روحانی: بزرگترین مانعزدایی مساله رفع تحریم است
رئیسجمهور روحانی گفت: همانطور که بارها گفتم دو مساله اساسی تا پایان دولت داریم، کرونا و تحریم و به نظر من بزرگترین پشتیبانی از تولید مهار کروناست و بزرگترین مانعزدایی برای تولید مساله تحریم است.
بهگزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری متن کامل سخنان روحانی در جلسهی ستاد تنظیم بازار این شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
با تبریک ایام میلاد باسعادت ولیالله اعظم امام زمان (عج) “ارواحنا لتراب مقدمه الفداء” امروز با حضور اعضا، ستاد تنظیم بازار تشکیل شد و خودم میخواستم سخنان اعضای ستاد، وزرای مربوطه و برخی از استاندارهایی که الان در ارتباط مستقیم با آنها هستیم، بتوانیم با آنها صحبت کنیم و نظرات آنها را استماع کنیم.
در مقدمه عرضم باید بگویم همه ما میدانیم که در یک جنگ بی نظیر سه ساله اقتصادی علیه کشورمان بودیم و همه صاحبنظران معروف و مهم این را اعتراف دارند که اگر چنین جنگ اقتصادی بر هر کشور دیگری تحمیل میشد اقتصادش فرومیریخت. اینکه ما در طول این سه سال این همه فشار و مشکلات را تحمل کردیم.
امروز در این جلسه مطرح شد که حتی در کالاها و نیازهای اساسی و مواد غذایی مردم هم آمریکاییها مداخله کردند، اُفک آمده و در موارد متعدد تحریم کرده است که این جزو ننگهای بزرگ آمریکا در طول تاریخ هست، یعنی جنایت بینظیر و تروریزم اقتصادیای که جهان شاهد آن بود و متاسفانه هنوز هم ادامه دارد.
البته ما در سال گذشته با یک مشکل بزرگ هم مواجه شدیم و آن مشکل کرونا بود که بعد از جنگ جهانی دوم چنین معضلی در دنیا بی سابقه بود یعنی تقریبا یک قرن است – حدوداً از سال 1918 به بعد – که الان بیش از 100 سال هست دنیا شاهد یک چنین اپیدمی عظیم و خطرناکی نبوده که امروز به یک پاندمی تبدیل شده و همه جهان را دچار مشکل کرده است.
همه کشورها دچار مشکل شدند از یک طرف برخی از کالاهایی که باید صادر شود مثل نفت ارزان شد و خریداری نشد، چون صنعت دچار مشکل شد و خودبه خود نیاز به نفت کم شد، غیر از تحریم که ما داشتیم، هم قیمت پایین آمد هم تحریم در کنار هم بود، ما شرایط بی نظیری را در تاریخ بعد از انقلاب و حتی دهههای قبل از انقلاب برای اولین بار تجربه میکردیم و لذا در ماه اسفند 98، فروردین و اردیبهشت 99 دچار مشکل شدیم یعنی صادرات، واردات ما دچار مشکل شد .
از طرفی هم در سال 99 برخی از کشورها حتی در یک مقطعی مواد غذایی هم نمیفروختند، اوایل کرونا حتی مواد غذایی که معامله شده بود میگفتند الان مجاز نیستیم و مواد غذایی را میخواهیم در انبار نگهداری کنیم بعد هم که آزاد شد بسیاری از مواد غذایی گران شد.
در همین جلسه هم بحث شد که چه ذرت، چه کنجاله، چه جو، همه این اقلامی که، برخی از اقلام مثلا گفتند روغن آفتابگردان در یک سال گذشته 135درصد گران شده است. قیمت برخی از اقلام در دنیا بالا رفت مخصوصا در مواد خوراکی و این میتواند در قیمت کالا در سطح منطقه و جهان تاثیرگذار باشد، در کشور ما هم دچار این مشکل باشیم.
در این سختی و مشکلات ناچار بودیم بازار را نگه داریم، بازار تجارت خارجی را، وضع بودجه و ریال را، وضع ارز و قیمت ارز را، بازار ارزاق عمومی را، کالاهای اساسی را، اینها باید در این شرایط سخت به یک قیمتی که برای مردم قابل خرید باشد، هم قیمت را و هم وفور کالا را نگه داریم.
سیاست دولت از سال 97 که سال جنگ اقتصادی بود سیاست وفور کالا، تنظیم بازار، نظارت دقیق در بازار، واردات به موقع، تامین ارز مورد نیاز بود که این کار، کار آسانی نبود اما این کار سخت انجام گرفت یعنی در سال 99 که سال بسیار سختی بود منابعی که ارز برای ما تامین میکند متفاوت شد.
