یک فعال اصلاحطلب: شجاعت تجدید نظر سیاسی باید وجود داشه باشد
غلامرضا انصاری فعال سیاسی اصلاحطلب در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درباره چهل و سومین سالگرد انقلاب اسلامی و در پاسخ به این سوال آیا به اهداف و شعارهایی که در آن زمان بود، عمل شده است یا خیر گفت: انقلاب اسلامی در زمانی محقق شد که دو ابرقدرت شرق و غرب در جنگ سرد قرار داشتند. در دوران پس از پست مدرنیته، خلاء معنویت در بخشهای قابل توجهی از جهان کاملا مشهود و قابل لمس بود. در چنین شرایطی طبیعی بود که یک انقلاب دینی و ارزشی با شعارهای روزآمد و حفظ ارزشهای انسانی و اسلامی با نگاه به تفکرات جوان پسند میتواند جایگاه شایستهای را در جغرافیای فکری جهان به خود اختصاص دهد.
وی یادآور شد: اسلام سیاستاندیش که گرایش قالب به ملتسازی و قدرت نرم داشت، در بین تودههای تشنه معنویت به سرعت نفوذ کرد. روشنفکران دینی و دانشگاهی؛ مثل شهید مطهری و شهید دکتر شریعتی این تفکر را تئوریزه کرده و شرایطی را به وجود آوردند تا آن خلاء معنویتی را از عمق به سطح بیاورند و این جنبش عمیق اجتماعی را در نسلهای جوان خوداتکاء و خودباور متولد کنند.
انصاری افزود: انقلاب اسلامی با شعار استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی مولود این اندیشه بود. بنیانگذار انقلاب، راهبردهای تبیین شده اساسی را که در دوران اقامت پاریس و اوج مبارزات انقلابی مطرح میکردند، باعث عمیقتر شدن عطش نسل جوان آن زمان شد و توانست باور و جایگاه ارزشمند نسل جوان به ارزشهای متعالی اسلامی را که در آن زمان، جنگ ایدئولوژی بین دو قطب غرب و شرق وجود داشت، برای ساختن یک جامعه انسانی و اسلامی به وجود بیاورد.
وی تصریح کرد: نگاه و بیان امام اینگونه بود که حتی مارکسیستها در جمهوری اسلامی هم میتوانند آزاد باشند. معاندین انقلاب و حکومت تا زمانی که دست به اسلحه نبردند و مبارزه مسلحانه را آغاز نکردند میتوانند، دیدگاههای خودشان را آزادانه بیان کنند. انقلاب با این ویژگیها شکل گرفت و در زمان بسیار کوتاهی ارزشها و موج انقلاب، در اکثر مردم دنیا و به ویژه محرومین و کسانی که تشنه اجرای عدالت در جهان به ویژه در کشورهای تحت سلطه سرمایهداری و مارکسیستی بودند، به سرعت قلههای انسانیت را فتح کرد.
این فعال سیاسی اصلاحطلب گفت: متاسفانه بعد از پیروزی انقلاب، نگاه اسلام سیاسی که گرایش سختی به دولتسازی و تصاحب قدرت دارد، در میان برخی مسئولان جایگزین اسلام سیاستاندیش شد. مخالفان داخلی نیز تحمل و صبر لازم را نداشتند و زودتر از حد تصور دست به اسلحه بردند. مخالفان قسم خورده نظام در مرزها و فرامرزها شرایطی را به وجود آوردند که در سالهای بعد از دهه شصت، دست کشیدن از آزادی در دستور کار برخیها قرار گرفت. جنگ تحمیلی نیز عاملی شد که امکان تحقق آزادیهای سیاسی و اجتماعی را در جامعه ایران کمرنگ کرد.
وی تصریح کرد: سیاست موازنه منفی که به عقلانیت دیپلماسی، حفظ شخصیت ملی در برابر تعدیها و بیاحترامیها، کسب حداکثر منافع ملی در سایه ارتباط متوازن با همه قدرتهای منطقهای و جهانی، استفاده از تمام پتانسیلهای فرهنگی و اقتصادی که باعث تقویت بنیههای ملی و انسجام اجتماعی در همه ابعاد منجر میشد، در دستور کار قرار نگرفت. متاسفانه امروز در شرایطی قرار گرفتیم که شعار استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی در جامعه تبلور کامل را نیافته است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب یادآور شد: دلواپسان تعبیر آزادی را به هرج و مرج نسبت میدهند و نگاه تنگنظرانهای به آزادیهای سیاسی و اجتماعی دارند. در صورتی که ذات انسان و مردم، الهی و معنوی است و اگر بستر رشد، تبلیغ متعادل و متعالی ارزشهای رحمانی اسلام را در دستور کار قرار دهند و بستر رشد توسعه علمی را در عرصه دانشگاهی و حوزوی به ویژه در بستر علوم انسانی گسترش دهند و امکان رشد و بالندگی را در رکن اساسی سازنده کشور به وجود بیاورند، طبیعی است که میتوانند نیاز نسل فهیم و پرسشگر امروز را جواب داده و هم با نگاه علمی در بستر اجتماعی، دغدغههای انسانی جامعه را برای حفظ ارزشها و دغدغههایی که مومنین ما دارند، ایجاد کنند.
