آیا اصلاح طلبان تا انتهای انتخابات می‌مانند؟

زهرا منصوری، انصاف نیوز: جواد امام می‌گوید شورای نگهبان تکلیف همه را روشن کرد و معنای انتخابات مشخص شد، از سوی دیگر محمد صالح مفتاح فعال سیاسی اصولگرا معتقد است همه‌ی سلایق باید در انتخابات حضور داشته باشند. طاهر نژاد از اعضای حزب کارگزاران می‌گوید باید دید جبهه اصلاحات چه تصمیمی می‌گیرد، تا روز انتخابات خیلی مانده است. رضا شریفی عضو حزب ندا هم معتقد است عاقلانه‌ترین کار ماندن تا انتهای انتخابات است.

متن کامل گفت‎‌وگو با چند فعال سیاسی درباره‌‎ی رد صلاحیت‌های گسترده کاندیدای اصلاح‌طلب توسط شورای نگهبان را در ادامه بخوانید:

امام: شورای نگهبان تکلیف همه را روشن کرد

جواد امام فعال سیاسی اصلاح‌طلب در واکنش به رد صلاحیت‌ها گفت: فکر می‌کنم شورای نگهبان تکلیف همه را و آن دو کاندید اصلاح‌طلب را روشن کرده است. در واقع معنای انتخابات را مشخص کرد، با توجه به نگاه و علاقمندی شورای‌نگهبان نسبت به کاندیداها آنها را تایید کرده است. الان باید هزینه‌ی انتخابات را صرف مسائل دیگری کنند. در این شرایط کرونایی هزینه‌ای هم تحمیل نکنند.

مدیر عامل بنیاد باران درباره‌ی اینکه این دو کاندید اصلاح‌طلب چه باید کنند، گفت: اگر انتخاباتی در کار بود، باید ادامه می‌دادند. انتخابات با این رفتار از موضوعیت نیفتاده است؟ در انتخابات مردم تصمیم می‌گیرند. اگر برای مردم اختیار تصمیم‌گیری قائل نیستند، پس پیشاپیش رئیس جمهور را هم انتخاب کنند. یعنی موقعی انتخابات موضوعیت پیدا می‌کند که مردم اقبال داشته باشند، اینها نقشی برای مردم قائل هستند؟

مفتاح: همه‌ی سلایق باید حضور داشته باشند

محمد صالح مفتاح -عضو حزب جمعیت پیشرفت و عدالت- درباره‌ی رد تعدادی از کاندیدای انتخابات 1400 به انصاف نیوز گفت: برای انتخابات مطلوب این است که همه‌ی سلایق کشور فرصت و امکان حضور داشته باشند و دارای کاندیدهایی در عرصه‌ی انتخابات باشند. برآورده اولیه بنده این نبود که نتایج اینگونه باشد. در مجموع تاثیر این تایید و رد صلاحیت‌ها به جامعه مخابره می‌شود، خوب نیست که افرادی در عرصه‌ی سیاسی شرکت می‌کنند و جزو چهره‌های شناخته شده هم هستند اما در نهایت بدون اینکه از ادله شورای نگهبان باخبر شویم، آن افراد احراز نشوند، مسئله‌ی شفاف شدن دلایل رد صلاحیت باید یکی از مطالبات مردم باشد.

او افزود: حداقل این امکان وجود داشته باشد و قوانین طوری تنظیم شود که با خواست افکار عمومی همراه باشد. مردم به افرادی تمایل دارند و باید بدانند چرا آن افراد رد صلاحیت شدند. یا اینکه در مواردی که ادله قابل انتشار نیست، افراد بیایند و دلیل رد صلاحیت خود را بگویند.

مفتاح درباره‌ی نظر رجل سیاسی اصولگرا نسبت به این رد صلاحیت‌ها اضافه کرد: هیچ‌کدام از بزرگان سیاسی با این رد صلاحیت‌ها موافق نیستند، آقای رئیسی که رسماً نظر خود را اعلام کرد، طبق نظر سنجی‌ها مردم به آقای رئیسی اقبال بیشتری دارند، اما وقتی رقیب جدی در عرصه وجود نداشته باشد، مشارکت مردم هم به عنوان یک اصل تلقی نمی‌شود و مردم هم فکر نمی‌کنند، حضور یا عدم حضور آنها صحنه‌ی انتخابات را معنا دارد می‌کند. اگر اصل بر مشارکت مردم است و نظام اسلامی بخشی از مشروعیت خود را به واسطه‌ی حضور مردم می‌گیرد، باید در این‌باره فکری اساسی کرد.

طاهرنژاد: چه مصلحتی بالاتر از مصلحت کشور مدنظرشان بود؟

یدالله طاهرنژاد درباره‌ی رد صلاحیت کاندیدا توسط شورای نگهبان به انصاف نیوز گفت: این اقدام شورای نگهبان، بسیار قابل تامل است، آن هم زمانی‌که بحران مشارکت در انتخابات جدی است و همه به آن اذعان دارند، باید از آنها سوال کرد، چه مصلحتی بالاتر از مصلحت کشور مدنظرشان بود که این تصمیم را گرفتند.

وی درباره‌ی اینکه این دو کاندید اصلاح‌طلب تایید شده باید چه اقدامی کنند، تصریح کرد: الان دو کاندیدی که تایید شدند، سبقه‌ی گرایش به اصلاح‌طلبی را دارند. فکر نمی‌کنم این دو نفر باید انصراف دهند، چون روحیه‌ی انصراف ندارند، شاید اصلاح‌طلبان به این نتیجه برسند که از این دو کاندید حمایت کنند تا حداقل آرایش طرف مقابل را برهم بزنند.

البته منتظر تصمیم جبهه اصلاحات هستیم، بنا این است که در چارچوب جبهه اصلاحات عمل کنیم، اینکه جبهه گفت کاندیدی ندارد، به معنی عدم حمایت از کاندیدی نیست. تا روز انتخابات خیلی مانده است و می‌تواند تصمیم‌های جدیدی گرفته شود.

شریفی: رد صلاحیت برخی غیر قابل پیش‌بینی بود

رضا شریفی- عضو حزب ندا- درباره‌ی رد صلاحیت‌های شورای نگهبان به انصاف نیوز گفت: هر چند احراز نشدن صلاحیت برخی مسئولان سابق نظام غیرمنتظره و تا حد زیادی غیر قابل پیش‌بینی بود اما نباید فراموش کنیم که بالاخره تا زمانی که به جای معیارهای شفاف و قابل استناد و قابل سنجش، صلاحیت افراد را با رای‌گیری بین ۱۲ فرد بررسی می‌کنند، چنین نتایجی چندان دور از انتظار نیست.

مثلا شاید اگر رای‌گیری درباره همین افراد سه سال قبل و زمانی که همه حقوقدان‌های شورای نگهبان توسط آیت‌الله آملی معرفی شده بودند انجام می‌شد کاملا این امکان هم وجود داشت که مثلا صلاحیت علی لاریجانی تایید اما صلاحیت جلیلی، زاکانی یا حتی آیت‌الله رییسی به دلایل مختلف احراز نشود. دلیل اینکه کسانی مثل مهرعلیزاده هم یک زمان تایید و یک زمان رد می‌شوند را هم بیشتر باید در همین مکانیزم جستجو کرد. وقتی ترکیب شورای نگهبان تغییر می‌کند، طبعاً نظر نهاد هم در رای‌گیری ممکن است، متفاوت باشد. طبیعی است برای حل این مشکل باید به سمت شفاف کردن و قابل سنجش کردن معیارهای احراز صلاحیت حرکت کرد.

او افزود: کاری که اتفاقا همین مجلس و بعد شورای نگهبان شروع کردند اما عموماً با مخالفت بسیاری از فعالان سیاسی و بخصوص اصلاح‌طلبان مواجه شد. در مجموع به نظرم تا زمانی که مکانیزم احراز برمبنای رای‌گیری باشد هر نتیجه‌ای که به عنوان خروجی شورای نگهبان اعلام شود دور از انتظار نیست. البته در مواردی مثل انتخابات سال ۸۴ مصلحت‌اندیشی‌هایی مثل لزوم مشارکت حداکثری مردم باعث شد که نظر شورای نگهبان به دستور رهبری انقلاب تغییر کند اما در مجموع هر چند نتایج این دوره برای بسیاری از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا قابل پیش‌بینی نبود و حتی اعتراض برخی مثل خود آیت‌الله رییسی را هم در غیررقابتی شدن انتخابات برانگیخت اما به نظر نمی‌رسد تا این مکانیزم رای‌گیری بین افراد شورا باقی است بتوان انتظاری جز همین خبرهای غیرمنتظره را بعد از ثبت نام کاندیداها داشت.

عاقلانه‌ترین کار ماندن تا انتهای انتخابات است

این فعال سیاسی درباره‌ی اینکه کاندیدهای نزدیک به جریانات اصلاحات در این لیست باید چه عملکردی را در پیش بگیرند، گفت: با توجه به فضای سنگین فعلی به نظر نمی‌رسد این افراد توانایی زیادی برای افزایش شور و رقابت در انتخابات داشته باشند اما کنار رفتن آنها هم دردی را دوا نمی‌کند. به نظرم این دو نفر می‌توانند بمانند و با استفاده از فرصت حضور در انتخابات روندهای موجود را نقد کنند و با گفتمان سازی مناسب و ایجاد وحدت در مطالبات ملی، دولت آینده را به سمت درخواست‌های واقعی مردم برای حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی سوق بدهند. ضمن اینکه اساسا سیب انتخابات ۱۴۰۰ که در مدت کوتاهی این همه چرخ خورده ممکن است، باز هم چرخ بخورد و فرصت‌های جدیدی برای رقابت در انتخابات فراهم شود.

وی در انتها تاکید کرد: الان مثلاً برخی معتقدند چنین فضایی بیش از هر چیز به ضرر وجهه و اعتبار آیت‌الله رییسی تمام شده و شأن ایشان که بنا داشت نه حتی به عنوان کاندیدای اصولگرایان که به عنوان چهره مستقل در انتخابات حاضر باشد این نیست که در یک انتخابات غیررقابتی و با حضور حداقلی مردم رییس جمهور شود‌، بنابراین حتی این احتمال هم وجود دارد که اگر تلاش‌های ایشان برای باز گرداندن برخی رقبا به صحنه موثر نباشد، آقای رئیسی همین ابتدا یا در هفته پایانی از عرصه رقابت کناره‌گیری کنند تا به رقابتی‌شدن انتخابات کمک کنند. بنابراین عاقلانه‌ترین کار ماندن تا انتهای انتخابات است.

انتهای پیام