سعید لیلاز: دلال ها تاکنون سود بسیاری از یارانه ها برده اند

سعید لیلاز طی یادداشتی در آرمان ملی نوشت: درخصوص اصل ماجرای اصلاح قیمت‌ها هیچکس حرفی ندارد و فقط می‌گویند حالا چرا؟ پاسخ این است که این کار را هرکس در هر مقطع دیگر هم انجام می‌داد، می‌توانست این «حالا چرا» مطرح شود. توجه کنیم که موضوع گندم تبدیل به مسئله امنیتی شده است. ۷۰ درصد صادرکنندگان گندم جهان ۵کشور هستند که روسیه و اخیرا هند اعلام کردند گندم صادر نمی‌کنند. این درحالی است که در اسفندماه هشدار کمبود گندم را داده بودم. ۷۰ درصد کل یارانه‌ای که دولت روحانی تابحال پرداخته به جیب دلالان رفته است و همان‌ها الان دارند علیه این طرح پول خرج می‌کنند.

یکی از مخالفان این سخن، می‌گفت نشانه‌اش این است که قیمت ماکارونی بعد از آزادشدن سه برابر شد. پاسخ این است که اتفاقا همین نشانه درستی سخن من است چون فاصله قیمت گندم یارانه‌ای با گندم آزاد ۱۲ برابر بود و وقتی این فاصله از بین رفت، فقط سه برابرش فشار وارد شد که نشان می‌دهد مابقی را دلالان می‌خوردند. بنابراین اولین استدلال این است که مسئله امنیتی است. دوم اینکه ۱۵ میلیون غیرایرانی در اطراف مرزهای ایران از یارانه گندم و داروی ایران استفاده می‌کنند و همچنین پنج میلیون افغانی مقیم ایران. حال سوال این است که آیا این یارانه‌ها را باید به این ۲۰ میلیون نفر هم اختصاص دهیم؟ گفته می‌شود که امسال باید ۲۲ میلیارد دلار فقط به واردات مواد خوراکی اختصاص می‌دادیم. درحالی که حتی اگر برجام را هم احیا شود، دولت چنین پولی ندارد.

از طرفی ۷۰ درصد ارز یارانه‌ها به جیب دلالان می‌رفت و نه جیب مردم و مصرف کننده. نشانه‌اش دو موضوع است: نخست اینکه مابه التفاوت ارز یارانه‌ای با آزاد ۱۰ تا ۱۲ برابر بود اما با حذف آن، قیمتش فقط دو تا سه برابر شد. نشانه دوم اینکه تورم مواد غذایی طی چهار سال گذشته که با ارز یارانه‌ای بوده، بیشتر از تورم بقیه متوسط کشور بوده و تقریبا ۵۰ درصد از تورم بقیه بیشتر بوده است. گفته می‌شود مردم قدرت خرید ندارند که سخن درستی است. اما پولی که دولت می‌پردازد، مابه التفاوت قدرت خرید را جبران می‌کند. از طرفی نابودی قدرت خرید به خاطر رشد نقدینگی و تورم است. به همین دلیل تا جلوی تورم گرفته نشود، فایده ندارد و هر چند سال یکبار باید دست به جراحی زد. واقعیت قضیه این است که نرخ تورم از ۵۰ درصد تا الان به ۳۵ درصد رسیده است. درحقیقت به خاطر بحران اوکراین، صادرات نفت خام ایران افزایش پیدا کرده و قیمت صادرات هم بالا رفته است ولی در عین حال رشد نقدینگی هم به طرز اندکی درحال کاهش است. اصلا خوبی اقتصاد این است که می‌توان با عدد و رقم صحبت کرد. همان‌طور که سلامت ناقص از بی‌سلامتی بهتر است، اصلاحات ناقص هم از بی‌اصلاحی بهتر است. چرا به سود کشور و مردم حرف نزنیم؟

انتهای پیام