مراسم پنجه مندائیان در سال ۱۳۹۹ [+عکس]

دکتر مسعود فروزنده، پژوهشگر تاریخ، امروز 29 اسفند 1399 در یادداشتی به برگزاری مراسم پنجه مندائیان پرداخت:

مندائیان ایران همچون چند سال گذشته مراسم پنجه را قبل از نوروز برگزار کردند. این مراسم برای صابئین مندائی از ارزش والایی برخوردار و نام دیگرش در زبان مندائی پروانایا است. تمامی مندائیان جهان با جمعیت حدود یکصد هزار نفر در ایران و عراق و استرالیا و امریکا و اروپا به انجام این مراسم مقید هستند. جمعیت صابئین مندائی در ایران نزدیک به سی هزار نفر است. واژه مندا به معنای عقل و عرفان است. مراسم پنجه به نوعی نماد عرفان دین مندائی است و از صعود انسان به عالم بالا حکایت می کند.

  مراسم پنجه  سابقه دو هزار ساله دارد.  امسال این مراسم در مندی واقع در هفتاد کیلومتری اهواز از روزصبح یکشنبه اغازوصبح جمعه پایان یافت. این پنج روز و شب از مقدس ترین ایام سال هستند و رسومی مانند طماشه، دخرانی، قماشی و تقدیس ( تراسه) مندی به رهبری روحانیون عالی رتبه اجرا می شود. اگر شرایط مناسبی در ساحل کارون فراهم می شد این مراسم می توانست هر ساله در اهواز بر پا گردد.

سال مندائیان شامل دوازده ماه سی روزه  و پنج روز مقدس است. امسال گنجور نجاح چهیلی  و گنجور طالب دراجی و ترمیده ثاموی به اتفاق اشکندا شایار و اشکندا فرهاد مراسم پنجه را با حضور تعداد کمی از مندائیان برگزار کردند. گنجور بالاترین مقام دینی و به معنای صاحب گنج است.

اصولا مندائیان مراسم خود را در روز برگزار می کنند اما تنها در ایام پنجه شب و روز یکسان معنا می یابند.

خاطر نشان می سازد در گاهشماری مندائی ایام سعد و نحس وجود دارد. پنج روز پیش از شروع پنجه مقدس پنج روز نحس موسوم به امباطالات است که مندائیان دراین پنج روز نحس از خوردن گوشت و ماهی پرهیز و تنها به خوردن میوه و حبوبات اکتفا می کنند.

مندی به معنای محل عبادت و مانند مسجد و کلیسا است. اکنون مندائیان خوزستان شش مرکز عبادت و تجمع دارند. اصلی ترین انها مندی خیابان خسروی در اهواز در نزدیکی ساحل کارون است و بیش از هفتاد سال سابقه دارد. مندی واقع در هفتاد کیلومتری اهواز در سال 1359 تاسیس شد. اخیرا یک مندی در سوسنگرد بر پا شده است و مندائیان سوسنگردی می توانند مراسم سالانه خود را در ازادی کامل برگزار کنند.

 زبان مندائی زیر شاخه زبان آرامی و با زبان های عربی و عبری و سریانی هم خانواده است. مندائیان پیروان حضرت یحیی تعمید کننده هستند و بر اساس فتوای ایه الله خامنه ای اهل کتاب به حساب می ایند.

در قران از انان به نام صابئین یاد شده است ولی برخی مترجمان در ذیل واژه صابئین به اشتباه انان را  ستاره پرست خوانده اند. اشتباه از انجا شروع شد که ستاره پرستان شهر حران برای جلب رضایت خلیفه عباسی خود را صابئی و مصداق صابئین قران قلمداد کردند. اکنون اغلب علما بر اهل کتاب بودن صابئین مندائی اتفاق نظر دارند.

انتهای پیام