بخش نفت آن که معلوم، شرایط ویژهای پیدا کردیم در بخش صادرات غیرنفتی هم نسبت به سال قبل متفاوت شد و امسال واردات با صادرات ما مقداری از توازن خارج است یعنی واردات ما 43 میلیارد بوده، صادرات ما حدودا 41 میلیارد بوده و این دو را وقتی کنار هم جمع میکنیم یک برنامهای را میبینیم که اینجا تعادلی بین صادرات و واردات وجود ندارد و کاهش را در صادرات میبینیم. همه اینها دست به دست هم داد و مشکلاتی را برای ما ایجاد کرد.
البته در بخش کرونا سختیهایی که در فروردین و اردیبهشت داشتیم از خرداد به بعد تقریبا شرایط بهتر شد و در بسیاری از تولیداتمان در بعد از خرداد حتی در وضع فروشمان و صادراتمان، سه ماهه اول سخت بود ولی از سه ماهه دوم شرایط ما بهتر شد. سه ماهه اول رشد اقتصادی ما چه با نفت چه بی نفت منفی بود، سه ماهه دوم و سه ماهه سوم مثبت شد، بنابراین مقداری شرایط ما بهتر شد اما در عین حال مشکلات باقی ماند.
البته همه دنیا به خاطر کرونا مشکل دارند به طور متوسط رشد اقتصادی دنیا به طور متوسط منفی 3.4 بوده است. در ایران ما بر مبنای 9 ماهه که حساب میکنیم و امیدواریم تا پایان سال هم چنین رقمی داشته باشیم، بالای 2درصد مثبت است و این نشان میدهد که کار دولت کار عظیم و بزرگی بوده که انجام داده شده است .
نباید برخی به خاطر انتخابات یا به خاطر انتقام از انتخابات قبلی – متاسفانه ما انتقام را رها نمیکنیم از آن انتخابات قبلی شروع میکنیم تا انتخابات بعدی – نباید بر مبنای آن، مشکلات را چند برابر جلوه و نشان دهیم.
ما همین امروز هم در ستاد تنظیم بازار دیدیم از 100 قلم کالایی که برای مردم بسیار مهم است و باید در بازار در اختیار مردم باشد از این 100 قلم کالای مهم، تقریبا 95درصد، 97درصد شرایط آن قابل قبول است. دو سه کالا هست که شرایط آن غیرقابل قبول است و باید شرایط آن را به شرایط قابل قبول برگردانیم.
راههایی برغم تحریم، کرونا و مشکلات و برغم اینکه قیمت ارزاق عمومی در جهان بالا رفته، همه اینها را در کنار هم بگذاریم، باز به نظر من دولت میتواند مخصوصا وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صمت، در کنار هم میتوانند مشکلات را بیاییم و حل و فصل کنیم و مردم در رنج کمتری باشند.
اولا با گزارشی که در این جلسه داده شد معلوم شد که در گمرکات ما کالای بسیار فراوانی الان انبار شده یعنی همین اقلامی که الان میگوییم، چه نهادههای دامی و چه روغن جزو گزارشی بود که وزیر راه مطرح کرد و گفت که این کالاها چه مقدار در گمرکات انبار است و باید این کالاها آزاد شود و به بازار بیاید، انشاءالله بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و دارایی، گمرک و وزارت صمت، جهاد کشاورزی با هم در کمیته ارز باید اینها را هماهنگ کنند که این کالاها سریعتر از گمرکات آزاد شود و به دست مردم برسد که این برای ما مهم است.
مساله مهم دیگر مساله روابط ما با همسایگان است. روابط ما با همسایگان و بازارچههای مرزی باید شرایط بهتری داشته باشد. بازارچههای مرزی در یک شرایطی که مشکلاتی ایجاد میشود آنها میتوانند فعالتر شوند و کالای مورد نیاز را در اختیار قرار دهند.
مقامات مسوول باید در روزی که به گشایش در بازار واردات نیاز دارند به دولت منتقل کنند ، در روزی که به رفع مشکل در صادرات کالا نیاز دارند. اینها باید منتقل شود یعنی اگر در ستاد تنظیم مسالهای مطرح میشود و مشکلی هست باید این به وزارتخانه منتقل شود و وزارتخانه باید به کل دولت منتقل کند.
