گونههای دینداری
«رضا بابایی»، پژوهشگر فرهنگی در یادداشتی تلگرامی نوشت:
دربارۀ دین دو عقیدۀ متضاد وجود دارد:
عقیدۀ مشهور: دین، مجموعهای نسبتاً شفاف، روشن، متعین، جامع و آشکار است که از جانب خدا فرود آمده است و دینداری صحیح، در گرو پیروی از عالمان و متولیان رسمی دین است.
عقیدۀ غیر مشهور: دین، سخنگو و نمایندۀ نوعی جهانشناسی خدامحور است؛ اما آنقدر کلی است که قالبها و تفسیرهای گوناگون را میپذیرد و همۀ آن قالبها و تفسیرها تا آنگاه که خدا و اخلاق را انکار نکردهاند، ماهیت دینی دارند و هیچیک دینتر از دیگری نیست.
بنا بر عقیدۀ نخست، دین خدا تکلیف همهچیز را مستقیم یا غیر مستقیم روشن کرده است و وظیفۀ عالمان دین، کشف این تکلیفها و سپس اعلام عمومی آن است. پشتوانۀ این عقیده، برخی گزارههای دینی و نیز فهم عامۀ مسلمانان از دین در بیش از هزار سال گذشته است.
عقیدۀ دوم، منویات دینی را کلیتر از آن میبیند که تن به تطبیقات جزئی بدهند. بنابراین، همین که نظر یا عملی، با روح خداپرستی و معادباوری و تصریحات قطعی و متواتر و فرازمانی ادیان، در جدال نباشد، میتوان امضای دین را برای آن نظر یا عمل گرفت؛ البته تا اطلاع ثانوی.
هر یک از این دو عقیده، پیامدهایی دارد؛ اما از آنجا که نظریۀ دوم، هنوز تجربه نشده است، نمیتوانیم پیامدهای مادی و معنوی آن را با نتیجههایی که تا امروز از نظریۀ نخست گرفتهایم، مقایسه کنیم.
انتهای پیام
چند وقت پیش یک ویدیو مصاحبه می دیدم با خانمی مصری مقیم کانادا-اسمشان را نمی برم- که همجنس باز بودند و کتابی درباره ضرورت داشتن تفسیر فردی از دین نوشته بودند. می فرمودند ما خودمان می توانیم قرآن را تفسیر کنیم و طبق تفسیر من، همجنس بازی با قرآن تضاد ندارد.
حالا باید از آقای بابایی پرسید که جناب بابایی! حضرتعالی که می فرمایید “همۀ آن قالبها و تفسیرها تا آنگاه که خدا و اخلاق را انکار نکردهاند”، ممکن است بفرمایید اخلاق از نظر چه کسی؟ تمام مشکلات ما همین تفسیر به رای است که داعشی ها هم از این اقدامات کافرپسند انجام می دهند.
دوست گرامی این روزها یکی از سخت ترین کارها “نوشتن ردیًه برای همجنس بازی از موضع دین و دینداران” است…