«ربنا»ی شجریان گروگانِ تسویه‌حساب‌های جناحی
در اولین روز از ماه مبارک رمضان هنوز مشخص نیست آیا ربنای محمدرضا شجریان از صداوسیما پخش می‌شود یا خیر. امروز تندروها آخرین تلاش‌های خود برای حذف صدای استاد موسیقی ایران ادامه می‌دهند.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ چند سالی‌ست که حذف صدای محمدرضا شجریان از صداوسیما محل انتقاد بسیاری از مردم قرار گرفته و معمولا این انتقادات در ماه مبارک رمضان شدت می‌گیرد چراکه «ربنا»ی محمدرضا شجریان پیوندی عمیق با تار و پود این ماه مبارک و زمان افطار ایرانیان دارد.
محمدرضا شجریان در مصاحبه‌‌اش با حمیدرضا نوربخش گفته است: «ربنا» را در سال 58 برای مردمی خواندم که با اخلاص روزه می‌گیرند و نزدیک افطار حال و هوای خاصی دارند و در واقع، یک مناجات برای آنها است.
او با بیان اینکه به صداوسیما اعلام کرده اجازه‌ی پخش هیچیک از آثارش را ندارند؛ صراحتا اعلام کرد: گفته‌اند که شجریان خودش نخواسته ربنا پخش شود که این را کاملاً تکذیب می‌کنم. ربنا متعلق به من هم نیست. متعلق به مردم است. جزء زندگی و عواطف مردم است و هیچ‌کس حق ندارد آن را از مردم بگیرد. من که صاحب این اثر هستم و در واقع آن را خلق کرده‌ام هم می‌گویم متعلق به مردم است.
اما امروز که اولین روز ماه مبارک رمضان است بسیاری از مردم منتظرند تا پیش از افطارشان صدای محمدرضا شجریان را از صداوسیما بشنوند که البته این احتمال طی روزهای اخیر قوت گرفته اما از سوی دیگر تندروها با فشارهای رسانه‌ای و روش‌های دیگری سعی در جلوگیری از پخش صدای این خواننده تاریخ‌ساز موسیقی ایران دارند.
باید منتظر ماند و دید آیا تسویه‌حساب‌های جناحی تندروها امسال هم به حذف ربنای شجریان منجر می‌شود یا خیر البته واضح است که در طی سال‌های اخیر حذف ربنای شجریان نه تنها باعث کاهش محبوبیت او نشده بلکه با افزایش مخاطبانش؛ جوانان نیز بیش از گذشته پیگیر این اثر هستند. این روزها این اثر مشهور در شبکه‌های مجازی میان کاربران دست به دست می‌شود و انتقادات علیه صداوسیما شدت یافته است.
ربّنای شجریان، یکی از آثار محمدرضا شجریان و شامل ۴ دعا از آیات قرآن است که همه با عبارت ربّنا آغاز می‌شوند. این اثر در تیرماه سال ۱۳۵۸ ضبط شده و برای مدت ۳۰ سال، جزء برنامه‌های اصلی رادیو و تلویزیون ایران در ماه رمضان بوده‌است. در سال ۱۳۸۷، زمزمه‌هایی در مورد ثبت این اثر در فهرست آثار ملی ایران به گوش می‌رسید که تاکنون به نتیجه نرسیده‌است.
شجریان ربنا را در دستگاه سه‌گاه خوانده و با مرکب‌خوانی (مدولاسیون یا راه گردانی) سری به دستگاه‌ها و آوازهای دیگر ردیف موسیقی ایرانی ازجمله آواز افشاری و گوشه عراق (صبا) می‌زند و سپس به سه‌گاه برمی‌گردد.
ربنا در نواری که محمدرضا شجریان با نام به یاد پدر ضبط کرده، منتشر شده‌است. در این اثر به خوبی می‌توان تأثیرات شیخ نصرالدین طوبار و شیخ طه الفشنی را مشاهده کرد. این اجرا تقریباً فاقد تحریر است و بجز چند نت، تماماً بوسیلهٔ غلت و ویبراسیون اجرا شده‌است. ربنای شجریان از ابتدا، روی نتهای سی بمل و سپس دو اوج می‌گیرد (روی خط حامل کلید سل) و در حوالی این نت‌ها گردش دارد و تا نت می بمل به بالاترین نت خود می‌رسد.
راغب مصطفی غلوش، قاری نامدار مصری، در سفری به ایران ربنای شجریان را می‌شنود و از این کار یک نسخه می‌خواهد تا امتحان کند که آیا می‌تواند آن را بخواند یا نه.
شجریان خود در این باره می‌گوید: بعد از دو سال دوستم او را مجدداً می‌بیند و این قاری به او می‌گوید کار من نیست، چراکه خواندن اوجی که در خواندن ربنا هست کار هر خواننده‌ای نیست.
انتهای پیام
