با اقدام مجلس، جای ما با آمریکا عوض شد، حالا ما محکومیم!

خبرآنلاین نوشت: باعث شده تا این سوال پیش بیاید که ایا ایالات متحده در آستانه بازگشت به برجام است؟بایدن در اخر هفته گذشته با اقداماتی در مورد ایران، خبرساز شد. دولت امریکا در نامه ای به شورای امنیت فعال شدن مکانیسم ماشه را پس گرفت و خود را اماده کرد تا در نشست 4+1 مشارکت کند. این اقدامات هرچند صدای نتانیاهو را در اورد اما از سوی دیگر سیاستمداران جهان مورد استقبال قرار گرفت. تهران اما معتقد است که تا برداشته شدن تحریم ها این اقدامات را جدی نخواهد گرفت.

دراینباره با دیاکو حسینی کارشناس مسائل سیاسی و استراتژیک گفتگو کرده ایم که در ادامه می خوانیم:

بایدن نمی‌خواهد طبق جدول‌زمانی ایران عمل کند؛ضرب‌الاجل تهران،حل مسائل را کند کرد

*اقدامات اخیر واشنگتن در خصوص ایران در دیدگاه سیاستمداران و برخی از ناظران به عنوان گامی مثبت از سوی واشنگتن توضیح داده شد که می تواند منجر به اقدامات بیشتر شود. به نظر شما قدم هایی که جو بایدن در اخر هفته گذشته برداشت، تا چه اندازه می تواند در تصمیم های پیش روی هر دو کشور در خصوص توافق هسته ای موثر واقع شود؟

ما می دانیم که بایدن از اول هم قصدش هم بود که به برجام برگردد و همیشه از اقدامات اقای ترامپ انتقاد می کرد. این فقط خود بایدن نیست که چنین نگاهی دارد بلکه تیمی که در سیاست خارجی تشکیل داده هم چنین رویکردی را دارند. در یک ماه اخیر اینها کاری را انجام ندادند که این موضوع باعث انتقاداتی به تیم بایدن در داخل خود ایالات متحده هم شده بود. این اتفاق ها در آستانه اقدامی که ایران در کاهش تعهدات خود انجام خواهد داد و همینطور افزایش سطح غنی سازی به بیست درصد، نشان دهنده این است که بایدن متوجه فشار زمانی که برای حفظ برجام وجود دارد، هست و این اقدام ها را انجام داده اند. اقداماتی که واشنگتن در حال انجام آنهاست تا مقدار زیادی نمادین هستند و تاثیر زیادی بر روی حفظ برجام ندارد و می تواند سیگنال مثبت تلقی شود مبنی بر اینکه امریکا در حال شروع روند دیپلماتیک برای بازگشت به توافق هسته ای است.

اما این اقدامات در دیدگاه ایران اصلا کافی نیست مگر اینکه واشنگتن اقدام جدی تری انجام دهد که عملی و با نتایجی ملموس برای کشورمان به ویژه در زمینه تحریم ها باشد. بنابراین این اقدام کوچک و نمادین است اما در جایگاه خودش باید مهم تلقی شود و نشان دهنده این است که بن بستی که در امریکا در رابطه با برجام وجود داشت ممکن است در آستانه شکسته شدن باشد.

اما در عین حال برای امیدواری هنوز باید محتاط بود.

*یک اتفاق دیگر در گنار این اقدامات اخیر دولت بایدن، ماجرای یمن بود که دولت جدید امریکا تصمیم گرفت از جنگ در این کشور و حمایت سعودی ها عقب بکشد. برخی از تحلیل گران این موضوع را به عنوان چراغ سبزی از سوی واشنگتن برای جلب نظر تهران دانستند. نظر شما در این خصوص چیست؟

موضوع یمن در نگاه امریکایی ها مساله ای مستقل است و به سیاست گزاری های امریکایی ها در خاورمیانه مربوط می شود. امریکا به نوعی درگیر در این جنگ بوده. پس لزوما نمی توان گفت اقدامی که در رابطه با جنگ یمن انجام گرفت به ایران مرتبط است. سیاست های امریکا در این منطقه و در پرونده یمن مرتبط است. ما نمی توانیم این موضوع را چراغ سبز به ایران بدانیم هرچند که می تواند به معنای تصحیح سیاست های غلط واشنگتن در خاورمیانه دانسته شود.

منتها من فکر می کنم که امریکا با ریاست جمهوری بایدن مایل است که با ایران کار کند و این نه تنها مرتبط با مساله هسته ای بلکه مرتبط با مسائل منطقه ای هم هست. به این ترتیب که هم به متحدان خود در خاورمیانه اطلاع دهد که اوضاع را تحت کنترل دارد و هم اینکه بگوید بهترین راه برای مقابله با آنچه آنها تهدید ایران می نامند، مذاکره و گفتگو است. من فکر می کنم روش بایدن به وضوح با روش دولت ترامپ متفاوت است.

