خطر «ترکستان بزرگ ترکیه»

دکتر سیدجواد طباطبایی، فیلسوف ایرانی در یادداشتی تلگرامی نوشت:

موضوع «ایران» به معنایی که در داخل ایران در چند دهه گذشته مطرح شده، بحث نویی است هر چند بحث ایران بحثی کهن و قدیمی است. ایران به عنوان یک کشور و بیشتر از آن به عنوان یک حوزه‌ی فرهنگی بسیار بزرگ مورد بی توجهی بوده است.

بحث من در اینجا نه تاریخی است، نه فرهنگی و نه حتی سیاسی نیست. بحث من «استراتژیک» است. بعد از انقلاب اسلامی واحد فهم ما از مسائل منطقه «امت» بوده است.

در یکی دو دهه گذشته و بعد از جنگ صدام حسین علیه ایران متوجه شدیم که در منطقه اتفاقات دیگری می افتد و اینکه ایران به لحاظ جغرافیایی در جایی قرار گرفته که گویی جایش اینجا نبوده است. اینکه عربستان تبدیل به دشمن ایران در منطقه شده و برخی کشورها را به دشمن ایران تبدیل کرده مسئله ای است که ما دیر متوجه آن شدیم.

عربستان را کسانی و با فکری اداره می کنند که نه شعوری در آن آدم ها دیده می شود و نه عقلی در نظریه ای که با آن با ایران دشمنی می کنند. عربستان کشور نیست، هیچ وقت هم دولت نداشته و حتی ملت هم نیست، اما ایران همیشه در تاریخ همه اینها را داشته است. آنچه که در مورد عربستان سعودی و حکام آن گفتم در مورد شیخ های آن چند جزیره که به لحاظ مالی بر پا شده و با یک اتفاق ممکن است از هم بپاشد نیز صادق است.

البته در شمال ایران وضعیت کاملا متفاوت است و تا مرز چین ایران بزرگ فرهنگی وجود دارد. اما پس از فروپاشی شوروی ما نتوانستیم ارتباطی با جمهوری های جدا شده از شوروی برقرار کنیم. همان زمان من گفتم که ما ایالت های ایران را برای بار دوم از دست دادیم. مرزهای ایران فرهنگی آن مرزهایی است که با مرزهای سیاسی متفاوت است و البته استراتژیک تر هم هست. به همین دلیل ما باید سیاست فعال تری در جهت ایجاد نوعی از بازار مشترک با کشورهای قفقاز داشته باشیم. ما اگر بخواهیم از کلیت ایران سیاسی کنونی محافظت کنیم باید با قفقاز وارد مناسباتی شویم که البته بسیار پیچیده است.

امروزه در بخشی از دانشگاه های جمهوری ترکیه دبیرخانه هایی ابرای ایجاد یک وحدت ترکی از مرزهای شرقی اروپا تا ترکستان چین ایجاد کرده اند. برای اینکه امپراتوری بزرگ ترکی در همسایگی ایران بسازند و سنگری برای آسیب زدن به ایران درست کنند. البته که این کار سختی است. کار مهمی که ترکیه انجام می دهد این است که یک زبان استاندارد درست کند تا همه به زبانی که آتاتورک تا حد زیادی درست کرده حرف بزنند. این برای ما خطر است، نه ساختن یک امپراطوری عثمانی جدید.

ترکیه به دنبال این است که یک زبان و فرهنگ معیار برای یک امپراتوری درست کند. این همسان سازی ترکستان بزرگ در داخل ایران نمایندگانی دارد که ما خیلی به آن ها بها نداده ایم و توجه نکرده ایم. زبان های فرهنگی در منطقه ای که ما هستیم تعداد بسیار اندکی دارد و فارسی یکی از قدیمی ترین آن هاست. به عبارت دیگر باید گفت فارسی قدیمی ترین زبان جدید دنیاست.

از دو خطری که برای ایران وجود دارد یکی داعش و القاعده است که البته تنها می تواند کارهای ایذایی انجام دهد و به نظر من خطر جدی ندارد. اما خطر اصلی برای ایران، همین ساختن یک فرهنگ معیار است که ترکیه و نمایندگان داخلی آنها در حال انجام آن هستند.

