یک نفر | دولتمردان رجایی و باهنر این روزها چه می‌کنند؟
بسیاری از مردان باقیمانده از کابینه شهیدان رجایی و باهنر با گذشت سال‌ها هنوز دستی برآتش سیاست دارند و برخی هم تنها از دور نظاره‌گر تغییر و تحولات سیاسی هستند و فضای علمی را برگزیده‌اند.
ليلا شريف در خبرآنلاین نوشت: قوه مجريه از دولت موقت بازرگان تا دولت ميرحسين موسوي، فراز و نشيب‌هاي بسياري براي انتخاب و حضور دولتمردان به خود ديده است.
دولت موقت بازرگان، دولتي بود كه به دليل برگزار نشدن انتخابات رياست جمهوري و مجلس و همچنين تدوين نشدن قانون اساسي، در همان روزهاي اول بعد از انقلاب به حكم امام خمینی، قبول مسئوليت كرد تا به طور موقت سكان قوه مجريه را به دست بگيرد.
اما استعفا مهدي بازرگان در آبان سال 58 از اين سمت موجب شد تا عمر دولت موقت، زودتر از آنچه مدنظر بود به پايان برسد، به همين دليل مسئوليت اين قوه براي مدتي به شوراي انقلاب واگذار شد. كابينه شورای انقلاب نيز طبق روال مشخص شده پس از آنكه همه‌پرسی قانون اساسی در ۱۲ آذر ،انتخابات ریاست‌جمهوری در بهمن سال ۱۳۵۸ برگزار شد و همچنين بعد از مشخص شدن تركيب مجلس در هفتمين روز خرداد سال 59 به فعاليت خود پايان داد.
*دولت اول و اختلافات بي‌پايان بني صدر با رجايي
برگزاري انتخابات رياست جمهوري موجب كسب پيروزي براي بني صدر و انتخاب او به عنوان نخستين رئيس جمهور كشورمان بعد از انقلاب شد. پس از انتخاب رئيس جمهور نوبت به معرفي نخست وزير رسيد، اتفاقي كه با اختلاف نظرهاي ميان مجلس و بني صدر همراه گشت. اين اختلاف به نحوي بود كه با وجود گذشت زماني طولاني از انتخاب رئيس جمهوري، هنوز قوه مجريه و مقننه نتوانسته بودند بر سر گزينه مشترك نخست وزير به توافق برسند. سرانجام پس از كش و قوس‌هاي فراوان هيئتي متشكل از امامی کاشانی، آیت الله یزدی و پرورش از جمله نمايندگان مجلس، در كنار جلالي نماينده رئيس جمهور به بررسي گزينه‌هاي نخست وزيري پرداختند.
بيستمين روز مرداد ماه سال 59، روزي بود كه رجايي با وجود رضايت اندك بني صدر به عنوان نخست وزير به مجلس معرفي شد. اما اين مخالفت بني صدر با رجايي پس از اين انتصاب نه تنها كمرنگ نشد بلكه مدتي بعد يعني در معرفي كابينه روي ديگر خود را نشان داد.
اختلاف بني صدر و رجايي در معرفي كابينه مورد نظر رجايي به مجلس تا آنجا پيش رفت كه بني صدر با گزينه‌ها متعدد رجايي براي تكميل كابينه مخالفت كرد و براي مدتي برخي از وزارتخانه‌ها بدون وزير به كار خود ادامه مي‌دادند.
احمد توكلي به عنوان وزير كار، محسن نوربخش گزينه وزارت اقتصاد، میرحسین موسوی به عنوان وزیر امور خارجه و همچنين بهزاد نبوی براي وزارت امور اجرایی، افرادي بودند كه به محل اصلي تنش ميان رجايي و بني صدر مبدل شدند.
سرانجام با اعتراض اهالي مجلس و مذاكره‌هاي مختلف مشكل وزارت اقتصاد و اموراجرايي حل شد اما مسئله وزارت امورخارجه و وزارت كار به جاي خود باقي ماند. در رابطه با وزارت كار با معرفي فرد ديگري موضوع ختم به خير شد اما رجايي در مورد وزارت امور خارجه گزينه ديگري جز ميرحسين موسوي را معرفي نكرد.
