره‌ها نیز فقط به صورت آنلاین برگزار می‌شوند و در شرایط بینابین، حالت تلفیقی خواهد داشت و مراسم‌های افتتاحیه و اختتامیه با بهره‌گیری از فضای مجازی و حضوری و تلفیق آنها برگزار می‌شوند. جشنواره‌هایی همانند جشنواره تجسمی فجر نیز به دلیل اینکه بازدیدها چندان پرتراکم نیست، امکان بازدیدهای حضوری با رعایت کلیه پروتکل‌های بهداشتی فراهم و تلاش می‌شود فضاها به گونه‌ای در نظر گرفته شوند که پاسخگوی میزان مراجعه‌کنندگان باشند.
در حوزه هنرهای نمایشی نیز با این نگاه حرکت می‌کنیم که نمایش‌های روزمره و جشنواره‌ای ضبط شوند و در پلتفرم‌هایی که برای این موضوع در نظر گرفته شده است به صورت آفلاین در اختیار علاقه‌مندان قرار بگیرند. به این صورت هم در عرصه هنرهای نمایشی رونق ایجاد می‌شود و هنرمندان امکان فعالیت دارند و هم اینکه علاقه‌مندان به این حوزه می‌توانند آثار جدید را دنبال کنند.
در واقع تجربه چند ماه اخیر در بخش‌های مختلف فرهنگی و هنری به ما این نوید را می‌دهد که تعطیلی هیچ‌کدام از برنامه‌ها را نخواهیم داشت، بلکه یا به صورت ترکیبی یا حداقل در فضای مجازی برگزار می‌شوند. ممکن است در برخی از شاخص‌ها با کاهش‌هایی همراه باشیم، اما تلاش می‌شود با بهره‌گیری از شاخص‌های دیگر رونق جشنواره‌ها همچنان برقرار باشد.
* در ماه‌های اخیر بسیاری از هنرمندان با مشکلات زیادی از بیکاری تا بیمه درمانی مواجه شدند. برنامه‌های وزارتخانه برای جبران خسارت‌های واردشده به این حوزه و حمایت از هنرمندان چیست؟
با توجه به گستردگی خسارت‌ها و محدودیت منابع مالی به وسطه تحریم‌ها، طبیعتا جبران این حجم از خسارت‌ها کار ساده‌ای نیست؛ اما اقداماتی برای کمک به هنرمندان انجام شده و در حال انجام است. به عنوان مثال در سه ماه ابتدایی آغاز شیوع ویروس کرونا در کشور، حدود ۳۵ میلیارد تومان برای بیمه ۷۰ هزار هنرمند پرداخت شد.
همچنین با توجه به اینکه حوزه فرهنگ و هنر جزو دسته‌های آسیب‌پذیر قرار گرفت، اصحاب فرهنگ و هنر برای دریافت وام در سامانه کارا قرار گرفتند که مرحله اول آن تمام شده است و به‌تازگی به مرحله دوم ورود کرده‌ایم. در مرحله اول فرآیند انجام امور مقداری کند بود، اما هم‌اکنون شاهد فرآیند بهتری هستم. بر اساس آماری که اول آبان‌ماه به دست ما رسید، از ۷۴۶ میلیارد تومان، ۳۶۷ میلیارد تومان پرداخت شده است. این درحالی است که میزان پرداختی تا ۲ ماه قبل، ۱۲۰ میلیارد تومان بود. بنابراین می‌توان گفت که در ماه‌های اخیر این فرآیند سرعت بیشتری پیدا کرده است. همچنین در مرحله دوم در حال گفت‌وگو با کمیته اقتصادی ستاد ملی کرونا هستیم تا تسهیلات سامانه کارا به شکل دیگری نیز در اختیار اصحاب فرهنگ و هنر قرار بگیرد.
اقدام سوم نیز کمک تسهیلات معیشتی بود که ۱۲۰ میلیارد تومان دریافت شده و این مبلغ توسط صندوق هنر به هنرمندان پرداخت می‌شود. همچنین با مساعدت معاون اول رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان برنامه‌ریزی و بودجه، ۲۲۰ میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت با سود ۴ درصد در اختیار هنرمندان قرار خواهد گرفت که تفاهم‌نامه‌های آن انجام شده و آن دسته از اهالی فرهنگ و هنر که ثبت‌نام کرده‌اند، امکان دریافت وام درخواستی خود را دارند.