*ما شاهد یک سری توییت هایی بین مقامات دو طرف هستیم. چه نوع دیپلماسی را ما شاهدیم؟‌آیا رو به جلوست یا گفتگوهایی در حد توییت ها هسنتند که لزوما به روند اتفاقات مربوط نمی شوند؟ ما دیدیم که جواد ظریف روز جمعه با توییت هایی که کرده بود به اقدامات اخیر واشنگتن اشاره و به نوعی آنها را ناکافی دانسته بود.

آنچه که مسلم بوده این است که دو طرف یعنی هم ایران و هم امریکا مایل به انجام گفتگوها در قالب برجام هستند.فکر می کنم همانطور که انتظار هم می رفت دو طرف سعی می کنند تا با موضع برتر وارد چارچوب دیپلماتیک شوند. ایران در سال های اخیر تحت فشارهای زیادی با توجه به تحریم ها قرار گرفته و از طرف دیگر به خاطر مقاومتی که به خرج داده، می تواند دست بالاتر را به دست بگیرد. از آن سو امریکا هر چند در فشار حداکثری به ایران شکست خورده اما خود را کشوری می داند که توانسته از نظر اقتصادی به ایران فشار زیادی وارد کند.

اقای بایدن و دولت او تلویحا می خواهند ادعا کنند که دست بالاتر را دارند. اهمیت این موضوع برای آن است که در مذاکرات آینده آن کشوری که دست بالا را دارد، در پیشبرد مذاکرات وضع بهتری پیدا می کند. من فکر می کنم این رویارویی نرمی که در فضای توییتری می بینیم نوعی اغاز برای از سرگیری دیپلماسی است. در نهایت من فکر می کنم این وضعیتی که شاهد آن هستیم محکوم است به اغاز یک دیپلماسی موثر بین طرفین.

*ما سوم اسفند پایان ضرب العجل را داریم. اگر اتفاق رخ دهد و اجرای پروتکل الحاقی متوقف شود، ما شاهد ایجاد چه شرایطی برای ایران هستیم؟

این قانون موثر و خوبی در فضایی که دیپلماسی می خواست اجرا شود و فضا بسیار حساس بود، نبود.چنین قوانینی می توانند کار را دشوارتر کنند چون بایدن طبیعتا نمی خواهد در جدول زمانی که ایران تعیین کرده جلو بیاید چرا که در داخل کشورش از این کار به عنوان ضعف او یاد خواهد شد. این قانون حتی می تواند سرعت بایدن را برای شروع دیپلماسی کندتر کند. این هشداری بود که ما از ابتدا هم دادیم. من فکر می کنم اگر این اتفاق بیفتد، با توجه به جلسه ای که اخیرا با سران اروپایی وجود داشت، شاهد یک بیانیه تند و تیز از سوی امریکا و اروپا باشیم. من فکر می کنم این کار به ایالات متحده از لحاظ دیپلماتیک چهره بهتری خواهد بخشید و اتفاقا توجه کشورها را به ایران به عنوان کشوری که در حال نقض برجام بوده و در حال تضعیف فرصت های دیپلماسی است جلب خواهد کرد و این به زیان ماست. اما ما امیدواریم که امریکایی ها بتوانند هوشیاری به خرج داده یا ایران در اجرای این قانون بتواند به نحوی ملاحظاتی را مد نظر قرار دهد.

قانونی که تصویب شده لازم است که اجرایی شود. اما به نظر می رسد که ممکن است رییس جمهور این منظور را داشته باشد تا در شرایط خاصی اجرای آن را با منافع ملی ما سازگارتر کند. این پتانسیل وجود دارد. مثلا اگر امریکا گام های بلندی را بردارد که نشان دهنده اقدام عملی این کشور باشد،‌ در آن صورت فکر می کنم که امکاناتی در ایران وجود دارد که اجرای قانونی که مجلس تصویب کرده را به نوعی پیش ببرد که با شرایط جدید منطبق بوده و با پیشبرد دیپلماسی سازگارتر باشد.

*به نظر شما این اراده و عقلانیت دولت امریکا وجود دارد که بخواهد فرای بحث های موجود اوضاع را مدیریت کند؟

در این کشور هم جناح های متفاوت با دیدگاه های مختلف وجود دارد. اما همه آنها در این موضوع اتفاق نظر دارند که روش ترامپ در خصوص ایران شکست خورده و احیای دیپلماسی می تواند کار تازه ای انجام دهد. من فکر می کنم در مجموع این اراده در واشنگتن وجود دارد اما این که در زمانبندی که وجود دارد سازگار باشد مساله ای جداگانه است.

انتهای پیام