ما اول دولت همیشه یک نیم ساعت یا سه ربع ساعت، وزرا مسائل مهمشان را مطرح میکنند به هر حال وزرا وقت دارند در اول دولت مطرح کنند و بگویند مشکل ما این است راه حل و پیشنهاد ما این است و حتما در زمینه کالاهای اساسی و کالاهای مورد نیاز مردم اگر به یک مصوبه دولت نیاز داشته باشد تاخیر نمیکنیم در همان جلسه و یا جلسه بعد تصویب خواهیم کرد بنابراین دولت پشتیبانی میکند، دولت در کنار ستاد تنظیم بازار است، ستاد نباید احساس کند که قدرت کافی و امکان کافی برای اعمال نظرات خود ندارد.
پس ما باید در زمینه روابط با همسایگان مخصوصا استان هایی که در مرز هستند، استاندارهای محترم تلاش بیشتری کنند. ما با اوراسیا یک روابط تجاری خوبی برقرار کردیم و این روابط هم باید تمدید شود و ادامه پیدا کند که الان برای ادامه آن اقدام میشود، برای گسترش آن و از اوراسیا خیلی میتوانیم برای واردات حتی کالاهای مربوط به ارزاق عمومی، نهادههای دامی، از این کشورها استفاده کنیم و این اقدامات باید انجام بگیرد و ما آمادهایم یعنی وزارت صمت این مسوولیت را دارد و صمت باید از امکان اوراسیا بیشتر بهرهبرداری و استفاده کند.
در برخی از زمینهها الحمدالله تولید کالاهای صنعتی ما افزایش پیدا کرده، در کالاهای کشاورزی هم آمار میگوید ما در همه زمینهها افزایش داشتیم یعنی در تولید محصولات پروتئینی شرایط ما نسبت به سالهای پیش شرایطی نیست که محصولات کمتری داشته باشیم، محصولات بیشتری بوده، اگر در مواردی هم که باید نهادهها یا هر کالایی وارد شود در این زمینه هم تلاش زیادی شده است.
در سال 99 مقدار کسری ما نسبت به 98 خیلی زیاد نیست مثلا 25 میلیون تن بوده و 23 میلیون تن شده است، 2، 3، 4 میلیون تن بالا و پایین شده است، مقداری واردات کمتر شده ولی در حدی نیست که فشار آنچنانی به بازار وارد شده باشد.
نسبت به برخی از اجناس هم که گاهی در بعضی از مقاطع فراز و نشیب میبینیم باید بررسی کنیم که فراز و نشیب برای چه بوده و دلیل آن چیست، دلیل آن در تولید است؟ ما یا در تولید مشکل داریم و باید مشکل تولید را حل کنیم، یا مشکل در نهادههایی است که باید از بیرون وارد شود؟ آن مشکل است، نهاده به موقع وارد نشده است.
آیا مشکل این است که در تولید و تامین کالا مشکل نداریم و وقتی به توزیع میرسد مشکل داریم؟ یعنی مشکلات ما با توزیع شروع میشود؟ مشکل در بخش نظارت است، نظارت کافی نمیشود؟ عرضه به موقع انجام نمیشود یا تولیدکننده به موقع عرضه نمیکند؟
در بحث امروز دیدیم که در برخی از موارد، اشکال هست و برخی از موارد هم اختلاف نظر وجود دارد یعنی وحدت نظر وجود ندارد البته آن جاهایی که وحدت نظر وجود ندارد باید در ستاد تنظیم بازار بحث شود به نقطه نظر نهایی برسانند، الان در برابر ما مسوول، وزیر صمت، وزیر جهاد کشاورزی و قائم مقام وزیر صمت در بخش بازرگانی است، این سه نفر هستند که مسوولیت سنگینتری دارند، ستاد تنظیم بازار هم باید برای حل و فصل مسائلی که وجود دارد، بازوان این سه نفر باشد.
از چه طریق میتوانیم این را حل کنیم؟ به اعتقاد من جای یک سامانه جامع کم است، البته در جلسه گفته شد که یک سامانه خوبی الان داریم که در مورد برخی از تولیدات دامی از ابتدا تا انتها در این سامانه مشاهده میکنیم. اگر این سامانه به طور دقیق همه چیز را به ما عرضه کند نباید اختلاف نظر داشته باشیم که مثلا در فلان مورد تولید چه مقدار صورت گرفته یا اقدامات لازم و قطعی به طور دقیق باشد برای ما روشن میشود.
