چگونه ونزوئلا توانست و ما نه؟

آرمان ملی نوشت:

آرمان ملی – صدیقه بهزادپور: بررسی چگونگی کاهش 80 درصدی نرخ ابرتورم ونزوئلا در یک بازه زمانی حدود هفت ساله می‌تواند الگوی خوبی برای کشورهای گرفتار تورم یا ابرتورم باشد. این درحالی است که ونزوئلا با وجود داشتن منابع غنی نفتی به دلایل سیاسی و تحریم‌های متنوعی که بر این کشور اعمال شد گرفتار تورم‌های وحشتناک و مشکلات اقتصادی- اجتماعی- سیاسی فراوانی شد که این کشور را تا مرز ورشکستگی و فقر کامل قرار داد. از سوی دیگر حذف بیش از 14 صفر و سقوط ارزش پول ملی و نابودی اقتصاد و صنعت و تولید کشور از جمله نتایجی بود که به گفته کارشناسان حاصلِ سیاست‌گذارهای و چالش این کشور در سطح تعاملات جهانی با دیگر کشورها ایجاد شد؛ هر چند مشکل نقدینگی و ساختار ضعیف بانکی از جمله دیگر دلایلی به شمار می‌آید که کارشناسان آن را در فقیر شدن و نابودی اقتصاد این کشور موثر می‌دانند. با این حال کارشناسان معتقدند ایران در حال حاضر با ونزوئلایی شدن فاصله زیادی دارد اما با توجه به سرعت گرفتن نرخ افزایشی تورم چنانچه با همین فرمان در برنامه‌ریزی‌های سیاسی – اقتصادی پیش رویم از ونزوئلایی شدن و گرفتار تبعات ناشی از آن فاصله چندانی نخواهیم داشت.

کاهش تورم دور از دسترس نیست

کامران ندری، کارشناس اقتصادی در این خصوص به «آرمان ملی» گفت: بسیاری از کشورها تورم و ابرتورم‌ها را در سطوح مختلف را تجربه کردند، اما با اتخاذ سیاست‌های مختلف توانستند این مشکلات را پشت‌سر بگذارند البته پرداخت هزینه‌های سیاسی – اقتصادی برای گذر از این ابرتورم‌ها شاخص اصلی برای بهبود اوضاع اقتصادی – داخلی کشور محسوب می‌شود و باید دید که ایران نیز با وجود رشد تصاعدی تورم در کشور خواهد توانست با تعامل بهینه شاهد رشد اقتصادی وکاهش نرخ تورم در کشور باشیم. او افزود: گذر ونزوئلا از ابر بحران تورم بیشتر در گرو افزایش تعاملات سیاسی – اقتصادی با دیگر کشورهای جهان است و تجربه 200 درصدی نرخ تورم در این کشور به حدی رسیده بود که بحران‌های فراوانی در تمام حوزه‌های اقتصادی – اجتماعی- سیاسی را موجب شده بود که سرانجام به این نتیجه رسید که باید با دیپلماسی اقتصادی – سیاسی مطلوب در تعامل با جهان خارج از خود برسد از سویی دلاریزه شدن رویکردی بود که این کشور در پیش گرفت و در تعاملات سیاسی – اقتصادی خود با کشورهای دیگر باعث رشد کشور خود شد هر چند تغییر نظام و ساختار پولی این کشور نیز کمک شایانی به کنترل و مهار تورم کرد. ندری درباره فاصله ایران تا رسیدن به ابرتورم ونزوئلا گفت: ایران طی سالیان متمادی شاهد تورم در کشور بوده است، اما این فرآیند طی سالیان اخیر از سرعت بیشتری برخوردار شده، هرچند هنوز تا رسیدن به مرحله ونزوئلایی شدن تورم فاصله زیادی داریم، اما اگر با همین فرمان و سیاست‌هایی که هم اکنون در پیش گرفته‌ایم احتمالا راه درازی تا ونزوئلایی شدن در پیش‌رو نداریم، چراکه نظام سیاسی کشور در حال حاضر با نگاهی که به تعاملات بین‌المللی دارد، بعید به نظر می‌رسد که در مسیر کاهش نرخ تورم و رهایی از تبعات این معضل قرار گیریم. این کارشناس توضیح داد: بسیاری از کشورها مانند ونزوئلا تورم‌های وحشتناکی را تجربه کرده‌اند و می‌توان گفت معدود کشورهایی بوده‌اند که نتوانسته‌اند بر تورم کشور خود فائق آیند، اما باید دید که ایران با این طیف از نگرش حاکم بر مدیران فعلی امکان تغییر در این زمینه به وجود خواهد آمد یا خیر؟ هرچند شاید به دلیل اینکه ایران هنوز میزان فشار ناشی از ابرتورم‌های ونزوئلا را تجربه نکرده است هنوز مایل به انعطاف پذیری در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی خود نیست، اما آنچه در این میان قابل توجه است اینکه روند تورم در ایران فرسایشی و طولانی‌مدت است و این امر موجب آسیب به زیرساخت‌های قوی موجود در حوزه اقتصادی خواهد شد، البته مطلوب‌تر است با دیپلماسی مناسب درصدد به دست آوردن مزایای اقتصادی – سیاسی در معاملات موجود در جهان در حوزه‌های مختلف بود.

