آتلیه عکاسی پوپولیستی در امام زاده داود!

افشین امیرشاهی، روزنامه نگار در روزنامه شرق نوشت: سیل پشت سیل، چند سالی است که تعداد
ســیلاب های کشور بیشــتر از قبل شده است. از
شــمال تا جنوب و از شرق تا غرب نقاط بسیاری
از کشور شــاهد سیلاب است و مردمی که خانه
و کاشانه شان ویران می شود و جان های عزیزی
که از دست می روند. چرا به این وضعیت گرفتار
شده ایم؟ و چرا ســیلاب در کشورمان به میزان
زیاد خســارت به بار می آورد؟ بخشی از مسئله
به تغییــرات اقلیمی برمی گــردد و بارش های
ناگهانــی کــه ســیلاب راه می اندازد. ایــران در
منطقه ای از جهان قرار گرفته که مســتعد انواع
رخدادهای طبیعی مانند ســیل و زلزله اســت.
وقتــی این موضوع مهــم را می دانیم، پس چرا
حکمرانی سیلاب در کشور، نمی تواند تمهیدات
الزم برای مقابله با تهدید سیل را در نظر بگیرد؟
و چــرا بــرای مهــار ســیلاب ها از آمادگی لازم
برخوردار نیســتیم؟ کارشناســان محیط زیست
بیشتر شــدن تعداد ســیلاب ها در کشــورمان را
به دلیــل رعایت نکردن مباحث کارشناســی در
ساخت وســاز ســدها، تغییر کاربری پایین دست
ســدها، لایروبی نکردن مســیل ها، ساخت وساز
در نزدیکی رودخانه ها و مســیل ها می دانند که
موجب شــده میزان تخریب ها و از دست رفتن
جان ها بســیار بیشتر شــود. به آمارهای رسمی
«گزارش ملی ســیلاب ها» که مربوط به اسفند
۹۷ تا فروردین ۹۸ اســت، دقت کنید. در فاصله
تقریبا دو ماه سیل در ۲۰ استان، ۲۰۰ شهر و ۴۴۰۰
روســتا باعث خســارت دیدن ۱۷۴ هــزار و ۳۸۹
واحد ســاختمانی، ۱۴۷۹ مدرسه، ۱۰ هزار و ۷۵۰
کیلومتر از جاده های کشور، ۹۳۳ مرکز درمانی،
۱۹۲۹ مورد از زیرساخت های برق کشور و موارد
بی شــمار دیگر شــد. اعداد و ارقام خسارت به
زیرساخت های آب و فاضالب شهری و روستایی،
زیرســاخت های نفــت و گاز، زیرســاخت های
شــهرک های صنعتــی، کشــاورزی، مخابرات،
شــبکه برق و… ســر به فلک می زند. خســارت
به زیرســاخت های کشــور در ســیل در فاصله
زمانی که ذکر شــد، مبلغ ۱۶ هزار و ۸۰۰ میلیارد
تومان برآورد شــده است. ســیلاب در سال های
اخیر همچنان می تازد و همچنان خســارت به
بار می آورد و کشــته بر جای می گــذارد. اکنون
می توان گفت بخش زیادی از این اتفاقات ناشی
از نحوه مدیریت در کشــور است. قطعا دیده اید
جایی سیل آمده و یک پل مربوط به دوران ایران
باســتان همچنان در جای خود محکم و مقاوم
قرار گرفته؛ اما پل دیگری که به تازگی ســاخته
شده، مقابل ســیل تاب نیاورده است. براساس
گزارش های رسمی، جاده ها، پل ها و مسیرهای
ریلی بیشــترین آسیب را در ســیالب ها دیده اند
و می بینند. چندین ســال اســت که در تاب آوری
زیرســاخت ها در جــا می زنیم. تــاب آوری یک
زیرســاخت به معنای قابلیت آن زیرساخت در
تحمل حوادث سخت و فوق العاده مانند سیل،
زلزله، توفان و مانند آن اســت؛ یعنی اگر اتفاقی
افتاد که خواه به دست انسان باشد یا به واسطه
حــوادث طبیعی، آن زیرســاخت نباید عملکرد
طبیعی و پایداری کلی خودش را از دست بدهد.

«آتلیه عکاســی امامزاده داوود (ع)»؛ توصیفی برای حضور پر رنگ
مســئوالن با کت و شــلوار میان خروارها گل و الی باقی مانده از ســیل
اخیر تهــران بود که با نقد کاربران فضای مجــازی بر عدم کارایی این
نوع حضور و عناوین همدردی تصنعی با آســیب دیدگان همراه شــد.
