راهبرد هسته‌ای پیشنهادی ژاپن به روحانی چه بود؟
محمد قوچانی مدیر مجله‌ی آگاهی نو در شماره‌ی اخیر از روحانی نقل قول کرده است که نخست وزیر ژاپن در سال ۱۳۸۳ چه راهبرد هسته ای به او پیشنهاد کرده بود.
به گزارش انصاف نیوز، قوچانی که خاطرات روحانی را نقل کرده در جایی در روایت چگونگی انتخاب راهبرد کلان جمهوری اسلامی نوشت:
در پاسخ سه راهبرد شمرده شد؛ اول استراتژی «رشد محور» مانند آلمان، ژاپن، مالزی و کره جنوبی که اولویت را به رشد اقتصادی و اجتماعی ایران می‌دهد.
دوم استراتژی «امن محور» که در آن ایران به عنوان کشوری که همواره در معرض تهدید است باید نقطه کانونی راهبرد ملی خود را بر نیروی نظامی و امنیتی بگذارد. کشورهایی مانند پاکستان و عراق در همسایگی ایران تا حدود زیادی این گونه بودند و در آنها نظامیان دست برتر را داشتند و بودجه کشور نیز در نهادهای نظامی هزینه می‌شد۔
سود استراتژی «یسط محور» به معنای توسعه انقلاب و بسط آن که مصداق عینی‌اش در آن زمان اتحاد جماهیر شوروی بود که هنوز فروپاشی نکرده بود.
این جمع‌بندی از جلسات کوچک به جلسات بزرگتر راه یافت. در جلسات بزرگتر به جز نیروهای نظامی که از استراتژی دوم حمایت می‌کردند همه‌ی وزیران دولت و بسیاری نمایندگان مجلس به استراتژی اول رای دادند و از «رشد محوری» حمایت کردند. نتیجه نهایی با رئیس جمهور وقت اکبر هاشمی رفسنجانی طرح شد. برای هاشمی اما این جزئیات مهم نبود. او بیشتر نگران کارهای زمین مانده در اداره کشور بود و گرچه به استراتژی اول گرایش داشت اما نمی‌خواست با این انتخاب در حاکمیت شکاف ایجاد کند. مقام رهبری اما این سوال مهم را طرح کردند که چرا باید برای پاسخ به این پرسش یکی از سه راه انتخاب کنیم؟ چرا نتوانیم میان آنها به جماع و تلفیق دست بزنیم؟ روحانی اما معتقد بود گریزی از تعیین یک محور وجود ندارد. اگر اصل «رشد» باشد سلاح و امنیت هم در امتداد همان مسیر تامین می‌شود. مصداق استراتژی رشدمحوری در این دیدگاه کشور ژاپن بود.
ژاپنی‌ها به روحانی چه گفتند؟
روحانی به یاد می‌آورد که در سال ۱۳۸۳ در دیدار با نخست‌وزیر و وزیر خارجه ژاپن آنها حتی راهبرد هسته‌ای خود را بر اساس استراتژی رشدمحور طراحی کرده بودند و برای دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران چنین صورت بندی می‌کردند که چرا شما در برابر آژانس جهانی انرژی اتمی مقاومت می‌کنید؟ اجازه دهید آنها کار خود را بکنند و شما هم کار خود را انجام دهید. ژاپنی‌ها در توضیح به روحانی گفتند: وقتی آژانس جهانی انرژی اتمی از ما درخواست بازرسی منظم کرد ما یا سر زدن ماهانه و فصلی مخالفت کردیم و گفتیم شما اصلا باید بیایید در ژاپن ساکن شوید و هر لحظه بازرسی کنید! ما خودمان به شما در کنار تاسیسات اتمی از این ساختمان می‌دهیم. اما ژاپنی‌ها به روحانی نکته‌ی مهم‌تری هم گفتند: با این بازرسی‌ها جلوی رشد دانش و فناوری و صنعت و تولید در ژاپن گرفته نشد و تحریم‌ها شکل نگرفت اما ما هر وقت که بخواهیم در عرض دو هفته دانش هسته‌ای خود را به فناوری تبدیل می‌کنیم چون نه فقط توان غنی سازی اورانیوم را داریم که توان غنی سازی پولوتونیم را هم پیدا کرده‌ایم.
انتهای پیام
دعوا سر لحاف ملاست. غرب دنبال فشار هست حالا انرژی هسته‌ای نباشد یک چیز دیگر پیدا می‌کند. مهم این است که ایران نباید جان بگیرد و منابع و منافع‌اش باید در جیب همسایگان و غرب و شرق برود.
ساده انگارانه بود. بین دولت ژاپن متحد آمریکا و حکومت ایران آرمانگرای مسلمان تفاوتها بسیار است.