حجاب در هر اجتماعی مصونیتبخش نیست | رضا دانشمندی
رضا دانشمندی در یادداشتی با عنوان «حجاب در هر اجتماعی مصونیتبخش نیست» برای انصاف نیوز نوشت:
متن بهکوتاهی به این پرسش میپردازد که مرحوم شهید مطهری در چه وضعیتِ فرهنگی، شرایطِ اجتماعی و اقتصادی از «مصونیتبخشیِ حجاب» سخن گفت؟ (کفش حافظِ پاست، اما در آب و هنگام شنا مانع حرکت است).
از منظری جامعهشناسانه و کلنگرانه، (و حتی در گفتمان درون دینی) آیا آنچه در دورهٔ ثباتوقرار، اثربخش و مفیدست، الزاماً در بحران و تلاطم (آنومی) هم خیروخاصیتِ پیشین را دارد؟
به نظر میرسد گزارههایِ همیشه و همهجا معنادار، انگشتشمارند و بیشترِ إدّعاها زمان/مکانمند هستند – مانندِ همین استدلال مرحوم مطهری دربارهٔ حجاب.
از باب تمثیل، آیا خردمندی وجود دارد که مدّعی شود عینکآفتابی در همهٔ نقاطِ جهان و ساعاتِ شبانهروز موجبِ مصونیتِ چشم (در برابر اشعهٔ فرابنفش) میشود؟
خیر! در تاریکی و نورکم این عینک بیمعناست و خدمتوحُسنی ندارد (وقتی گلها خشکیدهاند، اصرار بر نگهداری آنها در سایهٔ گلخانه هم معنایی ندارد).
در وضعیتِ پریشانی و گسیختگی اجتماعی (آنومی)، تاریکیِ ناکارآمدی، غلبهٔ ناشایستگان، رکودِ اقتصادی، تحریمهایِ همهجانبه، تورمِ افسارگسیخته، بیکاری و فقروفساد چیزی از «جامعه» باقی نمیماند که «حجاب» از آن صیانت کند و در نتیجه بیمعنا میشود.
کسانی که خواهانِ ارزش و هنجارماندنِ حجاب و رواجِ نهادینهٔ آن هستند، باید شرایط و بستری ایجاد کنند که حجاب در آن معنادار باشد؛ چراکه حجاب در هر زمینه و بافتاری معنادار و کارآمد نیست.
اگر مرحوم مطهری جامعهٔ ایرانیِ امروز (شرایطِ نامتعادل اجتماعی، آشفتگی و گسستِ فرهنگی و بحرانِ اقتصادی) را میدید، گریباندریدن برای حجاب و اولویتبخشیدن به آنرا خردمندانه میدانست؟
پافشاری بر مصونیتبخشیِ ابدیوازلیِ عینکآفتابی و إلزام سرسختانه به استفاده از آن در نیمهشب، احتمالاً یک علّتِ اصلی دارد: چیزی و کاری نباید دیده شود!
خردمندانهتر است که طراحانِ تبلیغات و پیامکهایِ تبشیر و انذار برای حجاب با توجه به آمارهایِ مختلفِ اجتماعی و اقتصادی، سخنی روزآمدتر، شعاری مستحکمتر و برهانی متناسبتر با شرایط کنونی بیافرینند.
پینوشت:
کسانی که مقامِ تبیین را نمیشناسند، از خواندنِ این متن برمیآشوبند و آنرا انکارِ حجاب تلقّی میکنند. امّا هدفِ متن، علّتیابی بی/کماثرشدنِ استدلالِ متکلّمی برجسته دربارهٔ حجاب است.
انتهای پیام
استدلالی در مطلب بالا مشاهده نشد به غیر از شبیه دانستن به عینک آفتابی… با این استدلال نمیشه یک حکم الهی که در جامعه باعث گسترش حیا عفاف خانواده ها میشه و از آسیبهای بسیاری جلوگیری میکنه رو تعطیل کرد
منظور ایراد داشتن اصل حجاب نیست، منظور حجاب اجباریه که بسیاری از مراجع تقلید هم با آن مخالفند.
