نامه آیت الله ناظم زاده به رییس قوه قضاییه

متن کامل نامه آیت الله ناظم زاده به رییس قوه قضاییه را در ادامه می‌خوانید:

«بسم الله الرحمن الرحیم

سخت گیری در قضاوت، چرا؟!

امیرالمومنین علی علیه السلام: “استعمل العدلَ و احذَر العَسف و الحَیف…”؛ عدالت پیشه کن و از سخت گیری و ظلم بپرهیز زیرا سخت گیری موجب فرار مردم و ظلم، دعوت به جنگ است. (نهج البلاغه، قصار 476)

ریاست محترم قوه قضائیه، حجت الاسلام و المسلمین آقای محسنی اژه ای

سلام علیکم

اخیراً در مجتمع قضایی ارشاد تهران، احکامی در خصوص بانوان بی حجاب، صادر شده که بسیار سخت گیرانه و به دور از ظرافت قضائی و جنبه های تادیبی است.

با توجه به این که بنده چندین سال در دستگاه قضائی در خدمت مردم و بیش از نیم قرن در حوزه علمیه قم با فقه و معارف اسلامی، سروکار داشته و اخیراً هم کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی را که مربوط به “تعزیرات” است مطالعه کرده ام، معتقدم احکام صادره اخیر، سخت گیرانه و هیچ تناسبی با روح شرع و قانون و معیارهای دینی و انسانی ندارد.

الزام یک فرد که مرتکب گناه شده به مرده‌شویی یا محرومیت دو ساله از رانندگی و توقیف یک ساله خودروی او، ابطال گواهینامه، ممنوع الخروجی یا نظافت در بیمارستان، تناسبی با هم ندارد.

مگر نه این است که مجازات باید با جرم ارتکابی و نیز با خصوصیت متهم، متناسب باشد؟! آیا مجازاتی مثل رفتن اجباری ماهانه بر سرِ قبرِ شهدای مدافعان حرم به مدت دو سال، چه تادیبی جز ایجاد کینه و نفرت از شهدا دارد؟!

حتی این گونه کیفرهای شدید و چندش‌آور، بعضاً دور از شان انسانیت و مخالف با رحمانیت اسلام است؛ آیا فکر می کنند این احکام بسیار نامتناسب، که ثمره‌ای جز تولید کینه ندارد، برای ترساندن بی حجابان مفید خواهد بود و آنان را محجبه خواهد کرد؟! یا آنها را به گریز از دین و نظام و کینه ورزی هم خواهد کشاند و گناه آن به عهده قضاتی است که این احکام را می دهند.

این گونه احکام نه تنها سخت‌گیری به شخص متهم است بلکه ظلم به کسانی است که مشغول به آن مشاغل هستند، چون فکر خواهند کرد که شغل آنان آن قدر پست است که کیفر گناه واقع شده است.

تکرار می کنم این گونه احکام، با روح شریعت و قانون، سازگار نیست و هرگز در دایره تغزیر نمی گنجد؛ زیرا تعزیر هم در لغت به معنای “تادیب” است و هم در بعضی روایات به جای کلمه تعزیر، “تادیب” آمده است.

درست است قضاتی که این گونه احکام را صادر می‌کنند به بند “د” از ماده 23 قانون مجازات اسلامی و آیین نامه اجرایی ماده 79 قانون مجازات اسلامی تمسک می کنند، ولی مرده شویی از مصادیق آن ذکر نشده است.

به این نکته نیز باید توجه شود که قصد و غرض تصویب کنندگان این قوانین و آئین نامه ها تادیب و بازدارندگیِ شخص از ارتکاب جرم است. حال آن که اگر فردی به این نوع احکام صادره خشن و تند محکوم شود، آیا تادیب می شود یا حیثیتش بر باد می رود؟

آیا اگر دو سال کسی از شغلش محروم شود تادیب می شود یا وادار کردن او به تکدی گری و یا وادار کردن او به درآمدهای آلوده به گناه است؟

آیا حکم به توقیف یک ساله اتومبیل بی حجابان، تادیب است یا فرسودگی و نابودی وسیله آنها؟ آیا کسی را بالاجبار به روان پزشک ارجاع دهند، این تادیب است یا توهین به فردی سالم؟

حضرت آقای محسنی اژه ای، این احکام صادره از برخی قضات، مرا به یاد اوایل انقلاب می اندازد که افراد بی سواد و تندرو هنگام گزینش افراد، از آنها سوال می کردند: نماز میت چند تکبیر دارد یا کفن میت چند تکه است یا غسل میت چگونه است و… ! بنده همان ایام تا جایی که برایم مقدور بود اعتراض می کردم که چرا باید شخصی که مثلا بخواهد خلبان یا نماینده مجلس یا استاد دانشگاه شود، باید از غسل و کفن و نماز میت آگاهی داشته باشد.

در ضمن آیا اگر کسی روزه خواری علنی کرد یا نماز را عمدا ترک کرد، که گناهش از بی حجابی بیشتر است، آیا او را نیز به عنوان تعزیر به مرده شویی یا کار نظافت در بیمارستان و یا یک سال بیکار و توقیف اتومبیل و ابطال گواهینامه محکوم می کنند؟!

همین جا به اشاره می‌گویم و تفصیل آن را به وقت دیگری وا می گذارم که برخی مواد یا تبصره های کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی که درخصوص “تعزیرات” است، احیاناً سخت گیرانه یا یک بعدی تنظیم شده و به جنبه های تادیبی مجازات و حیثیت و شخصیت متهم، کمتر توجه شده است، و لذا قضات با سابقه قطعاً به این ظرافت ها توجه خواهند داشت.

برای توجه بیشتر به این نکته، به عنوان نمونه یادآور می شوم که در روایات داریم، اگر کسی تعزیر می شود، به مشکل او هم رسیدگی شود تا سبب و علت ارتکاب گناه برداشته شود؛ چنان که امیرمومنان علی علیه السلام جوانی را که مرتکب خود ارضایی شده بود با دو ـ سه ضربه به پشت دستش او را مجازات کرد و سپس دستور داد با خرج بیت‌المال برای او همسر انتخاب کنند.(وسائل الشیعه، ج 28، ص 363، باب 3 الحدود و التعزیر، ح 1 و 2)

ریاست محترم قوه قضائیه، از این که بارها اعلان کرده اید هر کسی اعتراضی یا سخن و مطلبی دارد ما گوش شنوا داریم ممنونم و می خواهم تقاضا کنم پرونده این افراد که دهن کجی به حجاب می کنند را به قضات با تجربه و دارای سعه صدر بسپارید که با گفتگو و رافت اسلامی آن ها را به حجاب دعوت کنند، که مطمئناً تاثیر مطلوب خواهد داشت که خود تجربه این گونه برخوردها را دارم.

در پایان خواهشم این است که نگذارید بعضی قضات که بدون توجه به روح اسلام و قوانین تعزیر و تادیب، احکام سخت گیرانه و خشن می دهند، بیش از این مردم را از اسلام و دین فراری دهند و به حیثیت قضات متدین و خدوم لطمه وارد رسانند.

و السلام علیکم و رحمت الله

حوزه علمیه قم سید اصغر ناظم زاده قمی 25 تیر 1402»

انتهای پیام