مرکز تولید چه مقدار عرضه کرده برای فروش یا برای کشتارگاه، یا هر جا که هست، عرضه دچار مشکل است، تاخیر انداخته یا نه؟ در حمل و نقل، با این سامانه به راحتی میفهمیم که این جنس کجا میرود، از این استان به آن استان میرود، از استان خارج میشود، صادرات غیرمجاز انجام بگیرد، همه اینها امکانپذیر است یعنی باید یک سامانه جامعی داشته باشیم که این سامانه ما را کاملا بی نیاز کند از اینکه در تردید باشیم که قدمهای تولیدی چطور برداشته شده، قدمهای عرضه چگونه انجام گرفته، توزیع چگونه در کشور انجام گرفته یا کجاها انبار شده و به موقع در اختیار مردم قرار نگرفته است.
در همه گزارشهای امروز این جلسه نشان داده میشود که اگر ما این سامانه دقیق و جامع را داشته باشیم خیلی راحتتر میتوانیم مسائل را حل و فصل کنیم. در مجموع در این جلسه ندیدیم که یک مشکل جدی داشته باشیم که قابل حل نباشد یعنی اگر به ما میگفتند که نهادههای دامی الان در کشور نداریم و بانک مرکزی هم میگفت نمیتوانم تخصیص بدهم، به نظر من این یک مشکل جدی بود ولی الان چنین مشکلی نداریم یعنی ارز تخصیص داده شده، نهادهها خریداری شده و یا آمده یا در گمرکات یا در راه است.
حتی وزیر راه میگفت یکسری کشتیها منتظر تخلیه هستند، پس ما این مشکل اساسی را نداریم، اگر مشکل اساسی این بود که در کشور تولیدکننده نداریم، این مشکل بود ولی امروز دیدیم که تولیدکننده داریم و حتی نیازهایی که برای بخشهای تولیدی مورد نیاز است، تامین میشود.
در برخی از اقلامی که الان در بازار مشکل داریم دیدیم عمده با 30، 40 نفر طرف هستیم یعنی به راحتی میتوانیم با 40 شرکت، 30 شرکت مسائلمان را حل و فصل کنیم اینطور نیست که عدد بالایی باشد و بنا شد امروز بعدازظهر این جلسه تشکیل شود، با این شرکتها صحبت شود و ساماندهی شود.
به هر حال معلوم است که تولیدکننده در کشور چه کسانی هستند، شرکتهای اصلی معلوم است، کشتارگاهها معلوم است، اختلافاتی هم بود که مثلا فلان نوع جنس بستهبندی آن به مصلحت است یا خیر؟ اگر نیست ممنوع کنیم، این مشکلی نیست. اگر بستهبندی باعث میشود که در بازار برای دهکهایی که دچار مشکل هستند، قیمت جنس گران میشود و یک جنس لوکستری در اختیار دهکهای بالا قرار میگیرد این کار را نکنیم، جلوی آن را بگیریم.
اگر واقعا شما در ستاد بازار به این نظر رسیدید که برخی از بستهبندیها نباید در برخی از اقلام انجام بگیرد این را مصوب کنید، ما هم حمایت و پشتیبانی میکنیم. الان خدمت اعضای ستاد تنظیم بازار عرض میکنم، هر چیزی را که برای تنظیم بازار مورد نیاز شماست و مصوب شما هست اگر باید دولت مصوبهای داشته باشد حتما در همان هفته انجام بگیرد یعنی وزیر مربوطه در دولت مطرح کند در همان هفتهای که مطرح میشود مصوب خواهد شد.
اگر در خط مشی و برنامه مشکلی دارید که خط و مشی و برنامه به عهده رئیس جمهور است، اگر در خط مشی یک امری، در برنامهها مشکلی دارید بگویید در ستاد اقتصادی دولت مطرح، بررسی و ابلاغ میشود و برای همه لازمالاتباع است حتی اگر جایی قانونی هست که فکر میکنید باید تغییری انجام بگیرد آن هم به ما بگویید به هر حال ستاد شورای عالی هماهنگی اقتصادی داریم آنجا مطرح میکنیم و موردی اگر ضروری و لازم هست تصویب میکنیم.
حتی نسبت به واردات و قیمت کالا که در مصوبه بودجه امسال مجلس که یک مشکلاتی ایجاد شده و مبنا را برای حقوق گمرکی یک مبنایی قرار داده که جنس ممکن است گران شود، اگر با آن هم مشکل دارید به ما بگویید چون برای ما رفاه مردم اصل است آن را هم میبریم در شورای عالی هماهنگی اقتصادی بحث میکنیم، اگر تغییری لازم باشد تغییر میدهیم.
