وحدتی كه آرزویش را داشتیم | علی شکوهی
علي شكوهي، روزنامه نگار در یادداشتی در روزنامه ی اعتماد نوشت:
✅ دو روز قبل رفته بوديم قم تا درباره همكاري يكي از وزارتخانه‌هاي فرهنگي با يك موسسه پژوهشي گفت‌وگو كنيم و اگر بشود از مطالعات و تجربيات آنان براي برگزاري دوره‌هاي ضمن خدمت درباره اسلام سلفي تكفيري بهره بگيريم. در حين صحبت، موضوعات متعددي بين دوستان مطرح و اطلاعات مفيدي ردوبدل شد. از آنجا كه عمده مباحث مطروحه در آن جلسه درباره نحوه تعامل با جريان‌هاي طرفدار اسلام سلفي تكفيري و گروه‌هايي مانند داعش بود، مناسب ديدم كه برخي از آن مباحث را در اين مختصر بياورم و اميدوارم مفيد باشد. براي حفظ اختصار صرفا مباحث مهم را نقل مي‌كنم و از آوردن نام گويندگان مي‌پرهيزم.
✅ – جريان اسلام سلفي تكفيري داراي پيشينه تاريخي و فكري و مباني كلامي و فقهي است و نبايد تصور كرد كه يك جريان دست‌ساز و فرقه مذهبي «من درآوردي» است. بنابراين با نسبت دادن اين جريان به امريكا و دشمنان اسلام مي‌توان صورت مساله را ساده كرد اما در تبيين درست و شناخت دقيق اين جريان دچار اشتباه خواهيم شد و براي مقابله با آن نمي‌توانيم درست تدبير كنيم. قطعا امريكا از فرصت ايجاد شده به‌وسيله داعش و اسلام سلفي تكفيري براي تامين منافع درازمدت خود استفاده خواهد كرد اما نمي‌توان مدعي شد كه جريان داعش ساخته دست امريكاست.
✅ – جريان خلافت در كشورهاي اسلامي رو به رشد است و اين را تحولات دروني بسياري از جوامع مسلمان كاملا نشان مي‌دهد. در هر صورت مسلمانان سني هم در جست‌وجوي احياي مذهب و قدرت ديني خود هستند و از فرصت ايجاد شده در منطقه براي تحقق اين هدف بهره مي‌گيرند. متاسفانه مسير انتخاب شده براي احياي اسلامي سياسي با رويكرد مذهب برادران اهل سنت به وسيله جريان تكفيري به انحراف كشيده شده و به جاي ضربه زدن به دشمنان اسلام و مسلمين، به برادركشي انجاميده است.
✅ – در جهان اهل سنت احساس تحقيرشدگي تاريخي وجود دارد و اهل سنت هم از امريكا و اسراييل بيزار است ولي تاكنون تلاشش براي رسيدن به قدرت و مجد و عظمت تاريخي گذشته با شكست مواجه شده است. در يك قرن گذشته همه راهكارهاي اتخاذ شده از جمله ناسيوناليسم و سوسياليسم و انديشه حزب بعث و ديگر جنبش‌هاي اجتماعي و فكري نتيجه نداد و اكنون انديشه خلافت در اين كشورها جايگزين حركت‌هاي قبلي شده است تا شايد اين‌بار نتيجه بگيرند و حكومتي را به نام اسلام بر پا كنند.
✅ – مواضع جمهوري اسلامي در قبال سوريه شايد از منظر منافع ملي قابل دفاع باشد اما از منظر مناسبات ميان تشيع و تسنن و انديشه وحدت اسلامي، محل اشكال است. در واقع برخي از تحليل‌گران معتقدند كه شايد ما براي جلوگيري از شكل‌گيري يك حكومت خشن مذهبي در كنار مرزهاي خودمان بايد در اوضاع سوريه مداخله كنيم اما اين نتيجه ناخواسته را هم بايد بپذيريم كه با اين كارمان نظر جهان اهل سنت تا حد زيادي درباره تشيع و انقلاب اسلامي در ايران تغيير كرده و از آن حسن‌ظن سابق ديگر خبري نيست.
