در شیراز چه اتفاقی افتاد؟
منیره چگینی در آرمان ملی نوشت: انتشار یک کلیپ در شهر شیراز آنهم در ابعاد وسیع در شبکههای اجتماعی، درحال تبدیل شدن به یک موضوع اجتماعی است، اما کارشناسان باور دارند آنچه در شهر شیراز و رفتار هنجارشکنانه نوجوانان رخ داد، بیتوجهی به جوانان سرچشمه میگیرد. چند روز پیش بود که جمعی از اسکیتسواران در شیراز با هنجارشکنیهایی تعجب همگان را برانگیختند در حالی که ادعا میشد این تجمع با مجوز شهرداری شیراز بوده است.
اداره کل ارتباطات و امور بینالملل شهرداری شیراز در بیانیهای اعلام کرد: «مجوزی بهمنظور دعوت شهروندان برای تجمع در گردهمایی اسکیتبازان با مشارکت شهرداری شیراز در بلوار شهید چمران صادر نشده است.» در این شرایط آنچه باعث اظهارنظرهای مسئولان استانی و کشوری به این تجمع شده، ظاهر نوجوانان و اتفاقاتی است که در این تجمع رخ داده. آنچه در این اتفاق و در روزهای نخستین تابستان که زمان اوقات فراغت و تفریح آنهاست، مورد توجه است که مسئولان کشور برنامهای برای این قشر جوان و خالی کردن انرژی آنها ندارند و این اتفاق در چند دهه اخیر، مورد بیتوجهی آنها قرار گرفته است. آنچه در شیراز رخ داد و پیش از آن نیز در کرج مورد انتقاد قرار گرفت، همان رویکرد شنیدن و خواندن اشعار موسیقی توسط نوجوانانی است که فوران هیجاناتشان در محیط خانه و شبکههای اجتماعی بروز کرد. آنچه روانشناسان و آسیبشناسان به آن باور دارند «زمانیکه مسئولان بهفکر هیجانات نوجوانان نیستند، نباید انتظار داشت که افرادی بخواهند از این هیجانات بهنفع خود یا جریان سیاسی متبوعشان سوءاستفاده کنند و در این میان، این نوجوانان هستند که متضرر میشوند.»
واکنشها به این اتفاق
در این رابطه امام جمعه شیراز با اشاره به هنجارشکنی رخ داده در این شهر گفته است: «نهادهای تربیتی ما باید نقش قویتری ایفا کنند، آستین بالا بزنند و برای نوجوانان و جوانان برنامههای ارشادی و تربیتی داشته باشند.» ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان فارس نیز طی بیانیهای ضمن محکوم کردن چنین حرکتهایی، خواستار ورود قوای سهگانه در زمینه قانونگذاری و نظارت، روش مدیریت و اجرای قوانین عفاف و حجاب و حمایت از آمران، برای ممانعت از وقوع اینگونه مسائل شد. حقایقی، مدیرکل حوزه اجتماعی و فرهنگی استاندار فارس، این اتفاق ناشایست را محکوم کرد و از برخورد قانونی و سلبی در مقابل بیحجابی در استان خبر داد. او ضمن تاکید بر اینکه حسب دستور وزیر کشور، قرارگاه عفاف و حجاب یک ماهی است کار خود را با جدیت آغاز کرده، اظهار کرد: بیتفاوتیهای گذشته سبب بروز این بیماری ریشهای در تن جامعه شده است که مداوای آن کار یک روز و دو روز نیست. در ادامه، ابراهیم عزیزی نماینده مردم شیراز و زرقان نیز اظهار کرد: دستگاههای متولی عفاف و حجاب و عضو این کمیته و همچنین ستاد امر به معروف و نهی از منکر باید به این مسائل ورود جدیتری داشته باشند.
تعدادی از برنامهریزان تجمع دستگیر شدهاند
لطفاله شیبانی، فرماندار شیراز نیز درباره این تجمع هنجارشکنانه گفت: طبق بررسیهای انجام شده و بر اساس اقدامات ضابطین قوه قضائیه و نیروی انتظامی، مراسمی که در بلوار چمران برگزار شده با طرح و برنامه قبلی بوده که برای روزهای آتی نیز برنامهریزی شده است. او افزود: نیروی انتظامی به محض ابلاغ، با هماهنگی دستگاه قضائی در جهت شناسایی عوامل موثر در برگزاری این مراسم اقدام نمود. تاکنون تعدادی از این عوامل دستگیر و با حکم قضائی تحویل مرجع انتظامی شدهاند و تحقیقات حول موضوع در حال انجام است، ضمن اینکه سرتیم هم در همان مراسم شناسایی شده و بر اساس مراجع قضائی برای دستگیری وی اقدام شده است.
