جعل هویت در اینترنت | جواد آذری جهرمی

محمدجواد آذری جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات، در یادداشتی تلگرامی نوشت:

جعل هویت در اینترنت پدیده‌ی ناپسندی است.

همزمان مفهوم دیگری با نام گمنامی در اینترنت (Online Anonymity)، طرفداران زیادی دارد و برخی بر آن به عنوان یک اصل یا حق‌کاربران پافشاری می‌کنند.

تفاوت این دو مفهوم بر این مبناست که در اولی، فردی هویت «واقعی» فرد حقیقی یا حقوقی دیگرای را «جعل» و از آن سوء استفاده می‌کند. اما در دومی، فرد برای مخفی کردن هویت خود از نامی مستعار بهره می‌گیرد.

طرفداران اصل گمنامی، معتقدند که اصل گمنامی ابزاری برای توسعه‌ی آزادی بیان است. افرادی که خود را از پیامدهای پس از انتقاد از حکومتها یا نهادهای پرقدرت در امان نمی‌بینند، با بهره‌گیری از این ابزار در بیان نظرات خود راحتی بیشتری خواهند داشت.

البته در اینکه گمنامی در فضای مجازی اصولا ممکن است یا خیر، چالشهای زیادی مطرح است و عده‌ای دیگر معتقدند که گمنامی در فضای مجازی با توسعه ابزارهای کنترل‌گر حکومتها عملا غیرممکن است.

گروهها یا سازمانهایی در دنیا وجود دارند که با استفاده از گمنامی، نسبت به تشکیل دسته‌های جعلی کاربران اقدام می‌کنند؛ به این دسته از کاربران، عمدتا کاربر فیک اطلاق می‌شود. هدف این گروهها عمدتا پروپاگاندا یا آنتی‌پروپاگانداست. روسها پرچمدار این دسته از فعالیتها در دنیا هستند. در چین هم گروههایی با نام کیبورد ورییرز (جنگجویان کیبوردی) معروفند. عربستان سعودی با افتتاح مرکز اعتدال و شبکه‌ای گسترده مدتی است فعالیت خود را آغاز کرده است.

در فضای مجازی ایران هم گروههایی با چنین مشخصاتی فعالند. از گروههایی در خارج از ایران (آلبانی نشین‌ها، سعودیها، سلطنت‌طلبها و …) تا گروههایی در داخل کشور که از آنها زیاد شنیده‌اید.

تشخیص فعالیت شبکه‌های سازمان یافته‌ی پروپاگاندا و آنتی‌پروپاگاندا برای کاربران عادی اینترنت امر دشواری است. عموما شرکتهای مالک شبکه‌های اجتماعی، مکانیزمهایی را برای شناسایی این «باتها» اجرا می‌کنند و در برخی مقاطع به حذف آنها اقدام می‌کنند.

سوال اینجاست: آیا با رشد این فعالیتهای سازمان یافته سایبری، باید مخالف اصل گمنامی بود؟ این چالشی است که در بسیاری از فرومهای سیاست گذاری اینترنت مطرح است و تا کنون در دنیا جمع‌بندی بر این است که مزایای اصل گمنامی، ارجح بر آفات آن است و باید برای مقابله با فعالیتهای جعلی سازمان یافته سایبری، حرکت‌های قویتری آغاز شود. (فراموش نکنیم که البته در دنیا برای اصالت سنجی تراکنشهای مالی و فرآیندهای نظیر آن، مکانیزمهای بسیار سخت‌گیرانه‌ای جاری است و اصل گمنامی بیشتر مربوط به فعالیت در رسانه و شبکه‌های اجتماعی است)

تلاش می‌کنم دیدگاههای صاحبنظران دنیا برای توانمندسازی کاربران در مواجهه با شبکه‌های سایبری سازمان یافته و اکانتهای ناامن را در قالب هشتگ سوادرسانه با شما به اشتراک بگذارم؛ امیدوارم مفید فایده باشد.

انتهای پیام