اختراعی: زنجیره تامین و تولید دارو در آستانه فروپاشی است
سیاست‌های دارویی دولت سیزدهم در بوته نقد
گروه اقتصادی انصاف نیوز: رئیس سندیکای تولیدکنندگان مواد موثره دارویی نسبت به عواقب سردرگمی و آزمون و خطا در حوزه دارو هشدار داد و گفت: بی‌توجهی به صنعت دارو، بازی با سلامت مردم است و هزینه‌های گزافی را به نظام تحمیل می‌کند.
فرامز اختراعی در گفت‌وگو با خبرنگار انصاف نیوز، به تعدد اظهار نظرها در مورد صنعت دارو اشاره کرد و ادامه داد: ما با دو دسته اظهار نظر مواجه هستیم؛ یک دسته که از سوی کارشناسان ابراز می‌شود اما دسته دیگر از سوی کسانی بیان می‌شود که تجربه‌ای در این حوزه ندارند و به صرف موقعیت شغلی خود درباره نظام سلامت اظهار نظر می‌کنند.
او ادامه داد: مقامات نظام دارویی کشور فقط باید نگران تامین مستمر و ارزان داروی با کیفیت به دست مردم باشند و به صرف موقعیت شغلی خود، نباید درباره صنعت پیچیده و حساس دارو سخن بگویند چرا که عواقب سخنان غیرمسئولانه و غیرکارشناسانه دامن‌گیر همه می‌شود.
این کارشناس صنعت دارو گفت: متاسفانه همین اظهار نظرهای غیرکارشناسی فضای بسیار مخدوشی را در صنعت دارو موجب شده و به بلاتکلیفی و سردرگمی در این حوزه دامن زده است.
اختراعی ادامه داد: بحث حذف یارانه دارو که در مجلس مطرح شد، بحثی چندوجهی و بسیار پیچیده است که به نظر می‌رسد از برخی وجوه مهم آن غفلت شده است.
رئیس سندیکای تولیدکنندگان مواد موثر دارویی با اشاره به تخصیص ارز نیمایی به دارو گفت: این روزها شاهدیم که فاصله ارز نیمایی و ارز آزاد دارد روز به روز بیشتر می‌شود. ما طبیعت تغییرات نرخ ارز را می‌شناسیم و 40 سال آن را تجربه کرده‌ایم. چند صباح دیگر که این اختلاف معنادارتر شود، باز یک عده خواهند گفت ارز نیمایی برای دارو موجب رانت می‌شود و باید آزاد شود.
او در ادامه این پرسش را مطرح کرد که مسئولیت ایجاد ثبات در اقتصاد بر عهده کیست و یک صنعتگر چه زمانی می‌تواند آسوده‌خاطر از تغییر نرخ‌های کلید، به برنامه‌ریزی برای آینده کسب و کار خود بپردازد.
کارشناس صنعت دارو گفت: ما با همه وجود دریافته‌ایم که شوک‌های اقتصادی عوارض مختلف و متعددی دارد و هم تولیدکننده، هم مصرف‌کننده و هم برنامه‌ریزان را با چالش مواجه می‌کند.
اختراعی افزود: اگر قرار است نرخ واردات مواد اولیه دارو از 4200 تومان به حوالی 25هزار تومان افزایش یابد، آیا واقعا زیرساخت‌های لازم فراهم شده و نظام تولید و توزیع در برابر این شوک واکسینه شده‌اند؟
او با اشاره به افزایش درآمد دولت از مابه‌التفاوت تخصیص ارز نیمایی بجای ارز حمایتی در واردات دارو گفت: آیا همه این اختلاف قیمت تقریبا 20 هزار تومانی به بیمه‌ها تخصیص می‌یابد یا بخشی از آن؟ ضمن این‌که هزینه‌های مالی ناشی از این افزایش، بلاتکلیف است.
اختراعی اضافه کرد: برآوردهای ما نشان می‌دهد با حذف ارز حمایتی دارو، هزینه‌های مالی اعم از هزینه‌های جاری و هزینه‌های فنی و نرخ استهلاک و… به طرز چشم‌گیری بالا می‌رود و به رقمی معادل 60هزار میلیارد تومان بالغ می‌شود.
رئیس سندیکای تولیدکنندگان مواد موثره دارویی گفت: ارز یارانه‌ای دارو حدود 40 هزار میلیارد تومان است اما با حذف آن، سربار هزینه‌های مالی و نیاز صنعت به سرمایه در گردش بالغ بر 130 هزار میلیارد تومان خواهد بود که متاسفانه دیده نشده است.