به این خاطر خطرناک است که ما در داخل نتوانسته ایم کار اساسی انجام دهیم و این می تواند برای وحدت کشور بسیار خطرناک باشد. فهم ما از ایران بسیار باید دارای اهمیت باشد. امروزه انحصار دولت ها بر رسانه ها از میان رفته است و در این اوضاع هر دولتی یا دولت ملی است یا اصلا دولت نیست. به همین دلیل بوده که ایران همیشه دولت ملی بوده است و دولت ملی دارای منافع ملی است.

ایران به یک نظریه نیازمند است. این فقدان نظریه است که باعث شده ما تاکنون تحولات اساسی در مناسبات استراتژیک منطقه ایجاد شده است را نداشته باشیم. اتفاقاتی که در منطقه می افتد نشان می دهد بحران به ضرر ایران عمیق تر خواهد شد، که می تواند در داخل ایران اثرات مخربی برای وحدت ملی ما داشته باشد، مساله مهم ما این است که به آنجا نرسیم.

باید در داخل، وحدت ملی را با تاکید بر تاریخ ملی تقویت کنیم و راه را برای آن باز کنیم و ایران را به عنوان یک فهم جدیدی از ان وحدت تاریخی بفهمیم، باید این مفهوم را به دبستان ها و دبیرستان ها وارد کنیم، و همچنین دانشگاه ها. باید اجازه دهیم در دانشگاه ها و رسانه های متعدد راهی را که امده ایم و از بسیاری جهات گم کرده ایم بررسی کنیم و آن را تصحیح کنیم.

ایران مساله مهمی است، وحدت ملی مساله مهمی است، رسالت ما حفظ ایران بزرگ فرهنگی است. ایران فرهنگی بزرگ این رسالت را برای ما ایجاد کرده که در دو خطر داعش، القاعده و عربستان سعودی از یک سو و ترکستان بزرگ ترکیه از سوی دیگر، آن را حفظ کنیم.

انتهای پیام

بانک صادرات

نوشته های مشابه

۱۴ Comments

  1. نوشته متینیه، ولی وقتی تمام همت مسئولین و تأثیرگذاران تراز اول کشورمون از قضا خارج کردن همین هویت ملی ما از مرکز توجهاته و در مسائلی از عقب مونده‌ترین کشورهای اطرافمون هم عقب‌مونده تر عمل می‌کنیم، چه انتظاری دارید که مقصود نویسنده محترم در کشورمون عملی بشه! خیلی دردناکه، وقتی آدم می بینه، کشوری مثل تاجیکستان باوجود ایران، بدنبال نظر مساعد عربستانه یا عبدالله عبدالله که به نمایندگی از افغانستان برای جلب نظر عربستان چه‌ها که نمی‌کنه یا ازبکستان با سمرقند و بخارا …

  2. مطلب فوق کاملا تحلیل علمى و و اقعیتى است که متاسفانه بخشى از حاکمیت دشمن فرهنگ و ملى گرائیست چونکه فرهنگ زیر بناى هر مملکت و یا بهتر بگویم هر ملتى هویت ان سر زمین است در صورتیکه مذهب و امت عقیده هستند و فعلا أمت بودن نه تنها هیچ سودى چه مادى و چه معنوى براى ما نداشته بلکه جان و مالمان را فداى امت بعضى کشورها کرده ایم که تا بحال نتیجه اى نداده نمونه اش سوریه و عراق و یمن و لبنان و حماس بوده. بطور مثال همین حماس حتى در یک مسابقه فوتبال بین کشورهاى عربى ایران را تشویق نمیکنند و یا بقولى خون ما را حرام میدانند و طبق معمول بخاطر دفاع از انها بخشى از ایران هراسى و تحریم ها بخاطر انها بوده در نتیجه ما باید بفکر فرهنگ ایران بزرگ باشیم که شامل بخش بزرگى از اسیاست و لاأقل چند کشور همزبان ما هستند و بگفته معروف رئیس جمهور تاجیکستان ” مسؤلین ایرانى بهتره براى مردم ما خواننده هاى معروف بفرستید تا کتابهاى دیگر” باور کنید یک خواننده معروف زن ایرانى بیشتر از بمب و جنگ و ویرانى میتواند این کشورها را جذب کند و نه تنها خارجى ندارد بلکه سود هم دارد و اینها عاشق خواننده هاى ما هستند اما چکنم که مسؤلین تبدیل به ضد فرهنگ شده اند و بهتره استراتژى را عوض کنند که بتوانیم فرهنگ را گسترش دهیم نه جنگ و جدال را

