تیغ برّان سانسور در دست ساترای رفوزه! [بخش دوم]
سرویس فرهنگی انصاف نیوز: سیدجمال ساداتیان، تهیه‌کننده‌ی سینما و عضو شورای مرکزی اتحادیه تهیه‌کنندگان سینمای ایران با بیان اینکه «تصمیم اخیر مجلس درباره‌ی ساترا غلط‌ترین تصمیم ممکن است»، گفت: آقایان فکر می‌کنند که با پول می‌توانند تولید محتوا کنند و اندیشه را تقویت کنند. وقتی اندیشه وجود داشته باشد یکی از ابزارهایی که می‌تواند آن را به تصویر تبدیل کند پول است. ولی لزوماً اینطور نیست که اگر پول وجود داشته باشد ما می‌توانیم تولید اندیشه کنیم.
آقای ساداتیان در گفت‌وگو با انصاف نیوز درباره‌ی مصوبهی اخیر «مجلس انقلابی» پیرامون در اختیار قرار دادن نظارت بر محتواهای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی به ساترا گفت: ما به شدت به این تصمیمات غلط معترض بودیم ولی دریغ از اینکه یک نفر تماس بگیرد و بگوید که شما در شورای مرکزی اتحادیه تهیه‌کنندگان چه می‌گویید؟ متاسفانه اصلا گوش شنوایی نیست. ما نمی‌خواهیم بگوییم خیلی می‌دانیم اما حداقل اینقدر تجربه داریم که بفهمیم چه کاری باید کنیم که به خیر و صلاح کشور و مردم باشد و این هفت تا هشت هزار نفر بیکار نشوند و بتوانند با تولیدات محتوایی امرار معاش داشته باشند. مثل بقیه‌ی کارهایی که شاهد هستیم و تصمیمات غلط گرفته می‌شود بدون اینکه با کارشناس‌های اصلی آن حوزه مشورتی داشته باشند.
نوید رجایی‌پور، مدیرعامل پرشین بلاگ نیز در ارتباط با این موضوع گفت: با توجه به استراتژی صداوسیما و مجموعه‌ی حاکمیتی که بر آن نظارت دارند سالهاست که می‌خواهند متولی حوزهی آنلاین حتی اینترنت باشند. و این کار هم وقتی متولی‌گری باشد، پول می‌خواهد و باید برایش بودجه بگذارند و توسعه دهند و برایش هزینه کنند اما این کار کاملاً اشتباه است و خرج‌هایی که می‌خواهند کنند به نتیجه نمی‌رسد و صرفاً فضای کسب‌وکار را دچار اختلال کرده و باعث اختلال در توسعه‌ی فضای فرهنگی می‌شوند.
بر اساس تصمیم اخیر مجلس یازدهم:
«مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر و نظارت بر آن، منحصراً بر عهده سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر (ساترا) سازمان صدا و سیما است. سازمان صدا و سیما (ساترا) موظف است در راستای حفظ ارزش های ایرانی – اسلامی و نظام خانواده بر تمام مراحل تولید آثار حرفه ای در فضای مجازی نظارت نماید و ضمن ارتقای کیفی تولیدات از اثرات سوء آن در جامعه جلوگیری به عمل آورد».
«بر اساس عبارتی که کمیسیون تلفیق بودجه مجلس به لایحه بودجه ۱۴۰۱ کشور افزود و در قانون بودجه سال آتی نیز گنجانده شد، بدون وجود مصوبهی قانونی ساختار ساترا و با کنار گذاشتن وزارت ارشاد به عنوان نهاد صدور مجوز و نظارت بر محتوای منتشر شده در فضای مجازی، ساترا به عنوان ناظر بر تولید آثار حرفه‌ای در فضای مجازی تعیین شد تا از منابع ۱۱۶ هزار میلیارد ریالی حاصل از حق السهم دولت از اپراتورهای اینترنت در سال آتی منتفع شود؛ در حالی که دستورالعمل‌های اخیر ساترا مورد انتقاد نهادها و تشکل‌های صنفی حوزهی فناوری اطلاعات و ارتباطات قرار گرفته است».