بســیاری از کاربران معتقد هســتند مرزهای رفتارهای پوپولیستی در
سیل اخیر جابه جا شده است. وقتی عکس مدیران بی ربط به مدیریت
بحران، با ژست هایی انتخاباتی منتشر شد، اولین سؤال این بود که وقتی
مسئوالنی که برای این بازدیدهای میدانی عازم مناطق سیل زده شدند،
به ذهن شان نرسیده حداقل کت و شلوار نپوشند و یک چکمه به پا کنند،
چگونه می خواهند به مدیرت بحران آن هم در حوزه ای که ارتباطی به
تخصص و مسئولیت شان ندارد، بپردازند؟!
برای نمونه شهردار تهران در حالی با کت و شلوار در میدان حاضر
شــده و عکس با لباس گل آلود گرفته است که طبق قانون شهرداری
تهــران مجاز به صــرف هزینه و امکانــات تهران خــارج از محدوده
شهری تهران نیست؛ زیرا روســتای امامزاده داوود از جمله روستاهای
زیر مجموعه بخشــداری کن اســت و دهیاری مســتقل خود را دارد.
یکی از توییت های جالب توجه درباره حضور شــهردار مربوط به سارا
برومند، خبرنگار است که نوشته: «شهردار جهادی مگر نباید همیشه
لــوازم جهادش همراهش باشــد؟!! یک چکمه پالســتیکی چیه که
صندوق ماشینت نداشــتی؟». یا درباره حضور وزیر اقتصاد که حداقل
او با چکمه در صحنه حاضر شد، بسیاری پرسیده اند در بحران رخ داده
حضور وزیر اقتصاد که در لبه تیز استیضاح مجلس هم قرار دارد، چه
تعریفی می تواند داشته باشد و حضور خاندوزی قرار است کدام مشکل
واماندگان در گل و الی را حل کند؟.
در این بین حضور پررنگ اما بی ربط نمایندگان مجلس در گل و الی
سیل امامزاده داوود که دست در دست هم با بدبختی که گریبان مردم
را گرفته بود، عکس گرفتند، هم سوژه دیگر کاربران فضای مجازی بود.
مسئولان برای برداشتن عکسی از خود در میان سیلاب، گوی سبقت را
از یکدیگر ربوده اند و گویی هر مسئولی که چنین عکسی نداشته باشد،
امتیاز این مرحله را از دســت خواهد داد. از این رو با آرام شــدن سیلاب
در حالی که گروه های امدادی مشغول امدادرسانی و تالش برای یافتن
افرد مفقود شده بودند، تیم حراست و حفاظت مسئولان هم دست به
کار شــده بودند تا سفر امنی را برای مسئولان رقم بزنند و کلی وقت و
هزینه صرف همین بازدیدهای بی ثمر شد. البته اگر عکس های تبلیغی
را ماحصل این سفرها ندانیم.
سیل امامزاده داوود اولین صحنه صف آرایی مسئولان برای عکس
یادگاری با مصیبت وارده بر اثر بلایای طبیعی در تهران یا کشور نیست
و حتی در حادثه فروریختن پالســکو هم درحالی که تیم های امدادی
در تالش برای نجات جان آتش نشــانان مدفون شده زیر ده ها تن آهن
بودند، قالیباف شهردار وقت تهران با حضور در میان خرابه های در حال
ذوب شدن از آتش بی امان، خود را در نقش ناجی پالسکو نشان می داد
یا در ســیلی که متروی تجریش را غرق کرد، هم شــهردار آن روزهای
تهران برای فیلم تبلیغی ریاســت جمهوری اش سخت در تالش بود؛
گویــی اگر او در میانه میدان دســتور ندهــد، امدادگران و متخصصان
امکان مدیریت بحران را نخواهند داشــت. حال باز هم بحرانی دیگر
رخ داده و شــهردار تهران و البته نمایندگان مجلــس را به خط کرده
است. جاری شدن این سیل بیش از آنکه نشان از خشم طبیعت باشد،
نشــان از سوءمدیریت مدیران اســت که فضایی برای چنین رفتارهای
نمایشــگرانه را فراهم کرده اســت. این در حالی است که همین افراد
که این روزها عازم امامزاده داوود هســتند، حضور مدیران و مسئولین در
دولت قبل در زلزله کرمانشاه را به شدت نقد می کردند و بر بی اثر بودن
چنین بازدیدهای میدانی تأکید داشــتند که البتــه پربیراه هم نبود؛ اما
مســئله مهم این است که این منتقدان دیروز، این روزها با علم قطعی
به اشتباه بودن چنین رفتارهایی اقدام به شوآف سیاسی کرده و به دنبال
عکس یادگاری با سیل هستند.
البتــه ناگفته نماند که برخی از حامیان اصولگرایان هم به تمجید
چنین حضورهای بی ثمری پرداخته اند و آن را گامی در تســهیل برای
خدمات رســانی دانســته اند؛ هرچنــد توضیحی نداده اند کــه چرا در
دولت های قبل این حضور قبیح بود و در شــرایط فعلی مثبت ارزیابی
می شود.
