نطق‌های ماندگار در تاریخ
رضا صادقیان، عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز در یادداشتی با عنوان «نطق‌های ماندگار در تاریخ»، به بهانه‌ی نطق اخیر مسعود پزشکیان، نماینده‌ی مردم در مجلس پیرامون ردصلاحیت‌های «انتخابات» ۱۴۰۰ نوشت:
روزگاری دکتر مصدق در جهت ملی کردن نفت ایران و ایستادن در برابر جمع کثیری از نمایندگان و با اتکا به ادبیات فارسی و حقوقی نطق‌های ماندگاری در مجلس پنجم و ششم انجام داد. همان گفته‌ها شور و شعوری بی‌همتا را در میان جوانان اوایل دهه بیست انتقال داد که سرانجام آن ایستادن در برابر دولت‌های وقت، همراه کردن نمایندگان مجلس و سرانجام تصویب قانون ملی کردن نفت منتهی شد. این همه برای همیشه در تاریخ ماندگار شد.
در تاریخ پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کم بوده‌اند نمایندگانی که از تریبون مجلس و در جهت رساندن فریاد حق طلبی و رعایت انصاف از سوی اهل قدرت سخن بگویند؛ کلامی که شامل حال دیروز و امروز شهروندان ایران باشد. حاشیه‌های مجلس کم نبوده‌اند، خصوصا در روزهای معرفی وزرا و دریافت رای اعتماد، روزهایی که وزیری خاص استیضاح می‌شود، درگیری‌های که میان نمایندگان مجلس با اعضای هیات دولت اتفاق می‌افتد و نمونه بسیار خاص آن را می‌توان در مجلس نهم دانست. روزی که رییس جمهور وقت فیلم لابی کردن برادر رییس مجلس را در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی پخش کرد و پس از به راه افتادن جنجال صحن علنی را ترک گفت. هر چند پخش آن فیلم با حاشیه‌های بسیار همراه شد؛ اما پس از مدت زمانی کم گویی تمام جنجال‌های بسیار همچون کف‌های ساحل دریا از میان رفت و تمام.
شمار بسیاری از سر و صداهای شکل گرفته در صحن علنی مجلس شورای اسلامی را می‌توان بلند بلند فکر کردن برخی نمایندگان و تفاوت‌های فکری و منافع حوزه‌های انتخابیه دانست. اما این همه را می‌توان اختلاف نظرهایی دانست که از سوی طرفین با صدای بلند و در برخی مواقع با برخوردهای فیزیکی شروع و به پایان می‌رسد.
در یکی از مقالات پژوهشی درباره کنش نمایندگان مجلس شورای اسلامی آمده است: «به‌رغم تأکید قانون اساسی بر فراگیری موضوعی و جغرافیایی وظایف نمایندگی، عملکرد نمایندگان اولا از نظر موضوعی محدود به وجه توزیعی و ثانیاً از نظر جغرافیایی محدود به حوزه‌ی انتخابیه و منطقه‌ی نمایندگان بوده است.» بسیاری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و خصوصا آنان که دغدغه‌های رای دهندگان حوزه‌ی انتخابیه را به سایر واقعیت‌های کشور ترجیح می‌دهند، همیشه گرفتار در همان منطقه باقی می‌مانند؛ اگر حرفی بزنند فقط درباره همان حوزه جغرافیایی است، اگر ایرادی به هیات رییسه مجلس داشته باشند باز هم در همان راستا است و چنانچه درباره بودجه و یا برنامه‌های توسعه نظر بدهند همانند مواضع قبلی شاهد بازتاب دغدغه‌های محلی و خرد هستیم، چرا که حوزه انتخابیه خود را به فواید هدف‌گذاری شده در سطح کلان ترجیح می‌دهد. از همین رو کمتر با دغدغه کلان‌تر در میان نطق‌های نمایندگان روبرو بوده و هستیم.
