تورم و تغییر سفره ایرانیان

رضا صادقیان، عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز در یادداشتی نوشت:

آسیب تورم و گران شدن برخی کالاهای اساسی برای هر کدام از شهروندان و خصوصا طبقه متوسط و اقشار فرودست در آینده نه چندان دور مشخص‌تر از امروز خواهد شد.

برخی از وقایع تلخ مرتبط با تورم را به صورت خیلی خلاصه مرور می‌کنیم؛ افزایش نرخ دلار و سایر ارزهای خارجی، رشد بی‌مهار قیمت مسکن و کرایه خانه، افزایش قیمت خودرو، افزایش نرخ حمل و نقل و قیمت لوازم خانگی، افزایش قیمت کالاهای اساسی، رشد قیمت محصولات بهداشتی و شوینده‌ها و… طی یک‌ سال گذشته و خصوصا در سال جاری را می‌توان در کوچک شدن سفره مردم مشاهده کرد.

برای درک بهتر شرایط امروز، نیاز است تصویری از سال‌های نه چندان دور داشته باشیم. واپسین نظرسنجی که با محوریت مصرف کالاهای غذایی قابل استناد است، نظرسنجی منتشر شده توسط مرکز افکار سنجی دانشجویان در سال 1399 است. براساس این نظرسنجی و در مقایسه با آمارهای سال 1398، سفره شهروندان به واسطه تورم و گرانی کوچک شده است. چنانچه تورم سال 99 را براساس آمارهای مرکز آمار عدد 36 درصد در نظر بگیریم، خواه ‌ناخواه تاثیر این تورم در کوچک شدن سفره مردم را شاهد خواهیم بود.

بخش‌هایی از گزارش متکی به آمار سال 1399 مرکز ایسپا را با هم می‌خوانیم؛ طبق پاسخ‌ها، 4.3 درصد خانوارها هر روز گوشت قرمز مصرف می‌کنند. 40.2 درصد گفته‌اند در هفته چند روز و 32.8 درصد در ماه چند روز گوشت قرمز مصرف می‌کنند. لازم به ذکر است 14.4 درصد خانوارها در سال گذشته چندبار گوشت قرمز مصرف کرده‌اند. در مقایسه با خرداد 98 به میزان افرادی که گفته‌اند در خانواده‌شان اصلاً گوشت قرمز مصرف نمی‌کنند 3.5 درصد افزوده شده است. مصرف گوشت مرغ در خانوارهای ایرانی طبق نظرسنجی به این ترتیب است: 4.4 درصد خانوارها هر روز، 62 درصد چند روز در هفته و 28.4 درصد چند روز در ماه گوشت مرغ مصرف می‌کنند. 3.7 درصد خانوارها طی سال گذشته چندبار گوشت مرغ مصرف کرده‌اند. میزان مصرف گوشت مرغ در مقایسه با خرداد 98 حدود 12.6 درصد به صورت مصرف هرروز یا چندروز در هفته در سبد غذایی خانوارها کاهش داشته است. گوشت ماهی یکی دیگر از منابع پروتئینی است که میزان مصرف آن در بین خانوارهای ایرانی پرسیده شده است. 0.6 درصد گفته‌اند طی یکسال گذشته در خانواده‌شان هر روز ماهی مصرف شده است. 11.4 درصد چند روز در هفته، 30.2 درصد چند روز در ماه و 33 درصد چند روز در سال گذشته ماهی مصرف کرده‌اند. میزان مصرف روزانه و چندروز در هفته گوشت ماهی نیز در مقایسه با سال 1398، 8.3 درصد کاهش داشته است.

لازم به ذکر است مصرف لبنیات نیز در مقایسه با آمارهای سال 98 روند کاهشی داشته است. بی‌تردید تقلیل مصرف لبنیات، گوشت قرمز، مرغ و ماهی به دلیل افزایش قیمت این محصولات با افت همراه بوده است. می‌توان گفت، به دلیل آنکه رشد تورم از قدرت خرید شهروندان پیشی گرفته است خانوار ایرانی لاجرم به سوی کاهش مصرف محصولات غذایی و یا ناچار به حذف برخی مواد اصلی از سبد غذایی شده است.

همچنین مصرف برنج در سبد خانوار ایرانی از جایگاهی خاص برخودار است، داده‌های نظرسنجی ایسپا نشان می‌دهد در مقایسه با داده‌های خرداد 98، میزان مصرف روزانه برنج در سبد غذایی خانوارها حدود 9 درصد کاهش داشته است. چنانچه وضعیت تورم و افزایش قیمت کالاهای مصرفی در سال جاری به همین ترتیب و روند افزایشی ادامه یابد، چه بسا اثراث مخرب‌تری را در بخش‌های اقتصاد و خصوصا تعطیل شدن برخی از کسب و کارها ببینیم.

اطلاعات کلی و گزارش‌های میدانی درباره تغییر پیمانه سفره ایرانیان در سال جاری به صورت پراکنده در نشریات و سایت‌های خبری وجود دارد. چنانچه نرخ تورم 51.1 در سال 1400 را در نظر بگیریم و همچنین افزایش قیمت برخی از کالاهای اساسی در سال 1401 و تیرماه را در این میان محاسبه کنیم، بدون شک این میزان از تورم را می‌بایست در کیفیت و آب رفتن سفره شهروندان را در نظرسنجی‌ها آینده بنگریم. با توحه به آخرین خبرهای بازار، روغن 367 درصد، گوشت گوساله 61 درصد، مرغ 101 درصد، تخم‌مرغ 115 درصد، پنیر 133 درصد و شکر 102 درصد در سال جاری و پس از آزادسازی قیمت‌ها افزایش یافته است. بنابراین دور از ذهن نخواهد بود که کمیت و کیفیت سفره مردم در سال گذشته و خصوصا سال جاری نازل‌تر و کوچک‌تر از سال‌های گذشته شده باشد.

انتهای پیام