توافق پوتین با بایدن دربارهی ایران و برجام؟
مشاور امنیت ملی رئیسجمهور آمریکا گفت: رئیس جمهور و رئیس جمهور پوتین یک «گفتوگوی خوب» درباره مسئله ایران داشتند که «ثمربخش» بود. آمریکا و روسیه قبلا و حتی در شرایط دشواری مثل سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ برای رسیدن به برجام همکاری کرده اند. موقعیت کنونی برهه ای است که روسیه و آمریکا می توانند برای اطمینان یافتن از این که ایران هیچ گاه به سلاح هسته ای دست نمی یابد، به رایزنیهای دقیق ادامه دهند.
به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه اینترنتی کاخ سفید، جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا در یک کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که آیا در گفتوگوی شب گذشته روسای جمهور آمریکا و روسیه، وعده ای از طرف روسیه برای اعمال نفوذ در جهت تغییر موضع ایران در مذاکرات وین داده شده است یا نه، گفت: رئیس جمهور و رئیس جمهور پوتین گفتوگوی خوبی درباره مسئله ایران داشتند. ثمربخش بود. آمریکا و روسیه قبلا و حتی در شرایط دشواری مثل سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ برای رسیدن به برجام[توافق هسته ای] همکاری کرده اند. موقعیت کنونی برهه ای است که روسیه و آمریکا می توانند برای اطمینان یافتن از این که ایران هیچ گاه به سلاح هسته ای دست نمی یابد، به رایزنیهای دقیق ادامه دهند.
سالیوان در پاسخ به این که احیای توافق هسته ای مانند زمان اوباما موجب حمایت ایران از گروه های شبه نظامی منطقه مانند حزب الله لبنان خواهد شد و با توجه به این، آیا آمریکا در این دور از مذاکرات وین قصد دارد به موضوع آنچه شبه نظامیان وابسته به ایران خوانده شده اند بپردازد، با ادعاهایی علیه نقش ایران در منطقه و با بیان این که با گفتن سه نکته به این سوال پاسخ می دهم، ادعا کرد: از وقتی دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ تصمیم گرفت آمریکا را از توافق هسته ای ایران خارج کند، حزب الله به ارعاب لبنان و منطقه ادامه داده است. شبه نظامیان ایران در عراق و سوریه و یمن به پیش روی ادامه داده اند. بنابراین، عضو نبودن در توافق هسته ای راهکار مناسبی برای موضوع شبه نظامیان نبوده است.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید ادامه داد: دوما، هیچ چیزی مرتبط با توافق هسته ای ظرفیت و توان آمریکا برای پرداختن به این شبه نظامیان را کاهش نمی دهد و ما آماده آن هستیم. در واقع، در پاسخ به حملات انجام شده علیه نیروهای آمریکایی در عراق، رئیس جمهور بایدن دو بار وارد عمل شده اند، یک اقدام نظامی مستقیم در پاسخ به آن شبه نظامیان و علاوه بر آن، تحریم ها هم بوده اند. سوما، ایران در نهایت، با یک سلاح هسته ای و با شراکت شبه نظامیانش تهدید بزرگ تری نسبت به ایرانی خواهد بود که سلاح هسته ای نداشته باشد. بنابراین، ما مصمم هستیم اطمینان بیابیم آن ها هیچ گاه به یک سلاح هسته ای دست پیدا نمی کنند و دیپلماسی بهترین مسیر پیش رو است.
این مقام ارشد کاخ سفید در ادامه در پاسخ به این که با توجه به اظهارات قبلی دولت آمریکا، ایران در مذاکرات دور هفتم به قدر کافی جدیت نداشته است، چه چیزی باعث می شود آمریکا فکر کند ایران در دور هشتم مذاکرات جدی خواهد بود و چقدر زمان برای آن نیاز است، توضیح داد: هرچه ایران بیشتر پای میز مذاکرات عدم جدیت نشان دهد، اتحاد میان گروه ۱+۵ بیشتر می شود و آن ها بیشتر به عنوان عضو منزوی توافق جلوه خواهند کرد. بنابراین، توپ در زمین ایران است که ببیند آیا می خواهد بیاید و نشان بدهد جدی است یا نه.
به نقل از خبرگزاری رویترز، یوری اوشاکف، دستیار کرملین پس از مذاکرات دو ساعته ولادیمیر پوتین و جو بایدن، روسای جمهوری روسیه و آمریکا در روز سهشنبه گفت: سخت است انتظار پیشرفتهای ناگهانی داشته باشیم، اما روسای جمهور تمایل خود را برای ادامه کار عملی و شروع بحث در مورد موضوعات حساسی که به طور جدی مسکو را نگران میکند، نشان دادند.
در بیانیه کرملین آمده است که پوتین بار دیگر مواضع مسکو مبنی بر “رفتار تحریکآمیز” اوکراین و اتخاذ یک “خط ویرانگر” با هدف از بین بردن توافقهای سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ را که برای پایان دادن به جنگ با جداییطلبان مورد حمایت روسیه طراحی شده بود، تکرار کرد.
در این بیانیه آمده است که بایدن احتمال تحریمهای غرب علیه روسیه را در صورت تشدید اوضاع بیان کرده و مسکو را به “رفتارهای تهدیدآمیز” متهم کرده است. پوتین در پاسخ گفت: “در واقع این ناتو است که تلاشهای خطرناکی برای گسترش خاک اوکراین انجام میدهد و پتانسیل نظامی خود را در مرزهای ما تقویت میکند.”
کرملین اعلام کرد: بنابراین، روسیه به طور جدی علاقمند به دریافت تضمینهای قابل اعتماد و قانونی ثابت است که گسترش ناتو به شرق و استقرار سیستمهای تسلیحات تهاجمی در کشورهای مجاور روسیه را رد میکند. دو رهبر موافقت کردند که به نمایندگان خود دستور دهند تا در رایزنیهای اساسی در مورد این موضوعات حساس شرکت کنند.
براساس اعلام کرملین، پوتین همچنین به همتای آمریکایی خود گفته است که تضمینهایی میخواهد که سامانههای حمله تهاجمی در کشورهای نزدیک به روسیه مستقر نخواهند شد.
کرملین که پیش از نشست روز سهشنبه گفته بود انتظار هیچ پیشرفتی را ندارد، هرگونه قصدی برای حمله به اوکراین را رد کرده و تاکید دارد که وضعیت نیروهایش دفاعی است.
کرملین گفت که روابط دوجانبه با واشنگتن در “وضعیت نامناسبی” قرار دارد. در این بیانیه آمده است که پوتین پیشنهاد حذف محدودیتهای مربوط به عملکرد سفارتخانههای مربوطه خودشان را پس از تازهترین مناقشه ارائه کرده است. طبق این محدودیت، هر کشور تعداد دیپلماتهایی را که کشور دیگر میتواند اعزام کند، کاهش داده است.
یوری اوشاکف گفت که پوتین و بایدن بر لزوم تلاش برای عادیسازی مناسبات و ادامه همکاری در مورد موضوعات مورد علاقه دوجانبه مانند امنیت سایبری تاکید کردند. او گفت، آنها درباره پیشنهادی برای ملاقات حضوری در کشوری بیطرف بحث نکردهاند، با وجود اینکه قبلاً این ایده مطرح شده بود.
در همین حال رئیسجمهوری آمریکا به پوتین هشدار داد که چنانچه روسیه به اوکراین حمله کند، غرب “تدابیر اقتصادی قدرتمند و سایر موارد” را اعمال میکند. کاخ سفید گفت بایدن هیچ تضمینی برای محدود کردن گسترش ناتو در مورد اوکراین نداده است.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا به خبرنگاران گفت: من به طور واضح و مستقیم به شما خواهم گفت که او چنین تعهد یا امتیازی نداده است. او پای این پیشنهاد ایستاده است که کشورها باید بتوانند آزادانه انتخاب کنند که با چه کسی ارتباط برقرار کنند.
