توضیح دیگری درباره‌ی مریم میرزاخانی: آیا او مذهبی بود؟
سید حسین مدرسی طباطبایی، استاد دانشگاه پرینستون، هفت سال پیش خاطره‌ای درباره‌ی میزان مذهبی بودن مریم میرزاخانی نقل کرد که با واکنش‌هایی همراه بود. او پارسال دوباره توضیحی درباره‌ی آن خاطره نقل کرده که حالا به بهانه‌ی سالروز تولد او در انصاف نیوز بازنشر می‌شود.
رسول جعفریان، تاریخ پژوه، در کانال تلگرامی کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران در ۲۳ تیرماه ۱۴۰۲ نوشت: «امروز سالروز درگذشت مرحومه مریم میرزا خانی ـ ریاضیدان نامی ایرانی ـ است که در 23 تیرماه 1396 در پی پیشرفت بیماری سرطان در گذشت. او افتخاری برای ایران و علم ریاضیات بود، ایرانی که نمی‌توانست و هنوز هم، مانند او را در میان خود نگاه دارد. همان وقت جناب دکتر حسین مدرسی طباطبایی این یادداشت زیر را در باره ایشان برایم فرستاد.»
متن سال ۱۳۹۶:
«سلام علیکم – همسر ایشان مدتی پیش از ازدواج به اسلام گرویده بود. در دوره‌ای که پوست داک دانشگاه پرینستون بود روزی به دفتر من آمد و سؤالاتی در باب اسلام داشت. به روال همه موارد مشابه، دو مجموعه پر حجم از درس‌های پیشین خود در عقائد و حقوق اسلام به او دادم و از او خواستم به دقت و منتقدانه بخواند و انتقادات و نظرات خود را، از ساده‌ترین تا خشن‌ترین و سهمگین‌ترین، صادقانه با من در میان بگذارد. چنین کرد و مدتی عصرها ساعت چهار و نیم که درسم تمام می‌شد به دفتر من می‌آمد و صحبت می‌داشتیم. از بهترین و مهذب‌ترین دانشمندان جوانی بود که در طول سی و پنج سال خدمت در این دانشگاه دیده‌ام. عاقبت به قائد توفیق و نورانیت پیامبر اکرم به اسلام تشرف یافت. شهادت اسلام او را خود به خط و امضاء خویش نوشتم. مفتخرم که زمینه ساز ازدواج او با مریم بودم
مریم به مذهب دلبستگی عمیق و حقیقی داشت. او کسی نبود که کاری بدون رعایت دقیق موازین شرع کند. تنها مسأله پوشش موی سر بود که بر آن مستمسکی شرعی داشت. شاید من با آن نظر موافق نبودم اما او با خدای خود و با پیامبر و خاندان گرامی او راهی دیگر داشت. خدایش در سایه رحمت واسعه خود جای دهاد
مریم به پاکی فرشتگان بود. داغ او بر دلم سنگینی می‌کند. چه توانم کرد؟ الحکم لله»
—
آقای مدرسی در یادداشتی در تیرماه امسال در این باره خطاب به جعفریان نوشت:
«دوست عزیزم، محقق عالی قدر
از آشنایی شنیدم که یادداشت شش سال پیش حقیر را در باره مرحومه خانم مریم میرزا خانی در سایت خود بازنشر فرموده‌اید. من آن یادداشت را در دفاع از حرمت آن عزیز در پاسخ سخن بسیار زشت و ناروایی که کسی در مجلس در باره ایشان و فرزند ایشان گفته بود نوشتم. در آن جا نگفته بودم که عقد ازدواج ایشان و همسرش را هم خودم در منزل ایشان انجام دادم.
بعد از ظهری بود و ما هفت تن: مریم و همسرش، من عاقد و فرزندم متین قبول کننده به وکالت از همسر او، همسرم ساقدوش عروس، و آقای دکتر علی رضا صالحی گلسفیدی و همسر محترمه‌شان رؤیا خانم شهود عقد. همان روز از پدر مریم که شخصاً نمی‌شناختم و نمی‌شناسم بر اساس شماره تلفنی که مریم داد اجازه گرفته بودم.
او اول از من راجع به اسلام همسر آینده مریم پرسید. گفتم پیش خود من مسلمان شده است. اجازه داد. پیش از اجراء عقد از همسر مریم خواستم مجدداً شهادتین را که قبلاً پیش من گفته بود بخواند. سپس از مریم پرسیدم برای هدیه ازدواج (به اصطلاح ما «مَهر») چه می‌خواهد، گفت 144 شاخه رز. دیدم 144 برابر است با 12 در 12. گفتم تردید ندارم که شیعه اثنی عشری هستی ولی آیا این عدد در دانش ریاضی خصوصیتی دارد؟ گفت شگون دارد.
