توضیحات واضحات در نسبت دولت با مناسکی مثل اربعین | محسن حسام مظاهری
محسن حسام مظاهری نوشت: آنچه من و برخی دوستان دیگر، از سال‌ها پیش درباره‌ی نسبت حاکمیت و شئون دینی گفته و نوشته‌ایم، مخالفت با تصدی‌گری و مداخله‌ی حاکمیت در دین و شئون و مناسک دینی است؛ نه انجام وظایفی که برعهده‌ی هر دولتی (چه دینی و چه غیردینی) است. اتفاقا مسئله همینجاست که حاکمیت آنچه ذاتاً در حوزه‌ی فرهنگ وظیفه‌اش است یعنی تنظیم‌گری و تسهیل‌گری را انجام نمی‌دهد، اما به حوزه‌هایی ورود می‌کند که نه‌تنها وظیفه‌اش نیست، بلکه ورودش آسیب‌زا و مخرب است. مثال‌ها فراوان است؛ از کتاب و مطبوعات و سینما و موسیقی و حجاب گرفته تا مناسک مذهبی مثل همین اربعین.
موضوع واقعا آنقدرها پیچیده و بغرنج نیست.
وضعیت آشفته‌ای که این روزها در مرزها حاکم است و انباشت انبوه زایران و بسته‌شدن مرزها و…، همانطور که چند روز پیش نوشتم نشانه‌ی بی‌مسئولیتی دولت است.
این حجم از جمعیت شهروندان کشور اگر برای تفریح به آنتالیا و تایلند هم می‌خواست برود، هر دولتی موظف بود خدمات لازم را در چهارچوب قانون به آنها ارایه دهد.
مهمترین نقدی که به دولت وارد است اینست که وقتی این هجوم جمعیت قابل پیش‌بینی بود و وقتی از فرسودگی و محدودیت ناوگان حمل و نقل کشور و نابسامانی راه‌ها و مشکلات مرزی و محدودیت‌های کشور عراق برای پذیرش زوار اطلاع داشته، چرا برای کنترل و مدیریت جمعیت تدبیری نیاندیشیده؟ چرا برعکس به انحاء مختلف با اعطای تسهیلات و امتیازات و با بمباران تبلیغاتی از رسانه‌های رسمی خصوصا صداوسیما مردم را به شرکت در این آیین تشویق کرده؟ چرا جوری تصویرسازی کرد که گویی این آیین هیچ محدودیتی ندارد و همه امکانات مهیاست؟ تا جایی که کار به وضعیت فاجعه‌بار امروز در مرزها برسد.
عجیب‌تر آنکه مردم در پشت مرزها و در مسیر رسیدن به مرز انواع سختی‌ها را تحمل می‌کنند آن‌وقت سازمانها و ارگانها […]، در مسیرهای پیاده‌روی عراق موکب‌های چندهزارنفره و بزرگ و مجلل برپا می‌کنند. کاری که وظیفه‌شان را انجام نمی‌دهند آن‌جا که خودش متولی دارد و میزبان دارد، دخالت می‌کنند. غیر از اینست که هدف نه خدمت به زوار، که مانور و شو و نمایش چشم و همچشمی سازمانها و ارگانها است؟
برای آنکه برخی دوستان بدیهیات را هم منکر هستند، تنها برخی از نمونه‌های مداخله‌ی نابه‌جای دولت در اربعین امسال را مثال می‌زنم. اقداماتی که با هدف افزایش جمعیت زایران و در تحلیل من با انگیزه و ارادهی سیاسی انجام شده است:
۱. اعطای وام به سرپرستان خانوار برای شرکت در آیین اربعین
۲. اختصاص ۹۰ درصد ناوگان اتوبوسرانی کشور به حمل و نقل زایران اربعین (که مشکلات و نارضایتی فراوانی در بین شهروندان ایجاد کرده؛ آن‌هم در ماه شهریور که اوج سفرهای تابستانی خانواده‌ها است) همچنین مصوبه‌ی استقراض از ناوگان حمل ونقل کشور ترکیه!
۳. اعطای انواع تسهیلات اداری به اقشار مختلف (کارمندان، سربازان، دانشجویان و…)
۴. عدم نیاز به اجازه همسر برای تمدید گذرنامه‌ی زنان متأهل
این‌ها تنها بخشی از شواهد اقدامات تصدی‌گرانه و مداخله‌گرانه و نه تسهیل‌گرانه‌ی نهاد دولت در آیین پیاده‌روی اربعین با هدف افزایش حضور مردم در این آیین است. آن‌هم در شرایطی که نه جاده‌ها و مرزها و نه امکانات و ظرفیت دو کشور اجازه‌ی چنین جمعیتی را نمی‌دهد.
وقتی از مداخله‌ی نهاد دولت در پیاده‌روی اربعین و غیرطبیعی‌بودنِ رشد صعودیِ زایران ایرانی این آیین و ارادهی سیاسی در آن سخن می‌گوییم، یعنی همین.
انتهای پیام