اما گره وزارت امورخارجه پس از عزل بني صدر 31 خرداد سال 60 و ايجاد شوراي موقت رياست جمهوري به دست رجايي گشوده شد. او با معرفي موسوي به عنوان گزينه مطلوبش در وزارت امورخارجه، مشكل تكميل نشدن كابينه‌اش را حل و فصل كرد.
رجايي و باهنر؛ دولتی با عمر کمتر از یک ماه
پس از گذشت نزديك به يك ماه از عمر شوراي موقت رياست جمهوري، زمان دومين انتخابات رياست جمهوري فرا رسيد. اين بار محمدعلي رجايي به عنوان نامزد رياست جمهوري وارد گود سياست شد و توانست با جلب نظر مردم،به عنوان رئيس جمهور بر صندلي رئيس قوه مجريه جاي بگيرد.
پس از درگيري‌هاي ميان رجايي و بني صدر، همه نگاه‌ها به صندلي خالي نخست وزير دوخته شده بود، صندلي كه با حضور محمدجواد باهنر، ديگر راه را براي هر نوع نگراني حاصل از اختلاف بست.
كابينه باهنر با كمترين حاشيه به مجلس معرفي شد و روز ۱۴ مرداد سال 60 اين كابينه از مجلس رأي اعتماد گرفت تا همه با نگاهي پراميد منتظر پيگيري مطالبات مردم در دولت رجايي و باهنر باشند.
اما مدت زيادي از تشكيل كابينه باهنر نگذشته بود كه بمب گذاري در دفتر رياست‌جمهوري موجب شهادت رئيس جمهوري و نخست وزير و چندتن از يارانشان گشت، اتفاقي كه كشور را از حضور نيروهاي خدومي چون محمدعلي رجايي و محمدجواد باهنر محروم كرد.
در كنار سرنوشت روساي دولت اول و دوم جمهوري اسلامي، روزگار دولتمردان كابينه رجايي و باهنر نيز قابل توجه است. دولتمرداني كه همانقدر در دولت رجايي براي دستيابي به صندلي وزارت با حرف و حديث‌هاي متعددي مواجه شدند، در دولت باهنر به دليل همراهي رئيس جمهور و نخست وزير با كمترين حاشيه‌اي به خدمت مشغول شدند.
هر كدام از اين دولتمردان مسير خاصي را براي زندگي خود انتخاب كردند،برخي همچون غرضي و غفوري فرد همچنان در عالم سياست باقي مانده و برخي هم با خداحافظي از سياست به كنج خلوت فضاي دانشگاهي روي آورده‌اند.
كابينه دولت شهيد رجايي و سرنوشتشان را در جدول زير مشاهده كنيد:
| نام | وزارتخانه | چه سرنوشتي پيدا كردند؟ |
| 1. محمد سلامتي | كشاورزي | سلامتي جز هيئت موسس سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران يك گروه سياسي اصلاح طلب بود. او علاوه بر دولت شهيد رجايي در كابينه شهيد باهنر،آيت الله مهدوی کنی و دولت اول میرحسین موسوی نيز سكان وزارتخانه كشاورزي را برعهده داشت.
با انحلال سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي پس از اتفاقات سال 88، او اكنون به عنوان يك فعال اصلاح‌طلب در فضاي سياسي شناخته مي‌شود. |
| 2. محمدجواد باهنر | وزارت آموزش و پرورش | شهيد باهنر پس از انقلاب به عنوان نماينده مردم راهي مجلس خبرگان قانون اساسي و مجلس اول شوراي اسلامي شد.
او در سال ۱۳۶۰ به عنوان نخست وزیر در كنار شهيد رجايي كه سمت رياست جمهوري را برعهده داشت، قرار گرفت و سرانجام در 8 شهريور همان سال به همراه رجایی در انفجار دفتر نخست وزيري به شهادت رسيد. |
| 3. عباس دوزدوزانی | وزارت ارشاد | اين فعال سياسي اصلاح طلب علاوه بر تجربه حضور در ادوار اول، دوم و سوم مجلس شورای اسلامی، فعاليت در شوراي شهر اول را نيز در پرونده كاري خود دارد.
