«ایران نباید برای مذاکره با آمریکا از واسطه‌ها استفاده کند»
عبدالرضا فرجی‌راد، استاد مسائل ژئوپلتیک و دیپلمات پیشین ایران به بررسی نتایج مذاکرات برجامی در وین پرداخت و تاکید کرد که ایران بیش از این نباید برای مذاکره از واسطه‌ها استفاده کند چرا که آنها نگران نزدیکی روابط ایران و آمریکا هستند.
فرجی‌راد در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در تحلیل مذاکرات وین و آنچه که در این گفتگو‌ها اتفاق می‌افتد اظهار داشت: ما وارد یک مسیر همواره شده‌ایم؛ یعنی از وضعیت بلاتکلیفی که وجود داشت و هر دو طرف آمادگی برداشتن قدم‌هایی ابتدایی را نداشتند، خارج شده‌ایم. در چند جلسه مذاکرات کارشناسی مطالبی که توسط واسطه‌ها انتقال پیدا کرده باعث شده تا احساس اعتماد نسبی برقرار شود؛ همین عامل موجب شده است که پیش‌نویس را تهیه کنند. برای توافق وقتی پیش‌نویس تهیه می‌شود بندهایی در آن هست که طرفین روی آنها بحث می‌کنند و ممکن موافق یا مخالف برخی بندها باشند و بخواهند برخی کلمات یا تاریخ‌ها جابجا شوند.
وی افزود: اما عقب‌گرد نداریم و به سمت جلو حرکت می‌کنیم؛ هر دو طرف یعنی هم ایالات متحده و هم طرف ایرانی برای حل و فصل مسئله اراده دارند اما مدت زمانی طول می‌کشد که با این وجود به نظر نمی‌رسد این مذاکرات بیش از یک ماه طول بکشد؛ یعنی در همین یکی دو ماهه اول توافق اعلام می‌شود و تحریم‌های اساسی ایران برداشته می‌شود.
این کارشناس ارشد مسائل بین‌المللی درباره فشارهای خارجی که بر مذاکرات وین می‌آید و همچنین اثر مثبت یا منفی حادثه نطنز روی این گفت‌وگوها، خاطرنشان کرد: نمی‌توان گفت که بی‌تاثیر بوده است اما چون اراده دو طرف بر مذاکره کردن است، یعنی دو طرف می‌گویند حل فصل مسائل بین خودشان و بازگشت به برجام باعث کاهش تنش و رفع بسیاری از مشکلات می شود لذا خدای ناکرده اگر پنج حادثه هم مثل حادثه نطنز اتفاقی بیفتد، نمی‌تواند بر مذاکرات اثر بگذارد.
وی یادآور شد: طرف سوم یعنی اروپا، روسیه و چین متوجه شده‌اند که مزاحمت‌هایی مثل نطنز، برای عقب‌گرد در فعالیت‌های وین و مذاکرات صورت می‌گیرد، بنابراین تلاش می‌کنند مذاکرات را با جدیت بیشتری ادامه دهند و می دانند که دشمنان مختلفی وجود دارد و طبیعتا آنها روی این حساسیت ها تاکید می‌کنند.
وی درباره اینکه با توجه به مخالفت‌هایی که کشورهای منطقه در گذشته با برجام داشته‌اند، آیا با بازگشت ایالات متحده به برجام در منطقه تنش به وجود می‌آید، اظهار داشت: آمریکا امروز اصلاً اهمیتی به کشورهای منطقه مثل عربستان اسرائیل نمی دهد، در تیجه آنها سعی کردند که مقداری سنگ اندازی کنند. هم آمریکایی‌ها در رابطه با نطنز به اسرائیلی‌ها تشر زدند و هم سعودی‌ها مذاکرات بغداد را انجام دادند ، این مذاکرات نشان از ضعف و همچنین نشان دهنده این است که آمریکایی‌ها به سعودی خط داده‌آند که بروید مذاکره کنید؛ لذا از روی ناچاری مذاکره می‌کنند
فرجی راد گفت: در نتیجه در رابطه با مخالفین منطقه خیلی نباید حساس باشیم؛ شرایط با گذشته تفاوت کرده است. مسئله بعدی این است که حتماً حل مسئله بین ایران و آمریکا باعث می‌شود تنش‌ها در منطقه کمتر از زمان حال و گذشته شود و همین که ما می‌گوییم عربستان آمده و مذاکره می‌کند خود نشان از یک آرامشی در منطقه دارد.