البته درست است که این کمک‌ها آنگونه که باید و شاید نیست، اما تلاش کرده‌ایم که در وضع موجود تا اندازه‌ای که می‌توانیم کمک کنیم.
* بسیاری از هنرمندان به‌سختی توانستند در سامانه کارا ثبت‌نام کنند و پس از ثبت‌نام و مراجعه به بانک‌ها با موانعی همچون لزوم داشتن حقوق ماهیانه و ضامن مواجه شدند و بانک‌ها نیز از دادن وام به این هنرمندان اجتناب کردند. چه اقدامی برای تسهیل این شرایط صورت گرفته است؟
متاسفانه شرایط اهدای تسهیلات در بانک‌ها بر اساس روال و رویه‌ای انجام می‌شود که عادت سیستم بانکی است و تغییر و تحول این سیستم نیز کار آسانی نیستمتاسفانه شرایط اهدای تسهیلات در بانک‌ها بر اساس روال و رویه‌ای انجام می‌شود که عادت سیستم بانکی است و تغییر و تحول این سیستم نیز کار آسانی نیست. به همین خاطر هم فرآیند انجام امور کند پیش رفت، اما همانگونه که اشاره کردم و آمارها نیز نشان می‌دهند با پیگیری‌هایی که انجام شد در دو ماه اخیر میزان پرداختی‌ها تقریبا به ۲ برابر افزایش یافته است.
البته هنوز هم نمی‌توان گفت که تمام مشکلات حل شده‌اند. هنوز هم در برخی از نقاط امور آنگونه که باید انجام نمی‌شوند، اما نسبت به چند ماه قبل سرعت بیشتر و فرآیند تسهیل شده است. امیدواریم هرچه سریع‌تر موانع برطرف شوند و به نقطه‌ای برسیم که هنرمندان بتوانند به سرعت وام‌های درخواستی خود را دریافت کنند.
* شعارها و برنامه‌هایی در حوزه فرهنگ و هنر در دولت تدبیر امید مطرح شد که سرانجام آنها چندان روشن نیست. به عنوان مثال طرح امید و ساخت سالن‌های سینما، تالارها و فرهنگسراها در استان‌های مختلف کشور به کجا رسید؟
طرح سینما امید برای شهرهایی مطرح شد که فاقد سینما هستند. نام ۲۷ شهر در توافق‌نامه‌ها قرار گرفت که نتیجه آن باید تاسیس ۸۷ سالن با حدود ۹ هزار صندلی باشد. خوشبختانه این طرح از سال گذشته شروع شده و قرار است در کمتر از ۱۸ ماه به نتیجه برسد.
در این میان با توجه به اینکه یک سوی این تفاهم‌نامه‌ها شهرداری‌ها هستند، مشکلات پیش‌آمده برای شهرداری‌ها در ایام کرونا باعث شد که در برخی شهرها روند کند شده باشد ولی به صورت جدی سازمان سینمایی پیگیر است که به تعهدات عمل شود.
همچنین حدود ۶۰۰ مجتمع فرهنگی در حال بهره‌برداری داریم که حدود ۲۰۰ مجتمع در حال ساخت هستند. تلاش بر این بوده است که این اقدامات سرعت بیشتری پیدا کند، اما منابع عمرانی نیز در این مدت مشکلاتی داشت که فرآیند پیشرفت این پروژه‌ها را کاهش داد. در مجموع در دولت یازدهم و دوازدهم، ۴۳ تالار و مجتمع فرهنگی افتتاح شده و انتظار ما و سازمان برنامه‌ریزی و بودجه این است که پروژه‌های نزدیک به اتمام در همین دولت سرعت بیشتری پیدا کنند.
* به نظر شما تحقق شعار «ایران، فقط تهران نیست» تا چه اندازه موفقیت‌آمیز بود؟ این رویکرد چه تاثیری در رشد کیفی هنرمندان استان‌های ایران داشت و آیا کمکی به افزایش تخصیص بودجه از سوی معاونت‌های تخصصی به استان‌ها داشت؟
منابع مالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی محدود است و با توجه به گستره وسیعی که جغرافیای ایران دارد، طبیعتا آنگونه که باید به استان‌ها و توان‌ها و استعدادهای هنرمندان استانی توجه کافی نشده است. باید این نکته را در نظر داشت که کل بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی غیر عمرانی یک هزار میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان است و با توجه به مشکلات اقتصادی و گستردگی جغرافیایی، تخصیص بودجه کافی به استان‌ها،کار دشواری است.
