آیت الله ایازی: مروجان کودک همسری، پیامدهای آن را بپذیرند
آیت الله ایازی «تعصبات جاهلی» را یکی از عوامل بروز خشونتهای ناموسی در برخی مناطق دانست و گفت: عادات غلطی در فضائل نظام قبیلهای است مثل آنچه بین دختر عمو و پسر عمو در مناطقی از جمله خوزستان وجود دارد که بارها این موضوع سوژه فیلمسازان نیز شده است. این تعصبات غلط که هیچگونه ریشه دینی و عقلایی ندارد، بارها به بروز خشونتها منجر شده است.
عضو مجمع محققین حوزه علمیه قم، کودک همسری را یکی از علل افزایش خشونتهای خانوادگی و قتلهای ناموسی دانست و به ردنا گفت کسانی در کشور ما به نام دین از کودک همسری دفاع میکنند که حاضر نیستند حتی دختر سیزده ساله خودشان را به عقد یک پسر ۱۵ ساله درآورند.
این پژوهشگر علوم دینی در واکنش به جنایاتی که با عنوان ناموسی در کشور در حال وقوع است تصریح کرد: در سالهای اخیر در حوزه اجتماعی و فرهنگی شاهد رشد و افزایش خشونت هستیم. دانشمندان و اساتید علوم اجتماعی نیز از چندین سال قبل نسبت به این موضوع هشدار میدادند اما متأسفانه هشدارهای علمی آنان را جدی نگرفتند و آنگونه که شایسته است مورد ارزیابی قرار ندادند.
وی افزود: این خشونتها اختصاص به مناطق مرزی یا یک استان و شهرستان ندارد بلکه ما در کل کشور شاهد افزایش خشونتها هستیم. زد و خوردها و نزاعهای محلی و چاقوکشی افزایش دزدی و پائین آمدن سن جرم و بزهکاری در سطح کشور همه مصداق خشونت است. نمود خشونت را حتی در صحنه پس از تصادفات عادی در همه خیابانها و نزاعهای مالی و خانوادگی میتوان مشاهده کرد.
فقر جنایت را گسترش میدهد
آیتالله ایازی فقر و مشکلات اقتصادی را یکی از اصلیترین عوامل گسترش خشونت در جامعه دانست و تصریح کرد: روانشناسان میگویند مشکلات تغذیهای و شرایط بحران بیکاری و تورم بر روحیه انسانها تأثیر دارد. انسان در مراحل مختلف رشد به حداقلهایی نیاز دارد و اگر این حداقلها فراهم نشود در روحیه او تأثیر سوء میگذارد.
وی افزود: وقتی در یک خانواده آسیبپذیر سوء تغذیه به وجود میآید، فرزندان جرم خیز هم افزایش پیدا میکنند. این مسائل امروزه قابل انکار نیست و مطالعات اجتماعی در این چند سال اخیر موجود است. استمرار وضعیت سوء اقتصادی و بحران بیکاری به استمرار خشونتها منتهی خواهد شد و آمار نیروی انتظامی درباره خشونتها نیز مؤید این امر است.
مروجان کودک همسری، پیامدهای آن را بپذیرند
این پژوهشگر دینی «تعصبات جاهلی» را یکی دیگر از عوامل بروز خشونتهای ناموسی در این مناطق دانست و گفت: عادات غلطی در فضائل نظام قبیلهای است مثل آنچه بین دختر عمو و پسر عمو در مناطقی از جمله خوزستان وجود دارد که بارها این موضوع سوژه فیلمسازان نیز شده است. این تعصبات غلط که هیچگونه ریشه دینی و عقلایی ندارد، بارها به بروز خشونتها منجر شده است.
آیتالله ایازی ادامه داد: برای جلوگیری از بروز این خشونتها مشکل قانونی داریم. امروزه با کسانی روبرو هستیم که قادر به فهم اولیه مسائل اجتماعی و درک تغییرات نیستند. اینها در حوزه قانونگذاری نیز دچار مشکل فهم اجتماعی هستند. دین گفته کسی که قصد ازدواج دارد باید از رشد لازم برخورد باشد. وقتی که دختر یا پسر از رشد کافی برای ازدواج برخوردار نباشند، با یک حادثه تحریک شده و چنین فجایعی اتفاق میافتد.