وی تصریح کرد: عربستانی‌ها معتقد هستند که پشتوانه ندارند و آقای ترامپی نیست که از آنها حمایت کند و آنها نیز پول خرج او کنند؛ بنابراین از گردنکشی دست برمی‌دارند. اسرائیل نیز همانطور که می‌بینید برخی از مسئولین آنها مصاحبه می‌کنند که مسئله برجام در وین حل شده است؛ در رابطه با این مسئله نمی‌توان کاری کرد و ایران و آمریکا به توافق می‌رسند.
این تحلیلگر ارشد مسائل ژئوپلتیک درباره اینکه آیا در همین قالب مسائل برجامی، برنامه موشکی و حضور منطقه‌ای ایران نیز مطرح می‌شود یا به پس از بازگشت آمریکا به این توافقنامه موکول خواهد شد، بیان کرد: دو مسئله وجود دارد؛ نخست اینکه آمریکایی‌ها به دو نکته اشاره کردند: آنها پیش‌تر می‌گفتند برجام پایه قرار گیرد و دو موضوع موشکی و حضور منطقه‌ای ایران نیز در ادامه مطرح شود؛ بعداً اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها از این خواست خود دست برداشتند؛ آنها علاقه‌مند این اتفاق هستند اما بستگی به نوع مذاکرات و نسبت به میزان امتیازاتی که ایران می‌گیرد دارد؛ آنها هرچه بتوانند اعتمادسازی بیشتری کنند، شرایط بهتری فراهم می‌شود.
وی ادامه داد: در واقع ممکن است از یک مورد مثل یمن یا عراق شروع کنند؛ لذا منافاتی نمی‌تواند داشته باشد و فکر می‌کنم حتی اگر شروع شود ایران ضرر نمی‌کند؛ البته در رابطه با برنامه موشکی دست ایران پر است چرا که کشورهای اطراف ایران آنقدر انباشت سلاح‌های متنوع دارند که کشور بزرگی مثل ایران با جمعیت فراوان و ۱۵ همسایه و با توجه به وسعت خاکش باید چند برابر آنها پیشرفت سلاحی و سلاح پیشرفته داشته باشد.
این استاد مسائل ژئوپلتیک با بیان اینکه دست ایران پر است و آنها نمی‌توانند به ایران بگویند برنامه موشکی‌اش را کنار بگذارد، تصریح کرد: ایران نه تنها نباید برنامه موشکی خود را کنار بگذارد بلکه حداقل در سطح کشورهای همسایه باید برای دفاع از خودش از سلاح‌های پیشرفته برخوردار شود.
وی با بیان اینکه مسئله مهم دیگر این است که که اکنون واسطه‌ها یعنی اروپا، چین و روسیه بین ایران و آمریکا کار می‌کنند، خاطر نشان کرد: اگر در مذاکرات برجام نیز دقت می‌کردیم، این واسطه ها یعنی اعضای ۵+۱ نسبت به روابطی که بین ایران و آمریکا در حال برقراری بود حساس بودند و حتی وزیر خارجه فرانسه سنگ اندازی می‌کرد، بنابراین اروپا می‌خواهد برجام از بین نرود اما نمی‌خواهد ایران و ایالات متحده در یک حدی به یکدیگر نزدیک شوند که منافع آنها به خطر بیفتد و حتی روس‌ها نیز به همین شکل.
این تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل تاکید کرد: بنابراین معتقدم اگر به جایی برسیم که که مذاکرات به نتیجه بررسد، باید این را بپذیریم از این به بعد به نفع ایران نیست که واسطه‌ها پیام‌های بین ایران و ایالات متحده آمریکا را جابجا کنند؛ هرچه به سمت جلوتر برویم خیلی به نفع اروپایی‌ها روس‌ها نیست که روابط ایران و آمریکا خوب شود.
وی اظهار داشت: آنها می‌خواهند برجام بماند اما خیلی هم دوست ندارد که ایران و آمریکا به هم نزدیک شوند که منافع رنو، توتال، پژو و زیمنس و حتی مسائل دیگر در منطقه در خطر بیفتد. نمی‌خواهم بگویم آمریکا کاملاً از منطقه می‌رود اما پیش‌تر عنوان کرد‌ه‌اند که اولویتشان چین است و از افغانستان و عراق نیروهای خودش را بیرون می‌کشد تا در آنجا تمرکز کنند.
انتهای پیام