اما به طور کلی رویکرد توجه به استان‌ها همواره مورد توجه بوده و در این راستا نیز اقداماتی صورت گرفته است. به عنوان مثال از لحاظ منابع مالی و بودجه قرار بر این شده است که معاونت‌ها حداقل ۲۰ درصد از بودجه خود را به فضای فرهنگی استان‌ها اختصاص دهند. گزارش‌های سال ۹۹ نشان می‌دهد که در برخی از معاونت‌ها این رقم به ۸۰ درصد نیز رسیده است.
از نظر ساختاری نیز تغییراتی در این زمینه انجام شده است. پیشتر تعداد بسیار کمی از معاونت‌ها با استان‌ها تفاهم‌نامه امضا می‌کردند، اما هم‌اکنون در بودجه تمام معاونت‌ها، برای تفاهم‌نامه‌های استانی مبلغی در نظر گرفته شده است. این موضوع تقریبا به عنوان یک رویکرد نهادینه‌شده در فضای معاونت‌ها پذیرفته شده که امیدواریم در آینده نیز تداوم داشته باشد تا دیگر معاونت‌ها احساس نکنند تنها تهران حوزه فعالیتی آنها است و به استان‌ها حتی بیشتر از تهران توجه نشان دهد.
در مجموع تلاش شده است رویدادهای استانی نیز در این مدت تقویت شوند. به عنوان مثال پیشتر استان‌های محدودی جشنواره‌های فجر را پوشش می‌دادند و اگر هم برنامه داشتند، فیلم‌های محدودی به نمایش گذاشته می‌شد. بر همین اساس تلاش کردیم استان‌ها نیز در جشنواره‌های فجر همزمان با تهران برنامه داشته باشند. از سوی دیگر تلاش شد تا برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری استان‌ها نیز تقویت شود؛ به نحوی که حتی برخی از برنامه‌های ملی، در سطح استان‌ها برگزار شدند.
* «زدودن سایه سیاست از سر فرهنگ»، از دیگر شعارهای این دولت بود؛ به نظر شما آیا این شعار تحقق یافته است؟
این شعار محقق نشده و کاملا طبیعی است. به هر حال عوامل مختلف تاریخی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و … در سیاست‌زدگی جامعه ما دخیل است که حوزه فرهنگ نیز متاثر از این فضا است. این عوامل باعث شده‌اند که نتوانیم بخش‌های مختلف زندگی اجتماعی را به‌ویژه در حوزه فرهنگ از سیاست جدا کنیم. با توجه به اینکه عوامل عمیق و ریشه‌دار هستند، نمی‌توان به‌راحتی آنها از بین برد.
اما مدعی هستیم که به تحقق این شعار نزدیک‌تر شده‌ایم. به عنوان یک شخص حقیقی و نه حقوقی باور دارم که زمینه فرصت اظهار نظر در گروه‌های مختلف اجتماعی در فضای نشر، رسانه و هنر رشد نسبی خوبی پیدا کرده است. این رشد رضایت‌بخش نبوده، اما می‌توان گفت که با افزایش نسبی همراه بوده است. کافی است که فضای این دولت را با دولت قبلی و حتی در برخی از حوزه‌ها با دولت‌های قبل‌تر مقایسه کنیم تا متوجه شویم فرصت اظهار نظر به صورت میانگین در ۷ سال اخیر نسبت به دهه‌های قبلی، بیشتر شده است.
از سوی دیگر، به صورت میانگین، قدرت تحمل مسئولانه اجرایی به‌ویژه در بخش قوه مجریه بالاتر رفته است؛ به عنوان مثال در هفته‌های اخیر تعبیراتی در برخی از رسانه‌های رسمی نسبت به مسئولان عالی‌رتبه اجرایی کشور مطرح شد که حتی مقام معظم رهبری را نیز به هشدار و نهیب زدن وا داشت. منظورم این نیست این دستاوردها محصول صرفا عملکرد قوه مجریه بوده، بلکه شرایط اجتماعی عمومی، تغییرات فضای ارتباطات و تغییر رویکردها و ترکیب آنها با هم باعث شده است که به یک رشد نسبی در این زمینه دست پیدا کنیم. اما نقش رویکردهای دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را هم نمی توان نادیده و یا حداقلی دید.