هیچ پیشرفتی گزارش نشده، اما هر دو طرف توافق کردند که ارتباطات را ادامه دهند؛ تحولی که میتواند تنشهای جهانی را کاهش دهد.
بایدن به پوتین هشدار داد که ممکن است با تحریمهای شدید اقتصادی و اختلال در خط لوله گاز نورد استریم ۲ به اروپا مواجه شود و اینکه ایالات متحده و متحدان اروپایی آن قابلیتهای دفاعی بیشتری را در اختیار اوکراین قرار دهند.
کاخ سفید در بیانیهای گفت: رئیسجمهور صراحتاً اعلام کرد که ایالات متحده و متحدان ما در صورت تشدید تنش نظامی با اقدامات اقتصادی و سایر اقدامات قوی پاسخ خواهند داد.
سالیوان پس از این گفتوگوی ویدیویی با اشاره به واکنش به الحاق کریمه به روسیه از اوکراین گفت: کارهایی که ما در سال ۲۰۱۴ انجام ندادیم، اکنون آماده انجام آنها هستیم. در صورت وقوع حمله، اگر متحدانمان در بالتیک درخواست «قابلیتها» یا «استقرارهای» بیشتر از ایالات متحده را داشته باشند، ایالات متحده پاسخ مثبت خواهد داد.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید تاکید کرد: بایدن با پوتین کاملا صریح و رک بود. بحث و تبادلنظر زیادی صورت گرفت، با این حال اتهامزنی در کار نبود، اما رئیس جمهور کاملاً در بیان اینکه موضع ایالات متحده در همه این موارد چیست و ایالات متحده کجا ایستاده است، واضح بود.
در همین حال کرملین گفت که پوتین به رئیسجمهوری آمریکا گفته است اشتباه است که تمام مسئولیت تنشهای کنونی بر دوش روسیه گذاشته شود.
تصاویری از تلویزیون روسیه نشان داد که رهبران این دو کشور در آغاز نشست مجازی خودشان حالت دوستانهای داشتند. دو طرف ابراز امیدواری کردند که برای صحبت درباره مناسبات روسیه و آمریکا که بر سر سوریه، تحریمهای اقتصادی آمریکا و حملات ادعایی روسها علیه شرکتهای آمریکایی اختلافنظر دارند، رو در رو دیدار کنند.
یک مقام اوکراینی پس از این گفتوگوها تاکید کرد، کییف از “حمایت قاطع” بایدن قدردانی میکند.
همچنین کاخ سفید اعلام کرد، رهبران انگلیس، آمریکا، فرانسه، آلمان و ایتالیا دوشنبه گفتوگو کرده و توافق کردند تا در واکنش به “تقویت نظامی روسیه در مرزهای اوکراین تماس نزدیکی برای یک رویکرد هماهنگ و جامع” داشته باشند.
در همین حال جیک سالیوان درباره ماهیت تدابیر اقتصادی مدنظر آمریکا علیه روسیه صحبت نکرد و گفت آمریکا ترجیح میدهد این موضوع را مستقیما با روسها در میان بگذارد. سالیوان گفت خط لوله نورد استریم ۲ که به آلمان میرسد، اهرم فشار مناسبی در این زمینه است و افزود: اگر پوتین بخواهد نفت در این لوله جاری شود نباید با اشغال اوکراین آن را به خطر بیندازد.
پیشتر گزارشهایی حاکی از موافقت آمریکا و آلمان برای بستن این خط لوله در صورت اشغال اوکراین منتشر شد. براساس این گزارشها تدابیر احتمالی دیگر شامل محدود کردن بانکهای روسیه در تبدیل روبل به ارزهای دیگر و یا قطع ارتباط روسیه با سیستم سوئیفت میشود.
انتهای پیام