این نکته را که در آغاز این جلسه گفتم، تکرار می کنم. در ایام عید هستیم که شرایط ویژه خودش را دارد، در آستانه ماه مبارک رمضان هستیم که ماه رمضان شرایط خاص خود را دارد، در آستانه انتخابات و تغییر دولت هستیم این هم مسائل خاص خودش را دارد. هیچ کس در دولت نباید به فکر این باشد که رسالت و مسوولیت ما مثلا تا نیمه مرداد ماه است، مثلا چهار ماه پیش رو داریم باید چهار ماه را حل کنیم، خیر ما باید برای تمام سال فکر کنیم و دولت بعدی هم که میآید و آغاز به کار میکند نمیتواند با مشکل روبرو باشد.
خودم تجربه کردم روز اولی که آمدیم با چه مشکل عظیمی همان روز اول مواجه شدیم یعنی اول با گندم مواجه شدیم که سیلوهای ما خالی شده بود، چون من تجربه کردم به هیچ عنوان اجازه نمیدهم و راضی نیستم که دولت سیزدهم وقتی وارد عمل میشود روز اول مشکل داشته باشد، باید بازار را تا آخر 1400 تنظیم کنیم البته وقتی دولت بعد آمد برنامهریزی خودش را بگذارد یا همان را دنبال کند یا تغییراتی میدهد.
در اجرای وظایفمان بین ساعت اول دولت با ساعت پایانی دولت نباید فرق کند، یعنی به همان صورتی که در ساعت اول با نشاط و قدرت مدیریت میکردیم ساعت آخر هم باید همین کار را بکنیم، فرق نمیکند با مردم روبرو هستیم، با مردم عهد بستیم، رسالت و مسوولیت سنگینی از طرف مردم بر دوش ماست و همه ما باید تلاش کنیم که شرایط یک شرایط مناسبی باشد.
در اینجا خدمت مردم عرض میکنم که در این جلسه برخی از اقلامی که – دو سه قلم جنس بیشتر نیست – مقداری مشکلات هست، مطرح شد و دیدیم اینها راه حل دارد و مشکل قابل حل است و میشود و انشاءالله از همین امروز جلسات لازم تشکیل و دنبال میشود، برای اینکه این موارد هم حل و فصل شود. به صورت هفتگی در ستاد اقتصادی دولت از سال 97 تا حالا، 100 قلم کالا را دنبال کردیم در این چند ماه هم دنبال میکنیم که انشاءالله مردم در شرایط بهتری بتوانند زندگی کنند البته همانطور که بارها گفتم دو مساله اساسی تا پایان دولت داریم، کرونا و تحریم و به نظر من بزرگترین پشتیبانی از تولید مهار کروناست و بزرگترین مانعزدایی برای تولید مساله تحریم است.
اگر بتوانیم کرونا را کنترل کنیم، کسب و کار آزاد شود، در بسیاری از کسب و کارهایی که در بخش خدمات است قفل شده، اینها بتواند آزاد شود، مردم به راحتی سفر کنند، مردم به راحتی تجارت و تردد کنند، بخش بزرگی از مشکلات تولید حل شده حتی تولیدهایی که در این مدت متوقف شده آزاد و باز میشود و اگر بتوانیم تحریم را حل کنیم آن مانع اصلی که وجود دارد آن مانع را برداشتیم البته پشتیبانی تنها بحث کرونا نیست مانعزدایی هم تنها تحریم نیست و دهها مساله دیگر هست الان در ستاد اقتصادی دولت روی پشتیبانی و مانعزدایی کار میکنیم و تنظیم میکنیم انشاءالله تلاش خواهیم کرد سالی که سال پشتیبانی تولید است و سالی است که باید موانع تولید برداشته شود همه توان و تلاشمان را در ماههای پیش رو انجام بدهیم که تولید حرکت بهتری داشته باشد.
بدانیم اگر در بازار مشکل فروش پیدا میشود ریشه آن به تولید برمیگردد یعنی اگر تولید به اندازه کافی باشد یا اضافه بر نیاز باشد هیچوقت در بازار مشکل پیش نمیآید پس باز ریشه این هم در تولید است مخصوصا تولید مواد غذایی که برای ما اهمیت دارد.
انشاءالله به حول و قوه الهی دنبال میکنیم اگر باز هم لازم باشد ستاد تنظیم بازار با حضور من یا حضور معاون اول تشکیل شود این کار را خواهیم کرد برای اینکه بازار بتواند ثبات لازم را پیدا کند.
انشاءالله
والسلام علیکم و رحمهالله و برکاته
انتهای پیام
بزرگترین مانع زدایی سپردن کار به کاردان است