[ سیتنا ۱۸ اسفند ۱۴۰۰ ]
جمال ساداتیان می‌گوید: از زمانی که تکنولوژی رشد کرد و سرعت اطلاع‌رسانی از طریق تکنولوژی سرعتش خیلی بیشتر شد سیستم ارائه‌ی تولیدات نمایش خانگی در این پلتفرم‌ها از آمریکا شروع شد و به تدریج در سایر نقاط دنیا نیز تسری پیدا کرد. از آنجا که صداوسیما عملکرد قابل قبولی نداشت هجوم مردم برای نگاه کردن و پر کردن اوقات فراغت‌شان با تولیدات خارج از کشور باعث شد که در داخل کشور هم به این قضیه بیندیشند که ما برای اینکه مخاطب‌هایمان را برگردانیم پلتفرم‌های داخلی را توسعه دهیم.
وی ادامه داد: همین که اراده بر این شد که راه‌اندازی‌اش کنند کرونا شیوع پیدا کرد و مردم خانه‌نشین شدند و در نتیجه این پلتفرم‌های داخلی هم با یک سرعت شتابنده‌ای توانستند جایگاه خوبی را پیدا کنند. هر چند هر کاری که در ابتدا شروع می‌شود قطعاً یک نواقصی هم دارد و کسانی که این پلتفرم‌های داخلی را در کشور راه‌اندازی کردند آنها هم طبیعتاً دنبال مسائل مالی خودشان بودند و قبل از اینکه بخواهند به محتوای تولیدی‌شان فکر کنند به درآمدهای اقتصادی‌شان فکر می‌کردند. این باعث شد نقص‌هایی هم در کار به وجود بیاید.
ساداتیان افزود: قطع و یقین این نواقصی که تحت هر شرایطی نام برده می‌شد کمتر از مزایایی بود که این پلتفرم‌ها داشتند. به جای اینکه بیایند همفکری کنند و اگر نقصی وجود دارد با همفکری صنوف سینمایی نواقص را برطرف کنند صورت مسئله را پاک کردند و این را از ارشاد گرفتند و به صداوسیما دادند.
تهیه‌کننده‌ی سریال «خواب و بیدار» درباره‌ی عملکرد صداوسیما گفت: به دفعات درباره‌ی عملکرد صداوسیما در این چهل سال گذشته صحبت شده است. هر مدیری هم که آمده در ابتدا نوید یک تحول خارق‌العاده‌ای را داده ولی هر مدیری می‌آید در آن سیستم فشل و لَخت پرسنلی صداوسیما هضم می‌شود و بعد از مدتی که شعار می‌دهد به دلیل آنکه در آن سیستم هضم می‌شود کار روزمرگی می‌کند. سالهاست که عملکرد خیلی مشعشعی را از صداوسیما ندیدیم؛ من نمی‌دانم با چه رویکردی دوستان تصمیم گرفتند که پلتفرم‌ها را هم به صداوسیما و مجموعه‌ی ساترا و ساختار اداری که برایش ساخته‌اند بدهند.
ساداتیان درباره‌ی نگرانی‌های اهالی سینما پس از این تصمیم مجلس گفت: الان همه نگران هستند؛ بخشی از اعضای سینما به خاطر اینکه در تولیدات این پلتفرم‌ها فعال بودند امورات اقتصادی‌شان می‌گذشت حالا با این سخت‌گیری‌هایی که دارد اعمال می‌شود قطعاً آدم‌هایی که در تولید محتوا امرار معاش می‌کردند ممکن است در سال آینده یا حضورشان در این پلتفرم‌ها خیلی کمرنگ شود و یا اصلا دیگر در آن نباشند. به همین دلیل این نگرانی وجود دارد که ما شاهد بیکاری زیادی در اهالی سینما خواهیم بود.
تهیه‌کننده‌ی فیلم‌هایی مانند «چهارشنبه سوری»، «به رنگ ارغوان»، «برف روی کاج‌ها» و «متری شیش و نیم» با انتقاد از نمایندگان مجلس گفت: متاسفانه در این مجلسی که اقلیت رای مردم را داد غالب نمایندگان آن تخصص‌های لازمه را در هیچ اموری ندارند، ما هر چه کمیسیون‌ها را بررسی می‌کنیم می‌بینیم که متاسفانه هیچ‌کدام تخصص لازمه را ندارند. به خصوص در کمیسیون فرهنگی که کمیسیونی بسیار تخصصی است آدم‌های صاحب‌نظر را کمتر در آن می‌بینیم و کسانی که سالهاست در این کمیسیون و مجلس نماینده بودند و تجاربی هم کسب کردند در شرایط و جوّی قرار گرفته‌اند که نمی‌توانند خارج از آن جوّی که برایشان درست کردند اظهارنظر کنند و تصمیمی بگیرند.
سیدجمال ساداتیان درباره‌ی تصمیم اخیر مجلس به خبرنگار انصاف نیوز گفت: به نظرم بدترین تصمیم ممکن را گرفتند که این را در اختیار صداوسیما قرار دادند. فکر کرده‌اند با اختصاص بودجه می‌شود تولید محتوا کرد. چارلی چاپلین یک حرف خیلی جالبی دارد که می‌گوید «با پول می‌شود ساعت خرید ولی زمان را نه، با پول می‌شود تخت‌خواب خوبی خرید ولی نمی‌شود خواب آرامی داشت، با پول می‌شود کتاب خرید ولی نمی‌شود اندیشه تولید کرد» آقایان هم فکر می‌کنند که با پول می‌توانند تولید محتوا کنند و اندیشه را تقویت کنند. وقتی اندیشه وجود داشته باشد یکی از ابزارهایی که می‌تواند آن را به تصویر تبدیل کند پول است. ولی لزوماً اینطور نیست که اگر پول وجود داشته باشد ما می‌توانیم تولید اندیشه کنیم.
وی با تاکید بر اینکه «غلط‌ترین تصمیم ممکن را طبق معمول گرفتند»، می‌گوید: هیچ جایی هم نیست که اگر فردایی این تصمیم در پروسه‌ی عمل امتحانش را پس داد و این پلتفرم‌ها را کاملا از بین بردند بتوان یقه‌ی یکی را گرفت و پرسید که شما آن روز شعار می‌دادید، چرا در اجرا نتوانستید و اینطور عمل کردید؟ متاسفانه سیستم پاسخگویی در کشور نیست که اگر این تصمیمات در عمل جواب نداد بتوانیم ببینیم مبتکران آن چه کسانی بودند و با چه رویکردی این کار را کردند.
وی درباره‌ی پیش‌بینی خود از اجرای این تصمیم گفت: من به اجرای این طرح و نتیجه‌ی آن خوشبین نیستم؛ صداوسیما با این بودجه هنگفتی که دادند تولیداتی را تولید می‌کند که با مردم نمی‌تواند ارتباط برقرار کند. این تولیدات با این پول ساخته می‌شود و بعد هم مثل بقیه‌ی محتواهایی که تا حالا تولید شده هیچ تاثیر اجتماعی نخواهد داشت.
این تهیه‌کننده‌ی سینما درباره‌ی وعده‌ی وزیر ارشاد دولت سیزدهم برای حل این مسئله که در روزهای ابتدای آغاز به کار دولت مطرح شده بود، گفت: باید خودشان پاسخگو باشند من نمی‌دانم چه ذهنیتی داشتند و چرا آن روز اینطور گفتند که من حمایت می‌کنم از اینکه تولید محتوا به ارشاد که جایگاه اصلی‌اش است بازگردد و امروز از حرفش عدول کرده است. باید پاسخگوی این موضع‌شان باشند که چرا در دو تا سه ماه ۱۸۰ درجه تغییر مواضع دادند و از حرف اولیه خود برگشتند.