دوزدوزاني هم اكنون به عنوان يك فعال سياسي اصلاح طلب در فضاهاي سياسي حاضر مي‌شود. |
| 4. حسین نمازی | وزارت اقتصاد و دارایی | او وزير اقتصادي بود كه رياست اين وزارتخانه را در كنار دولت‌هاي باهنر، مهدوی کنی،دولت اول موسوی و دولت اول خاتمی تجربه كرد.
نمازي هم اكنون در معاونت پژوهشی علوم انسانی و اسلامی فرهنگستان علوم فعال است. |
| 5. میر حسین موسوی | وزارت امور خارجه | او از اعضاي حزب جمهوري اسلامي بود و علاوه بر كابينه شهيد رجايي در دولت شهيد باهنر و آيت الله مهدوي كني رياست وزارت امور خارجه را برعهده داشت.
موسوي در دوران رياست جمهوري آيت الله خامنه‌اي به عنوان نخست وزير در كنار آيت الله خامنه‌اي قرار گرفت. او كه در سال 88 پس از سال‌ها دوري از سياست به عنوان كانديد رياست جمهوري مجدد به عرصه سياست بازگشت كه بعد از اتفاقات سال 88 به همراه همسرش در حصر خانگي به سر مي‌برد. |
| 6. حسین کاظم‌پور اردبیلی | وزارت بازرگانی | اونيز يكي از اعضاي حزب جمهوري بود كه در حادثه انفجار دفتر اين حزب زنده ماند.
كاظم‌پور همچنين معاون اقتصادی وزارت امور خارجه در دولت میرحسین موسوی و سپس معاون وزیر نفت این دولت بوده است. کاظم پور سال‌ها در سمت هیات عامل ایران در اوپک قرار داشت و پس از آنكه در دولت احمدي‌نژاد در سال87 از اين سمت كنارگذاشته شد، با روي كار آمدن دولت روحاني در سال 92 با حكم بيژن زنگنه به سمتش بازگشت. |
| 7. هادی منافی | وزارت بهداری | او علاوه بر دولت رجايي به عنوان وزير بهداشت كابينه شهيد بهشتي و ميرحسين موسوي شناخته مي‌شود و مسئول تیم پزشکی حضرت امام(ره) نيز بود.
او اكنون به حرفه خود يعني همان پزشكي مشغول است. |
| 8. محمد قندی | وزارت پست و تلگراف و تلفن | او وزير كابينه شهيد باهنر نيز بود كه در انفجار دفتر حزب جمهوري اسلامي در حادثه هفت تير به شهادت رسيد. |
| 9. ابراهیم احدی و سید محمد اصغری | وزارت دادگستری | پس از استعفاي ابراهيم احدي از اين وزارتخانه اصغري سكانداري وزارت دادگستري در دولت رجايي شد.
سيد محمد اصغري در دولت باهنر نيز بر صندلي وزارت دادگستري نشست. سرپرست و نماینده ولی فقیه در کیهان ، حضور در خانه ملت نيز جز فعاليت‌هاي سياسي و مطبوعاتي او به حساب مي‌آيد. او اكنون بيشتر به فضاي آكادميك روي آورده و عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه تهران است. |
| 10. جواد فکوری | وزارت دفاع | در زمان تشكيل كابينه شهيد رجايي، او فرمانده نيروي هوايي ارتش بود كه پس از پيشنهاد رياست وزارت دفاع، حفظ سمت راهي كابينه رجايي شد.
فكوري در سال 60 هنگام بازگشت از يكي از عمليات‌هاي جنگي به شهادت رسيد. |
| 11. محمدرضا نعمت‌زاده | وزارت صنایع و معادن | او در دولت‌های شهید محمدعلی رجایی و آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی وزیر صنایع ایران بود.
