بیژن مرتضوی که هم مربی خوبی بود و هم بعد از ۴۰ سال فارسی روان حرف می زد
برترین‌ها نوشت: مسابقه صدای برتر یا «The Voice» که در ماه گذشته از یکی از شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان پخش شد با استقبال زیادی از سوی بینندگان ایرانی مواجه شد.
یکی از چهره‌های ویژه این برنامه بیژن مرتضوی خواننده و موزیسین بزرگ ایرانی بود. کسی که در همه دنیا از او به عنوان یک استاد موسیقی و یک نوازنده شاخص ویولون یاد میکنند. نفر برنده مسابقه هم یکی از شاگردان و اعضای تیم او بود.
تا وقتی این مسابقه در حال برگزاری و پخش بود همه واکنش‌ها به این مسابقه درباره شرکت کننده‌ها و حدس نفر برنده بود. اما پس از پایان مسابقه و مشخص شدن نفر برنده، جنبه‌های دیگری از این برنامه هم مورد بحث قرار گرفت.
یکی از این مباحث جالب، نحوه فارسی حرف زدن بیژن مرتضوی بود. او به شکلی عجیب و باورنکردنی فارسی را خوب و شاید عالی حرف می‌زد. در ارائه نظراتش درباره شرکت کننده‌ها به شکلی جالبی از کلمات و اصطلاحات فارسی استفاده می‌کرد که شاید خیلی از ما که در ایران زندگی می‌کنیم، سالی یک بار این کلمات و اصطلاحات را به کار نبریم.
این کار بیژن مرتضوی باعث شد دوباره یک بحث قدیمی و تکراری مطرح شد. این که چرا برخی از ایرانی‌های مهاجر پس از چند ماه زندگی در ممالک دیگر، سعی میکنند کمتر از کلمات فارسی استفاده کنند. البته برخی هم معتقدند این عده از ایرانی‌ها عمدا این طور حرف می‌زنند تا مثلا نشان بدهند خیلی زود با زبان و فرهنگ جدید اخت شده‌اند. البته این مساله اصلا با واکنش مثبت از سوی ایرانی‌های داخل روبرو نمی‌شود. اما برخی هم دلایلی برای بروز این تغییر دارند. بحث با این توئیت شروع شد: «بیژن مرتضوی از هفده سالگی از ایران رفته، سلیس و زیبا، بدون لکنت فارسی صحبت میکنه. جایی کلمه‌ای رو انگلیسی می‌گه بلافاصله عذرخواهی میکنه و اصلاحش میکنه. بعد شما یه ماه نشده از ایران رفتی زخمی‌مون کن با لکنت زبان فارسی!»
یک کاربر که گویا خودش هم تجربه‌ای در این باره داشته می‌گوید چنین اتفاقی طبیعی است: «اولش این دو زبان بودن و یاد گرفتن زبان دوم، کلا ذهن آدم رو به هم می‌ریزه و تمرکز رو از بین می‌بره تا بتونی زبان دوم رو خوب حرف بزنی و بعد روی ریل بیفتی. این پروسه طبیعیه.»
اما کسی که این بحث را باز کرده در جواب نوشته است: «اولش بله. ولی من دقیقا بیژن رو مثال زدم که بگم قاعدتا نباید این‌طور بمونه.»
یک کاربر دیگر هم از تغییر لهجه و لکنت زبان ایرانی‌های مهاجر دفاع کرده است: «دلیل اون لکنت بیشتر ندانستن زبان دومه تقصیر ندارن.. در پروسه یادگیری این برای خیلیا پیش میاد تا وقتی مجرب بشن ادامه داره.»
اما نفر اول باز هم کوتاه نیامده و پاسخ داده: «یک ماه رو تمثیلی گفتم. طبیعتا منظورم تازه‌کارها نیستن.»
یک کاربر دیگر هم به شدت به نفر اول که این بحث را شروع کرده تاخته است: «کاش قبل از هر صحبتی کردن یه مقدار فکر کنید. اتفاقا آدم‌ها بعد از یادگیری بهتر زبان‌ها کمتر با هم قاطی میکنند. بچه‌های عمه و عمو که کشورهای دیگه دنیا اومدن هر دو زبان رو کامل بدون اشتباه صحبت میکنند. پدر و مادرم بدون هیچ ادعایی موقع فارسی صحبت کردن کلمات رو به اشتباه میکنند.»
این هم یک مثال در تائید ادعای نفر اول: «یکی از رفقای من دو ماه از مهاجرتش گذشت بهم گفت: اینجا تو فرایدی نایت کسی گوشی چک نمی‌کنه!»
این کاربر هم حسابی از استاد بیژن تعریف کرد: «آقای مرتضوی واقعا مسلطه، خوشم اومد. جملات درست و با قاعده ، منظورش رو دقیق می‌رسونه.»
و این هم یک تعریف دیگر از استاد و البته طعنه به دیگران: «این دقیقا به خاطر اینه که بیژن می‌خواد کلا فارسی حرف بزنه، خیلیا نمی‌خوان یا براشون مهم نیست. ضمن این که زبان فارسی تو خیلی از کلمات هم ضعف داره. خیلی زبان کاملی نیست به نظر من. البته در بیان احساس و در شعر بی‌نظیره.»
این یکی خیلی بامزه بود: «رفیقم یه تور قسطی رفت قبرس. یه هفته بعد برگشت تیکه کلامش این شده که بابا شماها دنیارو ندیدید و زبانتون افتضاحه و…»
این هم یک نظر کارشناسی و علمی و تجربی: «واقعا یکم بستگی به میزان استفاده از زبان هم داره. یه چیزی هست مثل اقتصاد زبان. همون طور که بچه واسه‌ش راحت‌تره لغت دم دست رو بگه بعد یه مدت در خارج به نظرم بعضی لغت‌ها اینجوری وارد گفتگوی فارسی میشن. البته اگر وسواس به خرج بدی قطعا می‌شه کاملا فارسی حرف زد.»
انتهای پیام
من موافق نیستم دوستان.کسانیکه سالهاست خارج زندگی میکنند،طبیعیه که فارسیشون خوب نباشه.اگه استاد مرتضوی خیلی خوب فارسی صحبت میکنن میتونه استثنا باشه و ایشون از تمرکز بالایی برخوردار باشن.من خودم ۳ زبانه هستم ولی هربار که با یکی بیشتر صحبت میکنم تا چندساعت در فارسی مرتکب اشتباه میشم.این طبیعیه دوستان.حالا من در ایران هستم ولی درک میکنم دوستان خارج نشین رو.زبان ادم اونطوری عادت میکنه.فکر نکنید همه دارن کلاس میذارنو فیلمشون هست!