راهنما: انتخابات شوراهای شهر و روستا
اعضای شورا‌ها چند نفرند؟
شورا‌ها در شهرها و روستاهای ایران بیش از ۲۰۷ هزار نفر عضو اصلی و علی البدل دارند که این رقم حاکی از اهمیت آنها است.
اعضای شوراهای شهر ۷۱۹۳ نفر (علی البدل ۲۹۹۱نفر)
اعضای شوراهای روستا ۱۱۸۹۶۰ نفر (علی البدل ۷۸۴۴۳ نفر)
مجموع منتخبین ۱۲۶۱۵۳ (علی البدل ۸۱۴۳۴)
جمع کل: ۲۰۷۵۸۷ نفر
اعضای شورا‌ها چند نفرند؟
شورا‌ها در تمامی شهرها و روستاهای کشور تشکیل می‌شوند. در تقسیمات کشوری شورا‌ها را می‌توان در سه سطح بررسی کرد.
الف – روستا
حدود ۶۲۰۰۰ روستا در کشور وجود دارد که حدود ۳۵ درصد از آنها کمتر از ۲۰ خانوار دارند. روستاها حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور را در خود جای می‌دهند.
ب – شهرهای کوچک و متوسط که شهرداری دارند
بر اساس آخرین سرشماری، ۱۳۳۱ شهر کوچک و متوسط در ایران وجود دارد که ساکنان آنها حدود ۴۰ درصد از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند. این شهرها را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:
شهرهایی که کمتر از ۵۰ هزار جمعیت دارند،
حدود ۱۰۰ شهر که بین ۵۰ تا ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارند،
حدود ۳۰ شهر که بین ۲۰۰ هزار تا یک میلیون نفر جمعیت دارند.
ج – کلانشهر‌ها
در ایران ده کلانشهر وجود دارد که هر کدام بیش از یک میلیون نفر و یا کمی کمتر از آن جمعیت دارند. این کلانشهر‌ها حدود ۳۰ درصد از کل جمعیت را در خود جای داده‌اند.
این شهرها عبارتند از:
تهران ۸ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر (دقیقا ۸۲۹۳۱۴۰ نفر)
مشهد ۳ میلیون نفر (۳۰۶۹۹۴۱ نفر)
اصفهان ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر (۲۱۷۴۱۷۲ نفر)
کرج ۲ میلیون نفر (۲۰۲۴۷۶۵ نفر)
شیراز ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر (۱۷۰۰۶۸۷ نفر)
تبریز ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر (۱۶۹۵۰۹۴ نفر)
اهواز ۱ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر (۱۳۹۵۱۸۴ نفر)
قم ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر (۱۱۵۲۶۷۲ نفر)
کرمانشاه ۱ میلیون نفر (۱۰۳۰۹۷۸ نفر)
ارومیه ۱ میلیون نفر (۹۶۳۷۳۸ نفر)
رشت ۱ میلیون نفر (۹۱۸۴۴۵ نفر)
جمع: ۲۴۴۱۸۸۱۶ نفر (۳۲. ۴ درصد جمعیت)
شرایط نامزدی در انتخابات شورا‌ها چیست؟
– اعتقاد و التزام عملی به اسلام و ولایت مطلقه فقیه، به تشخیص هیئت نظارت و اعلام آن به فرمانداران.
– عدم سوء پیشینه
– سن ۲۵ سال تمام
– فوق دیپلم، یا معادل آن، برای داوطلبان در روستاها و شهرهای تا ۲۰ هزار نفر جمعیت
– لیسانس، یا معادل آن، برای شورای شهرهای بیش از ۲۰ هزار نفر جمعیت
– متقاضی باید در حوزه خود سکونت داشته باشد
دوره‌های انتخاباتی کدامند؟
انتخابات اول، در دولت محمد خاتمی – اسفند ۱۳۷۷
انتخابات دوم، در دولت محمد خاتمی – اسفند ۱۳۸۱
انتخابات سوم، در دولت محمود احمدی‌نژاد – آذر ۱۳۸۵
انتخابات چهارم – در دولت محمود احمدی‌نژاد – خرداد ۱۳۹۲
هر شورا چند نفر عضو دارد؟
تعداد اعضای شورای هر منطقه بستگی به جمعیت محل دارد. در روستاهای کوچک شورا فقط با ۲ عضو تشکیل می‌شود ولی در کلانشهر تهران تعداد اعضا به ۳۱ نفر می‌رسد.
روستا
در سطح روستا دو نوع شورا وجود دارد.
– در روستاهایی که جمعیت آنها کمتر از ۱۵۰۰ نفر است، شورا ۳ نفر عضو اصلی (۲ نفر علی البدل) دارد.
– در روستاهایی که جمعیت آنها بیش از ۱۵۰۰ نفر است، شورا ۵ عضو اصلی (۳ نفر علی البدل) دارد.
در شهرهای کوچک و متوسط
در شهرهای کوچک و متوسط پنچ نوع شورا وجود دارد.
– در شهر، تا ۲۰ هزار نفر جمعیت، شورا ۵ عضو اصلی (۲ نفر علی البدل) دارد.
- در شهر، تا ۵۰ هزار نفر جمعیت، شورا ۷ عضو اصلی (۳ نفر علی البدل) دارد.
– در شهر، تا ۱۰۰ هزار نفر جمعیت، شورا ۹ عضو اصلی (۴ نفر علی البدل) دارد.
– در شهر، تا ۲۰۰ هزار نفر جمعیت، شورا ۱۱ عضو اصلی (۵ نفر علی البدل) دارد.