همچنين با به روي كار آمدن دولت يازدهم به عنوان وزير صنعت و معدن به كابينه اين دولت پيوست. |
| 12. حسن عارفی | وزارت فرهنگ و آموزش عالی | پزشكي كه عهده دار وزارت فرهنگ و آموزش عالي شهيد رجايي بود.
او پس از اين سمت بيشتر به فعاليت حرفه‌اي خود يعني همان پزشكي روي آورد و آن را در فضاي آكادميك و حضور در بيمارستان‌ها پيگيري مي‌كند. |
| 13. محمد میر محمد صادقي | کار و امور اجتماعی | او وزير كار دولت‌های محمدجواد باهنر و مهدوی کنی نيز بود. او در حال حاضر نایب رییس اتاق تهران است. |
| 14. محمدرضا مهدوی کنی | کشور | وزير كشور دولت باهنر، رئيس دانشگاه امام صادق، دبير كل جامعه روحانيت سمت‌هاي سياسي بود كه مهدوي كني تا زمان زنده بودنش يعني سال 93برعهده داشت. |
| 15. محمدشهاب گنابادی | مسکن و شهرسازی | كابینه های شهید رجایی، شهید باهنر، آیت اله مهدوی كنی و مهندس میرحسین موسوی در سمت وزیر مسكن و شهرسازی خدمت كرد.
او هم اكنون در حوزه راه و ساختمان مشغول به فعاليت است. |
| 16. جواد تندگویان | نفت | او وزير نفت دولت رجايي بود كه تنها يك ماه از حضورش در وزارت نفت گذشته بود كه در جريان بازدید از پالایشگاه نفت آبادان در جادهٔ ماهشهر ـ آبادان به همراه معاون و دیگر همراهانش به اسارت نیروهای ارتش رژیم بعث عراق درآمد. پيكر او 11 سال بعد يعني در سال 70 به ايران بازگشت. |
| 17. حسن عباسپور | نیرو | او نيز جز اعضاي حزب جمهوري اسلامي بود كه در حادثه 7 تير به شهادت رسيد. |
| 18. موسی کلانتری | راه و ترابری | كلانتري نيز در جريان انفجار دفتر حزب جمهوري به شهادت رسيد. |
كابينه شهيد باهنر و سرنوشت آنها را در جدول زير مشاهده كنيد:
| نام | وزارتخانه | سرنوشت وزرا |
| 1. علی اکبر پرورش | آموزش و پرورش | از مردان حزب موتلفه بود كه توانست در دوره‌های اول، دوره سوم و چهارم راهي مجلس شوراي اسلامي شود. او همچنين فرمان وزارتخانه اموزش و پرورش را در دولت شهيد باهنر، مهدوی کنی و ایت الله خامنه‌ای در دست داشت.
پرورش در سال 92 براثر بيماري درگذشت. |
| 2. حسين نمازي | اقتصاد | -{در جدول بالا اشاره شده است} |
| 3. میرحسین موسوی | امورخارجه | – {در جدول بالا اشاره شده است} |
| 4. محمد علی نجفی | آموزش عالی | او در دولت‌های مهدوی کنی و مهندس موسوی وزیر فرهنگ و آموزش عالی و همچنین در دولت سازندگی هاشمی رفسنجانی وزیر آموزش و پرورش بود.