  3. سلام ، آقای دکتر سید جواد طباطبایی، فیلسوف ایرانی !
    در میانه یاداشت محتشم خویش اشاره کرده اید که { ایران به یک نظریه نیازمند است } ولی هیچ نظر روشنی در مورد آن نظریه مورد نیاز نداده اید ! لطفآ – استدعا میکنیم، شما و دیگر هم سلکان شما که از فلاسفه معاصر ایران هستید، بدون ابهام و پرده پوشی و در لفافه صحبت کردن، بفرمایید که آن نظریه مدعایتان چیست ؟ آنرا تعریف کنید- موانعی اگر هست با صراحت برشمارید- استدعا میکنیم از این تریبون گرانقدر ( شهرت و القاب ) در جهت اعلام نظریه ای که در مورد ایران معتقید، به روشنی و شفافیت صحبت کنید و بگویید که چه باید بگویید و بکنید!؟ عبارت { ایران به یک نظریه نیاز دارد } نمیتواند مبهم و محافظه کارانه طرح شود ! لطف کنید بگویید تا ما هم یاد بگیریم و پیروی کنیم! منتظر می مانیم !

  4. تو خودت عربی… غصه خوری ایران برای تو نیومده ! ایران رو خطری تهدید نمیکنه ، ایران بزرگتر و عزیزتر از اونیه که با این توهمات دچار آسیب بشه ! البته منم معتقدم عده اندکی تجزیه طلب خائن هستن که با بهانه کردن زبان اقوام و سایر مطالبات قومی مردم رو تحریک کنن اما هیچگاه نتوانستن و نمی تونن به این خواسته شون برسن علتش هم اینه که پوست و گوشت و استخون این مردم با عشق وطن آکنده س ، طرف مقابل این عده اندک گروه هایی مثل نویسنده هستند که بطور افراطی تنها راه حیات فرهنگ ملی و مشترک رو در سرکوب فرهنگ و زبان های محلی خلاصه می کنن و این خود باعث تحریک مردم می شه ! اینها هر دو ، حکم دو روی یک سکه رو دارند. این مقاله بطور بی ادبانه ای مردم آذربایجان و ترک زبان ایران رو مورد اتهام و اهانت قرار میده !این فرد بارها جواب خودشو گرفته و در شهر محل تولدش منفوره ! ای کاش یکبار هم این مساله رو تحلیل می کرد که چرا در این کشور وقتی از نحوه شوخی دوستمون ابراز ناراحتی می کنیم میگیم “”شوخی ترکی نکن !””” یا وقتی در تاکسی رو محکم می کوبیم راننده با بیان “” یواش،مگه ترکی؟!؟!””” عصبانیت خودشو به رخ میکشه؟؟؟
    البته منم با عنوان و تشکیل همچین فراکسیونی مخالفم. درد ما مردم ایران قومی نیست،فرهنگیه…
    متاسفانه همانطور که شیعیان ترکیه به عنوان عوامل ایران معرفی میشن و مورد اتهام قرار می گیرن اینجا هم هر کی ترکی حرف می زنه رو به ترکیه دوستی متهم می کنن…مطالبه زبان مادری جرم نیست ، وقتی تو به عنوان روشنفکر این موضوع رو نمی فهمی وای به حال دیگران.
    انصاف لطفا پخش کن.