– در شهر، تا ۵۰۰ هزار نفر جمعیت، شورا ۱۳ عضو اصلی (۶ نفر علی البدل) دارد.
– در شهر، از ۵۰۰ هزار تا یک میلیون نفر جمعیت، شورا ۱۵ عضو اصلی (۷ نفر علی البدل) دارد.
کلان شهرها
در سطح کلانشهر‌ها چهار نوع شورا وجود دارد.
– در کلانشهر، با ۱ تا ۲ میلیون نفر جمعیت، شورا ۲۱ عضو اصلی (۸ نفر علی البدل) دارد.
– در کلانشهر، با بیش از ۲ میلیون نفر جمعیت، شورا ۲۵ عضو اصلی (۱۰ نفر علی البدل) دارد.
– در تهران، شورا ۳۱ نفر عضو اصلی (۱۲ نفر علی البدل) دارد.
میزان مشارکت در انتخابات قبلی تهران چقدر بود؟
در این دوره، جمعیت تهران ۷. ۷ میلیون نفر (دقیقا ۷۷۱۱۲۳۰ نفر) بود و تعداد واجدان شرایط حدود ۶۹ درصد، (یعنی ۵۳۲۰۷۴۸ نفر) بودند.
در این انتخابات ترکیبی از سه فهرست سیاسی کرسی‌ها را به دست آوردند که شامل گروه‌های زیر بودند:
ائتلاف بزرگ اصولگرایان (معروف به لیست قالیباف) ۷ نفر (مهدی چمران، مرتضی طلایی، رسول خادم، عباس شیبانی، حمزه شکیب، معصومه آباد و حسن بیادی)،
ائتلاف اصلاح طلبان ۴ نفر (هادی ساعی، معصومه ابتکار، احمد مسجد جامعی، و محمد علی نجفی)
رایحه خوش خدمت (معروف به لیست احمدی‌نژاد) ۲ نفر (پروین احمدی‌نژاد و خسرو دانشجو).
مجموع آرا ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر (دقیقا ۱۶۵۶۵۵۸ نفر) یا حدود ۳۱ درصد از واجدین شرایط بود.
نفر اول، مهدی چمران با ۶۰۰ هزار رای (دقیقا ۶۰۳۷۶۶)، یعنی آرای ۱۱ درصد از واجدان شرایط، به شورای شهر رفت.
نفر آخر (پانزدهم)، حبیب کاشانی بود که با ۱۹۰ هزار رای (دقیقا ۱۹۷۲۸۴)، یعنی ۳ و ۷ دهم درصد از واجدین شرایط، به شورا رفت.
مشارکت عمومی
شرایط نامزدی در انتخابات شورا‌ها آسان‌تر است. به همین دلیل و علیرغم محدودیت‌های موجود و تلاش اصولگرایان برای جلوگیری از فعالیت نامزدهای مستقل، بسیاری از افرادی که به این جناح وابسته نیستند و از نظر آنها «غیر خودی» محسوب می‌شوند فرصت پیدا می کنند که در انتخابات شرکت کنند.
این مسئله در تشویق مردم به شرکت در انتخابات نقش دارد به خصوص در شهرهای کوچک و مناطق دورافتاده که رقابت جنبه هویتی و محلی پیدا می‌کند و اهمیت ملی مبارزه‌ها کمتر است. در این مناطق رقابت میان گروه‌های ذینفع اجتماعی محلی جدی است و به موضوع اصلی انتخابات تبدیل می‌شود و بدینسان زمینه مشارکت بیشتر مردم را فراهم می‌آورد.
اما در کلانشهرهایی، مانند تهران و اصفهان، به خاطر حساسیت‌های سیاسی و کنترل حکومت بر روند انتخابات، میزان مشارکت مردم در سطح نازلتری است. مراکز استان از نظر سیاسی مهمترند، اما معمولا فضای سردتری در انتخابات شورا‌ها دارند و در شهرهای بزرگ‌تر، بخصوص تهران، رای کمتری در صندوق‌ها ریخته می‌شود.
اینکه مردم در انتخابات شورا‌ها به کدام گرایش سیاسی رای می‌دهند عموما نامعلوم است. تحلیل‌هایی که از نتایج انتخابات ارائه می‌شود معمولا تفاوت‌های فاحشی با یکدیگر دارند و منعکس کننده واقعیت‌های اجتماعی نیستند.
در بسیاری از موارد مطالبی که در مورد برد و باخت گروه‌ها نوشته می‌شود پایه تحقیقاتی ندارد و صرفا جهت فضاسازی و بهربرداری سیاسی تهیه شده است تا تحولات را به نفع گروه‌های سیاسی به ثبت برساند.
بسیاری از اعضای شورا‌ها گرایش مشخص سیاسی ندارند و به همین خاطر نمی‌توان گرایش مشخصی برای شورا‌ها تعیین کرد.
بنا بر تحلیل‌های حزب مشارکت در انتخابات گذشته، اصلاح طلبان اصولا در شهرها و استانهای صنعتی‌تر موفقیت کمتری داشته‌اند، ولی در استانهای دیگر موفقیت بیشتری نصیب آنها شده است. چنین تحلیلی با توجه به کنترل اعمال شده توسط حکومت در شهرهای بزرگ منطقی به نظر می‌رسد.
روند کار
تشکیل ستاد انتخابات
ثبت نام (۲۶ فروردین تا اول اردیبهشت)
احراز صلاحیت‌ها
اعتراض برای رد صلاحیت‌ها
بررسی مجدد
اعلام لیست نهائی
تبلیغات
رای گیری (۲۴ خرداد)
فرصت اعتراض
شروع بکار شورا‌ها (تیر، یک ماه بعد از ریاست جمهوری)
انتهای پیام