نادیده گرفتن اقتضاهای سن نوجوانان
اما چرا باید چنین رفتاری رخ بدهد. یک آسیبشناس در رابطه با این اتفاق به «آرمان ملی» میگوید: متأسفانه چندین دختر و پسر نوجوان 15 تا 16 ساله با ظواهری نامتناسب به عرف جامعه در پیادهراه سلامت شیراز در حال بازی و ورزش با اسکیت هستند. کالبد شکافی این کلیپ و رویداد از نظر تخصص رفتار شناسی و آسیبشناسی اجتماعی، حاوی نکاتی است که مربیان آموزشی و والدین باید بدان توجه کنند. مجید ابهری باور دارد که نوجوانان در طیف سنی هستند که نیاز شدید به تفریح، تنوع و سرگرمی دارند، هیچ شکی وجود ندارد و میافزاید: امری که طی سالیان گذشته مسئولان به آن بیتوجه بودند. اگر ما برای آنها امکانات تخلیه انرژی مثبت و منطقی را فراهم نکنیم، آنها خود بهدنبال آن خواهند رفت و آن زمان ممکن است ابزاری انتخاب کنند که مورد قبول و پسند ما نباشد. توجه به این نکته از نظر تخصصی بسیار ضروری است. این نوجوانان در سنین پیش بلوغ و اوایل بلوغ قراردارند که شاید والدین نیز نتوانند آنها را کنترل و مدیریت کنند. هر چند از طریق فضای مجازی این نوجوانان میتوانند از اینگونه مراسم همدیگر را مطلع کنند، اما قطعا اجرای چنین برنامههایی نیاز به مدیریت متمرکز و دعوتی دارد که در یک نقطه آنها جمع شوند. صد البته که این امر، در شیراز و میتواند در سراسر کشور تسری پیدا کند، اگر ما به فکر این طیف سنی و کنترل هیجانات آنها نباشیم.
مراقب تابستان باشید
وی در ادامه گفتههایش میافزاید: بدون شک با شروع فصل تابستان نگرانی و اضطراب خانوادههای دارای فرزندان نوجوان و جوان آغاز میشود، چون وسایل تفریح و تخلیه انرژی برای این طیف سنی بسیار گرانقیمت بوده و تامین آن برای میلیونها نفر مقدور نیست. بنابراین تامین وسایل سرگرمی و تفریح برای اینگونه باید به شکلی باشد که بهراحتی و بدون تحمیل هزینههای سنگین به خانوادهها، بتوانند در اختیار نوجوانان قرار دهند. تابستان گرم و طولانی آغاز شده و نمیتوان این نوجوانان را مدام در خانه نگاه داشت یا هزینههای سنگینی از سوی خانوادهها برای آنها متحمل شد. وزارت ورزش و جوانان، وزارت آموزش و پرورش و سایر نهادها به فکر ریشه اصلی باشند و بدون فوت وقت برای برنامههای سالم و دقیق و منطقی و شرعی برای نوجوانان تلاش کنند و اجازه ندهند این نوجوانان ابزاری برای موضوعات هنجارشکنانه باشند. متأسفانه کسانی که در تلاش هستند از این اتفاق، یک موضوع سیاسی بسازند، اما کاملا اشتباه است و سیاسی کردن این اتفاق نه به سود جوانان و نه به سود کشور و خانوادهها ست.
به فکر نوجوانان باشید
ابهری در پایان صحبتهایش به بیتوجهی برخی مسئولان نسبت به مناطق محروم شهرها و روستاها از امکانات ورزشی، تفریحی و رفاهی برای نوجوانان اشاره میکند و میگوید: مشکلات عدیدهای برای خانوادهها و جوانان بهوجود آمده است که در پایان هر تابستان با خیزش و رشد آمار، آسیبهای اجتماعی مواجه هستیم، برگزاری مسابقات محلهای و شهری دسته جمعی بین نوجوانان در یک شهر و استان و نوجوانان شهرهای دیگر میتواند تابستان مفرح و سازنده برای آنها فراهم کند. با ملاک قرار دادن حادثه شیراز، قطعا به این نکته خواهیم رسید که در پشت پرده اینگونه حرکات عواملی حضور دارند که میخواهند از این غفلت مسئولان نسبت به نوجوانان استفاده کنند. روشهای منطقی تخلیه انرژی منطقی و فرهنگی باید در دستور کار مسئولان قرار بگیرد و راه شادی واقعی را به آنها نشان داده و بیاموزند. هنوز از یاد نبردهایم که برپایی مهمانی پیژاما در یکی از پارکهای تهران و آب بازی در پارکی در کرج، اتفاق افتاد که برخی مایل بودند که به این اتفاق جامه سیاسی بپوشانند، در حالیکه بزرگ کردن اینگونه حوادث، نه خدمت جوانان است و نه خدمت به فرهنگ کشور، بلکه ریختن آب به آسیاب کسانی است که میخواهند آرامش روانی خانوادهها را در این فصل گرم و طولانی برهم بزنند.