جرّاحی یا قطع عضو؟

مرتضی زارعی، مدرس دانشگاه در یادداشتی با عنوان «جرّاحی یا قطع عضو؟» که در اختیار انصاف نیوز قرار داده است، نوشت:

در عهد نامه معروف حضرت علی علیه السلام خطاب به مالک اشتر ،امام(ع ) ابتدا توصیه می کنند بیش از آن که به فکر گرفتن مالیات از مردم باشی به فکر عمران و آبادانی باش [وَلْيَکُنْ نَظَرُکَ فِي عِمَارَةِ الاَْرْضِ أَبْلَغَ مِنْ نَظَرِکَ فِي اسْتِجْلاَبِ الْخَرَاج ِ] ‌‌سپس امام علیه السلام در بیانی پر حکمت و عبرت به علت میل حاکمان به مالیات گرفتن از مردم و آثار آن می پردازد و می فرماید: وَإِنَّمَا يُعْوِزُ أَهْلُهَا لاِِشْرَافِ أَنْفُسِ الْوُلاَةِ عَلَى الْجَمْعِ، وَسُوءِ ظَنِّهِمْ بِالْبَقَاءِ، وَقِلَّةِ انْتِفَاعِهِمْ بِالْعِبَرِ. فقر و نداری‌ مردم ناشی‌ از زیاده خواهی حاکمان در جمع مالیات، و بدگمانی‌ آنان به بقاء حکومت، و کم بهره گیری‌ آنان از عبرتها و پندهاست. (نهج البلاغه نامه ۵۳) طبق این بیان دو عامل در حرص حاکمان برای گرفتن مالیات تاثیر به سزا دارد یکی ترس از دست دادن قدرت و دیگری عبرت نگرفتن از حاکمان پیشین است و اثر و نتیجه مهم افزایش مالیات فقر عمومی جامعه است در واقع حاکمان برای آن که قدرت خود را حفظ کنند فقر را بر مردم از طریق افزودن مالیات تحمیل می کنند و این نکته را نیز باید مورد توجه قرار داد که از دیدگاه اقتصاددانان تورم مالیات پنهانی است که حکومت ها از مردم می گیرند لذا با توجه به تورم زایی فوق العاده سیاست اقتصادی فعلی که در حال اجراست دولت برای گرفتن مالیات پنهان تورم را در جامعه دامن زده است که نتیجه آن فقر عمومی است و جالب این که دولتی که با شعار حمایت از محرومان و البته با رانت های ویژه سیاسی به قدرت رسید در حال اجرای برنامه ای است که بیشترین زیان را متوجه محرومان می سازد و فقر را در جامعه عمیق تر و گسترده تر می سازد و هیچ عبرتی هم از اجرای سیاست های مشابه که در دولت های مختلف قبل چند بار اجرا شد و به توفیق نرسید، نمی گیرد‌.

البته این روزها در برخی تحلیل ها مطرح می شود که دولت در وضعیتی است که چاره ای جز سیاست فعلی ندارد اما واقعیت این است که دولت با توجه به چند مساله می توانست بودجه کشور را بدون دامن زدن به تورم تامین کند که مهمترین آن تلاش برای احیای برجام و آزاد سازی تجارت بین المللی است علاوه بر آن نظارت دقیق بر چگونگی مصرف ارز ترجیحی و همینطور کم کردن یا حداقل اضافه نکردن بودجه برخی نهادها و ارگان ها مثل صداوسیما و حذف هزینه های زاید که بر کشور در حوزه سیاست خارجی تحمیل می شود از این موارد است. در این باره نیز توجه به رخدادی در زمان حاکمیت حضرت علی علیه السلام درس آموز است. در دوره حاکمیت حضرت علی (ع) یکی از کارگزاران ایشان به نام کمیل به جای توجه به منطقه و حوزه ماموریت خود متوجه سرزمین دیگر شد‌ که با توبیخ و برکناری از ناحیه امام علی علیه السلام مواجه شد و امام در بیاناتی ایشان را که از یاران نزدیک امام بود چنین توبیخ نمود: فَإِنَّ تَضْيِيعَ الْمَرْءِ مَا وُلِّيَ وَ تَكَلُّفَهُ مَا كُفِيَ لَعَجْزٌ حَاضِرٌ وَ رَأْيٌ مُتَبَّرٌ؛ وَ إِنَّ تَعَاطِيَكَ الْغَارَةَ عَلَى أَهْلِ قِرْقِيسِيَا وَ تَعْطِيلَكَ مَسَالِحَكَ الَّتِي وَلَّيْنَاكَ لَيْسَ بِهَا مَنْ يَمْنَعُهَا وَ لَا يَرُدُّ الْجَيْشَ عَنْهَا لَرَأْيٌ شَعَاعٌ؛ فَقَدْ صِرْتَ جِسْراً لِمَنْ أَرَادَ الْغَارَةَ مِنْ أَعْدَائِكَ عَلَى أَوْلِيَائِكَ، غَيْرَ شَدِيدِ الْمَنْكِبِ وَ لَا مَهِيبِ الْجَانِبِ وَ لَا سَادٍّ ثُغْرَةً وَ لَا كَاسِرٍ لِعَدُوٍّ شَوْكَةً، وَ لَا مُغْنٍ عَنْ أَهْلِ مِصْرِهِ وَ لَا مُجْزٍ عَنْ أَمِيرِهِ.
كسى كه كارى را كه بر عهده او گذاشته اند تباه سازد و به كارى كه انجام دادنش بر عهده ديگران است، بپردازد، ناتوان مردى است با انديشه اى ناقص. تاخت و تاز كردنت بر قرقيسيا و رها كردن مرزهايى كه تو را به حفظ آنها فرمان داده ايم، (به گونه اى كه كس آنها را پاس ندارد و لشكر دشمن را از آن منع نكند) نشان نارسايى انديشه توست. (نهج البلاغه نامه ۶۱)

بنابراین می بینیم که از نگاه امیرمومنان اولویت اول یک حاکم و کارگزار توجه به داخل وحل وفصل مسائل درونی است و هزینه کردن در بیرون اقدامی نابخردانه و تباه گرانه است .توجه به این اصل در وضعیت فعلی کشور نیز خیلی از گره ها را باز می کند .در واقع دولت اگر در شعار مردمی بودن جدی می بود باید به جای کسب بودجه خود از راه فشار بر مردم و افزایش قیمت ها، راه های مختلف ساماندهی بودجه را در پیش می گرفت. به نظر می رسد آنچه در حال رخ دادن است نه جراحی بلکه قطع عضو است در جراحی غده های فاسد بیرون کشیده می شوند و این با نظارت دقیق بر توزیع ارز ترجیحی و کنار گذاشتن سوءاستفاده کنندگان می توانست معنا یابد اما آنچه الان با وضعیت تحریم کشور در حال انجام است نوعی بریدن برخی از اعضای حیاتی جامعه است و فقر مضاعفی که پیامد این تصمیم خواهد بود، ستون فقرات زندگی بسیاری از افراد را خواهد شکست.

انتهای پیام