در واقع می‌توان گفت اگرچه نتوانستیم سایه سیاست را از فرهنگ بزداییم، اما تا اندازه‌ای در برخی از حوزه‌ها به این نگاه نزدیک شده‌ایم.
* چرا برخلاف وعده‌های دولت، سخت‌گیری‌ها و به تبع آن نارضایتی‌ها از روند ممیزی کتاب افزایش یافته است؟
به طور کلی در حوزه ممیزی و به‌ویژه ممیزی کتاب یک نگاه این است که اصلا ممیزی کتاب لازم نیست و خواننده خودش انتخاب می‌کند که چه کتابی بخواند. نگاه دوم این است که ممیزی کتاب مشابه مطبوعات باید پس از نشر باشد و نگاه سوم که قوانین کشور آن را بر ما الزام می‌کند، این است که باید ممیزی قبل از نشر وجود داشته باشد.
در فضای اجرایی و قوانین موجود که این وزارتخانه بر مبنای آن الزامات پیش می‌رود، ما ملزم هستیم که بر اساس قوانین از مصوبات مجاری اصلی قانون‌گذاری که یکی از آنها شورای انقلاب فرهنگی است، تبعیت کنیم. با این وجود تلاش کرده‌ایم در دولت یازدهم و دوازدهم بحث ممیزی را تا آنجایی که ممکن است از سلایق جدا کنیم. بر همین اساس در معاونت فرهنگی بحث تجدیدنظر مطرح شد و این تجدید نظر فرصتی برای بازخوانی مجدد کتاب‌ها فراهم می‌کند تا نظرات سلیقه‌ای کمتر شود.
باید این نکته را نیز در نظر داشت که سالانه حدود ۱۰۰ هزار کتاب به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌آید و طبیعتا ممکن است اقداماتی صورت بگیرد که قابل دفاع نباشد. سالانه حدود ۱۰۰ هزار کتاب به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌آید و طبیعتا ممکن است اقداماتی صورت بگیرد که قابل دفاع نباشدممکن است کتابی که باید شامل ممیزی می‌شده، نشده باشد که از آن طرف نیز مورد انتقاد واقع می‌شویم و باید پاسخگو باشیم و از سوی دیگر نیز ممکن است کتابی ممنوع یا ممیزی شود که نباید می‌شده.
اما در مجموع با توجه به ارتباطاتی که در این حوزه دارم، معتقدم سخت‌گیری‌ها زیاد نشده و همان شرایط میانی حاکم است. در مجموع در حوزه ممیزی تلاش شده که شیوه قبلی حفظ شود و تا جایی که قوانین اجازه می‌دهد فرصت‌های آزادی اندیشه و بیان نیز وجود داشته باشد.
* چرا معاونت مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت تدبیر و امید بیشتر با مدیران رسانه‌ها در تعامل بوده است تا با خبرنگاران و روزنامه‌نگاران؟ اینگونه به نظر می‌رسد که این معاونت بیشتر متولی امور مدیران رسانه‌ها است تا اصحاب رسانه.
به این مسأله در طرح پیشنهادی سازمان نظام رسانه‌ای پرداخته شده بود. این طرح با این نگاه که بتوانیم با بدنه رسانه ارتباط روشنی داشته باشیم، در این دولت تصویب شد، اما ابلاغ نشد. با توجه به اینکه شخصیت حقوقی مدیران رسانه روشن است، بنابراین ارتباط حاکمیت و دولت با آنها راحت‌تر است. اما ارتباط با خبرنگاران و روزنامه‌نگاران کار آسانی نیست؛با توجه به اینکه شخصیت حقوقی مدیران رسانه روشن است، بنابراین ارتباط حاکمیت و دولت با آنها راحت‌تر است. اما ارتباط با خبرنگاران و روزنامه‌نگاران کار آسانی نیست چراکه ما هنوز تعریف روشنی از اینکه «خبرنگار کیست؟» نداریم. بنابراین باید ابتدا مشخص شود که منظور ما از خبرنگار به عنوان بخش اصلی حوزه رسانه چه کسی است تا بعد بتوان نظام ارتباط ارتباطی روشن‌تری با او برقرار کنیم.
با همین نگاه طرح سازمان نظام رسانه‌ای ارائه شد که البته همانند هر طرح پیشنهادی دیگری با اظهارنظرهای منتقدانه‌ای مواجه شد. در طرح سازمان نظام رسانه‌ای تعریف خوبی از هویت خبرنگاران ارائه شده بود، اما برخی از مواردی که در این طرح وجود داشت موجب تردید عده‌ای از اصحاب رسانه و تشکل‌های رسانه‌ای شد که در نهایت نیز مانع از ابلاغ این لایحه شد. یکی از مواردی که در این طرح مورد انتقاد واقع شده بود، به بحث آزادی خبرنگاری مربوط بود و این نقطه ابهام مانع از این شد که این لایحه به فرجام برسد؛ این درحالی است که یکی از علت‌های اصلی ارتباط بیشتر دولت‌ها با مدیران رسانه این است که بدنه رسانه‌ای کشور یعنی خبرنگاران هنوز هویت خودش را پیدا نکرده است و تا زمانی هم که هویت خودش را پیدا نکند، نظام ارتباطی شفاف و روشنی به وجود نخواهد آمد. هدف ما این بود که با تصویب این لایحه به کمک اصحاب رسانه بیایم و نه این که یک چالش جدید برای آنها به وجود بیاوریم و به همین خاطر هم این لایحه متوقف شد.
اما در مجموع، اقداماتی انجام شده است که نشان می‌دهد دغدغه‌های خبرنگاران و روزنامه‌نگاران نیز برای معاونت مطبوعات حایز اهمیت بوده است. به عنوان مثال افزایش تعداد بیمه خبرنگاران در صندوق هنر و طرح بیمه خبرنگاران در ایام کرونا که آغاز شده است.
* فرآیند بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران از ۶ ماه به بیش از ۲ سال افزایش یافته است؛ علت طولانی شدن این فرآیند چه بود و با چه میزان افزایش بودجه همراه بوده است؟ آیا در پاییز امسال شاهد بازگشایی موزه خواهیم بود؟
یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های ما در بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران، گنجینه آثار بود. با توجه به اینکه آثار گنجینه میراث هنری ملی و جهانی ما محسوب می‌شود باید در فرآیند بازسازی موزه، محیط مناسبی برایشان فراهم می‌شد.
در آغاز فرایند بازسازی بحث انتقال آثار به خارج از موزه مطرح شد که اگر این امکان وجود داشت سرعت فرآیند بازسازی بسیار افزایش می‌یافت؛ اما به دلیل نفیس بودن آثار تصمیم گرفته شد که آثار در موزه نگهداری شوند. در نتیجه قرار شد گالری‌های موزه را در زمان فرآیند بازسازی تعطیل کنیم تا به محل موقت نگهداری آثار تبدیل شوند. برای اینکه بتوانیم موقتا آثار را این گالری‌ها نگهداری کنیم، باید فضای گالری‌ها را نیز برای جلوگیری از آسیب به آثار گنجینه بازسازی می‌کردیم. همین امر باعث شد که فرآیند بازسازی طولانی‌تر شود.
بودجه‌ای که در آغاز پروژه برای بازسازی موزه در نظر گرفته شده بود، ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بود که صرف بازسازی گالری‌ها شد. پس از انتقال آثار گنجینه به گالری‌ها، فرآیند بازسازی گنجینه آغاز شد که هزینه آن ۱۰ میلیارد تومان برآورد شد. در نتیجه مجموع بودجه‌ای که صرف بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران شد، ۱۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بوده است.
بنابراین با توجه به اینکه فرآیند بازسازی گنجینه به پایان رسیده است، انشاءالله در آذر ماه امسال موزه هنرهای معاصر تهران بازگشایی می‌شود.
* در دیدار اخیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی با رئیس‌جمهوری و اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا و با در نظر گرفتن نکاتی که از سوی ایشان مطرح شد، چه تغییراتی در برنامه‌های این ستاد ایجاد می‌شود؟
اولین جلسه دیدار مقام معظم رهبری با اعضای ستاد ملی کرونا که به صورت رسمی برگزار شد، به‌خوبی نشان می‌دهد موضوع شیوع ویروس کرونا در کشور از نگاه ایشان بسیار حائز اهمیت و سلامتی مردم، مساله اصلی ایشان است. مقام معظم رهبری مساله کرونا و سلامت اجتماعی را به عنوان یک موضوع محوری مورد توجه قرار داده‌اند و این توجه ایشان در تمام این مدت کمک کرد تا یکی از تعارض‌های خطرآفرین که می‌توانست منجر به دوقطبی شدن جامعه شود، پدیدار نشود.