این عضو شورای مرکزی اتحادیه تهیه‌کنندگان در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «آیا برای این تصمیم مشورتی با اصناف سینمایی شده است؟» گفت: این اتحادیه قلب اداره‌ی امور صنفی است و مدیریت فکری و مالی سینما در دست تهیه‌کنندگان است و عصاره‌شان هم همین نه نفری هستند که در شورای مرکزی حضور دارند. به ما هیچ اطلاعی ندادند و مشورتی نگرفتند. ما به شدت به این تصمیمات غلط معترض بودیم ولی دریغ از اینکه یک نفر تماس بگیرد و بگوید که شما که در شورای مرکزی اتحادیه تهیه‌کنندگان هستید و هفت تا هشت هزار نفر صنف تولیدی محتوا را نمایندگی می‌کنید چه می‌گویید؟! متاسفانه اصلا گوش شنوایی نیست.
ساداتیان در ادامه افزود: ما نمی‌خواهیم بگوییم خیلی می‌دانیم اما حداقل اینقدر تجربه داریم که بفهمیم چه کاری باید کنیم که به خیر و صلاح کشور و مردم باشد و این هفت تا هشت هزار نفر بیکار نشوند و بتوانند با تولیدات محتوایی امرار معاش داشته باشند. مثل بقیه‌ی کارهایی که شاهد هستیم و تصمیمات غلطی که گرفته می‌شود بدون اینکه با کارشناس‌های اصلی آن حوزه مشورتی شود تصمیم گرفته‌اند. فقط هم در حوزهی فرهنگ نیست در حوزه‌های دیگر هم همین است، حوزهی اقتصاد هم همینطور است، در صنعت خودروسازی می‌بینید که چه وضعیت اسفباری است و فکر می‌کنند دستوری است و اگر دستور بدهند اقتصاد شکوفا شود! همه چیز علم است و علم یک قواعدی دارد که ما از آن تبعیت نمی‌کنیم.
نوید رجایی‌پور، فعال حوزهی فناوری اطلاعات و مدیرعامل پرشین بلاگ در گفت‌وگو با انصاف نیوز می‌گوید: اگر صداوسیما و مجموعه‌ی حاکمیت در نظر داشته باشند که ساترا رگولاتور است، رگولاتور یک درآمدهایی می‌تواند داشته باشد و آن را صرف همان حوزهی رگولاتوری‌اش باید کند. ولی با توجه به اینکه اساساً در ذهن دوستان این است که ساترا متولی است و نه صرفاً رگولاتور که بتواند در کنار سایر اجزای حاکمیت کار مقررات‌گذاری را داشته باشد و می‌خواهند متولی باشد؛ متولی کارهای اجرایی، توسعه‌ای و فرهنگی هم به عهده‌اش هست و مجبورند پول هم برایش در نظر بگیرند.
وی ادامه داد: تجربه نشان داده که در خودِ صداوسیما که متولی رسانه در کشور است، بودجه‌ها بودجه‌های منظم و درستی نیست و نتایج مطلوبی هم نمی‌دهد فلذا این بودجه اگر بر مبنای توسعه‌ی فرهنگی و توسعه‌ی محتوایی باشد غلط است اما اگر بودجه‌ای تعریف شود که آن بودجه هم نه از کشور بلکه از بخش رگولیشن می‌آید مشکلی نخواهد داشت. شبیه به سازمان تنظیم مقررات در حوزهی مخابراتی که به ازای لایسنس و کنترل‌‌های شبکه و رصدهایی که می‌کنند قانون درصدی را در نظر گرفته که بخش خصوصی یا حاکمیتی به آن پرداخت می‌کنند. به این شکل به واسطه‌ی مقررات‌گذاری و نظارتش دارد یک درآمدی هم کسب می‌کند که هزینه‌هایش را پوشش دهد و برای طرح‌های توسعه‌ای که کسی ورود نمی‌کند وزارتخانه بتواند رویش هزینه کند.
رجایی‌پور در توضیح این بخش از صحبت‌های خود گفت: برای نمونه اگر در حوزهی نمایش خانگی یا سینما یا پخش زنده بخش خصوصی نمی‌رود ماهواره بزند منِ دولتی یا منِ حاکمیتی می‌روم این را برایش تسهیل می‌کنم، مثل طرح‌های USO که در حوزهی مخابرات است در روستاها اپراتورها صرفه‌ی اقتصادی ندارد که بروند توسعه دهند ولی دولت می‌آید یک پولی اختصاص می‌دهد و می‌گوید که من برای شما یک جذابیتی ایجاد می‌کنم چون الزام قانونی یا الزام توسعه شبکه دارم، شما بروید در روستاها هم شبکه‌تان را پوشش دهید.
آقای رجایی‌پور درباره‌ی تصمیم مجلس پیرامون اختصاص بودجه‌ای قابل توجه برای ساترا گفت: با توجه به استراتژی سالیان سال صداوسیما و مجموعه‌ی حاکمیت که بر آن نظارت دارند، آنها دوست دارند که متولی حوزهی آنلاین، حتی اینترنت باشند. و این کار هم وقتی متولی‌گری است پول می‌خواهد و باید برایش بودجه بگذارند و توسعه دهند و برایش هزینه کنند ولیکن این کار کاملاً اشتباه است و خرج‌هایی که می‌خواهند کنند به نتیجه نمی‌رسد و فضای کسب‌وکار را دچار اختلال کرده و توسعه‌ی فضای فرهنگی در سطح کشور و جهانی را باعث اختلالش می‌شوند.
مدیرعامل پرشین بلاگ در پاسخ به این سوال که «آیا وزیر ارشاد و دولت سیزدهم هم پشت این تصمیم هستند یا خیر؟» گفت: عملاً هیچ دولتی نمی‌خواسته قدرت خودش را کم کند و آن را به نهادهای غیر دولتی واگذار کند ولی بعضی وقت‌ها با سکوت کردن یا عدم پیگیری مجدانه‌ای که بخش خصوصی یا حتی افکار عمومی از دولت انتظار دارد شاید همراهی تلقی شود. من نمی‌توانم در این باره نظر بدهم چون نه اطلاعی دارم و نه منطقی می‌دانم که این را به گردن دولت بیندازیم. هر چند بالاخره مجلس، دولت، صداوسیما همه همراه و هم‌سو با همدیگر هستند و اینطور نیست که مخالفتی باشد و ننشیند دور یک میز، مثل گذشته که مخالفت‌ها آنقدر زیاد بود که با هم صحبت نمی‌کردند. الان حتما می‌توانند صحبت کنند.
وی در ادامه گفت: اگر دولت اختیار متولی‌گری و توسعه‌ای که در اختیار خودش است را به یک نهاد غیردولتی بدهد و سکوت کند شاید این تعبیر که دولت هم تایید می‌کند و با یک مفهوم دیگری پشت صحنه است دقیق باشد ولی اگر خودشان مخالفت کنند و از این اختیاراتی که دولت دارد حراست کنند موضوع شکل دیگری خواهد بود. دولت ارتباطش با بخش خصوصی خیلی سازمان‌یافته‌تر شده در این سال‌ها تا نهادهای حاکمیتی و به خصوص صداوسیما از این جهت به نظرم باید از این فضا صیانت کرد .
رجایی‌پور درباره‌ی احتمال ارتباط طرح صیانت و تصمیم اخیر مجلس درباره‌ی ساترا و موارد مشابهی که در هفته‌های اخیر مطرح می‌شود گفت: طرح «صیانت» هم به نظرم جای بحث مفصلی دارد و نمی‌توان خیلی به تصمیم اخیر درباره‌ی ساترا مربوطش کرد. آن طرح چند بعدی و چند وجهی است و باید به قضایایش بیشتر نگاه شود.
انتهای پیام
