تکلیف ۶ زندانی پرونده «محیط زیستی‌ها» هنوز روشن نیست
روزنامه پیام ما نوشت: با مبادله پنج زندانی دارای تابعیت آمریکایی در قبال آزادی دارایی‌های مسدود شده ایران، که یکی از آنها از زندانیان پرونده معروف «محیط زیستی‌ها» بود، امیدواری‌ها درباره پیگیری دوباره وضعیت شش زندانی دیگر این پرونده بیشتر شده است. اکنون «هومن جوکار»، «امیرحسین خالقی»، «نیلوفر بیانی»، «سپیده کاشانی»، «سام رجبی» و «طاهر قدیریان» که از بهمن ۹۶ «به اتهام جاسوسی» بازداشت و روانه زندان شدند، بازماندگان این پرونده جنجالی‌‌اند. آن هم در حالی که تاکنون بارها دربارهٔ درخواست‌های متعدد و بی‌جواب برای «آزادی مشروط» این فعالان و کارشناسان محیط زیست انتقاداتی مطرح شده است. در همین حال در روزهای گذشته همزمان با حل پرونده مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا، رئیس اسبق سازمان حفاظت محیط زیست این افراد را بی‌گناه خوانده و درباره فراهم‌شدن زمینه آزادی این ۶ نفر ابراز امیدواری کرده است.
«مراد طاهباز» فعال محیط زیست و زندانی دارای تابعیت امریکایی دیروز به امریکا رسید اما سایر محکومان پرونده «محیط زیستی‌ها» با وجود گذشت بخش اعظم محکومیت و نداشتن سابقه کیفری هنوز در زندان بسر می‌برند
نوزدهم مرداد بود که خبر انتقال چند زندانی دارای تابعیت آمریکایی به هتل و آزادی آنان در قبال دریافت مطالبات از کره‌جنوبی در رسانه‌های ایران پیچید. این خبر پس از آن رسید که دولت از قصد شکایت رسمی از کره‌جنوبی با هدف آزادسازی هفت میلیارد دلار مطالبات خود از بانک‌های این کشور گفت و در فضای رسانه صحبت‌هایی درباره توافق با آمریکا در پی «مذاکرات محرمانه» مطرح شد. پیش از آن البته، در پنجم مرداد، طاهباز با پابند الکترونیکی به بیرون از زندان منتقل شد و سرانجام در جریان مبادله زندانیان، آزاد شد و همین دیروز به آمریکا رسید.
او در دی‌ماه ۱۳۹۶ بازداشت شد و چند روز پس از آن، در اوایل بهمن ماه نیز همکاران او از جمله «هومن جوکار» و همسرش «سپیده کاشانی»، «کاووس سیدامامی»، «امیرحسین خالقی»، «سام رجبی»، «طاهر قدیریان» و «نیلوفر بیانی» بازداشت شدند. اما خبر بازداشت این فعالان محیط زیست روز ۱۹ بهمن ماه ۹۶ و در پی جان باختن کاووس سیدامامی در زندان منتشر شد. سیدامامی مدیرعامل موسسه حیات‌وحش میراث پارسیان بود. با جان‌باختن سیدامامی، این پرونده در رسانه‌ها مطرح شد و مسئولان وقت قوه‌قضایی اعلام کردند که «سیدامامی خودکشی کرده است». پس از آن، چند تن از فعالان محیط زیست در جنوب ایران نیز بازداشت شدند و پس از مدتی بازداشت، برخی از افراد این پرونده آزاد شدند اما در نهایت، علاوه بر هفت نفر اول، «عبدالرضا کوهپایه» نیز در زندان ماند. حدود دوسال پس از بازداشت موقت، احکام قطعی زندان هشت فعال محیط زیست صادر شد. بر اساس این احکام، بیانی و طاهباز به ۱۰ سال حبس، قدیریان و جوکار به هشت سال حبس، کاشانی، رجبی و خالقی به شش سال حبس و کوهپایه به چهار سال حبس محکوم شدند. اگرچه در پی عفو گسترده زندانیان توسط رهبر انقلاب در ابتدای شیوع بیماری کرونا، کوهپایه در ابتدای سال ۱۳۹۹ از زندان آزاد شد اما سایر محکومان این پرونده، با وجود گذشت بخش اعظم محکومیت و نداشتن سابقه کیفری هنوز در زندان بسر می‌برند.
اکنون تکلیف شش زندانی دیگر این پرونده هنوز مشخص نیست. چنان‌که «حجت کرمانی»، وکیل چندتن از این افراد پیش از این در دی‌ماه ۹۹ درباره موافقت نکردن با درخواست مرخصی فعالان محیط زیست به «پیام ما» گفته بود: «ما به دفعات برای مرخصی درخواست کرده‌ایم و گفته‌اند باید این درخواست بررسی شود، استعلامات لازم انجام شود و در نهایت اطلاع خواهند داد که با مرخصی موافقت می‌شود یا خیر. بر اساس قانون افرادی که یک سوم مجازاتشان را گذراندند می‌توانند هر چهار ماه برای پنج روز مرخصی داشته باشند.»
در همین حال، در روزهای گذشته عیسی کلانتری، رئیس اسبق سازمان محیط زیست که بازداشت‌ها در زمان مدیریت او اتفاق افتاده، به روزنامه «اعتماد» گفته است: «در میان محیط زیستی های بازداشتی ظاهرا مشکل مراد طاهباز در جریان تبادل زندانیان با امریکا حل شده است. اما هفت نفر باقی مانده از ابتدا مشخص بود که تقصیری ندارند. وزیر اطلاعات دوران آقای روحانی با صراحت اعلام کرد و گزارش داد که این افراد جاسوس نیستند؛ اما برخی افراد و گروه‌ها به اتهام جاسوسی این افراد را بازداشت کرده‌اند. بندگان خدا، نزدیک شش سال است که دستگیر شده و در زندان هستند. حتی اگر حکم هفت سال زندان این افراد را هم لحاظ می‌کردیم با گذشته یک‌سوم یا دوسوم مدت محکومیت‌شان می‌بایست آزاد می‌شدند؛ اما من سر در نمی‌آورم چرا این افراد هنوز زندانی‌اند. عجیب اینکه فردی مثل اکبر طبری با این حجم از تخلفات آزادانه بیرون بود، اما این افراد که به جز خدمت به محیط‌زیست و کشور کاری دیگر نکرده بودند، هنوز زندانی‌اند. امیدوارم هرچه سریع‌تر درباره این افراد اطلاع‌رسانی شده و زمینه آزادی آنان فراهم شود.»
انتهای پیام
