از شهید فهمیده تا قندوز افغانستان!
محمدجواد آقاباقری، دکترای حقوق جزا و جرم‌شناسی در یادداشتی ارسالی به انصاف نیوز با عنوان «از شهید فهمیده تا قندوز افغانستان!» نوشت:
هنوز چند ماهی از روز غم‌انگیز مدرسه‌ی سیدالشهدای کشور همسایه و برادر افغانستان نمی‌گذرد که روزهای خونین دیگری در آن کشور در مسجد منطقه‌ی خان‌آباد استان قندوز و مسجد جامع فاطمیه قندهار رقم می‌خورد.
گروه تروریستی داعش که تحت حمایت رژیم آمریکا و برخی دیگر از دولت‌های اروپایی درصدد احیای خود در منطقه‌ی غرب آسیا خصوصا افغانستان است طی بیانیه‌ای، مسئولیت این حملات تروریستی را برعهده می‌گیرد و این اقدام نفرت‌پراکن و خشونت‌آمیز را «هجوم استشهادی» می‌نامد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز طی بیانیه‌ای کلیشه‌ای و نمایشی، با به‌کاربردن صرف عبارت «حمله» (Attack)، این اقدام را محکوم می‌نماید. (The United States condemns in the strongest terms today’s attack on worshippers at Friday prayers in Kunduz, Afghanistan.)
انتحار به معنای خودکشی است و عملیات انتحاری اصطلاحا به مواردی گفته می‌شود که فردی به طور مثال با بستن کمربند انفجاری موجب کشته و یا زخمی شدن مجموعه‌ای از افراد می‌گردد و منتهی به مرگ خود نیز می‌شود.
این نوع عملیات، از گذشته و در میان ملت‌های مختلف دنیا وجود داشته است. «کامیکازه» (Kamikaze) نام یک خلبان ژاپنی است که در خلال جنگ جهانی دوم با هواپیمای نظامی، خود را به ناوهای آمریکا کوبید و یا «ببرهای سیاه» به گروهی از زنان تامیلی اطلاق می‌شد که صدها عملیات انتحاری علیه دولت مرکزی سریلانکا انجام داده بودند.
اما در ادبیات اسلامی وقتی از این شیوه در جهاد علیه متجاوز استفاده می‌شود از آن به عملیات استشهادی تعبیر می‌کنند. استشهاد به معنای در راه خدا کشته شدن است و «استشهد الرجل» یعنی آن مرد در راه خدا کشته شد. اسلام دفاع از ناموس، وطن و دین را در مقابل متجاوزان و دشمنان واجب می‌داند و از طرفی دیگر حفظ نفس و جان را نیز واجب می‌داند. بر این اساس طی شرایطی از باب تزاحم، جواز شرعی و قانونی توسل به عملیات انتحاری در مقام دفاع وجود دارد و در این صورت، کشته شدن در راه خدا و عملیات استشهادی نامیده می‌شود.
شهید محمدحسین فهمیده در هشت آبان سال 1359 نارنجک‌ها را به دست می‌گیرد و با پای مجروح، خود را در زیر تانک بعثی‌ها منفجر می‌کند. امام خمینی (ره) می‌فرماید: «رهبر ما آن طفل سیزده ساله‌ای است که با قلب کوچک خود که ارزشش از صدها زبان و قلم بزرگ‌تر است، با نارنجک، خود را زیر تانک دشمن انداخت و آن را منهدم نمود و خود نیز شربت شهادت نوشید»، شیوه‌ای که بعد از آن بارها توسط جوانان مسلمان فلسطینی و لبنانی به عنوان یک روش دفاعی در مقابل رژیم اشغالگر قدس به‌کار گرفته شد.
وجه مشترک تعاریف تروریسم در اسناد و دکترین بین‌المللی، اقدام خشونت‌آمیز علیه غیرنظامیان، شهروندان و افراد بی‌طرف است که به انگیزه‌های سیاسی صورت می‌گیرد. بر این مبنا به روشنی تفاوت عملیات استشهادی ما همانند عملیات شهید محمدحسین فهمیده، با آنچه داعش عملیات استشهادی می‌نامد مشخص می‌شود.
قندوز جایی بود که ده‌ها نمازگزار غیرنظامی از میان شهروندان افغانستان، مورد هدف شوم تروریستی قرار گرفت و اگرچه هجوم استشهادی و یا صرفا یک حمله نامیده شد اما تغییردهنده‌ی ماهیت آن یعنی هجوم ارهابی و حمله‌ی نفرت‌پراکن تروریستی نیست.
انتهای پیام
