ادیسون‌ها به بهشت می‌روند؟

حجت‌الاسلام هادی سروش، استاد حوزه، در یادداشتی تلگرامی با عنوان «ادیسون‌ها به بهشت می‌روند؟» نوشت:

سوالی که بسیار پر سابقه است و نه تنها ذهن مقدسین را درگیر کرده بلکه فکر روشنفکران را نیز به خود جلب کرده این است: آیا مانند ادیسون به بهشت می‌رود؟

سه نظریه مطرح است:

نظریه اول؛ به‌صورت قطعی میگوید هر غیر مسلمانی به جهنم می‌رود! چون ورود به بهشت نیاز به اعتقاد به اسلام و عمل صالح دارد و این افراد فاقد اعتقاد درست هستند.

نظریه دوم می‌گوید این افراد چون غیر مسلمانند به بهشت نمی‌روند ولی در جهنم هم نمی‌سوزند!

در این بین علامه طباطبایی و استاد مطهری هستند که خواستند مسیر اعتدال را طی کنند و بر این گمانند:

اگر شخص دارای حُسن فعلی -کار خوب- بود ولی حُسن فاعلی -آدم خوب- نبود، عملش در درجات عالم آخرت و بهشت تاثیر نداشته ولی خدای متعال این چنین شخص خدومی را از رحمت دنیوی و چه بسا اُخروی محروم نمی‌کند و در دنیا به او شهرت و خوش نامی و در آخرت به او تخفیف در عذاب می‌دهد. و این عنایات خدا بر محور “نیت” آن شخص خواهد بود.

استاد آیه الله جوادی آملی از شهید مطهری جلو رفته و در درس میفرمودند:

“تا وقتی بر کفر و عناد شخصی یقین نداشته باشیم، کفر او از استضعاف فکر دینی او نشات گرفته و در آخرت از کافران معذَب جدا خواهد بود.اصلا اظهار نظر در مورد جهنمی بودن افراد کار صحیحی نیست.”

نظریه سوم که مقبول است این است که خادمان بزرگ بشریت از بهشتیان خواهند بود.

♈️قبل ازارائه آیات قرآن که تبیین کننده نظریه سوم است، مقدمات زیر حائز اهمیت است؛

یکم:
“انسان” دارای کرامت است.

دوم:
این کرامت وقتی آسیب پذیر می‌شود که آدمی با اراده و آگاهی دست به الحاد و ظلم و خونریزی زند.

سوم:
هرکسی که به دینِ حق نرسید، لزوماً شخص ملحدی نیست.
و شاید اصلا به قول علامه طباطبایی “آدمی که اعتقادات مطابق با حق ندارد، نه تنها می‌تواند درپیرامون محیط‌اش، با آیین انتخابی‌اش موثر باشد، بلکه چه بسا در میان موحدان زندگی نموده و اصلا ذهنش متوجه حقیقتی غیر از آنچه معتقد بوده نشده تا تکلیفی داشته باشد”.

چهارم:
خیررسانی به عالَم و آدم، حتی در حد آب رسانی به یک گیاه یا درخت تشنه، در دنیا و آخرت بی بهره نخواهد بود.

پنجم‌:
شناخت و دست یابیِ نحوه بهرمندی در آخرت از خیرات انسانها را فقط خدای عالم و قادر و رحیم میداند.

واقعش به قواره ما آدمیان نمی آید که، بیاییم و تعیین تکلیف و قضاوت حتمی کنیم که خدا؛ شدت عذاب را یا اصل عذاب را و یا ورود در رحمت الهی بنام بهشت را نصیب افراد خدوم غیر مسلمان میفرماید و یا نمیفرماید.

در این زمینه خدا فرمود: خداست که میداند هرکسی فردا قیامت چگونه است؛ “وما تدری نفس ماذا تکسب غدا” (لقمان/۳۴)

حتی پیامبر رحمت (ص) اذعان نمود من [بدون تعلیم خدا] از آینده خود و شما چیزی نمیدانم ؛ “وَ ما أَدْري ما يُفْعَلُ بي وَ لا بِكُمْ”. (احقاف/۹)

ششم:
عارفان بزرگی مانند امام خمینی، بر این مبنای متین و وزین اند که؛
خدای متعال غیر از بهشتِ باورها و اعتقادات، بهشتِ اعمال دارد و اعمال آدمیان در آن سرای جاودان، بهشت میسازد.
وثانیا هر ذره ای از حرکتی مثبت، ظهور کمال است و نیل به “کمال مطلق” و بهرمندی دنیوی و اخروی از آن.

هفتم:
آدم های برجسته ای که در دنیای خود با کسب بهترین کمالات بلند در علم و عقیده و رفتار خود، نصاب بالایی پیدا کردند و رکورد معنوی محیرالعقولی زدند، حسابشان محفوظ است و دخلی به موضوع نوشته ما ندارد، آنان به قول قرآن ؛ “فی مقعد صدق عند ملیک مقتدر” هستند .

با توجه به نکات هفت گانه ارائه شده، آیات قرآن که منبع معرفتی ماست در این موضوع کاملا مسئله را روشن میکند تا باورکنیم بهشت درانحصار عده ای که ماگمان میکنیم بهشتی اند، نیست: ان الذین امنواوالذین هادوا والنصاری والصائبین من آمن بالله والیوم الاخر و عمل صالحا فلهم اجرهم عندربهم (بقره /۶۲)
این‌آیه دلالت میکند افرادی که ایمان به خدا و آخرت دارند و کوشش نیکویی دارند ، اجرشان محفوظ است.

فمن یعمل مثقال ذره خیرا یره ومن یعمل مثقال ذره شرا یره.(الزلزل/۷)
و این آیه تصریح دارد ذره ای کار خیر و یا شر به صاحبش بازمیگردد.

وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ (آل عمران /۸۵)
و آیه سوره آل عمران ملاک در “تسلیم” بودن دانسته و علامه طباطبائى میگوید: اسلام بمعنى تسليم است و هر كه به هر دين آسمانى تسليم باشد در آخرت مأجور است و از خاسرين نيست.

جمع بندی؛ با این نظریه متفاوت که مبتنی بر اصول عقائد اسلامی – کتاب و سنت – و مبنای اهل معرفت وعرفان است، نسبت به سرانجام سعادتمندانه‌ی بزرگ مخترعانی که به بشریت خدمت‌های گرانسنگ و شگفت آوری نمودند، روشن می‌شود.

انتهای پیام