    1. سلام ، خانم / آقای شهروند !
      اینکه آقای نویسنده ( فیلسوف ) عرب ایرانی است و من و شما آذریِ ایرانی – و دیگری بلوچ و کرد و فارس، و همگی ایرانی که بد نیست ! شاید یک چنین کاشی رنگارنگ و ملوّن و زیبا، در دنیا کمتر باشد! من و شما و همگی باید از کسانی که به هر حال القاب روشنفکر و فیلسوف و جامعه شناس را یدک میکشند، بخواهیم که راه علاج عملی ارائه دهند و فقط مانند ما عوام الناس که هیچ لقبی هم نداریم، بیان درد نکنند و مثل ما به ناله کردن اکتفا ننمایند! من وشما باید این منوالفکرها را مجبور به گفتار و رفتار واقع بینانه کنیم، که یا از پسِ آن برمی آیند ( که نمی آیند ) یا سکوت کنند و گوش کنند که ما چه میگوئیم !

    2. این متن و با عصبانیت نوشتم … همه ایرانی هستیم و عرب و غیر عرب نداریم ! متاسفانه آقای طباطبایی فرزند خلفی برای تبریز نبوده …!

  5. من تاکنون مطلبی از اقای طباطبایی نخوانده ام و ایشان را نمیشناسم،اما این مطلب را درست ارزیابی میکنم،درحالی که دولت کنونی ترکیه درصدد احیای امپراطوری شبیه به امپراطوری عثمانی است و عربستان هم درصددتسلط و تحمیل فرهنگ خاص خود در منطقه است،جادارد که ما مردم ایران هم برای حفظ هویت و فرهنگ خود چاره اندیشی کنیم قبل ازاینکه فرصتها را ازدست بدهیم،برعکس نظریه معلم عزیز،آقای طباطبایی فرزند خلف تبریزو آذربایجان و ایران است.چ اشکالی دارد ک مردم عزیز آذربایجان دوباره ب اصل خودبرگردندمخصوصا هم اکنون ک زمینه برای احیای فرهنگی مجدد آذربایجان کاملامحیاست.مطمئناچنین خواهدشدچون مردم ایران (همه اقوام)آگاهتر و هوشیارترازآنندک امنیت و ارامش و یکپارچگی خودراباچیزی دیگر عوض کنند.

    1. تو به اصل خویش باز گرد وزبان دری را که مال افغانستان است را به خود افغانستان پس دهید وبقول اشرف غنی زبان دری را فارسها دزدیدتد وبه اایران برده وزبان فارشسی درست کردن وزبان اصلی این فارسها نیمچه زبان پهلوی بوده که با حمله وغلبه اعراب مسلمان به فارسستان ازبیم رفته است آزربایجان بزرگ تورک زاده بوده وخواهد بود زبانش هم زبان فزرگ وزیبای تورکی است.وشما لطف کنید به اصل خود باز گردید وزبان دزدی دری روبه افغانستان پس دهید واز دزدیدن فرهنگ وزبان وشخصیت های تاریخی عارفان وشاعران دست بردارید شما ملتی هستید که نه لباس ملی ورقص ملی ندارید وعلاوه بر دزدیدن زبان دری این زبان رو به زور به ملت تورک وسایر ملل ایران تحمیل کرده اید وحالا هم فاشیستهای بیمار وکدنی مثل تو و طباطبایی میخواهند آزربایجان رو دری زبان کنند وزبان تورکی با آن قدرت وبزرگی رو از بین ببرند ولی کور خواندید زبان تورکی نود پنج سال در مقابل شما فاشیستهای بو گندو مقاومت کرده وخواهد کرد وبه امید خداوند تبارک وتعالی زبان تورکی زبان رسمی آزربایجان بزرگ خواهد بود .یاشاسین آزربایجان،یاشاسین تورک وزبان تورکی

  6. ترکیه پاکسازی قومیتی زیاد انجام داده…..باید وارسان ان پاکسازی ها بیدار بشن..ایرانم تاریخ باستانی و شیعش غنی ترینه

  7. وقتی طرف ده ساله لای کتابی رو باز نکرده ولی به راحتی به خودش اجازه میده درباره صاحبان اندیشه نظر بده و حرف بی منطق بزنه دیگه بحث از تمدن و فرهنگ بیهوده است…

  8. نمیدونم چرا شما ها اینقد ازملت تورک هراس دارید همین تورکها ۲۰۰۰ساله به این سرزمین حکومت کرده وسایراقوام رامثل برادارن خودنگاه کرده ،یادتون نره که فارسی را تورکان غزنوی زنده کردند

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا