درباره‌ی نخستین ژنرال زن افغانستان
بی‌بی‌سی نوشت: مراسم تشییع جنازه سهیلا صدیق، نخستین ژنرال زن و وزیر بهداشت پیشین افغانستان امروز با حضور اشرف غنی، رئیس جمهوری این کشور، مقام‌های وزارت دفاع و شماری از ژنرالان ارتش طی یک مراسم رسمی در کابل برگزار شد.
خانم صدیق بامداد روز گذشته به سن ۷۲ سالگی در بیمارستان نظامی داوودخان در شهر کابل درگذشت. جایی‌که او بیشترین عمرش را در آن به درمان مجروحان جنگ افغانستان پرداخته بود.
محمداشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان که رولا غنی، بانوی نخست این کشور نیز او را همراهی می‌کرد، به پیکر سهیلا صدیق ادای احترام کردند. اشرف غنی گفته که او خدمات شایانی در عرصه پزشکی افغانستان انجام داده و صدها پزشک را آموزش داده است.
درگذشت نخستین ژنرال زن و وزیر بهداشت پیشین افغانستان واکنش‌های گسترده‌ای از سوی مقام‌های افغان و شهروندان این کشور در پی داشته است. بسیاری از افغان‌ها که او را از نزدیک می‌شناختند از خاطره‌های شان نوشته‌اند و همچنین به خدمات او در عرصه پزشکی این کشور اشاره کرده‌اند.
سهیلا صدیق در ۲۰ حوت ۱۳۲۷ هجری خورشیدی در شهر کابل متولد شده بود.
وی پس از فارغ‌التحصیلی از دانشکده پزشکی در کابل، تا مقطع دکترا در اتحاد جماهیر شوروی سابق تحصیل کرد و در سال ۱۳۵۴ در بخش جراحی تخصص گرفت.
خانم صدیق پس از ختم تحصیلات به افغانستان برگشت، در نخست کارش را به عنوان پزشک بیمارستان‌های غیرنظامی آغاز کرد اما نظر به ضرورت و تقاضای وزارت دفاع او کارش را در دوره زمامداری محمدداوود خان در شفاخانه ۴۰۰ بستر اکادمی علوم طبی ادامه داد.
او پس از آن به عنوان پزشک بخش جراحی بیمارستان مرکزی ارتش افغانستان، مسئول بخش جراحی بیمارستان محمدداوودخان و همچنین به عنوان فرمانده اکادمی علوم پزشکی افغانستان کار کرده بود.
خانم صدیق در جریان این سال‌ها و در بدترین وضعیت‌های که افغانستان به خاطر جنگ داخلی تجربه کرد، نقش فعالانه‌ای در رسیدگی به مجروحان جنگ و خشونت‌ها در بیمارستان نظامی ۴۰۰ بستر ایفا کرد.
صدیقه مسعود، خانم احمدشاه مسعود، از فرماندهان جهادی افغانستان در کتاب “احمد شاه مسعود، روایتِ صدیقه مسعود” نیز خاطره‌ای از ژنرال سهیلا نقل کرده و در صفحه ۱۵۹ این کتاب نوشته که ژنرال سهیلا و خواهرش صدیقه که در دانشگاه پلی تکنیک استاد بودند، در آن زمان در شهر نو کابل زندگی می‌کردند.
صدیقه مسعود نوشته:” خواهران هر دو آدم‌های بسیار خوبی بودند، ما چند بار با آن‌ها نهار خوردیم و گاهی اوقات آن‌ها تا نیمه شب با شوهرم بحث می‌کردند…. او (مسعود) درباره وضعیت زنان از آن‌ها سوال‌های زیادی کرد و می‌دانم که از آن‌ها بسیار می‌آموخت. این اولین باری بود که او با آزادی کامل با زنان تحصیل کرده‌ای افغانستان مباحثه می‌کرد.”
صدیقه مسعود در ادامه در این کتاب از درمان مریم دخترش توسط این پزشک افغان یاد کرده است: “… شوهرم (احمدشاه مسعود) از ژنرال سهیلا، رئیس بیمارستان خواست تا بیاید و مریم را ببیند. او بلافاصله مریم را در بیمارستان چهارصد تختخوابی (داوودخان) بستری کرد. دخترمان بعد از خوردن دارو و مایعات بعد از سه روز معالجه شد و به خانه بازگشت.”
ژنرال سهیلا صدیق در زمان حاکمیت گروه طالبان نیز این کشور را ترک نکرد و در همان زمان نیز به درمان بیماران و مجروحان جنگی ادامه داد.
مولوی قلم‌الدین، وزیر امر بمعروف در زمان حاکمیت طالبان در گفتگویی با بی بی سی از روزی یاد کرد که گروه طالبان کنترول شهر کابل را بدست گرفته بودند. او گفت: “در نخست مجاهدین (طالبان) مانع کار زنان و همین‌طور فعالیت ژنرال سهیلا شده بودند.”
او که در آن زمان وزیر امر بمعروف طالبان بود، افزود که روزی ژنرال سهیلا به دفترش آمد و تقاضا کرد که به او و همکارانش اجازه کار بدهند. به گفته وی، پس از برگزاری چندین جلسه میان طالبان و ضرورت کار پزشکان زن، سرانجام ملاعمر، رهبر پیشین طالبان، طی فرمان موافقت کرد که این پزشک افغان به کارش ادامه دهد و به آموزش سایر زنان نیز بپردازد.
از آن به بعد به گفته وی، افراد طالبان هیچ‌گاهی مانع فعالیت او نشدند و تا پایان عمر حکومت این گروه، او به کارش ادامه داد. وزیر امر بمعروف طالبان افزود که وی در آن زمان سه بار با او ملاقات کرد و همواره از کار این پزشک حمایت می‌کرد.
مولوی قلم‌الدین در مورد شخصیت این پزشک افغان نیز توضیح داد و گفت که “ژنرال سهیلا شخص وطندوست، مهربان و با عاطفه بود و در کارش هیچ‌گاهی در درمان بیماران تبعیض قایل نمی‌شد. او تعصب نداشت و تنها هدف‌اش خدمت به کشور و مردم بود. به خاطر مرگ او متاثرم و برایش بهشت برین آرزو می‌کنم.”
بسیاری از افغان‌ها نیز از خانم صدیق به عنوان پزشک موفق نظامی یاد می‌کنند که از خود تعهد و شایستگی فراوان نشان داد. او پس از روی کار آمدن حکومت موقت در افغانستان، در سال ۱۳۸۱ به عنوان وزیر صحت عامه/بهداشت عضو کابینه کشور شد و چهار سال در این سمت کار کرد.
او به عنوان مشاور رئیس جمهوری پیشین افغانستان، حامد کرزی نیز کار کرده بود.
دکتر حشمت‌الله نوابی، فرمانده صحی وزارت دفاع ملی افغانستان در گفتگو با بی بی سی گفت که دکتر سهیلا تا زمان که وضعیت صحی مطلوبی داشت، در بیمارستان مرکزی نظامی ارتش خدمت کرد. او جراح عمومی بود.
به گفته وی، در تمام این مدت او دوشادوش پزشکان مرد این بیمارستان در زمان جنگ‌های داخلی، زمان حاکمیت طالبان و در دو دهه پسینبه درمان مجروحان جنگ پرداختند.
خانم صدیق به خاطر فعالیت‌هایش به عنوان پزشک موفق نظامی رتبه ژنرالی را نیز کسب کرده بود.
این پزشک افغان به دلیل بیماری که داشت از شش سال به این سو تحت مراقبت بود. او در سال‌های پایانی عمرش به بیماری آلزایمر مبتلا شده بود و کسی را به خاطر نمی‌آورد.
وزیر پیشین بهداشت تا پایان عمر ازدواج نکرده بود تا این که روز گذشته درگذشت و پیکر او امروز در قبرستان شهدای صالحین شهر کابل به خاک سپرده شد.
انتهای پیام