حضور نمایشی مسئولان در محل حادثه دردی از مردم دوا نمی کند
در همیــن زمینه محمدتقی فاضل میبدی، عضو مجمع محققین
و مدرســین حوزه علمیه قم، در گفت وگو با «شرق» با آسیب شناسی
رفتار پوپولیستی برخی مسئولان که در مواقع بروز حوادث طبیعی یا
غیرطبیعی به جای انجام رفتار مسئولانه همراه با دوربین ها در محل
حادثه حاضر می شــوند و بــا گرفتن عکس یــادگاری نمک به زخم
مردم می پاشــند و به جای رفع مشــکل دنبال نمایش هستند، گفت:
«متأســفانه جامعه ما چه از ناحیه برخی مسئولان چه برخی مردم
به نفاق و ریا مبتلا شده است. از ناحیه برخی مسئولان سعی می شود
به جای جلوگیری از بروز حوادث در کشــور، سعی می کنند در مواقع
بروز ســیل و زلزله و… در محل حاضر شــوند و خودشان را به مردم
نشان دهند». او ادامه داد: «در سیل های اخیری که باعث ویرانی شد،
بسیاری از شهروندان را با خودش برد. در بخش بزرگی قابل پیش بینی
بوده اســت و بخش هایی از مسیر رودخانه ها ساخت وساز شده است
و در صورتی که مســئولان مربوطه به وظایف خود به درســتی عمل
می کردند، چنین خسارت های جانی و مالی بروز نمی کرد؛ اما متأسفانه
به جای انجام وظایف خود صرفا به شعار دادن اکتفا می کنیم؛ آن هم
شــعارهایی که هیــچ دردی را از مردم دوا نمی کنــد». فاضل میبدی

افزود: «متأســفانه به جای ایجاد زیرســاخت ها و پل ســازی و ترمیم
مسیر رودخانه ها و… به امور حاشیه ای پرداخته می شود. این در حالی
است که هواشناسی یکی از علوم پیشرفته و روز دنیاست و می توانند
با اســتفاده از ایــن علم پیش بینی وضع هوا را انجــام دهند تا چنین
اتفاقاتی برای مردم بروز نکند». این اســتاد دانشــگاه مفید تأکید کرد:
«بروز پاره ای حوادث این چنینی که باعث مرگ و میر و خســارات جانی
و مالی می شــود، مسئولیتش با برخی مسئولان است؛ چرا که بودجه
کشور صرف امور حاشیه ای می شود اما در موارد لازمی که مربوط به
حیات و زندگی مردم و بنیان ها و زیرســاخت های کشور است، چیزی
اعمال نمی شود».
عضــو مجمع محققین و مدرســین حوزه علمیه قم بــا انتقاد از
مســئولانی که بعد از بروز حادثه در منطقه حاضر می شــوند، گفت:
«اینکه بعد از بروز حادثه مسئولان به منطقه می روند و مقابل دوربین
صدوسیما قرار می گیرند، هیچ مشکلی را حل نمی کند. چند سال پیش
ســیل خوزستان و لرستان را شاهد بودیم و ســال های اخیر هم زلزله
کرمانشــاه و اسالم آباد غرب را از ســر گذراندیم که بعد از بروز حادثه
مسئوالن زیادی به منطقه رفتند و عکس و فیلم های شان را گرفتند اما
بعد از گذشت مدتی موضوع به فراموشی سپرده شد».
او هــدف نماینــدگان مجلس و مســئولان دولتــی از این حضور
غیر ضروری را بهره برداری سیاســی خود از موضوع و مثال گرفتن رأی
دوباره برای حضور در مجلس و… دانســت و افزود: «دلیل این اســت
که در کشــور برنامه و عزم جدی برای ساختار کشور وجود ندارد و اگر
اراده ای در این باره بود تابستان دچار خشکسالی و زمستان دچار سیل و
امثال آن نبودیم». او افزود: «اینکه مسئولان مثال با حضور در محل سیل
با کت و شلوار درون گل و الی فرو روند و دوربین حضور اینها را از زوایای
مختلف عکس بگیرند، مشکلی از مردم حل نمی کند و بهتر است به
جای این کار در دفتر کارشان بروند و فکری برای درمان و چاره ای برای
جلوگیری از این حوادث بیندیشند».
عضــو مجمع محققین و مدرســین حوزه علمیه قــم تأکید کرد:
«می توانســتیم جلــوی این اتفــاق را بگیریم اما نکردیــم و حاال هم
در ماجرای ســیل اخیر چنــد روز بعد از اینکه آب ها از آســیاب افتاد،
مخروبه ها می ماند و مسئلالن سراغ کارشان می روند و چهار سال بعد
باز به حوزه های انتخابیه خود می روند و از مردم مطالبه رأی می کنند

انتهای پیام