ریاست سازمان بازرسی در دولت خاتمی نیز سمتی بود که این چهره اصلاح طلب عهده دار شد. حسن روحانی نیز هنگام معرفی کابینه، نجفی را به عنوان گزینه وزارت آموزش و پروش به مجلس معرفی کرد که مجلس با اختلاف آراء کم با حضور او در این وزارتخانه موافقت نکرد. او برای دوره‌ای کوتاه پس از استیضاح فرجی دانا پس از برکناری فرجی دانا از سوی مجلس، سرپرستی وزارت علوم را برعهده داشت. او هم اکنون به عنوان مشاور اقتصادی رئیس جمهور مشغول به فعالیت است. |
| 5. عبدالمجید معادیخواه | ارشاد | او در مجلس اول به عنوان نماینده مردم تهران حاضر بود و پس از دولت باهنر در دولت‌های مهدوی کنی و موسوی نیز سکان وزارت ارشاد را در دست داشت.او کسی بود که در دوران وزارتش پیشنهاد نامگذاری دهه فجر را طرح کرد.معادیخواه پس از وزاتخانه راهی بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی شد و تا به امروز در این حوزه فعالیت می‌کند. |
| 6. حبیب الله عسگراولادی | بازرگانی | او دبیرکل حزب موتلفه اسلامی بود و که وزارت بازرگانی را در دولت موقت مهدوی کنی و میرحسین موسوی برعهده داشت.او به عنوان پدرمعنوی اصولگرایان شناخته می‌شد، آبان 92 درگذشت. |
| 7. هادی منافی | بهداری | – {در جدول بالا به آن اشاره شده است} |
| 8. محمد سلامتی | کشاورزی | -{در جدول بالا به آن اشاره شده است} |
| 9. سیدمحمد اصغری | دادگستری | -{در جدول بالا به آن اشاره شده است} |
| 10. سید موسی نامجو | دفاع | او پس از درگذشت مصطفی چمران، در جایگاه نماینده فرمانده کل قوا در شورایعالی دفاع قرار گرفت.
نامجو پس از پايان عمليات ثامن‌الائمه(ع)،در حادثه سقوط هواپیما سی-130 نیروی هوایی ارتش در کنار سرلشكرفلاحي وسرتيپ فكوري،يوسف كلاهدوزو محمدجهان‌آرا به شهادت رسید. |
| 11. امری | راه و ترابری
|
اطلاعاتي در دست نيست. |
| 12. مصطفی هاشمی طبا | صنایع | وزارت صنایع جایگاهی بود که او علاوه بر دولت شهید باهنر در دولت میرحسین موسوی نیز به ریاست در این وزارتخانه پرداخت.
معاون رئیس جمهور در دولت هاشمی و همچنین رییس سازمان تربیت بدنی دردولت اول سیدمحمدخاتمی از جمله فعالیت‌های او در دولت‌های سازندگی و اصلاحات بود. او هم اکنون به عنوان مشاور وزیر ورزش مشغول به فعالیت است. |
| 13. سیدحسین موسویانی | معدن | او در دور دوم مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده مردم تهران در خانه ملت حضور داشت. |
| 14. میرمحمدصادقی | کار | -{در جدول بالا به آن اشاره شده است} |
| 15. محمدرضا مهدوی کنی | کشور | -{در جدول بالا به آن اشاره شده است} |
| 16. شهاب الدین گنابادی | مسکن | -{در جدول بالا به آن اشاره شده است} |
| 17. سیدمحمد غرضی | نفت | او علاوه بر پیوستن به مجلس در انتخابات میان دوره‌ای ، در دولت مهدوی کنی و میرحسین موسوی نیز همچون دولت باهنر در وزارت نفت باقی ماند و همچنین در دولت دوم میرحسین موسوی و دولت سازندگی عهده دار وزارت پست شد. او در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و مجلس دهم به عنوان کاندید وارد میدان شد اما نتوانست رأی کافی را به دست بیاورد. |
| 18. حسن غفوری فرد | نیرو | وزارت نيرو جايگاهي بود كه غفوري فرد در دولت ميرحسين موسوي نيز آن را برعهده داشت اما از اين كابينه استعفا داد.
اين مرد موتلفه اي در ادوار مختلف مجلس شوراي اسلامي نيز حضور داشت و اما از حضور در مجلس دهم باز ماند. او به عنوان چهره اصولگرا در عرصه سياست شناخته مي‌شود و در شورای عالی انقلاب فرهنگی مشغول به فعالیت است. |
انتهای پیام
محمد میرمحمد صادقی وزیر کار بود ولی الان از سیاست کنارِ و شخصی که الان اطاق تهران است و تاجر و بازرگان قدیمی و موتلفه ایشان علا میرمحمد صادقی میباشد که عموزاده هستند و از نظر سِنی 15 سالی بزرگتر هستند.