شاخص‌های گرفتاری در ابرتورم

او اضافه کرد: ایران هنوز از بسیاری از شاخص‌های تاثیرگذار در دچار شدن به ابرتورم ونزوئلایی مانند بدهی‌های کلان خارجی، نابودی صنعت و تولید، عدم کنترل کامل در نظام پولی، رشد نقدینگی وحشتناک مشابه با آنچه که در ونزوئلا حاکم بود، فاصله زیادی دارد، اما رشد خزنده تورم و رکود اقتصادی در ایران به دلایل فرسایشی شدن می‌تواند تبعات سختی را از خود برجای‌گذارد. ندری بیان کرد: بدون اصلاحات ساختاری ایجاد تغییر در نظام اقتصادی کشور که گرفتار خلق بیش از حد پول شده است ممکن نیست و از آنجا که دولت مداخله زیادی در اقتصاد دارد زیرساخت‌های مالی و نظام بانکی ایران بیش از پیش دچار آسیب خواهند شد و تا زمانی که نظام بودجه ریزی کشور به منظور جبران کسری‌های مستمر حل نشود بهبودی در مسیر رشد حاصل نمی‌شود.

ونزوئلایی شدن در کمین اقتصاد ایران؟

کارشناسان اقتصادی معتقدند بررسی اقتصاد ونزوئلا از یک بعد روانی دارای اهمیت است که آیا اقتصاد ایران نیز مانند ونزوئلا خواهد شد؟ این هشداری است که هر ازچندگاهی جمعی از اقتصاددانان ایرانی می‌دهند اما بعد دیگر علائم بهبود نسبی در اقتصاد ونزوئلاست که بررسی صحت و ابزارهای دستیابی به آن خالی از لطف و تجربه نخواهد بود، به طوری که در حدفاصل سال‌های 2012 تا پایان 2019، تقریبا اقتصاد ونزوئلا 80درصد کوچک‌تر شد و بیش از 90درصد مردم آن به ورطه فقر مطلق سقوط کردند. تورم انباشته در این بازه زمانی بیش از یک میلیون درصد بوده و بیش از 14 صفر از پول ملی آنها حذف شده است و بدهی خارجی ظرف چند سال به 150 میلیارد دلار رسیده و درآمد این کشور که نفتی هم هست در حدفاصل سال‌های اعلام‌شده بیش از 90درصد کاهش پیدا کرده است که این اتفاقات افتاده تا غنی‌ترین کشور به لحاظ منابع نفتی، به یکی از فقیرترین کشورها در دنیا تبدیل شود اما با همه اینها نشانه‌های تعدیل بحران اقتصادی در این کشور دیده می‌شود که کشوری که 130 هزار درصد تورم را در سال 2018 تجربه کرده، هشت ماه است که به‌صورت پی‌درپی تورم ماهانه تک‌رقمی را تجربه می‌کند که اگر نشان‌دهنده کنترل تورم نباشد حداقل گویای خروج از ابرتورم است.

انتهای پیام