کوره های آجرپزی یا ساخت مواد مخدر؟!

همین چند روز پیش بود که یک عضو شورای شهر تهران از گرفتار شدن برخی از کودکان کار در داماعتیاد به شیشه به دلیل فعالیت در برخی از کوره های آجرپزی در روستای محمود آباد پایتخت خبر داد و حتی فراتر از آن بهموضوع، آموزش ساخت شیشه به کودکان کار توسط برخی از سوداگران مرگ  نیز اشاره کرد.

به گزارش خبرنگار شفقنا – طاهره مرادی -، این حکایت جدا از اینکه بر چه اساس، مشاهدات و مستنداتی از سوی یک مسئول شورای شهر مطرح می شود اما از همان ابتدای انتشار واکنش بسیاری از فعالان حقوق کودک و پژوهشگران اجتماعی را برانگیخت. بطوریکه بسیاری از کارشناسان این نوع اظهارنظرها را بی اساس و نوعی” انگ” اجتماعی  به طبقات محروم، مظلوم و مهاجر می دانند و معتقد هستند کار در کوره های آجرپزی در بدترین و سخت ترین شرایط توسط افرادی انجام می گیرد که از درد فقر اقتصادی مجبور می شوند بطور شبانه روز در مقابل ناچیزترین حقوق و مزایا کار کنند.

در همین رابطه جاوید سبحانی عضو انجمن حمایت از کودکان و پژوهشگری که برای پژوهش در خصوص برخی سوژه های اجتماعی به روستای محمودآباد رفته است در گفت و گو با خبرنگار شفقنا زندگی، با انتقاد از اظهارنظرهای یکی از مسئولان شورای شهر تهران در خصوص کار کودکان در کوره های آجرپزی روستای محمود آباد تهران، اظهار کرد: متاسفانه چند روز پیش یکی از اعضای شورای شهر در گفت و گو با رسانه ای اعلام کرده بود که کودکان در کوره های آجرپزی روستای محمودآباد مواد مخدر شیشه می سازند یا ساخت آن را آموزش می بینند. اظهارنظری که کاملا ناآگاهانه، بدون هیچ پایه و اساسی است که تنها شرایط را برای کسانی که در این مکان ها کار می کنند فراهم می کند.

کارگران کوره های آجرپزی محمودآباد چه کسانی هستند؟

وی در ادامه تصریح کرد: در واقع  کوره های آجرپزی در حوالی پایتخت یعنی منطقه خاورشهر و روستای محمود آباد، محل کسب و کار و درآمد خانواده هایی است که از شدت فقر ناشی از خشکسالی و نداشتن محصول از شهرهای فقیر کشور بخصوص جنوب خراسان و از شهرستان های تربیت حیدریه و خارک به این منطقه مهاجرت می کنند و تمامی اعضای خانواده از کودک تا بزرگ سال بطور شبانه روز برای تهیه بدست آوردن روزی در گرمای بسیار بالا و شرایط نامناسب در این کوره ها کار می کنند.

پدیده ای به نام انگ اجتماعی

این جامعه شناس همچنین از اصطلاحی به عنوان ” انگ” یا “آستیکما” در جامعه شناسی نام برد و تاکید کرد: انگ یک پدیده قدرتمند، فراگیر و پایدار اجتماعی است که معمولا جمعیت های آسیب پذیر و فقیر را درگیر می کند و موجب تبعیض، از دست دادن حمایت ها و وضعیت اجتماعی، رفتارهای مقابله ای، کاهش کیفیت زندگی، تشدید وضعیت نابسامان زندگی و به نوعی طرد اجتماعی افراد خواهد شد. در واقع انگ اجتماعی بدترین شکل هزینه های اجتماعی است که پیامدهای جبران ناپذیری برای افراد به همراه دارد.

کار شبانه روزی در کوره های آجرپزی و حقوق های ناچیز

به گفته سبحانی متاسفانه صحبت های این عضو شورای شهر در خصوص کودکان مشغول به کار در کوره های آجرپزی محمودآباد در مورد محروم ترین و مظلوم ترین انسان هایی است که به دلیل فقر اقتصادی محل زندگی خود را رها کرده و بطور شبانه روز با حقوق بسیار ناچیز در تنورهای گرم آجرپزی می کنند و به دلیل اینکه کار در کوره های آجرپزی شغلی فصلی محسوب می شود هیچ حقوق و مزایایی از جمله بیمه به این افراد تعلق نمی گیرد و من برای انجام کار تحقیقاتی مدتی در میان این افراد زندگی کردم خانواده هایی را سراغ دارم که سه نسل در این کوره ها کار کرده و دوران از کار افتادگی آنها با انواع بیماری های جسمی نظیر ستون فقرات درگیر شده است.

تبعات انگ اجتماعی

با اعمال سیاست های درست از محرومان و مستضعفان حمایت کنیم

این پژوهشگر مسایل اجتماعی تاکید کرد: بهتر است به جای چسباندن داغ و انگ بر روی کودکان به عنوان معصوم ترین و مظلوم ترین افراد جامعه که موجب شکل گیری ترس، طرد، تبعیض اجتماعی و تبدیل شدن آنها به نشانه های خشونت در جامعه می شود، با اعمال سیاست های درست از محرومان و مستضعفان حمایت کنیم. اگر چه ممکن است در برخی کوره ها غیر فعال افراد معتاد هم باشند اما نمی توان موارد خاص را تعمیم داد چرا که این نوع اظهارنظرهای بی اساس یک مسئله اجتماعی را به رویکرد جرم انگاری تبدیل می کند در نتیجه حمایت های مردمی در خصوص آنها را کاهش می دهد.

سبک زندگی ارباب رعیتی در کوره های آجرپزی

وی در ادامه گفت: در سال گذشته حدود ۷۸ خانوار در کوره های آجرپزی محمودآباد کار می کردند که سبک زندگی این افراد مبتنی بر سبک ارباب رعیتی که نوعی بهره کشی در آن حاکم است، بود. سبک زندگی که  در آن مهاجران  محروم روستایی به دلیل فقر اقتصادی در بدترین شرایط و کمترین حقوق و مزایا تن به کار سخت و طاقت فرسا شبانه روزی می دهند. بنابراین مسئولان اگر از این افراد حمایت نمی کنند به آنها انگ اجتماعی نیز نزنند.

تحولات صنعتی دامن کوره های آجرپزی را گرفت

دکتر سبحانی خاطر نشان کرد: کوره های آجرپزی صنعتی است که محرومان مهاجر نیروی اصلی کار آن را تشکیل می دهند طی چند سال اخیر به دلیل تحولات صنعتی ساخت و ساز ساختمان ها که آجر کمتر استفاده می شود و همچنین قیمت بالای انرژی غیرفعال شده اند و این افراد نگران از دست دادن این موقعیت کار خود هستند.

دیدگاه روانشناسانه به پدیده انگ اجتماعی

در ادامه دکتر طاهره محمدی روانشناس اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار شفقنا زندگی به آثار و تبعات روانی و اجتماعی ” انگ” اشاره کرد و گفت: در گذشته یعنی سبک زندگی ارباب رعیتی انگ را به صورت داغی بر پیشانی برده می‌زدند. ولی تعریف امروزه از انگ پذیرفته شده، یک نوع نگرش و باور غلط است که محرومیت های اجتماعی وبیماری های روحی و روانی مهم ترین اثرات روانی آن محسوب می شود.

وی در ادامه تصریح کرد: ما در حیطه بیماری‌های اعصاب و روان و همچنین افرادی که آسیب دیده اجتماعی هستند به ویژه افرادی که سوء مصرف مواد دارند این انگ‌ها را به وفور در جامعه می‌بینیم که این طرز فکرها غلط است در نهایت باعث می‌شود افرادی که نیازمند حمایت های فردی و اجتماع هستند نتوانند از حمایت‌های لازم و خدماتی که می‌توانیم به آنها ارائه بدهیم برخوردار شوند.

محمدی یادآور شد: در واقع وقتی به افرادی به هر دلیلی برچسب یا انگ می زنیم باعث می‌شود آنها از افراد جامعه متمایز شوند و طرز تفکری شکل می‌گیرد به نام خوب در برابر بد یعنی این افراد بد و همه افراد جامعه خوب هستند که این مسئله موجب بروز یک جداسازی می‌شود و این افراد از حقوق انسانی خود به شکل‌های مختلف محروم می‌شوند.

به جای انگ چاره سازی کنیم

این روانشناس اجتماعی با بیان اینکه انگ بر روی افراد جامعه و افراد درگیر تأثیر می‌گذارد، افزود:‌ هر چه طرز فکر را در این خصوص بهتر کنیم باعث می‌شود این افراد از خدمات و حمایت های اجتماعی بهتری برخوردار شوند، در نتیجه انواع آسیب های اجتماعی، مشکلات روحی و روانی در آن جامعه نیز کمتر می‌شود.

انتهای پیام