آقای دکتر صالحی گلسفیدی هم تأیید کردند. دیگر سؤالی نکردم چون اگر توضیح می‌دادند هم به ظنّ قریب به یقین نمی‌فهمیدم. صیغه عقد را جاری کردم و متین هم قبول را خواند. اکنون نوبت شیرینی خوری بود و مطایبات. سرانجام برای عروس و داماد آرزوی خوشبختی کردیم و بیرون آمدیم.
یادداشت من در غم پرپر شدن مریم که خدمتتان فرستاده بودم و نشر فرمودید دو گونه عکس العمل داشت: نخست دانشمند محترمی از حلقه دوستان قدیم او از جنوب کالیفرنیا به من نوشت که مریم به آن شدّت که شما نوشته‌اید مذهبی نبود. پاسخ دادم که من تجربه خودم را با او نوشتم. او هر چه بود و نبود با من و برای من مظهر صفای روح و پاکی بود. دیگری و سپس دیگرانی هم بودند که در باره مستمسک شرعی نپوشانیدن موی سر برای خانم‌های مسلمان که در پایان آن یادداشت به آن اشاره کرده بودم استفسار کردند. پاسخی دادم که در سایت برخی انجمن‌های دانشجویان مسلمان نشر شد. متن نشر شده را به شکل وورد و پی دی اف همراه این عریضه خدمتتان می‌فرستم که اگر کسی از جناب عالی راجع به این مسأله سؤالی کرد همین توضیحیه را برای او ارسال فرمایید. {در زیر می‌بینید}
با تجدید مراتب تحیّت و ارادت و با بهترین آرزوها.»
انتهای پیام
خدا بیامرزدشون
واقعا مهمه که مسلمان بوده یا نه؟.ترازوی انسانیت شما اینجوری عمل میکنه؟انسانها به دو دسته تقسیم میشن؟یا مسلمان یا غیر مسلمان؟چرا حیطه اخلاقی را تا به این حد کوچک و حقیر میکنید؟
1. از نظر خیلی‌ها بله، ولی مهم‌ترین مسئله نیست. ادعای پوچ به دیگری نسبت نده.
2. کسی نگفته آدمیت رو با اسلام می‌سنجیم و هرکی مسلمان نیست چهارپاست دقیقاً کجای این یاداشت چنین برداشت خصمانه‌ای دیده می‌شه ای لبیب!
3. این یاداشت چه ربطی به حیطه اخلاقی مرحومه داشت؟ آقای مدرسی صرفاً خاطره و توضیحی درمورد اعتقادات ایشان دادند -هیچ فقیهی حکم نکرده کسی حجاب نداشت مسامان نیست- البته اگر به ژست شما برنمی‌خوره که باد به غبغب بندازی دم از آدمی و انسانیت و گذر از دین یاوه‌گویی کنی.
بارها رهبری فرمودند،خانمی که موی سرش بیرون هست،(مضمون فرمایششان)گناهش این هست که ما میبینیم ولی منی که لباس روحانی برتن دارم وشمائی که کت وشلوار پوشیدی خیلی از گناهانمان پوشیده هست .باید خودمان را اول بسازیم.خیلی از منافقین حجابشان تاحدودی کامل هست ،چرا شما نسبت مذهبی بودن به آنها نمیدهید؟آگر فرصت واجازه می داشتم دنبال سرطان اورا میگرفتم ببینم آیا ارثی بوده ؟یااز غذاهائی که بصورت کنسروی سِرومیشده از ان بوده ؟که قطع به یقین دشمن اورا بهتر وزودتر از منو تو اورا نابغه جوان مملکتم را دختر مومن پایبندبه اعتقاداتشرا طوری از ماگرفت ،که به جای انتقام خونش اینگونه به خودی” اَنگ” میزنیم،بهترهست فرمایشات همسرش را نسبت به رفتار اسلامی وانسانی او گوش فرا دهیم.نفرین بر دهانی که بیهوده باز شود!!!روحش شاد راهش پُر رهرو باد، دانشمند نابغه ،جوان ریاضیدان مملکتم.
دلیل سرطان این مرحومه دشمن نبود (ترور بیولوژیک)
هفت شهر عشق را عطار گشت ما هنوز اندرخم یک کوچه ایم!
خداوند روح دختر دانشمند ایران زمین ما را قرین مغفرت و رحمتش قراردهد و به دوستانش صبر و به منتقدانش، سعه صدر و انصاف عنایت فرماید.انشاالله، زمانی برسد که شرایط برای افتخار آفرینی و خدمت نخبه های ما در همه رشته ها، در سرزمین مادری شان فراهم شود. آمین
من نمیدونم خود آمریکا، زنهای آمریکایی با پوشش کامل و مسلمون داره..زنهای ما که مسلمان پدر و مادری هستن میرن اونجا پوشش داشته باشن دلشون درد میگیره…
فرق مسلمانی عمیق در یک آمریکایی و یک مسلمان سطحی از خاورمیانه اینه
آیا مذهبی بودن یا بودن ربطی به دین دارد.
این لاطائلات چیه.
خوبه فهمیدیم مسلمانه . نگرانیم رفع شد