چطور در برابر طوفان تورمی کسری بودجه دوام بیاوریم؟
دولت در سال ۱۴۰۰ با کسری بودجه مواجه خواهد شد؛ وقوع کسری بودجه قطعی است اما پیشبینیها درباره مقدار آن متفاوت است. برخی کارشناسان معتقدند رقم کسری بودجه امسال عددی بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود اما بعضیها اعداد بالاتری را میگویند. مصطفی نعمتی، کارشناس اقتصاد در یادداشتی که برای مجله «تجارت فردا» نوشته، مقدار کسری بودجه را تا 350 هزار میلیارد تومان تخمین زده است.
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم در مصاحبه خود با خبرگزاری ایسنا حدود، ۳۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه برای سال 1400 پیش بینی میکند.
کسری بودجه یا به عبارت دیگرعدم تناسب دخل و خرج کشور چیز تازهای در ایران نیست. طی ده سال گذشته بررسی متوسط نرخ رشد کسری بودجه طی از سال 90 تا 99 نشان میدهد طی این سالها بهطور متوسط کسری بودجه رشد 21درصدی داشته، این در حالی است که رشد 117درصدی کسری بودجه در لایحه 1400 نشان از افزایش حدود 5.5 برابری کسری بودجه دارد. اما برخی مردم میپرسند، کسری بودجه چه تاثیری در زندگی عادی مردم دارد؟
تاثیر کسری بودجه بر جیب مردم
پاسخ این سوال یک کلمه است: تورم. تورم سادهترین اتفاقی است که پس از وقوع کسری بودجه میافتد. عمدهترین دلیل تورم چند ده ساله ایران نیز کسری بودجه و ناترازی دخل و خرج دولتها بوده است. به همین دلیل دولتهای ایران از گذشته تا کنون برای جبران این ناترازی سادهترین راه را انتخاب کردهاند، یعنی چاپ پول. به عبارت دیگر دولتها برای آنکه بتوانند وعدههای خود را برای افزایش حقوق کارمندان، انجام پروژههای عمرانی، استخدامهای جدید، بازنشسته کردن پیش از موعد انجام دهند، در حالیکه درآمد کافی برای انجام این تعهدات را نداشتند، پول چاپ میکنند. سیاستی که خیلی سریع باعث افزایش قیمت کالاها و خدمات میشود.
بنابراین هرچند کسری بودجه مربوط به دولتمردان است اما آنها برای سرپوش گذاشتن به اشتباهات محاسباتی خود در پیشبینی درآمدها و هزینههای کشور از جیب مردم مایه میگذارند و باعث تورم قیمتها میشوند.
استراتژیهای شهروندان برای حفاظت از پول خود در برابر کسری بودجه
اغلب مردم در طول سالیان گذشته خواسته یا ناخواسته یاد گرفتهاند چطور در برابر طوفانهای مهیب تورمی از کاسته شدن ارزش داراییهایشان حفاظت کنند. هرچند برخی اوقات این کار مورد مذمت قرار گرفته است اما شهروندان چارهای ندارند جز آنکه به هر شکل ممکن دارایی خود را در برابر تورمهای 40 تا 50 درصدی حفظ کنند. با این حال در ادامه چند روش حفاظت از دارایی در شرایط تورمی و کسری بودجه پیشنهاد میشود که جنبه سوداگری و اخلال در بازار ندارد. بنابراین به همین دلیل در ادامه بسیاری از فعالیتها مانند خرید ارز یا مسکن پیشنهاد نشده و در عوض راه هایی پیشنهاد شده که در اقتصاد کشور اختلال ایجاد نمیکند.
سپردههای بیکار خود را به طلا تبدیل کنید
این راهکاری همان پیشنهاد عامه مردم است که در چنین شرایطی باید طلا و سکه خرید. درست است که اگر سپرده ریالی دارید میتوانید برای حفظ ارزش پول آن را به طلا تبدیل کنید اما پیشنهاد کارشناسان این است که به جای مخفی کردن آن در گاو صندوق خانه، آنها را در بانک نگهداری کنید تا از گزند سارقان در امان باشد با این کار علاوه بر حفظ ارزش دارایی خود، آن را به طلا تبدیل کردهاید که نقد شوندگی بالایی دارد؛ از طرف دیگر در صورتی که اکثریت شهروندان، طلاهای خود را در بانک نگهداری کنند این کار منجر به تقویت نظام بانکی کشور نیز خواهد شد.
البته برخی بانکها امتیازاتی را نیز برای سپرده گذاران طلای خود در نظر میگیرد و قراردادهای مختلفی با مشتریان خود میبندند. برخی از بانکها درصدی از طلای سپردهگذاری شده را تسهیلات میدهند و برخی دیگر اعتبار پولی در نظر میگیرند.
کالاهای اساسی و با دوام بخرید
اگر قصد دارید خانه خود را مرمت کنید یا کسب و کارتان را توسعه دهید، خرید تجهیزات با دوام را در اولویت بگذارید. در صورتی که کالاهای کم دوام بخرید در شرایطی که تورم شدید است هم درآمد شما -به دلیل کاهش ارزش پول ملی- کاهش پیدا و به همین دلیل برای جبران آن کالاها باید پول بیشتری بپردازید پس اگر ضرورتی ندارد خرید کالاهای کم دوام را به زمان دیگری موکول کنید.
اما بهتر است کالاهای اساسی حرفه خود و کالاهای با دوام بخرید. چرا که خرید این کالاها میتواند از تحمیل هزینه اضافه به حرفه شما در ماههای آتی جلوگیری کند. برای مثال میتوانید ابزارهای پرکاربرد حرفه خود را به روز رسانی کنید یا کالاهای اساسی مورد نیاز خانه را که در حال از کار افتادن هستند را تعمیر ی تعویض کنید.
موعد پرداخت قرارداد خود را نزدیک ببندید
با طرف مالی خود قراردادهای کوتاه مدت ببندید. اگر مجری پروژه هستید، موعد پرداخت حق الزحمه خود را دقیق معین کنید و تا حد امکان برای پرداخت زودهنگام و به موقع آن چانه زنی کنید. در شرایط تورمی، پرداخت دیرهنگام حق الزحمه پروژه ضرر به مجری طرح است چرا که زمان باعث شده، بخشی از ارزش پول و قدرت خرید شما از بین برود. بنابراین مراقب باشید که کارفرمای بدقول یا بیخیال میتواند زحمت شما را زیاد کنید و هزینه زیادی به شما تحمیل کند.
این راه حلها تنها برای حافظت ما شهروندان از داراییمان است، و هرگز از مسئولیت دولتها برای بهبود شاخصهای اقتصادی کم نمیکند؛ در مقوله کسری بودجه، عمده نقش آفرینی بر عهده دولت است. دولتها هستند که میتوانند با کاهش هزینههای اداره کشور که برخی از سازمانها بدون کارایی و عملکرد مناسب آن را میبلعند، فشار تورم را از روی مردم بردارد؛ یا مردم عادی نمیتوانند نقش زیادی در خصوص افزایش درآمدهای کشور داشته باشند، بلکه دولت است که میتواند با برقراری روابط دوستانه با کشورها درهای صادرات را باز کند و تبادل پول با کشورها را برای تاجران ریز و درشت آسان کند و از طرف دیگر درآمدهای کشور را نیز افزایش دهد.
انتهای پیام.