مثال و تمثیل که استدلال نیست، از باب انتقال و تفهیم بهتر ادعاست،
اتفاقا استدلال اصلی ش اینه که حجاب در یک لایفاستایل خاص موثره، نه شرایط چندپاره و آشوبزده ی فعلی و به نظرم درست میگه
جالبه که بر خلاف ادعاهای متن وضعیت حجاب در مناطق مرفه نشین و اقشار ثروتمند اتفاقا بدتره
بله
اتفاقا بسیاری ازفرهنگ های غلط همچن بی حجابی توسط همین قشرباابزاری که دراختیار دارن تبلیغ وبازتولید میشه
اشکال حاکمیت این بود که گذاشت اینها بخورن وپلواربشن واشتباه بعدیش این بود که ابتدا برخوردش روازاین قشرشروع نکرد وفشارش روبه قشر ضعیف جامعه واردکرد
درحالی که…..
حالا که هر کسی با هر مقامی در خصوص تنبیه زنان بدحجاب و بی حجاب صحبت میکند و از محروم ساختن ایشان از انواع حقوق اجتماعی میگوید ، خوبست که از ورود آنها به پای صندوقهای رای نیز جلوگیری شود . چون در غیر اینصورت معاذ الله این شبه پیش میاید که حکومت از زنان بی حجاب استفاده ابزاری میکند .
اساسا استدلال و استنتاج این بنده خدا غلط بود.
زیرا مثال ایشان را با مثالی در پاسخ آن میتوان نقض کرد.
آیا پوشیدن لباس زمستانی در تابستان و بالعکس آن منطقی است؟
لطفا اگر با مثال هم میخواهید استدلال کنید مثال بجایی را ذکر کنید.
سلام و طاعات قبول
شما در گفتگوهانون مثال نمیزنین؟!
مثالزدنت شما یعنی استدلال؟!
علیرغم اونچه که در پانوشت آوردین ؛ مقصود نویسنده از این متن دقیقا در رد حجاب حداقل در شرایط فعلی است …..اگه کسی از این متن برداشت دیگه ای داره ؛ باعث تعجبه …حداقل بگین از کجای این متن چنین برداشتی کردین
“..پافشاری بر مصونیتبخشیِ ابدیوازلیِ عینکآفتابی و إلزام سرسختانه به استفاده از آن در نیمهشب، احتمالاً یک علّتِ اصلی دارد: چیزی و کاری نباید دیده شود..”
این قسمت متن را ببینید …اولا قیاس عینک آفتابی ( یک موضوع که در بعضی اوقات جنبه فانتزی و بعضی اوقات هم جنبه طبی داره ) با یک موضوع کاملا اجتماعی مانند حجاب قیاس مع الفارغه ….دوما میگه الزام به حجاب به معنی اینکه میخوان چیزی رو پنهان کنند…
شاید در نیت بعضی از اصرار کنندگان و الزام کنندگان واقعا همچین چیزی باشه …..اما اینجوری بخوایم استدلال کنیم برای نماز و روزه و خیلی دیگه از احکام هم میشه اینجوری قیدشون رو زد…..چون همیشه تعدادی هستند که برای ریا یا مقاصد نادرست نماز میخونن روزه میگیرن و یا حتی حرکات اجتماعی و اخلاقی درست انجام میدن ….
با سلام
چرا به این بخش توجه نمیکنید؟
در وضعیتِ پریشانی و گسیختگی اجتماعی (آنومی)، تاریکیِ ناکارآمدی، غلبهٔ ناشایستگان، رکودِ اقتصادی، تحریمهایِ همهجانبه، تورمِ افسارگسیخته، بیکاری و فقروفساد چیزی از «جامعه» باقی نمیماند که «حجاب» از آن صیانت کند و در نتیجه بیمعنا میشود.
در جهان سرمایه داری اساسا جامعه و مردم وجود ندارند هیچ وقت نداشتند .