نشست ژوهانسبورگ و موقعیت ایران
صلاح الدین هرسنی در روزنامه جهان صنعت نوشت:
نشست سران کشورهای بریکس در حالی در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی آغاز شده که قرار است در این دوره از اجلاس درباره پیوستن اعضای جدید و همچنین راه‌هایی برای گسترش نفوذ سیاسی و اقتصادی جهانی آن بحث شود.
ایران به واسطه معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر خارجه در این اجلاس حضور دارد بنابراین غیرمنتظره نیست که در این اجلاس بر سر ورود و پذیرش ایران به بریکس بحث و تبادل نظر شود. بنابراین اگر پذیرش ایران در ورود به بریکس قطعی شود، تردیدی نیست که سمت و سو‌های اقتصادی- سیاسی این گروه دستخوش تغییر می‌شود.
از منظر سیاسی، ورود ایران به بریکس هنگامی دارای اهمیت می‌شود که قرار است به همراه روسیه، هند و آفریقای جنوبی در مقابل نظام سرمایه‌داری جهانی به رهبری آمریکا ایستادگی کنند. در واقع گروه بریکس را باید
به مثابه تثبیت پایه‌های جهان چندقطبی دانست، چراکه باور اغلب رهبران گروه بریکس آن است که جهان حاضر از جهان تک‌قطبی به رهبری ایالات‌متحده آمریکا عبور کرده و قرار است جهان چندقطبی جای جهان تک‌قطبی را بگیرد. بنابراین در صورت همگرایی فزاینده کشورهای گروه بریکس تردیدی باقی نخواهد ماند که جهان حاضر به سوی نظم نوین و چندقطبی جهانی حرکت کند.
از منظر اقتصادی ورود و عضویت ایران به گروه بریکس بدان جهت درخور اهمیت است که قرار است به واسطه وابستگی متقابل ایران با کشورهای بریکس فرصت‌هایی نصیب ایران شود. در واقع ورود و عضویت ایران به بریکس این اجازه را می‌دهد که برای رهایی از چرخه اقتصاد غرب به ویژه رهایی از سلطه و هژمونی دلار وارد اقتصاد بلوک شرق شود و راهبرد اتکا به شرق را راهنما و الگوی عمل مناسبات سیاسی و اقتصادی قرار دهد، چراکه ایران نتوانسته به جهت ستیز مستمر و تیرگی در روابط با غرب نتوانسته است ائتلاف اقتصادی با اروپا و آمریکا داشته باشد. در واقع بریکس این امکان را به ایران می‌دهد که اقتصاد خود را با کشورهای نوظهور در اقتصاد، متحول و پویا کند، لذا کریدور روسیه، ایران و هند اولین قدم برای پیوستن ایران به کشورهای گروه بریکس است. در این ارتباط در سال ۱۹۹۷ روزنامه اکونومیک تایمز هند گزارش داد که دولت‌های هند و روسیه برای تسهیل و تسریع اجرای طرح ایجاد کریدور بین‌المللی شمال به جنوب از طریق ایران یک تفاهمنامه همکاری امضا کرده‌اند. در واقع، پروژه‌های کمربند و جاده در منطقه اوراسیا، اروپا را از طریق کشورهای آسیای مرکزی و روسیه به چین متصل می‌کند و به پکن امکان دسترسی به منابع اوراسیا را می‌دهد، پکن نیز برنامه‌هایی برای اتصال ترکیه و ایران از طریق جاده و کمربند دارد. اگر این طرح‌ها به پایان برسند، به جرات می‌توان گفت ایران از بن‌بست اقتصادی خارج و تبدیل به شاهراه‌های اقتصادی در جهان می‌شود و دیگر کنار گذاشتن اقتصاد ایران در این ترانزیت سنگین اقتصادی دشوار و غیرممکن خواهد بود.
در سطحی دیگر، ایران دومین کشور در ذخایر گازی در جهان و حدود یک‌چهارم از ذخایر نفت خاورمیانه را در اختیار دارد. اخیرا ایران به جمع کشورهای لیتیومی پیوسته است. برای نخستین‌بار ذخایر بزرگی از لیتیوم در همدان کشف شده که میزان آن ۵/۸ میلیون تن (کانسنگ) تخمین زده می‌شود. همه اینها امتیازاتی هستند که در صورت ورود ایران و پذیرشش از سوی اعضای بریکس آینده اقتصادی خوبی برای ایران متصور و قابل انتظار است.
انتهای پیام