غلامرضا انصاری گفت: متاسفانه امروز، آزادی سیاسی و اجتماعی به حداقل خود رسیده و با وجود انقلابی که با حضور ۹۸ درصدی مردم در رفراندوم قانون اساسی در فرودین سال ۵۸ شکل گرفت، برخی بخش قابل توجهی از اندیشهها و تفکرات اجتماعی و خواستههای اساسی مردم را کنار زده و اقلیتی که بخش قابل توجهی از آنها در انقلاب و پیروزی آن کمترین نقش را داشتند نگاه تنگ نظرانه خود را بر جامعه تحمیل میکنند.
وی همچنین در ادامه صحبتهای خود گفت: در حوزه استقلال، به جای اینکه فرهنگ تعامل را با دنیا در دستور کار خودمان قرار دهیم و با وجود اینکه اسلام که دین گفتوگو، ارشاد و تفاهم است و با زبان نسل امروز به دنبال تعمیق گفتمانی مبتنی بر مدارا و رحمت است، در نظر تنگ و بسته جزم اندیشان اقلیتی، تقابل جایگزین تعامل شده و شرایطی به وجود آمده که برخی کشورها با ما زوایه جدی دارند و کارگزاران و دست اندرکاران کنونی مجبور شدهاند، خیلی راحت بخشی از شعار اصلی و محوری انقلاب را که نه شرقی و نه غربی بود، کنار گذاشته و گرایش به شرق را تبلغ و ترویج کنند.
انصاری افزود: در صورتی که اگر نگاه تعامل در فضای رقابت با همه کشورها و قدرتهای برتر و امکان گفتوگو و حرکت در جهت منافع ملی را در دستور کار داشته باشیم، میتوانیم منافع ملی را تامین کنیم. ولی وقتی ما با بخش قابل توجهی از جهان در حال ستیز هستیم و همه تخم مرغهایمان را در سبد چین و روسیه قرار میدهیم که قطعاً تمام منافع خود را بر منافع ملی و مردم ما در اولویت قرار میدهند، بازنده این روابط، کشور و مردم ما خواهند بود.
این فعال سیاسی همچنین گفت: امروز در دنیا شرایط رقابت علمی، توسعه و سازندگی بسیار گسترده و پر شتاب است، در چنین شرایطی ما روز به روز از جامعه کشورهای در حال توسعه عقب میافتیم. در دولت اصلاحات سندچشم انداز ۲۰ ساله توسعه تنظیم و تصویب شد و قرار بود تا سال ۲۰۲۰ ایران یکی از کشورهای توسعه یافته در آسیا باشد، اما امروز کشورهایی مثل بنگلادش با سرعت در حال توسعه، رشد و تکامل بوده و گامهای بلند و گستردهای را در حوزه های اقتصادی و صنعتی برداشتهاند.
انصاری تصریح کرد: با توجه به مشکلاتی که سیاست تقابلی در جامعه به وجود آورده، ظرفیت اجتماعی جامعه کاملا کاهش یافته است. تنها راه این است که به طور جدی، مسئولان این شجاعت را داشته باشند که در سیاستها تجدیدنظر اساسی کرده و آزادیهای مطرح شده در قانون اساسی که حاصل خون دهها هزار شهید است را مغتنم بشمارند. مسئولان باید اصول مترقی حقوق ملت که کمتر به آن توجه شده را پاس داشته و زمینه اجرایی شدن آن اصول را فراهم کنند. در مشکلاتی که در چارچوب قانون اساسی و نگاه اجرایی به جامعه در طول چهل سال گذشته وجود داشته، بازنگری جدی بکنند، تا انسجام و اعتماد ملی با تغییرات بنیادی مهیا و جامعه را به سمت آرامش، آسایش و رفاه سوق دهد. فرصتها به سرعت درحال اتمام است و صدای ملت را قبل از هر اتفاقی باید شنید.انتهای پیام