گرانی دارو و بحران سلامت
این فعال صنعت دارو، اصابت نکردن یارانه دارو به هدف را بهانه خواند و ادامه داد: در کشور ما یکی از اصلی‌ترین وظایف سازمان غذا و دارو، تعیین نرخ فروش داروست و به همین دلیل هم امکان ندارد یک دارو، دو قیمت مختلف داشته باشد. مبنای محاسبه و قیمت‌گذاری هم هزینه‌هایی است که از ابتدا تا انتهای زنجیره انجام شده است. اگر با این مکانیسم هم مدعی می‌شوند یارانه دارو به هدف اصابت نمی‌کند، اساسا فایده کمیسیون قیمت‌گذاری دارو چیست؟
اختراعی گفت: می‌دانیم که اگر مردم یک واحد کمتر دارو مصرف کنند، نظام سلامت باید 40 واحد هزینه جبرانی انجام دهد. بنابراین گران‌شدن دارو به منزله مصرف کمتر آن و مصرف کمتر دارو به منزله تحمیل هزینه‌های کمرشکن به نظام سلامت کشور است.
او افزود: همین الان هم هزینه درمان‌های بیمارستانی بسیار گزاف است و بسیاری از مردم از عهده آن برنمی‌آیند. حال اگر قرار باشد درمان دارویی هم گران شود و عده بیشتری از این بازار خارج شوند، کشور با بحران سلامت مواجه می‌شود.
تصمیمات متناقض و سردرگمی صنعت
رئیس سندیکای تولیدکنندگان مواد موثره دارویی در پاسخ به این پرسش که تصمیم نهایی درباره ارز، یارانه و نظام قیمت‌گذاری دارو چه بوده، گفت: یکی از مهم‌ترین مسائل امروز صنعت دارو، بلاتکلیفی و سردرگمی است که زنجیره تامین و تولید را متوقف کرده است.
اختراعی اضافه کرد: هیچ‌کس نمی‌داند قرار است دارو را با چه نرخی تولید کند و با چه نرخی به فروش برساند. الان از تولیدکننده تعهد می‌گیرند که اگر نرخ ارز تغییر کرد، باید مابه‌التفاوت را بپردازی. این تولیدکننده چگونه باید تولید کند؟ از آن‌سو، برخی از تولیدکنندگان با مجوز سازمان غذا و دارو مواد اولیه را با نرخ ارز نیمایی وارد کرده‌اند اما وزارت بهداشت می‌گوید مجلس مجوز نداده و شما حق افزایش قیمت را ندارید. مگر صنعت در این شرایط می‌تواند ادامه دهد؟ نرخ دستمزد، نرخ بیمه، هزینه‌های جاری و… همه چند برابر شده‌اند اما به داروسازها گفته می‌شود فعلا صبر کنید. این سردرگمی و تصمیمات متناقض، زنجیره تولید و تامین دارو را در آستانه فروپاشی قرار داده است.
تعارض منافع، سرچشمه فساد
اختراعی موضوع قاچاق را یکی دیگر از بهانه‌های حذف یارانه دارو دانست و ادامه داد: در این سال‌ها میلیاردها تومان برای ایجاد سامانه‌های نظارتی مانند سامانه تی‌تک هزینه شده است. تولیدکنندگان و واردکنندگان هزینه‌های گزافی بابت برچسب‌های اصالت کالا و غیره و غیره پرداخته‌اند اما هنوز صحبت از قاچاق معکوس دارو در میان است. من سئوال می‌کنم اگر این سامانه‌ها کارایی ندارند، چرا با چنین هزینه‌های گزافی ایجاد شده‌اند؟
او گفت: تا سال 69، دارو با دلار 7 تومانی وارد کشور می‌شد در حالی که در بازار آزاد قیمت ارز چندین برابر بود. آن زمان چنین سیستم‌های پیشرفته‌ای هم در اختیارمان نبود اما حرفی از قاچاق معنادار دارو هم در میان نبود. بنابراین به نظر من بحث قاچاق هم خیلی مطرح نیست و باید دنبال تعارض منافع در این حوزه باشیم.
این کارشناس صنعت دارو ادامه داد: ما بارها گفته‌ایم که مشکلات صنعت دار و راهکار دارد اما به شرط آن‌که اراده جدی برای برخورد با تعارض منافع وجود داشته باشد. سرچشمه فساد در حوزه دارو همین تعارض منافع است.
اختراعی گفت: در مجموع من دولت سیزدهم را در سیاست‌گذاری دارو موفق نمی‌دانم اما امیدوارم این دولت که دولت مردمی نام گرفته، با دقت بیشتری به مسائل حساسی مانند نظام سلامت ورود کند و بهره بیشتری از کارشناسان بگیرد.
انتهای پیام