با آغاز شیوع ویروس کرونا در کشور احتمال فضایی متعارض میان دو قطب دین و علم به وجود آمد. اینکه متدینین در یک فضا قرار بگیرند و به توصیه‌های علمی و بهداشتی کم‌اهمیتی نشان بدهند و جریان علمی در فضای دیگری قرار بگیرد، موضوعی بود که می‌توانست از تقابل‌های خطرناک باشد. در واقع اگر این دوقطبی در کشور ایجاد می‌شد، مواجهه با آن کار آسانی نبود. در این میان موضع و رفتار مقام معظم رهبری در قبال سلامتی اجتماعی، مانع جدی برای این دوقطبی شدن، محسوب می‌شد.
نخستین رویکردی که در سخنان ایشان مطرح شد «قاطعیت در اقدامات حاکمیتی» بود. به هر حال گاهی ممکن است تعارض‌هایی میان موضوع سلامت و اقتصاد، سلامت و امنیت و … به وجود بیاید که به گفته ایشان مدیران باید تلاش کنند در این تعارض‌ها، مصالح و منافع مردم را در نظر بگیرند و مساله سلامت همواره مقدم باشد. پیشتر این رویکرد در صحبت‌های مقام معظم رهبری به این صراحت بیان نشده بود.
رویکرد دوم سخنان مقام معظم رهبری به «اقناع افکار عمومی» اشاره داشت. اینکه ما نمی‌توانیم در مواجهه با کرونا بدون همراهی افکار عمومی، موفق باشیم. تجربه ما نیز در هشت ماه اخیر نشان داده است که هر زمان به طرف اقناع افکار عمومی پیش رفته‌ایم، موفق بوده‌ایم تجربه ما نیز در هشت ماه اخیر نشان داده است که هر زمان به طرف اقناع افکار عمومی پیش رفته‌ایم، موفق بوده‌ایم؛ یکی از نمونه‌ها روز طبیعت (۱۳ فروردین‌ماه) بود که افکار عمومی قانع شد نباید بیرون برود و یک سنت قدیمی ایرانی برای نخستین بار کنار گذاشته شد. «همکاری میان دستگاه‌ها»، رویکرد دیگری بود که مقام معظم رهبری بر آن تاکید داشتند. اینکه هم‌اکنون به همکاری گسترده میان دستگاه‌ها نیاز داریم تا بتوانیم مبارزه با کرونا را با حداقل هزینه‌ها انجام دهیم.
بر این اساس در جلساتی که در مجموعه ستاد ملی مبارزه با کرونا برگزار شده و می‌شود، این رویکردها مورد توجه قرار گرفته خواهد گرفت. در ایام گذشته، قرارگاه عملیاتی برای اجرای مصوبات ستاد و هماهنگی های بهتر میان دستگاهی و استفاده بهتر از مشارکت های اجتماعی تشکیل شد. هم چنین با مشخص شدن سخنگویی ستاد ملی، موضوع انتقال بهتر پیام واحد از ستاد ملی صورت گرفت. علاوه بر پاره ای از اقدامات عملیاتی در حوزه تشدید محدودیت ها، افزایش تست ها و مراقبت های درمانی. در همین راستا ما نیز در کمیته اطلاع‌رسانی ستاد ملی کرونا، جلسه‌ای با حضور معاونین وزارت کشور و وزارت بهداشت و درمان برگزار کردیم که چگونه می‌توانیم در حوزه اقناع افکار عمومی با همکاری‌های بیشتر این دو وزارتخانه و دستگاه‌های مرتبط، موفق باشیم. مصوباتی هم در کمیته اطلاع رسانی داشتیم که انشاالله شرایط بهتر را در حوزه اقناع افکار عمومی در قبال محدودیت ها و رعایت دستورالعمل ها داشته باشیم.
در این میان وظیفه خود می‌دانم که از تمام رسانه‌ها که در ایام کرونا بسیار خوب به وظایفشان عمل کردند، تشکر کنم؛ چراکه در این ایام به بهترین نحو به مسئولیت‌های اجتماعی خود را انجام دادند و نمره قابل قبولی گرفتند.
انتهای پیام