✅ – تبليغات ضدشيعي در كشورهاي عربي خيلي زياد است و انديشه وهابيت در تعريف كفر و ايمان متاسفانه در اين كشورها تبليغ مي‌شود. اكنون سالانه صدها عنوان كتاب در دفاع از مباني وهابيت و اسلام سلفي تكفيري يا در رد تشيع و كافر معرفي كردن شيعيان نوشته و از سوي مراكز وهابيت منتشر مي‌شود. در يكي از سفرها به مصر شاهد بوديم كه ده‌ها كتاب عليه تشيع و انقلاب اسلامي در بازار كتاب اين كشور به فروش مي‌رسد. حتي در يك كتابفروشي مصر حدود ١٠ عنوان كتاب وجود داشت كه مدعي همكاري ايران و اسراييل عليه جهان اسلام و كشورهاي مسلمان بودند. اين امر هنگامي تلخ‌تر مي‌شود كه از عمق دشمني ايران نسبت به موجوديت اسراييل خبر داريم و در مقابل شاهد سازش سران جهان عرب با تل‌آويو و همكاري استراتژيك آنان عليه جمهوري اسلامي هستيم. كتاب‌هايي در تهديد قلمداد كردن ايران هسته‌اي براي جهان اسلام از ديگر كتاب‌هاي ضدايراني بازار كتاب قاهره بود.
✅ – نگاه مراكز شيعي به برادران اهل سنت همچنان بايد تقريبي باشد و به همين دليل بايد با جريان‌هايي كه مدعي تشيع هستند اما با اهانت به همسران پيامبر يا لعن و نفرين خلفا و صحابه، بر آتش نفاق ميان برادران مسلمان هيزم مي‌‌ريزند، مقابله كرد. اين جريان شيعي تفرقه‌افكن به اندازه همان جريان‌هاي سلفي تكفيري، خطرناك و زيانبار است.
✅ – در كشور ما اگر حواس‌مان جمع نباشد و براي نزديك كردن قلوب همه برادران مسلمان اقدامات مناسب را انجام ندهيم، بايد انتظار اثرگذاري تكفيري‌ها را داشته باشيم. هيچ بعيد نيست كه برخي از برادران اهل سنت ما كه از حكومت و محافل مذهبي خاص شيعي رنجيده‌اند، در معرض تبليغات جريان سلفي تكفيري قرار بگيرند و جذب فعاليت آنان شوند. بايد اقداماتي جدي براي حل مسائل اهل سنت ايران و پاسخ به سوالات فكري و كلامي آنان صورت بگيرد تا اقدامات تكفيري‌ها براي عضوگيري در ايران ناكام بماند.
✅ – براي روشنگري در اين زمينه نيازي نيست كه علماي شيعه را سراغ برادران اهل سنت بفرستيم زيرا مباني فكري برادران اهل سنت ايران در تعارض با جريان وهابيت و سلفيون تكفيري قرار دارد و علماي اهل سنت مي‌توانند در اين زمينه موثرتر باشند. كافي است اعتماد آنان جلب و توان فكري و نظري آنان افزون شود.
✅ – ايران اسلامي مي‌تواند كانون توجه همه مذاهب اسلامي باشد و در اين مسير ضروري است با انديشه تقريب مذاهب اسلامي كه ايده مورد حمايت امام‌خميني (ره) بود، سياست‌هاي مهم اين حوزه تهيه و تنظيم شود. واقعا چرا بايد طلاب اهل سنت در ايران امكان برپايي كرسي‌هاي فقهي خودشان را نداشته باشند و براي ادامه تحصيل به عربستان بروند و از وهابيت اثر بپذيرند؟
انتهای پیام
