دستکاری و مداخله در طبیعت عامل ریزگردها شده است

احمد علوی در روزنامه ستاره صبح نوشت:

پدیده ریزگرد ها در کشور نیاز به مطالعه دقیق دارد و نمی توان در کلیت تغییرات آب و هوایی و خشکسالی جهانی جایی برای این معضل تدارک دید و ریزگرد ها را به مولفه های کلانی که ذکر شد نسبت داد.

اگر چه ریزگرد ها حدود 10 تا 15 درصدی از پدیده جهانی تغییرات آب و هوایی تاثیر می گیرد اما در ماهیت خود پدیده ای جدا با تعریف و عللی مشخص است که ما را به مداخلاتی که در حوزه محیط زیست صورت می گیرد توجه می دهد.

در منطقه هم از سوی کشور های همسایه و هم در داخل دستکاری هایی در طبیعت داشتیم مثل کاری که ترکیه روی دجله و فرات کرد و با سد سازی مناطق پایین دست یعنی جنوب عراق را با پدیده ریز گرد ها درگیر کرد. بخشی از آن توسط حورالعظیم تغذیه می شد که امروز به دلیل خشکیدن این تالاب امکان آن وجود ندارد.

پیش از این تالاب های کشور ظرفیت و پتانسیل تولید «گیاخاک» داشت که این گیاخاک ها با خشک شدن تالاب همچون پرنده ای به پرواز در می آید و تا ارتفاعاتی بالا می رود.

بخشی از مشکل نیز به طرح های توسعه منابع آب مربوط است که در تمام مناطق کشور دنبال شده و نه تنها سد سازی ها را شامل می شود بلکه مربوط به مجوز هایی است که نسبت به استفاده از آب ها در سرشاخه ها صادر شده است.

کلیدی ترین پارامتر رطوبت خاک است. در بحث تغییر اقلیم، بالا رفتن درجه حرارت منجر می شود که خاک به راحتی بلند شود و امروز حتی در دشت ها شاهد این پدیده هستیم.

ریزگرد ها پدیده ای یک متغیره و خطی نیست. باید نقش کریدور های هوایی و تندباد های حاره ای را نیز در ایجاد این پدیده در نظر گرفت. مساله ریزگرد ها پیچیده تر از آن است که بدون در نظر گرفتن تمام جوانب در مورد ان صحبت کرد.

متغیر های زیادی در سرعت بخشیدن به خشک شدن این سرزمین و برخاستن ریزگرد ها تاثیر گذار که پرداختن به این موارد پروژه مطالعاتی سنگینی است که می تواند فهم جامعه از میزان تاثیر مداخله در زیست محیطی را مشخص کند.

با نگاه دقیق باید دید که مراکز تولید ریزگرد در منطقه و در ایران در سال های اخیر دچار چه تحولاتی شده اند و مناطق مختلف کشور تحت تاثیر چه نوع مراکز گرد و غباری هستند. در بررسی پدیده ریزگرد ها نمی توان در مورد کل ایران به یک جواب رسید.

غرب کشور و خوزستان و اهواز معمولا تحت تاثیر مراکز گرد و غباری عراق، حورالعظیم و شادگان هستند که در دهه گذشته به دلالی که ذکر شد شاهد خیزشی در حرکت این ذرات بودیم.

مشهد در شرق کشور قرار دارد و تحت تاثیر  آب خوان های شرقی است. دشت های مشهد تا سمنان مرکزیتی برای تولید ریزگرد دارد. همچنین همسایگان شمال شرقی ایران می توانند مرکز تولید ریزگردها در این منطقه باشند.

وقتی از ریز گرد ها در استان خراسان حرف می زنیم این پدیده از غرب کشور تا مشهد نیامده است! باید چرایی این پدیده در هر منطقه ای را در همجواری اش با مراکز گرد و غباری همان منطقه جست و جو کرد و برای حل این مشکل نسخه مناسب همان منطقه را پیچید.

انتهای پیام