اما به دو مورد می‌توان به صورت خاص‌تر اشاره کرد. نطق‌هایی که در تاریخ دو دهه قبل در میان نمایندگان مجلس بی‌سابقه بوده است. اول: هفتم تیرماه سال ۱۳۸۸، یعنی دو هفته پس از شروع حوادث آن سال، مسعود پزشکیان، وزیر دولت اصلاحات و نماینده‌ی مردم تبریز، در نطق پیش از دستور خود در مجلس، نامه‌ی امام علی (ع) به مالک اشتر درباره‌ی حقوق مردم را بازخوانی کرد و نسبت به نحوه‌ی رفتار با معترضین و منتقدین تذکر داد. او پس از خواندن فرازهای از نامه امام علی(ع) گفت: این مردم است، با مردم باید مثل مردم برخورد کرد و مثل انسان و با انسانیت برخورد کرد. اگر ما راه علی را برویم، حرف علی را گوش بدهیم، منصفانه به همه گوش بدهیم و مثل یک انسان، با دوست و دشمن خودمان هم انصافانه برخورد می‌کنیم قطع و یقین تمام غائله‌ها می‌خوابد، تمام مشکلات حذف می‌شود ولی وقتی که جانب یکی را بگیریم، فقط یک صدا را بلند کنیم و اجازه ندهیم دیگران حرف بزنند و هر کس حرف زد به او انگ بچسبانیم آن وقت معلوم است که چه اتفاقی می‌افتد. حالا هر چقدر هم فریاد بکشیم که آن را اصلاح کنیم اصلاح نمی‌شود.
در همان نطق برخی از نمایندگان مجلس فریاد می‌زدند، اعتراض و کل آن نطق را منکوب کردند. اما واقعیت آن بود که در روزهای تلخ پس از برگزاری انتخابات سال 88 و حواشی که در جامعه به وجود آمده بود، نیاز مبرم بود تا اهل قدرت و تصمیم‌سازان اصلی با مردم بیش از همیشه سخن بگویند و راه اقناع در پیش گرفته شود. تمام حرف پزشکیان در آن نطق گوشزد کردن رفتار حاکمان و نحوه برخورد انسانی که برآمده از معرفت دین اسلام با معترضان بود خلاصه می‌شد. اینکه کسانی نمی‌خواستند گوش شنوایی داشته باشند بحث دیگری است.
روز دوشنبه 10 خرداد 1400 پزشکیان در نطق دیگری به رد صلاحیت‌ها اعتراض کرد. او بیش از آنکه نظر شخصی‌اش را درباره وضعیت پیش‌رو بگوید، حرف‌هایش را مستند به کلام امیر مومنین علی(ع) کرد. حضرت امیر (ع) در اولین خطبه‌ای که بعد از رسیدن به خلافت می‌خواند، می‌فرماید: گردنم را در مقابل حرفهایم گرو می‌گذارم، اگر انجام ندادم گردنم را بزنید. «امام ما و بزرگ ما در قبال حرفهایی که می‌زد گردنش را گرو می‌گذاشت، بنده به تبعیت از آن امام بزرگ در مقابل حرفهایی که می‌گویم، گردنم را گرو می‌گذارم، اگر یکی غلط بود گردن من را بزنید». نماینده‌ی مردم تبریز در مجلس با اشاره به ردصلاحیت‌های «انتخابات» ۱۴۰۰ که خود نیز یکی از نامزدهایی بود که برای رقابت و حضور در کازار سیزدهمین دوره ریاست جمهوری ثبت‌نام کرده بود، گفت: «رئیس‌جمهور باید الگو و تبلور تمام ملت ایران باشد. برون دادی که الان به وجود آورده‌ایم، یک جناح، یک دسته و یک گروه‌اند که می‌توانند رقابت کنند. نه آنهایی که در همه‌ی جامعه وجود دارد. اگر قرار است گروهی حرف بزنند، اجازه دهید طرف مقابل هم حرف بزنند. اگر قرار است عده‌ای در قدرت باشند بگذارید همه باشند. ایران مال همه است، مال یک دسته و گروه و جناح نیست».
قبل از آنکه نماینده مردم تبریز نطق خود را به پایان برساند، برخی از نمایندگان به گفته‌های وی واکنش نشان دادند. اما در میان تمام کاندیدایی که رد صلاحیت شدند و یا با اعلام انصرف چند ساعت قبل از اعلام رسمی اسامی از سوی وزارت کشور به نفع شخصیت دیگری کناره‌گیری کردند، پزشکیان در مجلس شورای اسلامی نطق کرد و از پیامدهای رد صلاحیت‌ها برای امروز و آینده کشور گفت. سخنانی که با گذشت دو روز از آن همچنان در شبکه‌های اجتماعی بازتاب دارد.
انتهای پیام