وی افزود: تشویق به ازدواج با ترویج کودک همسری یا افزایش وام ازدواج مشکل حل نمیشود. اگر رشد کافی و آمادگی برای زندگی نباشد، آن سکونتی که قرآن در ازدواج گفته محقق نمیشود. اگر موضوع رشد در ازدواج مورد توجه قرار نگیرد، آمار طلاق هم افزایش پیدا میکند. امروزه آمار طلاق در کشور بسیار تأسفانگیز است. ضمن اینکه باید توجه داشت آمار رسمی ناظر به طلاقهای ثبت شده است و طلاقهای عاطفی در بین خانوادههای ما چندین برابر آمار طلاق ثبت شده است.
کودک همسری معلول شرایط اقتصادی است
این پژوهشگر دینی تصریح کرد: کودک همسری تا حد زیادی معلول شرایط اقتصادی و فرهنگی جامعه است و ربطی به دین ندارد، اما ما با قانون میتوانیم مانع تحقق آن شویم. نباید زمینه تشویق برای خشونت نباشیم. باید این مشکل در قانونگذاری و فرهنگسازی حل شود.
آیتالله ایازی با انتقاد از کسانی که به نام دین اقدام به ترویج کودک همسری میکنند گفت: قرآن کریم موضوع رشد را مطرح کرده است. عقلای جهان همه سن ازدواج را برای تعیین رشد هجده سال مطرح میکنند. این خانمی که امروز شعار کودک همسری را مطرح میکند حاضر نیست خودش دخترش را در این سن به ازدواج دیگری درآورد.
این پژوهشگر دینی تصریح کرد: فهم از دین باید درست باشد. هر وقت آن آقای مسئول دختر سیزده ساله خودش را به عقد پسر پانزده ساله درآورد، برای مردم میتواند چنین نسخه بپیچد. اینها به فطرت خودشان حاضر به انجام این کار نیستند. حتی مرجع بزرگی هم اگر چنین حرفی را بزند حاضر نیست خودش تن به کودک همسری نزدیکان خود بدهد. این ارتکاز عقلی جامعه است و فهم امروز جامعه و عقلای جهان این است که دختر و پسر باید به یک عقلانیت رسیده باشند. لذا هجده سال را مطرح کردهاند. کسی که ترویج کودک همسری میکند باید پیامدهای آن را هم بپذیرد.
قانون نباید بسته تشویقی برای گسترش خشونت باشد
آیتالله ایازی در پاسخ به جایگاه رضایت اولیاء دم و عدم قصاص در قتل فرزند توسط پدر، در افزایش خشونتها گفت: همه اینها خلأ قانونی دارد و این خلأ قانونی نیز معلول عدم فهم صحیح از دین است. امام خمینی که بنیانگذار این انقلاب و یکی از فقهای بزرگ عصر خود بودند، بارها بر مسئله تأثیر زمان و مکان در حکم فقهی تأکید کردند. فرمودند: «زمان و مکان دو عنصر تعیینکننده در اجتهادند. مسئلهای که در قدیم دارای حکمی بوده است، به ظاهر همان مسئله در روابط حاکم بر سیاست و اجتماع و اقتصاد یک نظام، ممکن است حکم جدیدی پیدا کند، بدان معنا که با شناخت دقیق روابط اقتصادی و اجتماعی و سیاسی همان موضوع اول که از نظر ظاهر با قدیم فرقی نکرده است، واقعاً موضوع جدیدی شده است که قهراً حکم جدیدی میطلبد».
وی افزود: قانون نباید بسته تشویقی برای گسترش خشونت باشد. موضوعی که چند صد سال قبل در کتاب فقهی مطرح شده الزاماً همان موضوعی نیست که امروز در جامعه جریان دارد. فقیه باید نسبت به این موضوع دقت داشته باشد. در مسئله دیه زن و مرد و در مسئله دیه مسلمان و غیرمسلمان این اتفاق و رعایت مصلحت رخ داد. حتی اگر به عنوان حکم اولیه حکم را تغییر ندهند میتوانند حکم را با عناوین ثانوی تغییر دهند.
آیتالله ایازی گفت: امروزه همه متولیان فرهنگی جامعه باید نسبت به کاهش خشونت احساس مسئولیت داشته باشند. صدا و سیمای ما باید به صورت ویژه زشتی مسائل خرافی و جاهلی را به تصویر بکشد. هنرمندان ما تعصبات جاهلی و خلأهای قانونی را به تصویر بکشند.
وی افزود: چند سال قبل در کرمان گروهی به صورت خودسر درباره برخی از زنان حکم صادر کرده و مجری میشدند. اگر در آن وقت درست برخورد میشد، اتفاقات بعدی هم رخ میداد. باید این موضوعات آموزش داده شود و الا قتلهای خودسرانه مشکلات زیادی را برای جامعه ما ایجاد خواهد کرد.
انتهای پیام